Orthomoleculair kennisinstituut
Menu

Cafeïne

In het kort
  • Cafeïne is een psychoactieve stof met een simulerend effect op het centrale zenuwstelsel.
  • Cafeïne komt vooral voor in koffie en in mindere mate in thee.
  • Cafeïne heeft een effect op de werking van verschillende neurotransmitters en de samentrekkingskracht van spiercellen.
  • Tijdens de zwangerschap wordt het aangeraden om de inname van cafeïne te beperken.
In het kort

Wat is cafeïne?

Cafeïne is een psychoactieve stof met een krachtig stimulerend effect op het centrale zenuwstelsel. Het is vooral bekend door zijn natuurlijke aanwezigheid in koffie, thee en chocolade. 8 op de 10 Nederlanders drinkt wel eens koffie, voor thee is dit 7 op de 10.1 Mensen gebruiken cafeïne houdende dranken om alert en waakzaam te blijven of om slaperigheid te verminderen. Cafeïne komt niet alleen voor in dranken, maar ook in poedervorm zoals in pre-workout.

Na inname werkt cafeïne in op verschillende processen in het lichaam, zoals het verhogen van de hartslag, bloeddruk en urineproductie. Wanneer iemand regelmatig cafeïne consumeert ontstaat gewenning en nemen symptomen vaak af. 2

Wat is cafeïne?

Gebruik

Cafeïne suppletie wordt niet gebruikt voor specifieke ziektebeelden. Wel wordt het toegevoegd aan verschillende sportsupplementen ter bevordering van sportprestaties.

Gebruik

Werking

De primaire werking van cafeïne is in het centrale zenuwstelsel, waar het voorkomt dat adenosine zicht bindt aan zijn receptor. Door deze binding te voorkomen heeft dit invloed op verschillende neurotransmitters-noradrenaline, dopamine, acetylcholine, serotonine en GABA. Al deze neurotransmitters zijn verantwoordelijk voor alertheid, stemming en motivatie.3

Cafeïne speelt ook een rol in het transport van calcium tussen cellen, calcium is onder andere verantwoordelijk voor het reguleren van samentrekking van spiercellen. Cafeïne kan dus een direct effect hebben op de kracht van de spieren en zo prestatie bevorderend werken. 4

Werking

Veiligheid

Volwassenen

Over het algemeen is het voor een gezonde, niet zwangere volwassene veilig om tot 400 milligram cafeïne per dag in te nemen en niet meer dan 200 milligram  cafeïne in een keer. Zo kan iemand naast 5 koppen koffie, ook nog veilig 3 koppen thee drinken.

Kinderen

Voor kinderen worden over het algemeen geen negatieve gezondheidseffecten geobserveerd zolang ze niet meer dan 3 milligram cafeïne per kg lichaamsgewicht binnen krijgen.5  Voor een kind van 20 kilo is dit ongeveer één kopje koffie

Zwangerschap en borstvoeding

Tijdens zwangerschap en het geven van borstvoeding wordt aangeraden om de inname van cafeïne zoveel mogelijk te beperken en niet meer dan 200 milligram per dag te consumeren. Dit staat ongeveer gelijk aan 2 kopjes koffie of 6 koppen thee per dag.

Veiligheid

Interacties

Medicijnen

Bij het slikken van schilkliermedicatie wordt het afgeraden om dit samen met cafeinehoudende dranken in te nemen. Omdat het de opname van levothyroxine in de darm kan verminderen.

Supplementen

Polyfenolen uit koffie en thee kunnen de opname van ijzer remmen. Daarom wordt aangeraden om minstens 2 uur tussen consumptie van koffie en het gebruik van ijzersuppletie aan te houden.

Interacties

Dosering

Doorgaans wordt cafeïne veelal aangetroffen in dranken, bij het gebruik van sportsuppletie is het belangrijk om niet de veilige grens van 400 mg te overschrijden.

Dosering
Referenties
  1. Nationaal Koffie & Thee Onderzoek 2022: koffie en thee blijven onmisbaar – Koffie & Thee Nederland. (z.d.).
  2. Butler, J. M., Frampton, C. M., Moore, G., Barclay, M. L., & Jardine, D. L. (2023). Immediate effect of caffeine on sympathetic nerve activity: why coffee is safe? A single-centre crossover study. Clinical autonomic research : official journal of the Clinical Autonomic Research Society, 33(6), 623–633
  3. Butler, J. M., Frampton, C. M., Moore, G., Barclay, M. L., & Jardine, D. L. (2023). Immediate effect of caffeine on sympathetic nerve activity: why coffee is safe? A single-centre crossover study. Clinical autonomic research : official journal of the Clinical Autonomic Research Society, 33(6), 623–633
  4. Cristina-Souza, G., Santos, P. S., Santos-Mariano, A. C., Coelho, D. B., Rodacki, A., DE-Oliveira, F. R., Bishop, D. J., Bertuzzi, R., & Lima-Silva, A. E. (2022). Caffeine Increases Endurance Performance via Changes in Neural and Muscular Determinants of Performance Fatigability. Medicine and science in sports and exercise, 54(9), 1591–1603.
  5. Scientific Opinion on the safety of caffeine. (2015). EFSA Journal, 13(5).
Sluiten