Orthomoleculair kennisinstituut
Menu

Berberine

Wat is berberine?

Hydrastis canadensis wordt gevonden in de diepe wouden van Vermont tot Arkansas en dankt zijn naam aan de goud-gele strepen op de bast. Wanneer de bast gebroken is, laat het litteken een soort gouden briefzegel zien. Het is een kruid dat door de Amerikaanse Cherokee Indianen hogelijk werd gewaardeerd om zijn gunstige invloed op de gezondheid. Toen de blanken in Noord Amerika dit gebruik overnamen werd het kruid zo populair dat het al snel zeldzaam werd. De Hydrastis canadensis die momenteel in voedingssupplementen wordt gebruikt, wordt speciaal voor dit doel geteeld.

Wat is berberine?

Gebruik

De hydrastis canadensis met de werkzame stof berberine kan worden ingezet als anti-bacterieel, anti-schimmel, anti-parasitair middel (9, 10, 11, 12, 13, 14). Hydrastis canadensis wordt met succes ingezet bij gastritis, maagzweren, colitis, diarree, obstipatie, winderigheid en ontstekingen aan de vagina en urinewegslijmvliezen (27). Goldenseal wordt gebruikt bij verkoudheid en andere problemen van het ademhalingsstelsel zoals varkensgriep, en neusverstopping, allergische rhinitis (1). Het kan ook worden ingezet bij menstruatieproblemen zoals menorragie en dysmenorroe. Bij orale inname wordt het ook gebruikt bij aambeien, anale kloven, leverstoornissen en het Chronisch Vermoeidheidssyndroom, geelzucht, gonorroe, longontsteking, malaria en anorexia (4).

Uitwendig wordt het gebruikt voor ontstoken tandvlees en mond, jeukende huid, huidzweren, koortslip, eczeem, acné, roos en ringworm.

Werkzame stoffen

De eigenschappen van Hydrastis canadensis zijn voornamelijk toe te schrijven aan de alkaloïden berberine en hydrastine die ongeveer 5% van de wortel uitmaken en aan canadine, dat in lagere concentraties aanwezig is. Van deze alkaloïden is over berberine het meest bekend. Dit alkaloïde, dat verantwoordelijk is voor de gele kleur van Hydrastis canadensis, heeft een rustgevende invloed op het centrale zenuwstelsel en heeft daarnaast nog een aantal andere gunstige invloeden, zoals op het darmkanaal (8).

Gebruik

Werking

De gebruikte delen van hydrastis canadensis zijn de gedroogde wortelstok en wortel. De belangrijkste werkzame bestanddelen zijn de alkaloïden hydrastine, berberine, canadine en canadaline (14, 16). De berberine heeft anti-microbial effecten zoals anti-bacterieel, anti-schimmel, antimycobacterieel en antiprotozoal activiteiten (2, 6, 12, 15). Berberine heeft een krachtige activiteit tegen Staphylococcus aureus, Streptococcus pyogenes, Escherichia coli, Shigella boydii, Vibrio cholerae, Mycobacterium tuberculosis, Candida albicans, Candida tropicals, Trichophyton mentagrophytes, Microsporum gypseum, Cryptococcus neoformans, Sporotrichum schenckii, Entamoeba histolytica en Giardia lambia (3, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 26). De werkzame stof canadine en canadaline heeft een activiteit tegen Pseudomonas aeruginosa. Zowel Berberine als Canadaline hebben beide gelijke werking tegen de E.coli bacterie, terwijl canadaline meer activiteit vertoont tegen gram-positieve organisme dan berberine (14). Hydrastis canadensis is daarom werkzaam bij blaasontsteking (17). Er is bewijs geleverd dat Hydrastis canadensis de productie van Immunoglobuline M (IgM) stimuleert (10).

Berberine vermindert ook arrhythiamias en verbetert de linker boezem functie bij hartpatiënten (7, 18). Berberine verlaagt het bloedsuiker gehalte en het LDL cholesterol (5). Berberine remt aldose reductase (19). Berberine blokkeert de productie van de pro-inflammatoire cytokines-1 (IL1)-beta en tumor factor (TNF)-alfa door het blokkeren van nuclear factor kappa B, die verantwoordelijk is voor het reguleren van de cytokine productie. Berberine is mogelijk behulpzaam bij het behandelen van leverziekte door alcohol misbruik. Deze wordt gekenmerkt door verhoogde niveaus IL1-beta en TNF-alfa (23).

