Elektrolyten

Wat zijn elektrolyten?

Elektrolyten is een verzamelnaam voor allerlei soorten zouten, die een elektrische lading krijgen wanneer ze oplossen in vocht. De belangrijkste elektrolyten zijn natrium, kalium, calcium, magnesium, chloride, fosfaat en bicarbonaat.

Al deze zouten zorgen ervoor dat signalen in het lichaam doorgegeven kunnen worden, wat essentieel is voor de werking van spieren, zenuwen en vele andere lichaamsfuncties. Elektrolyten spelen een rol bij de vochtbalans, de zenuw en spierfuncties, de pH-regulatie, bloeddruk en energiebalans. Ze worden dagelijks uitgescheiden via de urine, zweet en ontlasting. Bij intensieve inspanning of warmte kan je meer elektrolyten verliezen dan je binnenkrijgt, dit is iets om rekening mee te houden en waar nodig aan te vullen.

Aanvulling kan zowel via voeding als door middel van supplementen plaatsvinden.

Gebruik

Tijdens het sporten zoals bij intensieve inspanning verlies je veel elektrolyten via zweet, vooral natrium, kalium en chloride. Dit kan leiden tot spierkrampen, vermoeidheid of verminderde sportprestaties. Aanvulling van elektrolyten kan dan nuttig zijn.

Ook bij ziekte wanneer er veel vochtverlies is door diarree, braken of koorts, kunnen elektrolyten nodig zijn om disbalans te voorkomen.

Tevens kan het lichaam in warme klimaten en bij warm weer ook een verhoogde behoefte hebben aan elektrolyten doordat je meer zweet.

Werking

Elektrolyten spelen in veel verschillende processen in het lichaam een rol:

• Vochtbalans: natrium en kalium handhaven samen de balans voor een optimale vochtbalans.
• Spierfunctie: calcium en magnesium zorgen voor spiercontractie en -ontspanning, terwijl kalium en natrium juist zenuwsignalen doorgeven die spierbewegingen mogelijk maken.
• Zenuwgeleiding: elektrolyten zoals natrium en kalium helpen bij het doorgeven van zenuwimpulsen, wat essentieel is voor een goede communicatie tussen de organen.
• Energietransport: magnesium en fosfaat ondersteunen de energiehuishouding.
• Bloeddrukregulatie: natrium speelt een belangrijke rol bij het behouden van een gezonde bloeddruk.

Een gezonde balans van elektrolyten is essentieel om gezondheidsproblemen te voorkomen, zoals duizeligheid, spierzwakte en hartritmestoornissen.

Veiligheid

Elektrolyten zijn veilig en nuttig wanneer ze op de juiste wijze worden gebruikt, want zowel een tekort als een overschot kan schadelijk zijn voor het lichaam. Klachten bij een overschot zijn misselijkheid, zwelling, verhoogde hartslag en in ernstige gevallen hartritmestoornissen en nierproblemen.

Kinderen

Gebruik van elektrolytensupplementen bij kinderen jonger dan 12 wordt afgeraden, wanneer het zonder medisch advies is.

Zwangerschap

Tijdens de zwangerschap kunnen elektrolyten veilig gebruikt worden, indien men zicht houdt aan de aanbevolen dosering.

Interacties

Patiënten met  diabetes, hartfalen en nierziekten moeten voorzichtig omgaan met extra elektrolyteninname.

Dosering

De exacte hoeveelheid elektrolyten die je per dag nodig hebt, kan variëren afhankelijk van factoren zoals je lichaamsgewicht, de intensiteit van je trainingen en de omgevingsomstandigheden. En daarmee samenhangend met de hoeveelheid vocht die je verliest en binnenkrijgt. Over het algemeen kan je de dagelijkse aanbevolen waardes gebruiken; 2-3 gram natrium, 2-3 gram kalium, 400-800 mg calcium en 300-400 milligram magnesium.