- Groepskenmerken
- Scoringslijsten ingevuld door de professional
- Conclusies
In de periode 2016-2017 heeft onderzoeksbureau Soffos onder leiding van Dr. M. Schüsler-van Hees een onderzoek gedaan naar de effectiviteit van de MISAS behandelstrategie bij de Ziekte van Lyme. De MISAS behandelstrategie is ontwikkeld door Elly Korzelius, oprichter van de Ortho Health Foundation. De strategie benadert Lyme als een systemische aandoening, niet enkel als een infectie met de Borrelia bacterie. Het heeft als doel om op een gezonde wijze te genezen en te herstellen van Lyme en bijbehorende co-infecties.
Is gezondheid ook jouw passie en wil je meer leren over voeding en suppletie? Bekijk dan eens onze e-learning Orthomoleculair Adviseur Basis.
Wij bieden gratis advies op maat aan door onze orthomoleculair specialisten!
Advies op maatDe conclusie van het onderzoek is veelbelovend waar er een verbetering op gebied van klachten, symptomen en gezondheid is geconstateerd bij de groep onderzochte cliënten. De Ortho Health Foundation beschouwd dit onderzoek nog niet als voldoende bewijs, zeker niet voor genezing, maar veelbelovend is het wel. Reden genoeg om dit grootschaliger te onderzoeken. Uit ethische overwegingen is er expliciet niet voor gekozen om dit eerste onderzoek in de vorm van een placebo gecontroleerd onderzoek te verrichten.
Negen professionals die volgens de methode van de Ortho Health Foundation cliënten met de Ziekte van Lyme behandelden namen deel aan dit onderzoek. In dit onderzoek vulden de cliënten op 3 tijdstippen een speciaal voor Ortho Health Foundation ontwikkelde en gevalideerde kwaliteit van leven vragenlijst in. Daarnaast vulden de behandelaars een scoringslijst in die ook de klachten en verbeteringen van de client in beeld brengen. 21 cliënten vulden de eerste en de tweede vragenlijst in. Van deze 21 cliënten vulden de 9 professionals ook op tijdstip 1 en 2 de scoringslijst in. De eerste vragenlijst werd rond het eerste consult ingevuld en de tweede vragenlijst rond het laatste consult.
Groepskenmerken
- Aantal cliënten: 21
- Gemiddelde leeftijd: 39 (op basis van 13 opgegeven geboortedata)
- Geslacht: 9 mannen en 12 vrouwen
- Opleidingsniveau:
- Basisschool: 4
- VMBO: 4
- Havo/VWO: 0
- MBO: 1
- HBO/WO: 12
- Wil ik niet beantwoorden: 0
- Niet van toepassing: 0
- Burgelijkestaat:
- Alleenstaand: 6
- Getrouwd: 8
- Gescheiden: 0
- Weduwe / weduwnaar: 0
- Samenwonend: 4
- Wil ik niet beantwoorden: 1
- Thuiswonend: 2
Score Tabel
In onderstaande tabel zijn de scores op de dimensies weergegeven die berekend zijn uit de ingevulde vragenlijsten op t1 en t2.
T1 | T2 | Verandering | |
Fysiek functioneren | 53,7 | 59,7 | 6,0 |
Gezondheid | 40,4 | 45,4 | 5,0 |
Life style | 61,5 | 63,0 | 1,5 |
Psychisch welbevinden | 57,1 | 59,1 | 2,1 |
Stress | 42,2 | 38,0 | -4,2 |
Vitaliteit | 36,9 | 38,3 | 1,3 |
Score tabel
Alle scores geven de beleving van de cliënt weer op dat begrip. Het kan zijn dat de beleving van de cliënt anders is dan objectief meetbare of waarneembare realiteit.
N.B. de verandering van de stress-score is negatief, dat betekent dat de gemiddelde cliënt minder stress heeft na de behandeling op tijdstip 2 dan voor de behandeling op tijdstip 1.
