Orthomoleculair kennisinstituut
Menu

Probiotica: wat zijn belangrijke aspecten?

6 februari 2014
6 minuten leestijd
Probiotica immuunsysteem schema
In het kort
  • Ontwikkeling van de darmflora
  • Bacteriële dysbiose
  • Stammen probiotica
  • T-cel differentiatie

Probiotica is door de World Health Organization gedefinieerd als “levende kleine organismen die een positieve uitwerking hebben op de gezondheid van de mens wanneer deze in grote hoeveelheden worden ingenomen”. Probiotica zijn dus zogenaamde “goede bacteriën” en de bacteriën die worden gebruikt in probiotica zijn meestal gelijk aan de bacteriën die normaal gehuisvest zijn in de darmen. Deze goede bacteriën doen wat extra’s voor het lichaam en dragen bij aan een goede darmflora. De term darmflora wordt gebruikt om de miljarden bacteriën aan te duiden die in de darmen leven.

Is gezondheid ook jouw passie en wil je meer leren over voeding en suppletie? Bekijk dan eens onze e-learning Orthomoleculair Adviseur Basis.

[advice]

Een goede darmflora is onder andere belangrijk voor de spijsvertering welke wordt ondersteund door alle bacteriën die in de darmen zitten. Een evenwichtige darmflora is eveneens belangrijk voor een goed werkend immuunsysteem en goede stoelgang.

Prebiotica

Prébiotica (inuline en fructo-oligosacchariden (FOS)) zijn onverteerbare voedingsvezels en zorgen er onder andere voor dat lactobacillen en bifidobacteriën (de goede bacteriën) beter kunnen groeien. Bovenal is uit onderzoek gebleken dat een prebiotica gecombineerd met een probiotica effectiever in het darmkanaal werkt dan de één of ander apart ingenomen.

Ontwikkeling van de darmflora

Tijdens de bevalling wordt de basis voor de darmflora al gelegd. De baby komt voor het eerst met bacteriën in aanraking door contact met het geboortekanaal, de moeder en de omgeving direct na de geboorte. De darmflora wordt voor het grootste deel samengesteld de periode direct na de geboorte. Een kind dat op de reguliere manier ter wereld komt heeft daardoor een andere darmflora samenstelling dan een kind dat via een keizersnede wordt geboren. Na ongeveer 30 dagen is de darmflora van een kind dat middels een keizersnede ter wereld wordt gebracht pas gelijk aan die van een kind die via de reguliere route ter wereld is gekomen. De bacteriën passeren de maag, omdat een baby nog niet veel maagzuur produceert, en vestigen zich op de darmwand. Kolonisatie van de bacteriën kan geschieden doordat er in eerste instantie bacteriën in de darmen aanwezig zijn die al het zuurstof gebruiken. Dit baant een weg voor de bacteriën die kunnen overleven zonder zuurstof (lactobacillen, bifidobacteriën). Vanaf dat moment kunnen deze in aantal toenemen en kan de darmflora zich ontwikkelen met allerlei bacteriën die voor ieder individu anders zijn.

Volg deze opleiding als E-learning
Start nu met e-learning en ontvang tot wel 27.5% korting! E-learning
Bekijk e-learning

Variatie darmflora

Iedere darmflora is uniek en vergelijkbaar met een vingerafdruk. Doordat de samenstelling zo uniek is, is het lastig te definiëren wat een normale darmflora is. Onderzoek heeft uitgewezen dat ieder individu dezelfde darmflora-kern heeft. Echter beslaat deze kern maar 20% van alle bacteriën die aanwezig zijn in de darmen. De overige 80% is bij een ieder verschillend. Er wordt gesuggereerd dat er maar liefst 1500 verschillende bacteriën aanwezig zijn. Op dit moment wordt daar nog uitvoerig onderzoek naar gedaan.

Bacteriële dysbiose

Om gezond te blijven is het belangrijk de darmflora in balans te houden. Door enkele factoren kan de darmflora echter uit balans raken. Hierbij moet gedacht worden aan het gebruik van antibiotica. Antibiotica staat er om bekend schadelijke bacteriën te doden, maar daarnaast doden ze ook de goede bacteriën in ons maag-darmkanaal. Leeftijd en voeding kunnen eveneens een rol spelen bij de verstoring van de harmonie in de darmen. Bij ouderen bestaat nog maar 1% van de totale darmflora uit bifidobacteriën waar dit bij volwassenen 3-6% is. Probiotica is belangrijk bij het bestrijden van allerlei verschillende spijsverteringsproblemen. Een goede darmflora is namelijk onmisbaar bij het verteren van ons voedsel. Onze darmflora en enzymen zijn volledig verantwoordelijk voor het verteren van voedsel en opname van voedingsstoffen uit dit voedsel. Wanneer er een bacteriële dysbiose ontstaat en dit systeem niet meer naar behoren functioneert blijven er onnodige hoeveelheden etensresten achter in de darmen, die vervolgens tot ontstekingen kunnen leiden. Hiermee kan probiotica preventief werken en een effectief wapen zijn tegen het ontstaan van ontstekingen en het ontstaan van een verhoogde permeabiliteit van de darmwand met alle gevolgen van dien.

