Orthomoleculair kennisinstituut
Menu

Borium

Wat is borium?

Boor is een element dat in het lichaam functioneert; de echte biologische functie van boor bij mensen is echter onduidelijk. In de natuur wordt boor aangetroffen in voedsel en water, vaak als onderdeel van verbindingen, waaronder calciumfructoboraat. In voedingsmiddelen is boor het hoogst in noten en groenten (7135,95428).

Wetenschappelijke naam

Borium; B; Atoom nummer 5.

Wat is borium?

Gebruik

Oraal wordt boor gebruikt voor het behandelen of voorkomen van boorgebrek, dysmenorroe, het bevorderen van de gezondheid van de botten, het behandelen van artrose, als een hulpmiddel voor het opbouwen van spieren en het verhogen van testosteronniveaus, en voor het verbeteren van de cognitieve functie en fijne motoriek.

Topisch gezien wordt boorzuur, de meest voorkomende vorm van boor, gebruikt als een samentrekkend middel, om huidinfectie te voorkomen, en als een oogheelkundig irrigatiemiddel. Een andere vorm van boor, natriumpentoboraatpentahydraat, wordt gebruikt om stralingsdermatitis te voorkomen.

Intravaginaal wordt boor gebruikt om schimmelinfecties te behandelen.

Gebruik

Werking

Borium is een sporenelement waarvoor geen duidelijke biologische functie bij de mens is vastgesteld. Boorzuur is de meest voorkomende vorm van boor. In het dieet wordt boor vaak aangetroffen in noten, bonen, pruimensap, druivensap, wijn, koffie en melk. In sommige geografische regio’s wordt boor aangetroffen in water (7135).

Antischimmeleffecten
Boorzuur wordt gebruikt voor vulvovaginitis vanwege zijn activiteit tegen Candida albicans en Candida glabrata (15444, 15445, 15446).

Antioxiderende effecten
Boor wordt gebruikt voor het voorkomen van stralingsdermatitis vanwege het potentieel om oxidatieve schade te verminderen door cellulaire glutathion en niet-reactieve zuurstof te verhogen (95660).

Botminerale effecten
Boor lijkt belangrijk te zijn in het mineraalmetabolisme (943). Boor kan ook de calciumabsorptie verhogen en het urineverlies van calcium en magnesium verminderen (940, 942, 9623, 36862). Boorsuppletie verlaagt serumfosforwaarden (940, 942). Een impact op het vitamine D-metabolisme, zoals aangetoond in dieronderzoek, kan een rol spelen in de effecten van boor op deze mineralen (36858).

Cognitieve effecten
Boor kan de cognitie verbeteren; het mechanisme is echter onduidelijk (943).

Hormonale effecten
Diëten met een hoger boorgehalte lijken de serum 17-bèta-oestradiolspiegels te verhogen bij postmenopauzale vrouwen die oestrogeenvervangingstherapie gebruiken (945). Aanvullend boor kan de serumestradiolspiegels verhogen bij postmenopauzale vrouwen en gezonde mannen (937, 945).

Neurologische effecten
Voorlopig bewijs suggereert dat boor een rol kan spelen bij hand-oogcoördinatie, aandachtsspanne en kortetermijngeheugen; het mechanisme van deze effecten is echter onduidelijk (7135).

Reproductieve effecten
Er zijn aanwijzingen dat boor een rol kan spelen bij de voortplanting en ontwikkeling (945, 7135). Er is echter bezorgdheid dat boorzuur teratogene effecten heeft en kan leiden tot aangeboren afwijkingen bij intravaginaal gebruik door zwangere vrouwen (15443, 15645, 15646). Men denkt dat boorzuur een remmer is van histondeacetylasen, wat resulteert in histonhyperacetylatie. In specifieke weefsels wordt histonhyperacetylatie geassocieerd met skeletmisvormingen (15644).

