Orthomoleculair kennisinstituut
Menu

Alles wat je moet weten over histamine-intolerantie en voeding

7 december 2021
7 minuten leestijd

Messcherpe steken in het hoofd, uren naar het plafond staren en in de meest extreme gevallen hartkloppingen en met een bezweet voorhoofd boven de WC hangen. Histamine-intolerantie is over het algemeen geen pretje.

Is gezondheid ook jouw passie en wil je meer leren over voeding en suppletie? Bekijk dan eens onze e-learning Orthomoleculair Adviseur Basis.

Histamine-intolerantie

We spreken van een intolerantie wanneer de histaminewaarden in je bloed te hoog zijn. Wanneer je een intolerantie hebt, kun je de symptomen onder controle krijgen door tijdelijk histaminerijke voeding te vermijden. Daarnaast is het van belang dat je de oorzaak van de intolerantie probeert op te lossen.

Een histamine-intolerantie ontstaat wanneer de hoeveelheid histamine die zich in het lichaam ophoopt groter is dan de hoeveelheid die het lichaam kan verwerken. Een intolerantie betekent dus niet dat je allergisch of gevoelig bent voor histamine; het betekent puur dat er teveel in je lichaam aanwezig is.

Histamine wordt door de enzymen MAO (mono-amini-oxydase), DAO (di-amine-oxydase) en NMT (N-methyl-transferase) in de darmen, lever en in het bloed afgebroken. Bij een onbalans in de lever, een verstoorde darmflora en/of beschadiging van de darmslijmvliezen zijn er onvoldoende enzymen werkzaam om het af te breken. Hierdoor stijgt het gehalte te veel, wat kan leiden tot verschillende klachten.

Oorzaken van toename van histamine in het lichaam:

  • Allergieën;
  • Bacteriële overgroei of onevenwichtige darmflora;
  • Ontstekingsreacties;
  • Mastocytose: een aandoening die wordt gekenmerkt door de aanwezigheid van te veel mestcellen (cellen die zijn betrokken bij het afweersysteem);
  • Maagbloeding;
  • Aandoeningen aan het maagdarmstelsel zoals de ziekte van Crohn;
  • Langdurig gebruik van NSAID’s of histamine-blokkers;
  • Coeliakie;
  • Bepaalde voedingsmiddelen.

Symptomen van histamine-intolerantie

Omdat histamine een van de belangrijkste chemicaliën is die betrokken is bij allergische reacties, lijken de symptomen van histamine-intolerantie sterk op een allergie. Toch classificeren we de intolerantie niet als zodanig.

Enkele van de meest voorkomende klachten:

  • Regelmatig hoofdpijn of migraine;
  • Slapeloosheid;
  • Gevoel van onrust, hartkloppingen;
  • Misselijkheid of braken;
  • Darmkrampen, diarree;
  • Verstopte neus, loopneus of benauwdheid;
  • Veel niezen;
  • Duizeligheid;
  • Warmte en roodheid;
  • Jeukende huid.

Histamine en voeding

Het grootste verschil tussen een histamine-intolerantie en een allergie is de hoeveelheid nodig om een reactie te veroorzaken. Bij een echte allergie kan zelfs een kleine hoeveelheid van het allergeen een ernstige reactie veroorzaken. Bij histamine-intolerantie ontwikkelen de symptomen zich echter over het algemeen pas nadat een bepaalde hoeveelheid van de biogene amine zich in het lichaam heeft opgebouwd.

Het lichaam produceert van nature histamine, maar de chemische verbinding komt ook uit het voedsel dat je eet. Een dieet met weinig histamine resulteert dus vanzelf in een verlaagd niveau in het lichaam. Dit doe je door het vermijden van voeding die rijk is aan histamine en voeding die histamine vrijmaakt. Dit noemen we ook wel histaminevrijmakers.

Volg deze opleiding als E-learning
Start nu met e-learning en ontvang tot wel 27.5% korting! E-learning
Bekijk e-learning

Histaminerijke voeding:

  • Zuivel: belegen en oude kazen, schimmelkazen, blauwaderkazen, zure room/creme fraiche, kwark, yoghurt;
  • Vlees: varkensvlees, lamsvlees, wild;
  • Vis: makreel, tonijn, kabeljauw, haring, sardines, schaal- en schelpdieren (ook kroepoek), ingeblikt;
  • Groente: tomaten, spinazie, bietjes, champignons;
  • Fruit: avocado, grapefruit;
  • Kruiden: vanille, kaneel, kruidnagel, komin, koriander, kervel, gember, nootmuskaat;
  • Gefermenteerd voedsel (kimchi, zuurkool, kombucha, kefir, augurken, yoghurt);
  • Marmite, miso, sojasaus;
  • Gedroogd fruit (rozijnen, pruimen, dadels, vijgen);
  • Alle voedingsmiddelen of supplementen die gist bevatten (zuurdesembrood, voedingsgist, etc.);
  • Bottenbouillon;
  • Verwerkt of gezouten vlees (droge worstsoorten zoals rauwe ham, salami en cervelaatworst);
  • Lever, varkensvlees, wild;
  • Ingeblikt voedsel;
  • Olijven;
  • Chilipoeder, kaneel en kruidnagel.

