Ervaringen met collageen poeder: huid, spieren, artrose en osteoporose

Is gezondheid ook jouw passie en wil je meer leren over voeding en suppletie? Bekijk dan eens onze e-learning Orthomoleculair Adviseur Basis.

[advice]

Wat is collageen?

Collageen is het meest voorkomende eiwit in ons lichaam. Het eiwit wordt aangetroffen in bindweefsel, huid, pezen, gewrichtsbanden, botten en kraakbeen. Collageen is dan ook verantwoordelijk voor onder meer de elasticiteit van de huid en de gezondheid van botten en gewrichten. Het biedt structurele ondersteuning aan weefsels en speelt een belangrijke rol in cellulaire processen, zoals:^2,3,4,5

• weefselherstel
• immuunrespons
• cellulaire communicatie
• cellulaire migratie (een proces dat nodig is voor weefselonderhoud)

Bindweefselcellen, of fibroblasten, produceren en behouden collageen. Naarmate we ouder worden, wordt de fibroblastfunctie aangetast en vertraagt ​​de collageenproductie.^5,6 Deze veranderingen, samen met het verlies van een ander belangrijk structureel eiwit elastine, leiden tot tekenen van veroudering, zoals een slappe huid en rimpels.

Soorten collageen

Collageen bestaat voornamelijk uit de aminozuren glycine, proline en hydroxyproline. Er zijn 28 soorten collageen bekend, waarvan type I collageen het meest voorkomt.⁷

Van de 28 soorten collageen zijn dit de vier meest voorkomende:⁵

• Type I: het meest voorkomende type, goed voor 90 procent van het collageen in het menselijk lichaam en komt voor in alle bindweefsels.⁷
• Type II: gevonden in gewrichten en tussenwervelschijven
• Type lll: het hoofdbestanddeel van reticulaire vezels, deze vezels worden in huid en bloedvaten aangetroffen
• Type IV: onderdeel van de nieren, binnenoor en ooglens

Dierlijk of vegan collageen?

Collageen kan alleen aangemaakt worden door dieren en mensen. Bij supplementen wordt er dan ook vaak gekozen voor runder- of viscollageen. Een vegan variant bestaat officieel dus niet. Vegan collageen bevat vaak een combinatie van nutriënten die de aanmaak van lichaamseigen collageen stimuleren, zoals vitamine C, zink en koper. Met plantaardige aminozuren kan het aminozuurprofiel van menselijk collageen nagebootst worden. Een combinatie van de juiste aminozuren en hulpstoffen kan de collageenproductie in het lichaam bevorderen.

Collageenpoeder bij osteoporose en artrose, wat zijn de ervaringen vanuit de wetenschap?

In de afgelopen jaren zijn collageensupplementen populair geworden. Met name om de gezondheid van de huid, haar en nagels te verbeteren. Maar daarnaast zijn collageensupplementen ook goed in te zetten bij bot- en gewrichtsaandoeningen zoals osteoporose en artrose.

Suppletie met collageen biedt dus verschillende gezondheidsvoordelen, we onderbouwen de vier belangrijkste:

1. Kan de gezondheid van de huid verbeteren

Collageen is een belangrijk bestanddeel van je huid. Zo speelt het een rol bij het versterken ervan, maar ook bij de elasticiteit en hydratatie. De afname van collageen kan leiden tot een droge huid en de vorming van rimpels.¹⁷ 

Verschillende onderzoeken hebben echter aangetoond dat collageenpeptiden of supplementen die collageen bevatten, de veroudering van je huid kunnen vertragen door rimpels en droogheid te verminderen.

Uit een overzicht van 11 onderzoeken kwam naar voren dat het nemen van 3-10 gram collageen per dag, gedurende 69 dagen, leidde tot verbeteringen in de elasticiteit en hydratatie van de huid.¹⁸

Collageensupplementen kunnen werken door jouw lichaam te stimuleren zelf collageen aan te maken. Bovendien kunnen deze supplementen de aanmaak van andere eiwitten bevorderen die helpen bij de opbouw van je huid, waaronder elastine en fibrilline.

Start nu met e-learning en ontvang tot wel 27.5% korting! E-learning

Bekijk e-learning

2. Draagt bij aan spiergroei

Als het meest voorkomende eiwit in het lichaam, is collageen een belangrijk onderdeel van de skeletspier.⁵

Studies suggereren dat collageensupplementen de spiermassa helpen vergroten bij mensen met sarcopenie, het verlies van spiermassa dat optreedt met de leeftijd. In een onderzoek van 12 weken namen 27 mannen met sarcopenie 15 gram collageen in tijdens een trainingsprogramma. Vergeleken met mannen die trainden maar geen collageen slikten, bouwden ze significant meer spiermassa en kracht op. Verder suggereert het onderzoek dat aanvullend collageen de synthese van spiereiwitten, zoals creatine, kan bevorderen en de spiergroei na inspanning kan stimuleren.¹⁹