Werking

Veiligheid

Waarschijnlijk veilig

Indien oraal en op de juiste manier gebruikt. Boor is veilig in hoeveelheden die niet hoger zijn dan 20 mg per dag, het toelaatbare bovenste inlaatniveau (UL) (7135). Boorzuur, de meest voorkomende vorm van boor, is tot zes maanden veilig gebruikt (15443, 15444, 15445, 15446, 15449, 15451, 15453, 15454, 15458).

Mogelijk onzeker

Bij oraal gebruik in hoge doses. Vertel patiënten dat ze de UL van 20 mg per dag niet mogen overschrijden. Hogere doses kunnen theoretisch nadelige effecten op de testikels en mannelijke vruchtbaarheid veroorzaken (7135). Vergiftiging is opgetreden na inname van equivalent van 2,12 gram boor per dag gedurende 3-4 weken (17). De dood is opgetreden na inname van een enkele dosis van 30 gram boor en na chronische inname (36848, 36863).

Kinderen

Waarschijnlijk veilig

Wanneer oraal en op de juiste manier gebruikt. Boor is veilig bij kinderen in hoeveelheden die de UL van 3 mg per dag niet overschrijden bij kinderen van 1 tot 3 jaar; 6 mg per dag bij kinderen van 4 tot 8 jaar; 11 mg per dag bij kinderen van 9 tot 13 jaar; 17 mg per dag bij adolescenten van 14 jaar of ouder (7135). De UL voor zuigelingen is niet bepaald (7135).

Mogelijk onveilig

Bij oraal gebruik in hoge doses. Vertel patiënten dat ze de UL van 3 mg per dag bij kinderen van 1 tot 3 jaar niet mogen overschrijden; 6 mg per dag bij kinderen van 4 tot 8 jaar; 11 mg per dag bij kinderen van 9 tot 13 jaar; en 17 mg per dag bij adolescenten van 14 jaar of ouder (7135). Hogere doses kunnen theoretisch nadelige effecten op de testikels en mannelijke vruchtbaarheid veroorzaken (7135).

Zwangerschap en lactatie

Waarschijnlijk veilig

Indien oraal en op de juiste manier gebruikt. Boor is veilig in hoeveelheden die de UL van 20 mg per dag niet overschrijden voor zwangere of zogende vrouwen 19-50 jaar, of 17 mg per dag voor zwangere of zogende vrouwen in de leeftijd van 14 tot 18 (7135).

Mogelijk onveilig

Bij oraal gebruik in hoge doses. Vertel patiënten om te voorkomen dat de UL van 20 mg per dag wordt overschreden voor zwangere of zogende vrouwen van 19-50 jaar, of 17 mg per dag voor zwangere of zogende vrouwen in de leeftijd van 14 tot 18 (7135). Hogere doses kunnen theoretisch nadelige effecten veroorzaken bij de zich ontwikkelende foetus (7135). Intravaginaal boorzuur is geassocieerd met een 2,7- tot 2,8-voudig verhoogd risico op aangeboren afwijkingen bij gebruik tijdens de eerste 4 maanden van de zwangerschap (15443, 15645).

Effectiviteit

Waarschijnlijk effectief

Boor tekort
Borium oraal innemen is effectief voor het voorkomen van boorgebrek (7135).

Mogelijk effectief

Dysmenorroe
Bij jonge vrouwen met matige tot ernstige dysmenorroe suggereert enig klinisch onderzoek dat het dagelijks innemen van boor 10 mg vanaf twee dagen vóór tot drie dagen na het begin van de menstruatie gedurende twee menstruatiecycli de pijnniveaus vermindert met 24% en de duur van de pijn met 1,5 uur of 34 %. Zowel pijn als pijnduur namen met slechts 9% af bij vrouwen die placebo kregen (95428).

Vulvovaginitis
Sommige onderzoeken tonen aan dat boorzuur, de meest voorkomende vorm van boor (intravaginaal gebruikt) candidiasis en andere vaginale schimmelinfecties kan behandelen, waaronder resistente en chronische infecties (15443, 15444, 15446, 15449, 15450, 15451, 15453).