Histaminevrijmakers

Sommige voedingsmiddelen bevatten van nature niet per se veel histamine, maar kunnen wel het immuunsysteem activeren om een hoge hoeveelheid van histamine af te geven. Dit noemen we histaminevrijmakers. Hieronder vallen:

  • Alcohol;
  • Suiker;
  • Bananen, aardbei, ananas, druiven, kiwi, mango, papaja, vijgen;
  • Chocola en cacao;
  • Citrusvruchten (citroen, limoen, grapefruit, sinaasappel);
  • Eiwitten;
  • Zuivel;
  • Noten en zaden;
  • Varkensvlees;
  • Schaal- en schelpdieren;
  • Verse spinazie, rode biet, tomaat;
  • Tarwekiemen;
  • Kunstmatige toevoegingen:
    • E102 (tartrazine), E104 (chinolinegeel), E110 (oranjegeel S), E122 t/m E124 (azorubine,
      amarant, cochinillerood A), E128 (rood 2 G), E154 (bruin FK), E155 (bruin HT), E180 (lithlrubine)
    • Nitraat- en nitrietzouten (E249 t/m E252)
    • Sulfietzouten (E220 t/m E228)
    • Benzoaatzouten (E210 t/m E219)
    • Glutamaten (smaakversterker, vetsin, MSG) (E621 t/m E625).

Voedingsmiddelen die DAO blokkeren

Bij het volgen van een histamine arm dieet is het ook belangrijk om voeding te vermijden die de productie van DAO blokkeert. DAO (di-amine-oxydase) is een enzym dat samen met de enzymen MAO (mono-amini-oxydase) en NMT (N-methyl-transferase) voor de afbraak van histamine zorgt. Dit gebeurt in de darmen, lever en in het bloed.
De meest voorkomende voedingsmiddelen die DAO blokkeren zijn:

  • Alcohol;
  • Koffie;
  • Energydranken;
  • Thee (zwart, groen, yerba mate).

Hoewel de lijst met voedingsmiddelen hoog in histamine behoorlijk uitgebreid is, zijn er voldoende alternatieven. Vuistregel voor een histamine arm dieet is dat het voedsel zo vers mogelijk moet zijn. Hoe langer iets bewaard wordt, hoe hoger het histaminegehalte. Rauw vlees, gevogelte en vis hebben bijvoorbeeld een hoog bacterieel kiemgetal. Wanneer de bacteriën het voedsel fermenteren, creëren ze histamine als bijproduct.

Een goede manier om de natuurlijke toename van histamine in eiwitrijk voedsel te bestrijden: vers kopen en dezelfde dag koken of invriezen. Bevriezing stopt namelijk de opbouw van de biogene amine. Laat de producten niet in de koelkast staan, en zeker niet op het aanrecht of in de auto.

Bevroren producten kopen is ook een optie, zoals individueel verpakte zalm of kabeljauwfilets. Je kunt de filets in een afgesloten zak 15 tot 30 minuten onderdompelen in koud water, in plaats van de traditionele ontdooiing in de koelkast.

Voedingsmiddelen met weinig histamine:

  • Vers biologisch, gras gevoerd vlees (met uitzondering van die bovenstaand genoemd worden);
  • Verse wild gevangen vis;
  • Verse groenten (met uitzondering van die bovenstaand genoemd worden) zoals: wortels, bloemkool, broccoli, komkommer, zoete aardappel, pompoen, pastinaak, asperges, andijvie, boerenkool, ui, knoflook, etc.;
  • Vers fruit (met uitzondering van die bovenstaand genoemd worden), zoals: appels, biologische bessen;
  • Jonge kaas (zo jong mogelijk);
  • Pindakaas, honing (van lokale imker), appelstroop;
  • Zelfgetrokken en gistvrije groentebouillon;
  • Glutenvrije granen (rijst, quinoa, boekweit, havermout);
  • Kokosmelk, hennepmelk, amandelmelk en rijstmelk;
  • Eidooiers;
  • Witte bonen, bruine bonen, kapucijners;
  • Kruidenthee, bijvoorbeeld: brandnetelthee;
  • Olijfolie en kokosolie;
  • Verse kruiden.

* Bovenstaande lijstjes bevatten vanzelfsprekend niet het gehele aanbod van voedingsmiddelen en worden derhalve dan ook af en toe geüpdatet.

Op een rijtje

Histamine-intolerantie kan uiteenlopende klachten veroorzaken. Wanneer je onverklaarbare onrust, vermoeidheid, hoofdpijn, benauwdheid, duizeligheid of darmkrampen hebt, is er mogelijk sprake van een intolerantie.

Als je vermoedt dat je een intolerantie hebt, kan een dieet laag in histamine je vermoedens bevestigen, of juist uitsluiten.

Hoewel een dieet met weinig histamine de symptomen binnen een week kan verlichten, is het slechts een oplossing voor de korte termijn. Het identificeren – en corrigeren – van het onderliggende probleem is van vitaal belang om een  intolerantie voorgoed kwijt te raken. We raden je dan ook aan om mogelijke problemen met de biogene amine met een orthomoleculair therapeut te bespreken.

Is gezondheid ook jouw passie en wil je meer leren over voeding en suppletie? Bekijk dan eens onze Orthomoleculair Adviseur Basis.

Sluiten