Stammen probiotica

Het is belangrijk dat de bacteriën in de probiotica levend aankomen op de eindbestemming, de darmen. Daarom is het belangrijk dat ze zuur-en gal resistent zijn. Hier is uitvoerig onderzoek naar verricht. In tabel 1 zijn enkele bacteriën weergegeven die zeer zuur-en gal resistent blijken te zijn met Lactobacillus Acidophilus als echte uitblinker op dit gebied.

Stam Zuur Gal Pepsine Pancreatine
Bifidobacterium
Lactis W51
>90% >90% n.v.t. n.v.t.
Bifidobacterium
Lactis W52
80-89% 70-79% n.v.t. n.v.t.
Enterococcus
faecium
80-89% <59% <59% 80-89%
Lactobacillus
acidophilus
>90% >90% 80-89% 80-89%
Lactobacillus
paracasei
80-89% <59% <59% 80-89%
Lactobacillus
plantarum
80-89% <59% <59% 80-89%
Lactobacillus
Salivarius
70-79% 80-90% <59% 80-89%
Lactobacillus
lactis
n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t.

In vitro % herstel levende cellen na incubatie in medium met 1 van de factoren.

Probiotica hebben de kracht om bepaalde ziekteverwekkers te remmen. Ook in bovenstaande geselecteerde stammen is dit nader bekeken bij bepaalde bekende ziekteverwekkers. Uit de resultaten komt naar voren dat vrijwel al deze stammen de mogelijkheid hebben de verschillende onderzochte ziekteverwekkers maximaal te remmen. Hoe hoger het cijfer, hoe hoger de remming van die bepaalde ziekteverwekker.

De ziekteverwekkers werden gekweekt in een petrischaaltje met Agar-Agar (groeimedium die gebruikt wordt om micro organismen in te kweken). De probiotische stam werd aangebracht in het kleine holletje. In de Controle situatie is er geen remming van de ziekteverwekker (0). In het voorbeeld van goede remming wordt een maximale remming gemeten (3)
De ziekteverwekkers werden gekweekt in een petrischaaltje met Agar-Agar (groeimedium die gebruikt wordt om micro organismen in te kweken). De probiotische stam werd aangebracht in het kleine holletje. In de Controle situatie is er geen remming van de ziekteverwekker (0). In het voorbeeld van goede remming wordt een maximale remming gemeten (3)
Stam E. Coli Shigella Salmonella P. agglomerans
Bifidobacterium Lactis W51 3 3 3 3
Bifidobacterium Lactis W52 1 3 1 1
Enterococcus faecium 3 3 3 3
Lactobacillus acidophilus 2 3 3 3
Lactobacillus paracasei 3 3 3 3
Lactobacillus Plantarum 3 3 3 3
Lactobacillus salivarius 3 3 3 3
Lactobacillus lactis 2 2 2 1

0= geen remming van de ziekteverwekker, 1= 8-11 mm, 2 = 11-14 mm 3= >14 mm maximale remming van de ziekteverwekker

T-cel differentiatie

Probiotica kunnen het immuunsysteem activeren door signalen vanuit het lumen via dendritische cellen aan het systeem door te geven. Het immuunsysteem wordt gereguleerd door twee hoofdcategorieën cytokines met verschillende functies en geproduceerd door subsets van T-helper (Th) lymfocyten. Th1-cellen produceren voornamelijk IL-2 en interferon-γ en reguleren de immuunrespons tegen intracellulaire infecties. Th2-cellen produceren voornamelijk IL-4, IL-5 en IL-13 en zijn juist mediatoren in extracellulaire infecties en atopische ziektes. Regulatorische T-cellen (Treg) zijn de belangrijkste spelers die ervoor kunnen zorgen dat de balans van Th1/Th2 cellen terug naar homeostase gaan. Zoals in de onderstaande afbeelding wordt getoond, activeren de dendritische cellen bepaalde naïeve T-cellen (zijn nog niet in aanraking geweest met een antigeen) die zich vervolgens ontwikkelen tot een van deze meer specifieke T-cellen, die uiteindelijk de bijbehorende cytokines uitscheiden en een immuun reactie uitlokken (figuur 2).

Probiotica immuunsysteem schema
Dentrische cellen activeren bepaalde naïeve cellen T-cellen

Deze specifieke stammen zijn getest op hun mogelijkheid om het afweersysteem positief te beïnvloeden. Alle stammen laten zien dit te doen. Iedere stam had de mogelijkheid naïeve T-cellen te laten prolifereren in een specifieke T-cel. Dit was bevestigd door het meten van cytokine productie. * Alle wetenschappelijke artikelen zijn opvraagbaar door een mail te sturen naar info@sohf.nl

Is gezondheid ook jouw passie en wil je meer leren over voeding en suppletie? Bekijk dan eens onze Orthomoleculair Adviseur Basis.

Sluiten