Volgens één analyse bieden 600 mg boorzuurcapsules intravaginaal ingebracht een genezingspercentage van 92% in vergelijking met 64% met nystatine 100.000 eenheden voor vaginale Candida albicans-schimmelinfecties (15444, 36857).

Voor Candida glabrata-schimmelinfecties, die minder vaak voorkomen dan Candida albicans, toont enig bewijs aan dat intravaginale boorzuurcapsules effectief zijn bij ongeveer 65% tot 70% van azole-resistente infecties; boorzuurcapsules lijken echter minder effectief te zijn dan intravaginale flucytosine (Ancobon) (15445, 15454). Voor Candida krusei-infecties, die zeldzaam zijn en resistent tegen azole-antischimmelbehandeling, lijken boorzuurcapsules in sommige gevallen ook effectief te zijn (15448).

Onvoldoende betrouwbare bewijs te beoordelen

Cognitieve functie
Er is voorlopig bewijs dat oraal borium innemen de cognitieve functie en fijne motoriek bij ouderen zou kunnen verbeteren (943).

Artrose
Voorlopig bewijs suggereert dat boor nuttig kan zijn voor het verminderen van symptomen van artrose (941, 36870, 36871).

Osteoporose
Voorlopig klinisch onderzoek suggereert dat het dagelijks innemen van boor 3 mg de botdichtheid niet verbetert in vergelijking met placebo bij postmenopauzale vrouwen (36872).

Stralingsdermatitis
Vroeg onderzoek heeft aangetoond dat een actuele hydrogel die boor bevat als 3% natriumpentaboraatpentahydraat, viermaal daags aangebracht op radiotherapiedagen gedurende 5 weken, het risico op matige tot ernstige dermatitis met de helft vermindert in vergelijking met placebo. Er is echter geen verschil in patiënttevredenheid (95660).

Veiligheid

Bijwerkingen

Oraal lijkt boor lage toxiciteit te hebben en bijwerkingen in doses lager dan 10 mg per dag zijn onwaarschijnlijk (937, 7135). Chronisch gebruik van 1 gram per dag boorzuur of 25 gram per dag boortartraat kan huid- en maagdarmreacties veroorzaken (7135). Grotere doses kunnen leiden tot acute vergiftiging. Bij kinderen die 5 gram of meer boraten hebben ingenomen, leiden aanhoudende gastro-intestinale symptomen tot acute uitdroging, shock en coma. Ernstige gastro-intestinale symptomen komen ook voor bij volwassenen die 15-20 gram boraat hebben ingenomen (17). Andere vergiftigingsverschijnselen bij zowel volwassenen als kinderen kunnen huiderytheem, afschilfering, afschilfering en neurologische symptomen zijn (17). Vaginaal wordt boorzuur in het algemeen goed verdragen (15452). Het kan echter vulvovaginale verbranding en dyspareunie bij mannen veroorzaken als geslachtsgemeenschap optreedt kort na vaginale behandeling (15447). Vaginaal toegediend boorzuur lijkt niet te leiden tot systemische absorptie en veroorzaakt waarschijnlijk geen toxiciteit (15443).

Bijwerkingen

Interacties

Medicijnen

Oestrogenen
Gelijktijdige toediening kan de oestrogeenspiegels in serum verhogen (945).

Kruiden en supplementen

Magnesium
Boorsupplementen kunnen de uitscheiding van magnesium in de urine verminderen en de serumspiegels bij vrouwen verhogen (940, 9529, 9623). Bij jonge vrouwen in de leeftijd van 18 tot 25 jaar lijkt het effect groter te zijn bij sedentaire dan bij atletische vrouwen (940). Bij postmenopauzale vrouwen is het effect meer uitgesproken bij vrouwen met een lage magnesiuminname via de voeding (9623). De klinische betekenis van deze effecten, en of ze bij mannen voorkomen, is niet bekend.

Fosfor
Aanvullend boor kan bij sommige personen de serumfosforconcentratie verlagen (942).

Voedsel

Geen bijwerkingen bekend.

Lab testen

Minerale dichtheid botten
Aanvullend boor kan de BMD- en BMD-metingen bij jonge atletische vrouwen verhogen (942).