Voorlopig bewijs suggereert dat berberine de COX2 expressie remt (24). Of hydrastis canadensis dezelfde klinische effecten heeft als de actieve stof berberine is onbekend.

Immuunsysteem
De verschillende biologische en farmacologische werkingen van berberine zijn voornamelijk toe te schrijven aan de immuunmodulerende eigenschappen van de botanical. Zo is de werking van berberine op ons immuunsysteem in meerdere onderzoeken aangetoond. Uit onderzoek naar de effecten van berberine is aangetoond dat het in staat is om de functies en differentiatie van pro-inflammatoire Th1- en Th17 cellen te onderdrukken (2, 11, 14, 24, 28).

Hart en vaten
Uit onderzoek naar auto-immuun myocarditis (ontsteking van de hartspier) bleek dat berberine in staat is om mogelijke schade aan het hart te verminderen. Zo kan de botancial het hart bescherming te bieden in inschemische omstandigheden waarbij de bloedstroom (en dus zuurstoftoediening) beperkt of niet aanwezig is.

De invloed van berberine vindt plaats door de rol die het speelt op bijvoorbeeld het AMP-geactiveerde proteïnekinase, het enzym dat een rol speelt in de cellulaire energiehomeostase. Dit enzym biedt bovendien bescherming bij ischemische aandoeningen door het aanpassen van het koolhydraat- en lipidenmetabolisme (vetering van de vetzuren), de functie van de celorganellen (mitochondriën, endoplasmatisch reticulum) en de apoptose (4, 13, 22, 25, 29).

Cholesterol
De werking van berberine op de cholesterolspiegels gebeurt op twee manieren. Ten eerste is het een remmer van proproteïne convertase subtilisine waardoor verhoogde niveaus en beperkte afbraak van hepatische lipoproteïnereceptor plaatsvindt. Ten tweede werkt berberine direct op de expressie van de lipoproteïnereceptor.

Het cholesterolverlagende effect van berberine is in meerder studies aangetoond. Deze effecten zijn in lijn met de positieve invloed van het nutriënt op het glucosemetabolisme en de bloeddruk. Bovendien is het gebruik van berberine in doseringen tussen de 500 en 1500 mg veilig en effectief bij het verlagen van de cholesterolspiegels. Daarnaast kan berberine als alternatief worden ingezet voor statines (cholesterolsyntheseremmers) (6, 11, 19, 21, 23).

Gewichtsverlies
Uit onderzoeken naar het effect van berberine op gewichtsverlies is gebleken dat de botanical een positieve invloed uitoefent op de hyperlipidemie (verhoogd vetgehalte). Zo blijkt bijvoorbeeld dat het een gunstig effect heeft op lipoproteïne met een lage dichtheid en tryglyceriden (de vetachtige stoffen aanwezig in het bloed) (3, 13, 18, 23, 26).

Diabetes type 2
De hoeveelheid onderzoek naar het effect van berberine op diabetes type 2 groeit snel. Uit onderzoek is gebleken dat berberine bij de behandeling van diabetes type 2 in combinatie met een verandering in levensstijl resulteerde in het bedwingen van de FPG (Fasting Plasma Glucose) en PPG (Postprandial Plasma Glucose) niveaus (1, 3, 11, 22, 29).

GERD
Uit onderzoek naar de werking van berberine op gastroesophageal reflux disease (GERD) – wat wij kennen als brandend maagzuur – is gebleken dat berberine de ernst van de aandoening kan doen verzachten. Daarnaast kan de botanical verdere slokdarmslijmvliesbeschadiging voorkomen (2, 11, 27).

E coli
Bepaalde bacteriën kunnen een sterke toxiciteit hebben en zijn sommige gevallen zelfs dodelijk. Er is dus ook vraag naar het ontwikkelen van effectieve antibacteriële middelen met een hoge werkzaamheid en langdurige activiteit. In deze studie werd de microcalorimetrische techniek op basis van warmteafgifte van bacterieel metabolisme toegepast om het effect van berberine op de Escherichia coli vast te stellen.

