Diabetes (suikerziekte)

Wat is diabetes (suikerziekte)?

Diabetes (ook wel suikerziekte of diabetes mellitus genoemd) is een aandoening waarbij de regulatie van de bloedsuikerspiegel is verstoord, waardoor het suikergehalte in het bloed herhaaldelijk te hoog is. Het hormoon insuline speelt hierbij een belangrijke rol. Insuline transporteert de glucose van het bloed naar de cellen. De cellen kunnen het lichaam vervolgens voorzien van energie. Bij diabetes patiënten is dit mechanisme verstoord; de alvleesklier maakt geen insuline aan of het lichaam kan de insuline niet meer goed verwerken. De bloedsuikerspiegel blijft daardoor hoog (hyperglykemie) en de alvleesklier raakt uitgeput.

Er zijn twee soorten diabetes: diabetes mellitus type 1 en type 2

Diabetes type 1:

• Wanneer de pancreas geen insuline meer produceert als gevolg van een auto-immuunprobleem of aangeboren tekort van bètacellen spreken we van diabetes type 1.
• Het ontstaat vaak plotseling op jonge leeftijd en moet behandeld worden met insuline.

Diabetes type 2:

• Wanneer de pancreas niet meer in staat is om de juiste hoeveelheid insuline te produceren spreken we van type 2. Het begint meestal op latere leeftijd, toediening met insuline is niet noodzakelijk. Een dieet met het weglaten van snelle koolhydraten en meer bewegen helpt de suikerstofwisseling te reguleren. Ook afvallen helpt om de insulinegevoeligheid te verhogen.
• Het wordt voorafgegaan door een lange periode van hyperinsulinemie. Bij hyperinsulinemie is de bloedglucose nog binnen de normale waarden, terwijl de insulinespiegel wel is verhoogd. Dit wordt veroorzaakt door insulineresistentie. Als de alvleesklier uitgeput raakt en de onbalans tussen het overschot aan glucose in het bloed en het tekort aan glucose in de cellen niet meer kan worden gecorrigeerd, ontstaat diabetes type 2.
• Veel mensen hebben diabetes zonder dat ze het weten. De symptomen worden niet opgemerkt of er wordt geen aandacht aan geschonken. Het is mogelijk om jarenlang diabetes te hebben, zonder dat de diagnose gesteld wordt. Een hoge bloedsuikerspiegel kan schadelijk zijn voor het hart en de bloedvaten, de ogen, voeten en nieren.
• Het doel van de behandeling van diabetes type 2 is de vermindering van de insulineresistentie en een lager insulineverbruik, waardoor er een stabiele bloedsuikerspiegel .

Diabetes waarden tabel
Of iemand diabetes type 2 heeft blijkt uit een bloedsuikertest.

Bloedsuikerwaarde

• Nuchter geprikt (acht uur daarvoor niets gegeten of gedronken behalve water):
  • Onder de 6,1 mmol/l – geen diabetes
  • Tussen de 6,1 en 6,9 mmol/l – voorstadium van diabetes
  • Boven de 6,9 mmol/l – diabetes

• Niet nuchter geprikt (anderhalf tot twee uur na een maaltijd):
  • Onder de 7,8 mmol/l – geen diabetes
  • Tussen de 7,8 en 11 mmol/l – geen oordeel mogelijk
  • Boven de 11 mmol/l – diabetes

Symptomen

Diabetes type 1:

• Snel afvallen zonder duidelijk aanwijsbare reden
• Verminderde weerstand
• Misselijkheid (soms overgeven)
• Te hoge urineproductie
• Veel dorst en teveel drinken
• Veel honger en teveel eten
• Wazig zien

Diabetes type 2:

• Vermoeidheid
• Veel dorst en vaak plassen
• Last van de ogen (branderige ogen, rode ogen of slecht zien)
• Wondjes die slecht genezen
• Kortademigheid
• Pijn in de benen bij het lopen (etalagebenen)
• Terugkerende infecties
• Candida overgroei
• Neuropathie
• Hypoglykemie
• Diabetische Retinopathie (DRP)
• Geen maaltijd over kunnen slaan
• Zin in zoet

Oorzaken

Type 1:

• Het vernietigen van de bètacellen in de pancreas door het eigen immuunsysteem
• Een aangeboren tekort van bètacellen in de pancreas

Type 2:

• Een ongezond voedingspatroon met veel suikers
• Te veel grote eetmomenten
• Overgewicht
• Te weinig bewegen
• Roken
• Genetische factoren
• Chronische stress
• Zwangerschap (risicofactor voor moeder en kind in latere jaren)

Voedingsadviezen

• Eet gezond en gevarieerd
  Vermijd geraffineerde suikers en zoetstoffen. Vermijd frisdranken en vruchtensappen.
• Verminder het aantal eetmomenten per dag
  Minder eetmomenten zorgt voor een stabiele bloedsuikerspiegel.
• Eet voeding rijk aan magnesium
  Magnesium vind je onder andere in: volkoren graanproducten, vette vis, noten, fruit, kelp en cacao en cacaoproducten. Magnesium vergroot ook de glucosetolerantiefactor.
• Kies voor intermittent fasting (periodiek vasten)
  Periodiek vasten leidt niet alleen tot gewichtsafname, maar ook tot een stabiele bloedsuikerspiegel. Uit de praktijk blijkt dat vasten voor diabetes type 2 patiënten makkelijker vol te houden is dan een caloriebeperkt dieet.¹
• Zorg voor voldoende beweging
  Bewegen bevordert de insulinegevoeligheid
• Zorg voor een goede nachtrust
  Slechts slapen zorgt ervoor dat de insulinegevoeligheid vermindert
• Drink groene thee
  Dit is goed voor de glucosestofwisseling en gewichtsbeheersing. Lees hier meer over de effecten van groene thee op gewichtsbeheersing.

Opmerkingen

Diabetes kan vele complicaties veroorzaken. Zo kunnen er onder andere klachten ontstaan met:

• De ogen (diabetische retinopathie)
• Hart- en bloedvaten (hoge bloeddruk, hartinfarct, beroerte)
• Nieren (nefropathie)
• Zenuwen (neuropathie)
• Voeten (diabetische voet)
  Bij diabetes is de voet een veelvoorkomende plek waar klachten ontstaat. Dat komt door beschadigingen aan de bloedvaten en de zenuwen in de voet.
• Spijsvertering (maag- en darmklachten)
• Erectiestoornissen

De reguliere behandeling van diabetes type 2 bestaat uit het voorschrijven van metformine. Dit medicijn verlaagt de bloedsuikerspiegel. Het is echter ook mogelijk om de regulatie van de bloedsuikerspiegel op een natuurlijke wijze weer in orde te krijgen. Dit kan door minder koolhydraten te eten, minder vaak op een dag te eten en meer te bewegen.

Behandeling