Grafische scores
In de onderstaande tabel zijn de scores op de dimensies weergegeven die berekend zijn uit de ingevulde vragenlijsten op t1 en t2.

Interpretatie van de scores
Fysiek functioneren
Deze dimensie is voor wat betreft inhoud vrijwel gelijk aan gezondheid. Hiervoor geldt dan ook dezelfde uitleg als voor gezondheid. De scores op beide dimensies ligt meestal in dezelfde orde van grootte. Er zijn 2 dimensies opgenomen op het terrein van fysieke gezondheid omdat er een belangrijke relatie bestaat tussen gezondheid en stress.
Gezondheid
Deze score geeft aan hoe gezond de respondent zichzelf vindt.
Life style
Dit is de kenmerkende manier van leven van een persoon en is daarmee sterk individueel. Een levensstijl wordt echter niet alleen bepaald door de eigen authenticiteit, maar ook door wat anderen van iemand verwachten. Een levensstijl uit zich onder meer in gedrag, uiterlijkheden of imago. Tegenwoordig wordt onder lifestyle ook meer nadruk gelegd op gezonde voeding, lichaamsbeweging en het matig gebruik van genotmiddelen, zoals ook in deze vragenlijst. Een hogere score op deze dimensie is dan ook positief.
Psychisch welbevinden
Deze dimensie bevat vragen als “ik heb zelfvertrouwen” en zegt daarmee iets over de geestelijke balans van de respondent. Met behulp van de MISAS methode om de ziekte van Lyme te bestrijden is het de bedoeling dat de cliënt meer in balans komt, ook psychisch.
Stress
Midden van de 20′ eeuw beschreef Hans Seleye al de invloed van stress op de gezondheid van mensen in het Algemene Aanpassingssyndroom. In dit syndroom onderscheidt hij de alarmfase, de weerstandsfase en de uitputtingsfase. De alarmfase wordt gekenmerkt door een vermindering van de lichamelijke weerstand tegen stress. In de weerstandsfase zet het lichaam zich schrap en vertoont daarmee een verhoogde kwetsbaarheid voor ziekte en verwonding. Als de stress blijft voortduren, stort uiteindelijk het vermogen van het lichaam in om de stressfactor te bedwingen en op andere stressfactoren te reageren en begint de uitputtingsfase. Onder aanhoudende stress worden in laatste instantie lichaamsmechanismen ingezet om het lichaam te beschermen. Deze mechanismen bereiden het organisme ook voor op een sterke reductie van voortplantingsactiviteiten en een sterk verminderde weerstand tegen ziekte en besmetting. Hoe hoger de score hoe meer spanning (stress) de client ervaart en hoe minder hij in staat is om te blijven functioneren.
Vitaliteit
Hoe hoger de score, hoe vitaler de cliënt zich voelt.
Betekenis van positieve scores: | Betekenis van negatieve scores: |
0 tot 10% zeer slecht | 0 tot 10% uitmuntend |
10 tot 20% slecht | 10 tot 20% zeer goed |
20 tot 30% ruim onvoldoende | 20 tot 30% goed |
30 tot 40% onvoldoende | 30 tot 40% ruim voldoende |
40 tot 50% twijfelachtig | 40 tot 50% voldoende |
50 tot 60% voldoende | 50 tot 60% twijfelachtig |
60 tot 70% ruim voldoende | 60 tot 70% onvoldoende |
70 tot 80% goed | 70 tot 80% ruim onvoldoende |
80 tot 90% zeer goed | 80 tot 90% slecht |
90 tot 100% uitmuntend | 90 tot 100% zeer slecht |
Vitaliteit tabel
Scoringslijsten ingevuld door de professional
In onderstaande tabel zijn de scores op klachten weergegeven die berekend zijn uit de ingevulde scoringslijsten op t1 en t2.