Dit onderzoek werd in vitro uitgevoerd (binnen laboratoriumcondities). De resultaten toonden aan dat een lage concentratie (20 μg / ml) berberine de groei van E. coli en gemengde micro-organismen remde. Bovendien bleek dat berberine de tijd waarin de E. coli in leven bleef in het lichaam significant verminderde. De halfwaardetijd van de concentratie E. coli was 581,69 μg / ml.

Berberine zou dus een waardevolle implicatie kunnen hebben bij het aanpakken van de gevolgen die de E. coli in ons lichaam kan hebben. Met name de zogenoemde microcalorimetrische methode moeten we sterk aanbevelen bij het screenen van nieuwe antibacteriële middelen voor de bestrijding van bacteriën die schade kunnen aanbrengen (3, 4, 12, 24, 28).

Levergezondheid
Niet-alcoholische leverproblemen zijn een wereldwijd waargenomen fenomeen met een hoge prevalentie bij zowel volwassenen als kinderen. Er is echter nog geen efficiënte behandeling beschikbaar.

Uit verschillende onderzoeken blijkt dat berberine gunstige effecten heeft op niet-alcoholische leverproblemen, hoewel de mechanismen niet volledig bekend zijn. In deze meta-analyse werd een korte samenvatting gegeven van de factoren die de progressie van niet-alcoholische leverproblemen beïnvloeden. Daarnaast werd een overzicht gegeven van de mogelijke mechanismen van berberine bij de behandeling van niet-alcoholische leverproblemen.

Verhoging van de insulinegevoeligheid, regulering van de adenosinemonofosfaat-geactiveerde proteïnekinase (AMPK) -route, verbetering van de mitochondriale functie, verlichting van oxidatieve stress, LDLR-mRNA-stabilisatie en regulering van de micro-omgeving van de darm zijn de belangrijkste biochemische mechanismen die geïnduceerd werden door Berberine bij niet-alcoholische leverproblemen.

Binnen deze meta-analyse werd geconcludeerd dat de toepassing van berberine voor de levergezondheid gelegitimeerd is. Al moet het immunologische mechanisme van berberine bij de behandeling van niet-alcoholistische leverproblemen en de ontwikkeling van berberinederivaat in later onderzoek bevestigd worden (8, 12, 13, 22, 29).

Eigenschappen

Het woord “Hydrastis” komt van het Griekse “hydra” dat water betekent. Het kruid heeft invloed op de slijmvliezen van het lichaam zowel in het ademhalingsorgaan als het verteringssyteem als de ogen en de urinewegen.

Hydrastis canadensis helpt de vertering door de productie van speeksel, gal en verteringsenzymen te bevorderen. Het bevordert tevens de eetlust. Ook vanwege de positieve invloed op de slijmvliezen van het maagdarmkanaal is Hydrastis goed inzetbaar voor een gezonde darmfunctie te verkrijgen.

Hydrastis canadensis ondersteunt het hart. Het heeft een verzorgende invloed op de conditie van het hart en houdt de normale bloeddruk in stand.

Hydrastis canadensis verhoogt de weerstand van het organisme. Berberine beïnvloedt de macrofagen, immunoglobulinen en andere stoffen die het immuunsysteem stimuleren.

Werking

Veiligheid

Bij normale en gebruikelijke doseringen wordt het gebruik van hydrastis canadensis veilig geacht. Er zijn geen lange termijn studies bekend. Berberine gebruik bij volwassenen in doses van 2 gram per dag gedurende 8 weken, zijn geen bijwerkingen gemeld en veilig bevonden (19). Ook het uitwendig gebruik van berberine heeft geen bijwerkingen (18).

Vanwege de invloed die Hydrastine heeft op de spieren van de baarmoeder, mag dit kruid niet tijdens de zwangerschap gebruikt worden. Berberine wordt geacht om de placenta door te komen en kan de foetus bereiken wat mogelijk schadelijk kan zijn voor het ongeboren kind (25).

