Orthomoleculair kennisinstituut
Menu

Je lichaam ontzuren: belangrijk voor je gezondheid

10 oktober 2019
6 minuten leestijd
Voedingspatroon
Tegenwoordig gebruiken we de woorden ’zuur’ of ‘verzuurd’ veel als bijvoeglijk naamwoord, bijvoorbeeld als we iemand een ‘zuurpruim’ vinden. Maar wist je dat je lichaam écht verzuurd kan raken? In natuurkundige zin, dus met een lage pH-waarde. En dat kan vervelende uitwerkingen hebben op je gezondheid en gerelateerd zijn aan bepaalde ziektebeelden. Hoe dit werkt, bespreken we in dit blog.

Verzuren van je lichaam: ben jij verzuurd?

Verschillende wetenschappelijke onderzoekers hebben door de jaren heen opgemerkt dat het hedendaagse westerse dieet een stuk zuurder is geworden. Met name in vergelijking met het dieet van onze prehistorische voorouders, in de tijd van de jagers en verzamelaars.1,2,3 En dat is niet per se positief voor onze gezondheid.

Veel mensen zijn zich er namelijk niet van bewust dat een verzurend voedingspatroon je gezondheid op de lange termijn kan beïnvloeden. Bij het verteren van voedsel blijft er namelijk een zure of basische reststof over.7 Basisch is het tegenovergestelde van zuur en noemen we ook wel alkalisch. Of een voedingsmiddel een zure of basische rest achterlaat staat – gek genoeg – los van de smaak. Een zure citroen is bijvoorbeeld juist heel alkalisch!

Is gezondheid ook jouw passie en wil je meer leren over voeding en suppletie? Bekijk dan eens onze e-learning Orthomoleculair Adviseur Basis.

[advice]

Voor een goede werking van onze stofwisseling moet het bloedplasma enigszins alkalisch zijn, met een pH-waarde van ongeveer 7,45. In figuur 1 zie je de verschillende pH-waardes op een rij, van zuur naar alkalisch. Je kan jouw pH-waarde heel makkelijk testen via de urine. De pH-teststrips zijn op veel plekken te koop. Het beste is om je ochtendurine af te vangen en deze te testen op de pH-waarde voor het meest betrouwbare resultaat.

Zuur base evenwicht

Het lichaam heeft verschillende manieren om de pH-waarde constant te houden. De nieren en longen spelen hierbij een belangrijke rol.2,5,7 De nieren proberen het overschot van zuren uit te scheiden via de urine. De longen mengen zuurstof met eiwitten, waardoor er carbonaten ontstaan. Deze carbonaten verminderen het zuurgehalte in ons lichaam.2 Wanneer we ons gestel echter voortdurend blootstellen aan verzurende voeding, kan het de zure reststoffen op een gegeven moment niet meer volledig afvoeren. Hierdoor kunnen klachten ontstaan, waar we later in dit blog verder op ingaan.

Figuur 1: pH-waardes

Ontzuren van je lichaam: met de juiste voeding

Verzurende voeding is niet altijd ongezond. Een stuk vis bevat tal van essentiële voedingstoffen, maar werkt wel verzurend. Je hoeft niet gelijk alle verzurende voedingsmiddelen uit je dieet te bannen, maar eet verzurende producten met mate. Het is ook verstandig om iets zuurs altijd te combineren met iets basisch. Eigenlijk gaat het dus vooral om een goede balans!4

Basische (alkalische) voedingsmiddelen zijn onder andere:

  • Chlorella
  • Radijs
  • Broccoli
  • Alfalfa
  • Aardappel
  • Courgette
  • Pure chocolade
  • Bloemkool
  • Spruitjes
  • Watermeloen
  • Knoflook
  • Rozijnen
  • Grapefruit
  • Tomatenpuree
  • Avocado
  • Andijvie
  • Komkommer
  • Gember
  • Munt

Verzurende voedingsmiddelen zijn onder andere:

  • Varkens- en rundvlees
  • Bewerkte melkproducten (zoals kaas)
  • Peulvruchten
  • Ananas
  • Tarwe(meel)
  • Pinda’s
  • Pompoenpitten
  • Maïs
  • Soja
  • Roggebrood
  • Taugé
  • Alcohol
  • Pruimen
  • Cranberries
  • Vis
  • Appels
  • Eieren
  • Kiwi’s

Externe factoren hebben ook invloed op onze zuur/base balans. Zware metalen als lood, cadmium en amalgaamvullingen hebben namelijk een verzurende werking. Wanneer we stress ervaren, angstig zijn, vermoeid of een gebrek aan slaap hebben, produceert ons lichaam ook meer zoutzuur. Bovendien is roken de zwaarste verzuurder die er is. Dit zijn dan ook de eerste stappen om aan te pakken wanneer je wilt zorgen voor een minder zuur lichaam.