T1 in % | T2 in % | Verandering | |
Vermoeidheid | 78,1 | 62,9 | 15,2 |
Gewrichtszwelling of gewrichtspijn | 55,2 | 41,9 | 13,3 |
Tintelingen, gevoelloosheid, brandend of stekend gevoel | 41,0 | 19,0 | 22,0 |
Vergeetachtigheid, slecht korte termijn geheugen | 50,5 | 44,8 | 5,7 |
Scorelijst ingevuld door professional
Grafiek van de behaalde scores
In de onderstaande grafiek zijn de gemiddelde scores per klacht die berekend zijn uit de ingevulde scoringslijsten uitgezet op tijdstip 1 en 2.

34 symptomen waar de client in overleg met de professional last van heeft volgens de scoringslijst voor en na de behandeling:
T1 in % | T2 in % | Verandering | |
Onverklaarbare koorts, transpireren, kou of opvliegers | 47,1 | 20,4 | 26,7 |
Onverwachte gewichtsverandering, verlies of aankomen | 33,0 | 11,0 | 22,0 |
Onverklaarbaar haarverlies | 4,7 | 17,3 | -12,6 |
Opgezwollen klieren | 34,6 | 12,6 | 22,0 |
Keelpijn | 37,7 | 23,6 | 14,1 |
Pijn aan testikels of heup | 23,6 | 18,9 | 4,7 |
Onverklaarbaar onregelmatige menstruatie | 9,9 | 7,9 | 2,0 |
Onverklaarbare borstmelk productie of borstpijn | 9,9 | 1,6 | 8,3 |
Irritatie blaas of blaas dysfunctie | 22,0 | 20,4 | 1,6 |
Seksuele dysfunctie of libido verlies | 34,7 | 26,7 | 7,9 |
Maag van streek | 47,1 | 24,3 | 22,8 |
Verandering in de darmfunctie (constipatie of diarree) | 59,4 | 31,3 | 28,1 |
Borstpijn of ribpijn | 34,7 | 12,8 | 21,8 |
Kortademigheid of hoest | 33,0 | 33,0 | 0,0 |
Hartkloppingen, polsoverslag | 27,2 | 16,5 | 10,7 |
Geschiedenis van hartgeruis of klep prolaps | 0,0 | 1,8 | -1,8 |
Stijfheid in nek of rug | 66,0 | 71,5 | -5,5 |
Spierpijn of kramp | 60,2 | 47,7 | 12,5 |
Spiertrekkingen in het gezicht of andere spieren | 38,8 | 25,7 | 13,2 |
Hoofdpijnen | 56,3 | 33,0 | 23,3 |
Nek kraken of nekstijfheid | 52,4 | 45,8 | 6,6 |
Aangezichtsverlamming | 0,0 | 1,8 | -1,8 |
Ogen/zicht: dubbel zien of wazig zien | 40,8 | 23,8 | 16,9 |
Oren/horen: zoemen, ringtoon, oorpijn | 31,1 | 16,5 | 14,6 |
Reisziekte, duizeligheid, evenwichtsstoornis | 38,8 | 18,3 | 20,5 |
Licht gevoel in het hoofd, slechte balans | 46,6 | 29,3 | 17,3 |
Trillingen | 25,2 | 23,8 | 1,4 |
Verwarring, niet helden denken | 62,1 | 36,7 | 25,5 |
Problemen met concentratie of lezen | 60,2 | 42,2 | 18,0 |
Desoriëntatie, verdwalen, naar de verkeerde plekken gaan | 19,4 | 15,5 | 3,9 |
Problemen met spreken en schrijven | 27,2 | 17,5 | 9,7 |
Stemmingswisselingen, geïrriteerdheid, depressie | 74,3 | 45,4 | 28,9 |
Verstoorde slaap: te veel, te weinig, te vroeg wakker | 68,1 | 55,7 | 12,4 |
Overdreven symptomen of erge kater bij alcohol gebruik | 22,7 | 16,5 | 6,2 |
34 symptomen waar de client last van heeft voor en na de behandeling
Onderstaand zijn de symptomen voor en na de behandeling uitgezet in een grafiek:

Onderstaand de gezondheidsscore volgens de client in overleg met de behandelaar:
T1 in dagen | T2 in dagen | |
De afgelopen maand overdenkend:
hoeveel dagen was de algemene fysieke gezondheid niet goed? |
20 | 15 |
De afgelopen maand overdenkend:
hoeveel dagen was de algemene mentale gezondheid niet goed? |
14 | 7 |
Gezondheidsscore volgens de client
In grafiek uitgedrukt:

Conclusies
Dit verslag geeft de scores weer op basis van een tweetal ingevulde kwaliteit van leven vragenlijsten van 21 cliënten die behandeld zijn door 9 professionals die het Lyme protocol van de Stichting Ortho Health Foundation toepasten. Deze vragenlijsten werden ingevuld voorafgaand aan de eerste behandeling en na afloop van de laatste behandeling.