Berberine en andere werkzame bestanddelen worden geacht via de moedermelk het kindje te bereiken en het gebruik van Hydrastis Candensis wordt afgeraden tijdens de lactatieperiode vanwege het ontbreken van onderzoek (25).

Contra-indicaties

Niet gebruiken tijdens de zwangerschap en bij borstvoeding (25).

Veiligheid

Interacties

Medicijnen en kruiden

Berberine kan het cytochrome P450 remmen (CYP 3A4 en CYP 2D6) Medicijnen die gebruikt worden in dit verband zoals cyclosporine, amitriptyline (Elavil), clozapine (Clozaril), codeine (Norpramin), donepezil (Aricept), fentanyl (Duragesic), flecainide (Tambocor), fluoxetine (Prozac), meperidine (Demerol), methadone (Dolophine), metroprolol (Lopressor, Toprol XL), olanzapine (Zyrexa), ondansetron (Zofran), tramadol (Ultram), trazodone (Desyrel) en anderen kan mogelijk beïnvloedt worden in combinatie met berberine (28, 29, 30). Dit geldt ook voor bepaalde kruiden zoals KavaKava, Echinacea en anderen. Wees waakzaam hierop bij gebruik in combinatie met berberine.

Synergie

Chronisch gebruik van Hydrastis canadensis, of gebruik in hoge doses, kan de absorptie van B-vitaminen beïnvloeden. Bij langdurig gebruik van Hydrastis wordt gelijktijdig gebruik van een B-complex of een goede multi voor de dag aangeraden.

Interacties

Dosering

De gebruikelijke therapeutische dosis is 0,5 tot 1 gram drie maal daags van de gedroogde wortel of gedroogte wortelstok (4, 12).

