Oestrogeendominantie
In het kort
- Oestrogeendominantie betekent dat er een verhoogde hoeveelheid aan oestrogeen in het lichaam aanwezig is.
- Teveel oestrogeen in de bloedbaan kan verschillende redenen hebben: een overproductie van oestrogeen, verminderde afbraak of uitscheiding, en een progesteron tekort
- Oestrogeendominantie symptomen zijn onder andere menstruatieproblemen, een laag libido en PCOS
- Oestrogeendominantie oorzaken lopen uiteen. Voorbeelden zijn overgewicht, overbelasting van de lever en insulineresistentie
In het kort
- Oestrogeendominantie betekent dat er een verhoogde hoeveelheid aan oestrogeen in het lichaam aanwezig is.
- Teveel oestrogeen in de bloedbaan kan verschillende redenen hebben: een overproductie van oestrogeen, verminderde afbraak of uitscheiding, en een progesteron tekort
- Oestrogeendominantie symptomen zijn onder andere menstruatieproblemen, een laag libido en PCOS
- Oestrogeendominantie oorzaken lopen uiteen. Voorbeelden zijn overgewicht, overbelasting van de lever en insulineresistentie
In het kort
Wat is oestrogeendominantie?
Oestrogeendominantie betekent dat er een verhoogde hoeveelheid aan oestrogeen in het lichaam aanwezig is. Er wordt (in verhouding) te veel oestrogeen aangemaakt, wat voor een hormonale disbalans met diverse klachten kan zorgen. Het is normaal dat de oestrogeenspiegels in bepaalde mate stijgen en dalen, maar als de niveaus constant hoog blijven kunnen er diverse problemen optreden. Ook als bij vrouwen oestrogeen te hoog is ten opzichte van progesteron, noemen we dit oestrogeendominantie. Dat oestrogeen en progesteron in balans zijn, is van groot belang voor een gezond lichaam.
Teveel oestrogeen in de bloedbaan kan verschillende redenen hebben:
- Een overproductie van oestrogeen
Vetweefsel produceert oestrogeen. Overgewicht kan daarom leiden tot méér oestrogeen. Ook de anticonceptiepil en een ongezond voedingspatroon kunnen een overproductie van oestrogeen veroorzaken. - Veranderingen in hoe het lichaam oestrogeen afbreekt
De lever breekt hormonen en toxinen af. Wanneer de lever niet gezond is of veel toxines af moet breken, kan de afbraak van hormonen onder druk komen te staan.
- Veranderingen in hoe het lichaam oestrogeen uitscheidt
Om oestrogenen goed uit te scheiden heeft het lichaam veel voedingsstoffen nodig. Ongezonde voeding kan zorgen voor tekorten. Wanneer oestrogeen niet goed afgebroken of uitgescheiden kan worden spreken we van oestrogeenstapeling.
- Progesteron tekort
Wanneer er te vaak of langdurig sprake is van mentale of fysieke stress, maakt het lichaam teveel aanspraak op cortisol. Het lichaam gebruikt vervolgens progesteron voor het aanmaken van de benodigde extra cortisol. De balans tussen oestrogeen en progesteron raakt daardoor verstoord.Vrouwen hebben veel weefsels waar oestrogeen in opgenomen kan worden. Bijvoorbeeld de borsten, vetweefsel, lymfevaten, eierstokken, baarmoeder. Wanneer het oestrogeengehalte in het bloed continu te hoog is, kunnen daarom op veel plaatsen in het lichaam problemen ontstaan. Voorbeelden van symptomen zijn menstruatieproblemen, een laag libido en PCOS. Ook is er steeds meer bewijs dat endogene oestrogenen een cruciale rol spelen bij de ontwikkeling van borstkanker.1
Wat is oestrogeendominantie?
Interesse in een orthomoleculaire opleiding?
Start nu gratis of met € 1.000,- korting met het STAP-budget! Schrijf je in en ontvang direct je STAP-aanmeldingsbewijs.
