Artrose

Wat is artrose?

Artrose (osteoartrose) is één van de meest voorkomende gewrichtsaandoeningen. Artrose categoriseert zich als een degeneratieve aandoening aangezien de kwaliteit van het kraakbeen van één of meerdere gewrichten vermindert. Bij artrose is er sprake van schade aan en verlies van kraakbeen en de tussenwervel. Het kraakbeen aan beide bot-uiteindes is aangetast waardoor de botten niet meer moeiteloos over elkaar bewegen. Bovendien worden schokken minder goed opgevangen waardoor pijn ontstaat en gewrichten stijf kunnen aanvoelen.

De schade treedt vooral op aan de knie, heup, en handen. De oorzaak hiervan is een verstoorde balans tussen aan- en afbraak van gewrichtsweefsel (kraakbeen, bot en synovium). In gevorderde stadia van artrose kan het aangetaste gewricht gaan knarsen. Dit komt doordat de botten langs elkaar schuiven. Bij artrose vermindert de sponsfunctie van het kraakbeen door uitdroging. Het kraakbeen verliest grondstof en het oppervlak vertoont ruwe plekken. Hierdoor vergroot de wrijving en neemt de belasting van het kraakbeen toe. Het verpulverde kraakbeen komt in het gewrichtsvocht terecht. Als tegenreactie komen er witte bloedlichaampjes het gewricht binnen die ontstekingsstoffen afgeven. Dit zorgt voor een plaatselijke ontsteking.

Slijtage aan de gewrichten begint al tussen het dertigtigste en veertigste levensjaar, maar leidt pas op middelbare- en oudere leeftijd in enkele gevallen tot klachten. Deze vorm noemen we primaire artrose. De oorzaak hiervoor is erfelijke aanleg en natuurlijke afbraak. Ook kan artrose ontstaan door overbelasting, trauma of langdurige immobilisatie. Men spreekt dan van secundaire artrose.

Verschil artrose en artritis

Artrose wordt regelmatig verward met artritis. Ondanks dat beiden gecategoriseerd worden als gewrichtsaandoening is er een belangrijk verschil. Artrose heeft namelijk betrekking op een beschadiging aan het kraakbeen, terwijl er bij artritis sprake is van een auto-immuunziekte veroorzaakt door een ontsteking in het gewrichtskapsel.

Symptomen

• Pijnlijke gewrichten
• Stijfheid van de gewrichten (vooral in de ochtend)
• Krakende gewrichten
• Beperking van mobiliteit
• Vochtophoping in het gewricht
• Ontstekingen (in later stadium)

Oorzaken

Ondanks veel onderzoek is er geen precieze oorzaak voor artrose aan te wijzen. Wel zijn er verschillende factoren die een rol spelen in het ontstaan van artrose. Zo kan erfelijkheid bijvoorbeeld bijdragen aan het ontstaan van de aandoening. Artrose komt in bepaalde families namelijk vaker voor dan bij anderen.

Bij erfelijkheid is de kans groter dat artrose ontstaat op jonge leeftijd en in meerdere gewrichten. Naast erfelijkheid is geslacht ook een factor die van invloed kan zijn. Zo komt artrose twee tot drie keer vaker voor bij vrouwen dan bij mannen.

Behalve erfelijkheid en geslacht zijn er andere factoren die de kans op artrose vergroten:

• Leeftijd: vaker op hogere leeftijd
• Overgewicht: zorgt voor extra belasting van de gewrichten waardoor pijn ontstaat
• Blessures: de kans op artrose is groter wanneer het gewricht in het verleden geblesseerd of beschadigd is geweest
• Te intensief sporten: sporten die een grote inspanning vergen en de gewrichten sterk belasten
• Ontstekingsreuma: een gewrichtsontsteking door ontstekingsreuma zoals reumatoïde artritis
• Aangeboren afwijking: een gewrichtsafwijking als heupdysplasie

Voedingsadviezen

Een gezond voedingspatroon kan de aandoening dragelijker maken door het creëren van een goede basis. Denk aan een gevarieerd dieet met voldoende antioxidanten uit groenten en fruit. Voldoende onverzadigde vetzuren zijn belangrijk om ontstekingen te remmen. Vezelrijke voedingsmiddelen en voeding rijk aan silicium biedt het kraakbeen ondersteuning. Gember kan bovendien de pijn verminderen en de bewegelijkheid verbeteren.

Opmerkingen

Het kan soms enkele maanden duren voordat vermindering van de klachten optreedt. Met onderstaande doseringen is verbetering in veel gevallen al na enkele weken merkbaar.

Behandeling