Dosering
Referenties
  1. Altern Med Rev. 2000 Apr;5(2):175-7.
  2. Blumenthal M, ed. The Complete German Commission E Monographs: Therapeutic Guide to Herbal Medicines. Trans. S. Klein. Boston, MA: American Botanical Council, 1998.
  3. Gentry EJ et al. Antitubercular natural products: berberine from the roots of commercial Hydrastis canadensis powder. Isolation of inactive 8-oxotetrahydrothalifendine, canadine, beta-hydrastine, and two new quinic acid esters, hycandinic acid esters-1 and -2. J Nat Prod. 1998 Oct;61(10):1187-93.
  4. Newall CA, Anderson LA, Philpson JD. Herbal Medicine: A Guide for Healthcare Professionals. London, UK: The Pharmaceutical Press, 1996.
  5. Pan GY, Huang ZJ, Wang GJ, Fawcett JP, Liu XD, Zhao XC, Sun JG, Xie YY. The antihyperglycaemic activity of berberine arises from a decrease of glucose absorption. Planta Med. 2003 Jul;69(7):632-6.
  6. Iwasa K, Moriyasu M, Nader B. Fungicidal and herbicidal activities of berberine related alkaloids. Biosci Biotechnol Biochem. 2000 Sep;64(9):1998-2000.
  7. Lau CW et al. Cardiovascular actions of berberine. Cardiovasc Drug Rev. 2001 Fall;19(3):234-44.
  8. McGuffin M, Hobbs C, Upton R, Goldberg A, eds. American Herbal Products Association’s Botanical Safety Handbook. Boca Raton, FL: CRC Press, LLC 1997.
  9. Kaneda Y, Torii M, Tanaka T, Aikawa M. In vitro effects of berberine sulphate on the growth and structure of Entamoeba histolytica, Giardia lamblia and Trichomonas vaginalis. Ann Trop Med Parasitol 1991;85:417-25.
  10. Rehman J, Dillow JM, Carter SM, et al. Increased production of antigen-specific immunoglobulins G and M following in vivo treatment with the medicinal plants Echinacea angustifolia and Hydrastis canadensis. Immunol Lett 1999;68:391-5.
  11. Gupte S. Use of berberine in treatment of giardiasis. Am J Dis Child 1975;129:866.
  12. Amin AH, Subbaiah TV, Abbasi KM. Berberine sulfate: antimicrobial activity, bioassay, and mode of action. Can J Microbiol 1969;15:1067-76.
  13. Sun D, Courtney HS, Beachey EH. Berberine sulfate blocks adherence of Streptococcus pyogenes to epithelial cells, fibronectin, and hexadecane. Antimicrob Agents Chemother 1988;32:1370-4.
  14. Scazzocchio F, Corneta MF, Tomassini L, Palmery M. Antibacterial activity of Hydrastis canadensis extract and its major isolated alkaloids. Planta Med 2001;67:561-4.
  15. Rabbani GH, Butler T, Knight J, et al. Randomized controlled trial of berberine sulfate therapy for diarrhea due to enterotoxigenic Escherichia coli and Vibrio cholerae. J Infect Dis 1987;155:979-84.
  16. Arinaga S, Karimine N, Takamuku K, et al. Enhanced induction of lymphokine-activated killer activity after lentinan administration in patients with gastric carcinoma. Int J Immunopharmac 1992;14:535-539.
  17. Sun D, Abraham SN, Beachey EH. Influence of berberine sulfate on synthesis and expression of Pap fimbrial adhesin in uropathogenic Escherichia coli. Antimicrob Agents Chemother 1988;32:1274-7.
  18. Ang ES, Lee ST, Gan CS, et al. Evaluating the role of alternative therapy in burn wound management: randomized trial comparing moist exposed burn ointment with conventional methods in the management of patients with second-degree burns. MedGenMed 2001;3:3
  19. Zeng XH, Zeng XJ, Li YY. Efficacy and safety of berberine for congestive heart failure secondary to ischemic or idiopathic dilated cardiomyopathy. Am J Cardiol 2003;92:173-6.
  20. Nishino H, Kitagawa K, Fujiki H, Iwashima A. Berberine sulfate inhibits tumor-promoting activity of teleocidin in two-stage carcinogenesis on mouse skin. Oncology 1986;43:131-4.
  21. Janbaz KH, Gilani AH. Studies on preventive and curative effects of berberine on chemical-induced hepatotoxicity in rodents. Fitoterapia 2000;71:25-33..
  22. Anis KV, Rajeshkumar NV, Kuttan R. Inhibition of chemical carcinogenesis by berberine in rats and mice. J Pharm Pharmacol 2001;53:763-8.
  23. Hsiang CY, Wu SL, Cheng SE, Ho TY. Acetaldehyde-induced interleukin-1beta and tumor necrosis factor-alpha production is inhibited by berberine through nuclear factor-kappaB signaling pathway in HepG2 cells. J Biomed Sci 2005;12:791-801.
  24. Fukuda K, Hibiya Y, Mutoh M, et al. Inhibition by berberine of cyclooxygenase-2 transcriptional activity in human colon cancer cells. J Ethnopharmacol 1999;66:227-33.
  25. Chan E. Displacement of bilirubin from albumin by berberine. Biol Neonate 1993;63:201-8.
  26. Choudhry, V. P., Sabir, M., and Bhide, V. N. Berberine in giardiasis. Indian Pediatr. 1972;9(3):143-146.
  27. Zhang, M. F. and Shen, Y. Q. [Antidiarrheal and anti-inflammatory effects of berberine]. Zhongguo Yao Li Xue.Bao. 1989;10(2):174-176.
  28. Gurley BJ, Gardner SF, Hubbard MA, et al. In vivo effects of goldenseal, kava kava, black cohosh, and valerian on human cytochrome P450 1A2, 2D6, 2E1, and 3A4/5 phenotypes. Clin Pharmacol Ther 2005;77:415-26.
  29. Gurley BJ, Swain A, Hubbard MA, et al. Clinical assessement of CYP2D6-mediated herb-drug interactions in humans: Effects of milk-thistle, black cohosh, goldenseal, kava kava, St. John’s wort, and Echinacea. Mol Nutr Food Res 2008;52:755-63.
  30. Sevior, D. K., Hokkanen, J., Tolonen, A., Abass, K., Tursas, L., Pelkonen, O., and Ahokas, J. T. Rapid screening of commercially available herbal products for the inhibition of major human hepatic cytochrome P450 enzymes using the N-in-one cocktail. Xenobiotica 2010;40(4):245-254.
Vind een orthomoleculaire therapeut bij jou in de buurt
Sluiten