Symptomen
- Menstruatieproblemen
- Vocht vasthouden
- Hoofdpijn of migraine
- Gevoelige, gezwollen borsten
- Laag libido
- Gezwollen voeten
- Een slecht humeur
- PCOS
- PMS (Premenstrueel syndroom)
- Premenstrueel Dysforie Syndroom (PMDD)
- Gewichtstoename, vooral rond de heupen en taille
- Vermoeidheid
- Vleesbomen in de baarmoeder
- Fibrocystische knobbeltjes in de borsten (mastopathie)
- Slecht humeur
- Angst
Symptomen
Oorzaken
Mogelijke oorzaken van oestrogeendominantie zijn:
- Overgewicht
- Ondergewicht
- Een ongezond voedingspatroon
- Overbelasting van de lever door bijvoorbeeld:
- Het drinken van teveel alcohol
- Milieutoxines zoals dioxine2
- Medicijnen, zoals de anticonceptiepil
- Xeno-oestrogenen
- Progesteron tekort
- Insulineresistentie
- Chronische stress
- Slecht microbioom
- Schildklierproblemen
- Erfelijke aanleg
Oorzaken
Voedingsadviezen
- Bevorder de hormoonbalans
Dit kan met specifieke voeding zoals de gezonde vetzuren. Omega 3 vetzuren en het omega 6 vetzuur GLA zijn ontstekingsremmend. Ook kan GLA uit borageolie of teunisbloemolie klachten verminderen vanwege de regulatie van de hormonen. Borageolie heeft de voorkeur aangezien dit een hoger percentage GLA vetzuren bevat dan teunisbloemolie. - Pas het voedingspatroon aan
Voeg lijnzaad en kruisbloemige groenten (zoals broccoli en boerenkool) toe aan het voedingspatroon. Dit bevat een hoge hoeveelheid sulforafaan en I3C wat het lichaam omzet in DIM. Eet verder zo gezond en gevarieerd mogelijk. - Vermijd koffie
Cafeïne heeft een verstorende werking op de vrouwelijke hormoonbalans. - Drink zo min mogelijk alcohol
Alcohol belast de lever en diens ontgifting. - Drink voldoende water en/of kruidenthee
- Beweeg minimaal een half uur per dag matig intensief
- Zorg voor een goede balans tussen in- en ontspanning om stress te verminderen
Voedingsadviezen
Opmerkingen
Wanneer een orthomoleculair arts of therapeut oestrogeendominantie vermoedt, wordt advies gegeven voor het verbeteren van de leefstijl en het voedingspatroon. Dit kan de oestrogenen die het lichaam produceert verminderen of de hoeveelheid die het afbreekt en uitscheidt verhogen.3 Daarbij is vooral het verminderen van stress cruciaal voor het bereiken en behouden van een gezonde hormoonbalans.
Wanneer klachten langdurig aanhouden of zorgwekkend zijn, worden bloedwaarden gemeten. De behandeling is dan afhankelijk van de onderliggende oorzaak.
Opmerkingen
Nutriënten
Klik op een nutriënt voor uitgebreide monografie
Nutriënten
Referenties
- Samavat, H., & Kurzer, M. S. (2015). Estrogen metabolism and breast cancer. Cancer letters, 356(2), 231-243.
- Patel, B. G., Rudnicki, M., Yu, J., Shu, Y., & Taylor, R. N. (2017). Progesterone resistance in endometriosis: origins, consequences and interventions. Acta obstetricia et gynecologica Scandinavica, 96(6), 623-632.
- Guinter, M. A., McLain, A. C., Merchant, A. T., Sandler, D. P., & Steck, S. E. (2018). An estrogen-related lifestyle score is associated with risk of postmenopausal breast cancer in the PLCO cohort. Breast cancer research and treatment, 170(3), 613-622.
- Meng, Qinghui, et al. (2000) “Indole-3-carbinol is a negative regulator of estrogen receptor-α signaling in human tumor cells.” The Journal of nutrition12: 2927-2931.
- Hall, D. C. (2001). Nutritional influences on estrogen metabolism. Applied nutritional science reports, 1, 1-8.
- M de Figueiredo, S., S Binda, N., A Nogueira-Machado, J., A Vieira-Filho, S., & B Caligiorne, R. (2015). The antioxidant properties of organosulfur compounds (sulforaphane). Recent Patents on Endocrine, Metabolic & Immune Drug Discovery, 9(1), 24-39.
- Ghawi, S. K., Methven, L., & Niranjan, K. (2013). The potential to intensify sulforaphane formation in cooked broccoli (Brassica oleracea var. italica) using mustard seeds (Sinapis alba). Food chemistry, 138(2-3), 1734-1741.
- Dwivedi C, Muller LA, Goetz-Parten DE, Kasperson K, Mistry VV. (2003 Jun 30) Chemopreventive effects of dietary mustard oil on colon tumor development. Cancer Lett ;196(1):29-34. doi: 10.1016/s0304-3835(03)00211-8. PMID: 12860286.