Magnesium
Aanvullend boor kan de magnesiumuitscheiding verminderen en de magnesiumspiegel bij vrouwen verhogen (940, 9529, 9623). Of dit bij mannen voorkomt, is onbekend.

Fosfor
Aanvullend boor kan de serumfosforconcentraties en testresultaten bij sommige personen verlagen (942).

Ziektes

Hormoon gevoelige kankers/voorwaarden
Omdat boor oestrogene effecten kan hebben, moeten vrouwen met hormoongevoelige aandoeningen aanvullend boor of grote hoeveelheden boor uit voedsel vermijden (945). Sommige van deze aandoeningen omvatten borstkanker, baarmoederkanker, eierstokkanker, endometriose en baarmoederfibromen.

Nierziekte / verminderde nierfunctie
Vermijd theoretisch supplementen; boor lijkt grotendeels door nieren te worden uitgescheiden (939).

Interacties

Dosering

Borium wordt gebruikt in doseringen van 0,5-3 mg per dag. De EFSA heeft voor volwassen een aanvaardbare bovengrens van 10 mg per dag vastgesteld.

Dosering
Referenties
  • 17 Ellenhorn MJ, et al. Ellenhorn’s Medical Toxicology: Diagnoses and Treatment of Human Poisoning. 2nd ed. Baltimore, MD: Williams & Wilkins, 1997.
  • 937 Naghii MR, Samman S. The effect of boron supplementation on its urinary excretion and selected cardiovascular risk factors in healthy male subjects. Biol Trace Elem Res 1997;56:273-86.
  • 939 Usuda K, Kono K, Iguchi K, et al. Hemodialysis effect on serum boron level in the patients with long term hemodialysis. Sci Total Environ 1996;191:283-90.
  • 940 Meacham SL, Taper LJ, Volpe SL. Effect of boron supplementation on blood and urinary calcium, magnesium, and phosphorus, and urinary boron in athletic and sedentary women. Am J Clin Nutr 1995;61:341-5.
  • 941 Newnham RE. Essentiality of boron for healthy bones and joints. Environ Health Perspect 1994;102:83-5.
  • 942 Meacham SL, Taper LJ, Volpe SL. Effects of boron supplementation on bone mineral density and dietary, blood, and urinary calcium, phosphorus, magnesium, and boron in female athletes. Environ Health Perspect 1994;102(Suppl 7):79-82.
  • 943 Penland JG. Dietary boron, brain function, and cognitive performance. Environ Health Perspect 1994;102:65-72.
  • 944 Green NR, Ferrando AA. Plasma boron and the effects of boron supplementation in males. Environ Health Perspect 1994;102:73-7.
  • 945 Shils M, Olson A, Shike M. Modern Nutrition in Health and Disease. 8th ed. Philadelphia, PA: Lea and Febiger, 1994.
  • 7135 Food and Nutrition Board, Institute of Medicine. Dietary Reference Intakes for Vitamin A, Vitamin K, Arsenic, Boron, Chromium, Copper, Iodine, Iron, Manganese, Molybdenum, Nickel, Silicon, Vanadium, and Zinc. Washington, DC: National Academy Press, 2002. Available at: www.nap.edu/books/0309072794/html/.
  • 9529 Nielsen FH. Biochemical and physiologic consequences of boron deprivation in humans. Environ Health Perspect 1994;102:59-63..
  • 9623 Nielsen FH, Hunt CD, Mullen LM, Hunt JR. Effect of dietary boron on mineral, estrogen, and testosterone metabolism in postmenopausal women. FASEB J 1987;1:394-7.
  • 10943 Volpe SL, Taper LJ, Meacham S. The relationship between boron and magnesium status and bone mineral density in the human: a review. Magnes Res 1993;6:291-6..
  • 15443 Thai L, Hart LL. Boric acid vaginal suppositories. Ann Pharmacother 1993;27:1355-7.