Symptomen verzuurd lichaam

Wanneer er dusdanig veel zure reststoffen in het lichaam achterblijven, kunnen deze niet meer goed afgevoerd worden. Deze zuren worden dan opgeslagen in onder andere de spieren, gewrichten, bindweefsel of bloedvaten. Dit kan vervolgens klachten veroorzaken, zoals ontstekingen en gewrichtspijn, maar ook moeheid en huidproblemen.1,2,7

Wanneer er langer sprake is van verzuring, kunnen verschillende ziektebeelden zich ontwikkelen. Gevolgen van verzuring zijn onder andere osteoporose (botontkalking), reumatische aandoeningen, jicht en hart- en vaatziekten.1,2,7 Hieronder bespreken we de twee meest voorkomende symptomen van een verzuurd lichaam.

Volg deze opleiding als E-learning
Start nu met e-learning en ontvang tot wel 27.5% korting! E-learning
Bekijk e-learning

Hoge bloeddruk door verzuring

Uit recent onderzoek van de Universiteit van Dortmund blijkt dat een hoge bloeddruk verband houdt met een verzurende pH-waarde.6 Daarnaast gaat een lagere bloeddruk samen met een alkaliserende pH-waarde in het bloedplasma. Tijdens het onderzoek is bij ruim 6000 deelnemers de zuurbelasting van voeding berekend en de samenhang tussen bloeddruk en zuurbelasting in kaart gebracht.6

Ontzuren effectief bij osteoporose

Wanneer je gestel het zure overschot niet meer goed afvoert, haalt het lichaam als noodmaatregel calcium uit de botten om zodoende het basisch reagerende calciumcarbonaat aan te maken. Dit proces vervangt de omzetting van zuurstof met eiwitten en kan leiden tot een calciumtekort.2

Wanneer deze verzuring een lange periode aanhoudt ontstaat er chronische afbraak aan de botten (osteoporose).7 Het lichaam zet te veel zuren af in de weefsels zoals de spieren, pezen, onderhuids bindweefsel en de gewrichten. 2,7 Wanneer je last hebt van osteoporose helpt ontzuren dus tegen verergering van de klachten!

Is gezondheid ook jouw passie en wil je meer leren over voeding en suppletie? Bekijk dan eens onze Orthomoleculair Adviseur Basis.

Tot slot

Je lichaam heeft van nature een bepaalde zuurtegraad en het doet hard z’n best om die te behouden. Je kunt zelf deze zuurtegraad beïnvloeden middels voeding, want na de afbraak van nutriënten blijft er altijd een zuur of basisch restdeel achter. Dit is overigens van belang voor je algehele gezondheid, want wanneer je lichaam langdurig verzuurd is en deze afvalstoffen niet meer kan afvoeren, kunnen er diverse klachten en zelfs ziektebeelden ontstaan. Kies dus voor een goed zuur base evenwicht wat betreft voeding, en bij twijfel kun je eenvoudig je eigen zuurtegraad meten met een pH-teststrip.

Referenties
  1. Minich, D. M., & Bland, J. S. (2007). Acid-alkaline balance: role in chronic disease and detoxification. Alternative therapies in health and medicine, 13(4), 62.
  2. Maurer, M., Riesen, W., Muser, J., Hulter, H. N., & Krapf, R. (2003). Neutralization of Western diet inhibits bone resorption independently of K intake and reduces cortisol secretion in humans. American Journal of Physiology-Renal Physiology, 284(1), F32-F40.
  3. Sebastian, A., Frassetto, L. A., Sellmeyer, D. E., Merriam, R. L., & Morris Jr, R. C. (2002). Estimation of the net acid load of the diet of ancestral preagricultural Homo sapiens and their hominid ancestors. The American journal of clinical nutrition, 76(6), 1308-1316.
  4. Vasey, C. (2006). The Acid-alkaline Diet for Optimum Health: Restore Your Health by Creating PH Balance in Your Diet. Inner Traditions/Bear & Co.
  5. Angéloco, L. R. N., de Souza, G. C. A., Romão, E. A., & Chiarello, P. G. (2018). Alkaline diet and metabolic acidosis: practical approaches to the nutritional management of chronic kidney disease. Journal of Renal Nutrition, 28(3), 215-220.
  6. Krupp, D., Esche, J., Mensink, G. B. M., Klenow, S., Thamm, M., & Remer, T. (2018). Dietary acid load and potassium intake associate with blood pressure and hypertension prevalence in a representative sample of the German adult population. Nutrients, 10(1), 103.
  7. Lin, K. M., Lu, C. L., Hung, K. C., Wu, P. C., Pan, C. F., Wu, C. J., … & Lu, K. C. (2019). The paradoxical role of uric acid in osteoporosis. Nutrients, 11(9), 2111.
Sluiten