Aambeien

Wat zijn aambeien?

Aambeien (hemorroïden of aarstulpen) is een aandoening waarbij weefsels met bloedvaten in de anus en/of het rectum opzwellen. De bloedvaten kunnen groter worden, ontstoken raken en gaan bloeden. Aambeien zijn doorgaans pijnlijk en kunnen de stoelgang bemoeilijken.

Aambeien kunnen zowel inwendig als uitwendig voorkomen. De meest voorkomende vorm van aambeien is gelegen aan de binnenkant van de endeldarm, net boven de sluitspier. Dit noemen we inwendige aambeien. Deze vorm is vanaf de buitenkant niet zichtbaar, tenzij de aambeien verzakken tot buiten de anus.

Uitwendige aambeien komen minder vaak voor, maar zijn niet ongewoon. Je herkent de uitwendige variant door een knobbeltje aan de buitenzijde van de anus. Bij een uitwendige aambei raakt de huid rondom de anus geïrriteerd. Door de continue wrijving zijn uitwendige aambeien vaak pijnlijker dan inwendige aambeien.

Voor beide varianten geldt dat ze kunnen barsten waardoor er bloed bij de ontlasting komt. Ook tijdens het afvegen kan er bloed op het toiletpapier zichtbaar zijn.

Symptomen

• Bemoeilijkte stoelgang (afwijkingen in structuur en kleur kunnen voorkomen)
• Een pijnlijke anus
• Anale jeuk en/of anale afscheiding
• Pijn tijdens de ontlasting (vooral bij het uitoefenen van druk)
• Irritatie in en rondom de anus
• Zwellingen in en rondom de anus
• In sommige gevallen zit er bloed in de ontlasting

Oorzaken

Doorgaans ontstaan aambeien door een verhoogde druk op de zwellichamen in de anus. In de wand van het rectum, binnen de sluitspier, loopt een groot aantal aders. Wanneer er tijdens het ontlasten veel druk ontstaat, door bijvoorbeeld te hard persen, neemt de druk op de aders toe. Hierdoor kunnen deze uitzetten en gaan zwellen.

Toch hoeft hard persen bij de ontlasting niet per se de oorzaak van het ontstaan van aambeien te zijn. Een gebrekkige bloedsomloop en bindweefselzwakte behoren ook tot de mogelijke oorzaken.

De neiging tot het ontstaan van aambeien is enigszins erfelijk. Ook zwangerschap en hormonale veranderingen zijn een risicofactor. Door de groeiende baarmoeder neemt de druk op de darmen toe waardoor deze langzamer gaan werken. De ontlasting wordt hierdoor droger en harder.

Andere factoren die de kans op aambeien vergroten zijn weinig lichaamsbeweging, overgewicht en een slecht, doorgaans vezelarm, voedingspatroon.

Voedingsadviezen

• Een vocht- en vezelrijk dieet (preventief en behandelend)
• Drink minimaal 1,5 tot 2 liter water per dag
• Circa. 400-800 gram verse groenten
• 2 tot 3 stuks fruit per dag (zoet fruit met mate)
• Volkoren rijst en graansoorten
• Zorg voor voldoende lichaamsbeweging (minimaal 30 minuten per dag)
• Probeer gedurende de dag zitten en staan af te wisselen

Opmerkingen

Vermijd het gebruik van hardnekkige hygiëneproducten, zoals vochtig toiletpapier of zeep. Houd de ontlasting niet op maar ga naar het toilet wanneer bij aandrang; probeer geen druk uit te oefenen.

De medische behandeling voor uitwendige aambeien of anale kloofjes bestaat doorgaans uit aambeienzalf. Deze zalf verkoelt en gaat jeuk tegen. Een natuurlijk alternatief hierop is bijvoorbeeld hamamelis zalf.

Bij irritatie van de anus kan het dan ook helpen zelf een oplossing te maken met toverhazelaar (hamamelis) of kamillewater. Maak hiervoor een oplossing van gekookt, afgekoeld water met toverhazelaar of kamille. Kamille kan meegekookt worden met het water. Breng het vervolgens aan op een watje en dep zachtjes de aambeien aan. Herhaal dit tot 2 keer per dag. Ook een kompres met verdund appelciderazijn kan verlichting geven bij uitwendige aambeien.