  • 15444 Van Slyke KK, Michel VP, Rein MF. Treatment of vulvovaginal candidiasis with boric acid powder. Am J Obstet Gynecol 1981;141:145-8.
  • 15445 Sobel JD, Chaim W, Nagappan V, Leaman D. Treatment of vaginitis caused by Candida glabrata: use of topical boric acid and flucytosine. Am J Obstet Gynecol 2003;189:1297-300.
  • 15446 Swate TE, Weed JC. Boric acid treatment of vulvovaginal candidiasis. Obstet Gynecol 1974;43:893-5.
  • 15447 Van Kessel K, Assefi N, Marrazzo J, Eckert L. Common complementary and alternative therapies for yeast vaginitis and bacterial vaginosis: a systematic review. Obstet Gynecol Surv 2003;58:351-8.
  • 15448 Singh S, Sobel JD, Bhargava P, et al. Vaginitis due to Candida krusei: epidemiology, clinical aspects, and therapy. Clin Infect Dis 2002;35:1066-70.
  • 15449 Guaschino S, De Seta F, Sartore A, et al. Efficacy of maintenance therapy with topical boric acid in comparison with oral itraconazole in the treatment of recurrent vulvovaginal candidiasis. Am J Obstet Gynecol 2001;184:598-602.
  • 15450 Ringdahl EN. Treatment of recurrent vulvovaginal candidiasis. Am Fam Physician 2000;61:3306-12, 3317.
  • 15451 Jovanovic R, Congema E, Nguyen HT. Antifungal agents vs. boric acid for treating chronic mycotic vulvovaginitis. J Reprod Med 1991;36:593-7.
  • 15452 Rein MF. Current therapy of vulvovaginitis. Sex Transm Dis 1981;8:316-20.
  • 15453 Makela P, Leaman D, Sobel JD. Vulvovaginal trichosporonosis. Infect Dis Obstet Gynecol 2003;11:131-3.
  • 15454 Sobel JD, Chaim W. Treatment of Torulopsis glabrata vaginitis: retrospective review of boric acid therapy. Clin Infect Dis 1997;24:649-52.
  • 15458 Bleys J, Navas-Acien A, Guallar E. Serum selenium and diabetes in U.S. adults. Diabetes Care 2007;30:829-34.
  • 15644 Di Renzo F, Cappelletti G, Broccia ML, et al. Boric acid inhibits embryonic histone deacetylases: a suggested mechanism to explain boric acid-related teratogenicity. Appl Pharmacol 2007;220:178-85.
  • 15645 Acs N, Banhidy F, Puho E, Czeizel AE. Teratogenic effects of vaginal boric acid treatment during pregnancy. Int J Gynaecol Obstet 2006;93:55-6.
  • 15646 Heindel JJ, Price CJ, Field EA, et al. Developmental toxicity of boric acid in mice and rats. Fundam Appl Toxicol 1992;18:266-77.
  • 36828 Fukuda, R., Hirode, M., Mori, I., Chatani, F., Morishima, H., and Mayahara, H. Collaborative work to evaluate toxicity on male reproductive organs by repeated dose studies in rats 24). Testicular toxicity of boric acid after 2- and 4-week administration periods. J Toxicol Sci 2000;25 Spec No:233-239.
  • 36829 Wallace, J. M., Hannon-Fletcher, M. P., Robson, P. J., Gilmore, W. S., Hubbard, S. A., and Strain, J. J. Boron supplementation and activated factor VII in healthy men. Eur.J Clin Nutr. 2002;56(11):1102-1107.
  • 36830 Restuccio, A., Mortensen, M. E., and Kelley, M. T. Fatal ingestion of boric acid in an adult. Am J Emerg.Med 1992;10(6):545-547.
  • 36840 Benevolenskaia, L. I., Toroptsova, N. V., Nikitinskaia, O. A., Sharapova, E. P., Korotkova, T. A., Rozhinskaia, L. I., Marova, E. I., Dzeranova, L. K., Molitvoslovova, N. N., Men’shikova, L. V., Grudinina, O. V., Lesniak, O. M., Evstigneeva, L. P., Smetnik, V. P., Shestakova, I. G., and Kuznetsov, S. I. [Vitrum osteomag in prevention of osteoporosis in postmenopausal women: results of the comparative open multicenter trial]. Ter.Arkh. 2004;76(11):88-93.