3. Helpt bij het verlichten van gewrichtspijn door artrose

Collageen helpt de integriteit van het kraakbeen tussen de gewrichten behouden. Omdat collageen met de leeftijd afneemt, neemt het risico op degeneratieve gewrichtsaandoeningen zoals artrose toe.⁸

Sommige onderzoeken suggereren dat collageensupplementen de symptomen van artrose kunnen helpen verbeteren en de algehele gewrichtspijn kunnen verminderen.^9,10

Zo wees een overzicht van vijf onderzoeken bij meer dan 500 mensen met artrose uit dat dagelijkse inname van ongeveer 10 gram collageen gedurende 24 weken leidde tot significante verbeteringen in gewrichtsstijfheid en gewrichtspijn.¹¹

Onderzoekers hebben getheoretiseerd dat aanvullend collageen zich kan ophopen in kraakbeen en de weefsels kan stimuleren om collageen te maken. Dit kan op zijn beurt leiden tot minder ontsteking, betere ondersteuning van de gewrichten en minder pijn. Als je collageensupplementen wilt proberen voor mogelijke pijnstillende effecten, suggereert het onderzoek dat je een effect zult zien bij 10 gram per dag.¹⁰

4. Kan botverlies remmen en osteoporose voorkomen

Je botten zijn grotendeels gemaakt van collageen, waardoor ze structuur en stevigheid krijgen.¹²

Zoals we weten maakt ons lichaam met de jaren minder collageen aan, hierdoor neemt ook je botmassa af. Deze afname kan leiden tot osteoporose, welke zich kenmerkt door een lage botdichtheid en een hoger risico op botbreuken.¹³

Verschillende studies tonen aan dat collageensupplementen kunnen helpen bij het remmen van de botafbraak die leidt tot osteoporose.^9,14 In een onderzoek van Florida State University namen vrouwen gedurende 12 maanden dagelijks ofwel een calciumsupplement met 5 gram collageen, ofwel een calciumsupplement en geen collageen. Degenen die het calcium- en collageensupplement slikten toonden significant lagere bloedspiegels van eiwitten die de botafbraak bevorderen, dan degenen die alleen het calciumsupplement namen.¹⁵

Een studie door de Universiteit van Freiburg vond vergelijkbare resultaten bij 66 vrouwen die 12 maanden lang dagelijks 5 gram collageen slikten. Degenen die het collageen namen, vertoonden een toename van maximaal 7 procent in hun botmineraaldichtheid vergeleken met degenen die geen collageen gebruikten.¹⁶

Botmineraaldichtheid (BMD) is een maat voor de dichtheid van mineralen, zoals calcium, in je botten. Een lage BMD is geassocieerd met zwakke botten en het risico op osteoporose.

Hoe lang duurt het voordat je resultaten ziet?

De omzet van collageen in je lichaam is een langzaam proces. Als zodanig, ongeacht wat je doel is, zal het minstens 8 weken duren om merkbare resultaten te ervaren.⁹

Verreweg de meeste onderzoeken rekenen 8 weken of langer om de effecten van collageen op de gezondheid van de huid en gewrichtspijn te beoordelen. Andere onderzoeken gebruiken langere perioden, zoals 12 maanden, om het effect op de botgezondheid te meten.^13,17,18 Een gezonde portie geduld is dus nodig om de effecten van een collageensupplement op te merken.

Nadelen en bijwerkingen van collageensupplementen

Collageensupplementen worden over het algemeen goed verdragen, met weinig gemelde bijwerkingen. Sommige supplementen zijn echter gemaakt van veel voorkomende voedselallergenen, zoals vis, schaaldieren of eieren. Iemand met een allergie voor deze voedingsmiddelen wordt afgeraden collageensupplementen met deze ingrediënten te nemen.

Sommige mensen hebben ook misselijkheid en een opgeblazen gevoel gemeld bij het nemen van collageensupplementen, maar deze effecten waren niet direct gerelateerd aan de supplementen.⁹ Daarbij kunnen collageensupplementen een effect op de spijsvertering veroorzaken, zoals een vol gevoel.¹⁶

Al met al zijn collageensupplementen voor de meeste mensen dus veilig om te nemen.

Tot slot

Collageen is een ongelooflijk heilzaam supplement en wordt in verband gebracht met een breed scala aan gezondheidsvoordelen. Zo is aangetoond dat het innemen van collageenpeptiden osteoporose kan voorkomen, artrose kan verlichten, bijdraagt aan spiergroei en de gezondheid van je huid verbetert.

Naast supplementen kunnen verschillende voedingsmiddelen ook voor een collageen boost zorgen, denk hierbij bijvoorbeeld aan bottenbouillon. Daarnaast is vitamine C cruciaal voor de collageensynthese. Het is dus aan te raden collageenrijke voedingsmiddelen en supplementen met een bron van vitamine C te combineren.

Is gezondheid ook jouw passie en wil je meer leren over voeding en suppletie? Bekijk dan eens onze Orthomoleculair Adviseur Basis.