Polyarteritis nodosa

Wat is polyarteritis nodosa?

Polyarteritis nodosa (PAN) is een zeldzame vorm van vasculitis. Vasculitis is een verzamelnaam voor chronische ziekten waarbij de wanden van de bloedvaten ontstoken zijn. Bij polyarteritis nodosa zitten er voornamelijk ontstekingen in de middelgrote slagaderen. De kleinere bloedvaten zijn niet aangedaan. In de aangedane slagaderen komen ook vaak knobbels (nodosa) voor.

Polyarteritis nodosa is net als bij alle andere vormen van vasculitis een auto-immuunziekte. Het afweersysteem richt zich hierbij als het ware tegen het eigen lichaam. In het geval van vasculitis valt het lichaam de wand van bloedvaten aan en ontstaan er ontstekingen. Dit verstoort vervolgens de bloedtoevoer naar organen en weefsels.

De aandoening komt vaker voor bij mannen dan bij vrouwen. PAN ontstaat meestal op latere leeftijd, tussen de 40 en 60 jaar. De eerste symptomen zijn normaliter algemene ziekteklachten, zoals vermoeidheid, spierpijn en koorts. Vervolgens ontstaan er klachten in het maagdarmstelsel, de nieren, huid en zenuwen. In een enkel geval is alleen de huid aangedaan; we spreken dan over cutane polyarteritis nodosa.

Polyarteritis nodosa en een hepatitis-B infectie, een vorm van leverontsteking, komen bij ongeveer 20 procent van de patiënten tegelijkertijd voor. Het is nog onduidelijk wat hier precies de reden voor is.¹

Symptomen

Algemeen

• Koorts
• Nachtzweten
• Spierpijn of spierzwakte
• Gewrichtsklachten
• Vermoeidheid
• Gewichtsverlies

Specifiek

• Maagdarmstelsel: buikkrampen, diarree, bloed in ontlasting
• Nieren: verminderde nierfunctie, verhoogde bloeddruk, eiwit in urine (proteïnurie)
• Huid: pijnlijke, knobbelachtige plekken, huidzweren, paarse verkleuringen
• Zenuwen: gevoelloosheid en tintelingen in handen en voeten
• Pijnlijke of gezwollen testikels
• In zeldzame gevallen zijn ook het hart, de hersenen, longen en ogen aangedaan.

Oorzaken

De oorzaak van polyarteritis nodosa is nog onbekend. De aandoening wordt in verband gebracht met bacteriële of virale infecties, voornamelijk met hepatitis B.¹ Polyarteritis nodosa is een zeldzame ziekte en komt bij steeds minder mensen voor.

Voedingsadviezen

• Vermijd ontstekingsbevorderende voedingsmiddelen zoals gluten, zuivel, suiker, eieren en vlees
• Ongeveer 400-800 gram verse groenten per dag
• 2-3 stuks fruit per dag
• Voldoende omega 3-vetzuren uit vis, lijnzaadolie, avocado’s, zaden, pitten en noten
• Drink voldoende water
• Vermijd alcohol
• Stop met roken

Opmerkingen

Regulier wordt polyarteritis nodosa behandeld met ontstekingsremmende medicijnen in combinatie met medicijnen die het afweersysteem onderdrukken. Wanneer er ook sprake is van een hepatitis B-infectie zal ook deze aangepakt worden.

Zonder behandeling kunnen er ernstige complicaties ontstaan, zoals het falen van hart en nieren. Onbehandeld ligt de levensverwachting tussen de 2 en 5 jaar.