Oestrogeendominantie

Wat is oestrogeendominantie?

Oestrogeendominantie betekent dat er een verhoogde hoeveelheid aan oestrogeen in het lichaam aanwezig is. Er wordt (in verhouding) te veel oestrogeen aangemaakt, wat voor een hormonale disbalans met diverse klachten kan zorgen. Het is normaal dat de oestrogeenspiegels in bepaalde mate stijgen en dalen, maar als de niveaus constant hoog blijven kunnen er diverse problemen optreden. Ook als bij vrouwen oestrogeen te hoog is ten opzichte van progesteron, noemen we dit oestrogeendominantie. Dat oestrogeen en progesteron in balans zijn, is van groot belang voor een gezond lichaam.

Teveel oestrogeen in de bloedbaan kan verschillende redenen hebben:

• Een overproductie van oestrogeen
  Vetweefsel produceert oestrogeen. Overgewicht kan daarom leiden tot méér oestrogeen. Ook de anticonceptiepil en een ongezond voedingspatroon kunnen een overproductie van oestrogeen veroorzaken.
• Veranderingen in hoe het lichaam oestrogeen afbreekt
  De lever breekt hormonen en toxinen af. Wanneer de lever niet gezond is of veel toxines af moet breken, kan de afbraak van hormonen onder druk komen te staan.

• Veranderingen in hoe het lichaam oestrogeen uitscheidt
  Om oestrogenen goed uit te scheiden heeft het lichaam veel voedingsstoffen nodig. Ongezonde voeding kan zorgen voor tekorten. Wanneer oestrogeen niet goed afgebroken of uitgescheiden kan worden spreken we van oestrogeenstapeling.

• Progesteron tekort
  Wanneer er te vaak of langdurig sprake is van mentale of fysieke stress, maakt het lichaam teveel aanspraak op cortisol. Het lichaam gebruikt vervolgens progesteron voor het aanmaken van de benodigde extra cortisol. De balans tussen oestrogeen en progesteron raakt daardoor verstoord.Vrouwen hebben veel weefsels waar oestrogeen in opgenomen kan worden. Bijvoorbeeld de borsten, vetweefsel, lymfevaten, eierstokken, baarmoeder. Wanneer het oestrogeengehalte in het bloed continu te hoog is, kunnen daarom op veel plaatsen in het lichaam problemen ontstaan. Voorbeelden van symptomen zijn menstruatieproblemen, een laag libido en PCOS. Ook is er steeds meer bewijs dat endogene oestrogenen een cruciale rol spelen bij de ontwikkeling van borstkanker.¹

Symptomen

• Menstruatieproblemen
• Vocht vasthouden
• Hoofdpijn of migraine
• Gevoelige, gezwollen borsten
• Laag libido
• Gezwollen voeten
• Een slecht humeur
• PCOS
• PMS (Premenstrueel syndroom)
• Premenstrueel Dysforie Syndroom (PMDD)
• Gewichtstoename, vooral rond de heupen en taille
• Vermoeidheid
• Vleesbomen in de baarmoeder
• Fibrocystische knobbeltjes in de borsten (mastopathie)
• Slecht humeur
• Angst

Oorzaken

Mogelijke oorzaken van oestrogeendominantie zijn:

• Overgewicht
• Ondergewicht
• Een ongezond voedingspatroon
• Overbelasting van de lever door bijvoorbeeld:
  • Het drinken van teveel alcohol
  • Milieutoxines zoals dioxine²
  • Medicijnen, zoals de anticonceptiepil
  • Xeno-oestrogenen
• Progesteron tekort
• Insulineresistentie
• Chronische stress
• Slecht microbioom
• Schildklierproblemen
• Erfelijke aanleg

Voedingsadviezen

• Bevorder de hormoonbalans
  Dit kan met specifieke voeding zoals de gezonde vetzuren. Omega 3 vetzuren en het omega 6 vetzuur GLA zijn ontstekingsremmend. Ook kan GLA uit borageolie of teunisbloemolie klachten verminderen vanwege de regulatie van de hormonen. Borageolie heeft de voorkeur aangezien dit een hoger percentage GLA vetzuren bevat dan teunisbloemolie.
• Pas het voedingspatroon aan
  Voeg lijnzaad en kruisbloemige groenten (zoals broccoli en boerenkool) toe aan het voedingspatroon. Dit bevat een hoge hoeveelheid sulforafaan en I3C wat het lichaam omzet in DIM. Eet verder zo gezond en gevarieerd mogelijk.
• Vermijd koffie
  Cafeïne heeft een verstorende werking op de vrouwelijke hormoonbalans.
• Drink zo min mogelijk alcohol
  Alcohol belast de lever en diens ontgifting.
• Drink voldoende water en/of kruidenthee
• Beweeg minimaal een half uur per dag matig intensief
• Zorg voor een goede balans tussen in- en ontspanning om stress te verminderen

Opmerkingen

Wanneer een orthomoleculair arts of therapeut oestrogeendominantie vermoedt, wordt advies gegeven voor het verbeteren van de leefstijl en het voedingspatroon. Dit kan de oestrogenen die het lichaam produceert verminderen of de hoeveelheid die het afbreekt en uitscheidt verhogen.³ Daarbij is vooral het verminderen van stress cruciaal voor het bereiken en behouden van een gezonde hormoonbalans.

Wanneer klachten langdurig aanhouden of zorgwekkend zijn, worden bloedwaarden gemeten. De behandeling is dan afhankelijk van de onderliggende oorzaak.