Voor de groep als geheel verbeterden de gemiddelden van alle dimensies die gemeten zijn met behulp van deze vragenlijst. De grootste winst wordt gehaald op de dimensie Fysiek functioneren. Op deze dimensie is na afloop de score gemiddeld 6,0 procentpunten hoger dan voor de behandeling. De score op de dimensie Gezondheid is na de behandeling 5,0 procentpunten verbeterd.
De kleinste gemiddelde verbetering is te zien op de dimensie Vitaliteit met een verbetering van 1,3. Kijkend naar de veranderingen op de aspecten die de professional heeft geregistreerd in de scoringslijst in overleg met de client zien we dat Tintelingen, gevoelloosheid, brandend of stekend gevoel met een verbetering van 22,0 procentpunten een grote verbetering laat zien. De kleinste verbetering is te zien op de klacht Vergeetachtigheid, slecht korte termijn geheugen met een verbetering van 5,7 procentpunten gemiddeld over deze 21 clienten.
Er zullen altijd clienten zijn die verslechteren tussen T1 en T2, maar ook clienten die veel meer verbeteren.
Met betrekking tot de 34 genoemde symptomen waar de client zich mee meldt bij de professional kunnen we constateren dat 10 symptomen na de behandeling meer dan 20 procentpunten verbeterd zijn dan voor de behandeling. 2 symptomen waren na afloop van de behandeling eerder verminderd dan verbeterd volgens de client. 9 symptomen waren na de behandeling tussen de 10 en 20 procentpunten verbeterd. De overige symptomen waren tussen de 0 en 10 procentpunten verbeterd.
Tenslotte werd door de professional aan de client gevraagd hoeveel dagen men in de afgelopen maand fysieke en mentale klachten had gehad. Ook daar is te zien dat het aantal dagen met klachten substantieel is afgenomen.
Als slotconclusie gebaseerd op de afgenomen vragenlijsten en ingevulde scoringslijsten bij deze 21 clienten moet men constateren dat deze 21 clienten gemiddeld verbeterd zijn op klachten, symptomen en gezondheid.Hier past overigens nog wel een kanttekening. Opvallend is dat de verbeteringen die uit de scoringslijsten blijken beduidend groter zijn dan de verbeteringen die uit de kwaliteit van leven vragenlijsten komen. Dit kan 2 oorzaken hebben: 1. de clienten schetsen hun situatie op tijdstip 2 positiever in tegenover de behandelaar omdat ze de behandelaar aardig vinden of het vervelend vinden om te weinig verbetering aan te geven. 2. De kwaliteit van leven vragenlijst meet minder goed de verbeteringen dan de scoringslijst. De client zit thuis de vragenlijst digitaal in te vullen, de klachten kunnen dan zwaarder wegen dan het profijt.Vervolgonderzoek kan vaststellen welke van de 2 verklaringen de oorzaak van het verschil is. Aan de client moet dan de scoringslijst voorgelegd worden, waarbij de professional alleen objectief waarneembare scores rapporteert.
Is gezondheid ook jouw passie en wil je meer leren over voeding en suppletie? Bekijk dan eens onze Orthomoleculair Adviseur Basis.