  • 36847 Litovitz, T. L., Klein-Schwartz, W., Oderda, G. M., and Schmitz, B. F. Clinical manifestations of toxicity in a series of 784 boric acid ingestions. Am J Emerg.Med 1988;6(3):209-213.
  • 36848 Linden, C. H., Hall, A. H., Kulig, K. W., and Rumack, B. H. Acute ingestions of boric acid. J Toxicol Clin Toxicol 1986;24(4):269-279.
  • 36852 Garabrant, D. H., Bernstein, L., Peters, J. M., and Smith, T. J. Respiratory and eye irritation from boron oxide and boric acid dusts. J Occup Med 1984;26(8):584-586.
  • 36854 Jansen, J. A., Andersen, J., and Schou, J. S. Boric acid single dose pharmacokinetics after intravenous administration to man. Arch.Toxicol. 1984;55(1):64-67.
  • 36855 Lee, I. P., Sherins, R. J., and Dixon, R. L. Evidence for induction of germinal aplasia in male rats by environmental exposure to boron. Toxicol.Appl.Pharmacol 1978;45(2):577-590.
  • 36856 Orley, J. Nystatin versus boric acid powder in vulvovaginal candidiasis. Am J Obstet.Gynecol. 12-15-1982;144(8):992-993.
  • 36857 Van Slyke, K. K., Michel, V. P., and Rein, M. F. The boric acid powder treatment of vulvovaginal candidiasis. J Am Coll.Health Assoc 1981;30(3):107-109.
  • 36858 Hunt, C. D. The biochemical effects of physiologic amounts of dietary boron in animal nutrition models. Environ Health Perspect. 1994;102 Suppl 7:35-43.
  • 36859 Woods, W. G. An introduction to boron: history, sources, uses, and chemistry. Environ.Health Perspect. 1994;102 Suppl 7:5-11.
  • 36860 Chapin, R. E. and Ku, W. W. The reproductive toxicity of boric acid. Environ Health Perspect. 1994;102 Suppl 7:87-91.
  • 36861 Hunt, C. D., Herbel, J. L., and Idso, J. P. Dietary boron modifies the effects of vitamin D3 nutrition on indices of energy substrate utilization and mineral metabolism in the chick. J Bone Miner.Res 1994;9(2):171-182.
  • 36862 Beattie, J. H. and Peace, H. S. The influence of a low-boron diet and boron supplementation on bone, major mineral and sex steroid metabolism in postmenopausal women. Br J Nutr 1993;69(3):871-884.
  • 36863 Ishii, Y., Fujizuka, N., Takahashi, T., Shimizu, K., Tuchida, A., Yano, S., Naruse, T., and Chishiro, T. A fatal case of acute boric acid poisoning. J Toxicol Clin Toxicol 1993;31(2):345-352.
  • 36864 Murray, F. J. A human health risk assessment of boron (boric acid and borax) in drinking water. Regul.Toxicol Pharmacol. 1995;22(3):221-230.
  • 36865 Hunt, C. D., Herbel, J. L., and Nielsen, F. H. Metabolic responses of postmenopausal women to supplemental dietary boron and aluminum during usual and low magnesium intake: boron, calcium, and magnesium absorption and retention and blood mineral concentrations. Am J Clin Nutr 1997;65(3):803-813.
  • 36866 Shinohara, Y. T. and Tasker, S. A. Successful use of boric acid to control azole-refractory Candida vaginitis in a woman with AIDS. J Acquir.Immune.Defic.Syndr.Hum.Retrovirol. 11-1-1997;16(3):219-220.
  • 36867 Limaye, S. and Weightman, W. Effect of an ointment containing boric acid, zinc oxide, starch and petrolatum on psoriasis. Australas.J Dermatol. 1997;38(4):185-186.
  • 36868 Prutting, S. M. and Cerveny, J. D. Boric acid vaginal suppositories: a brief review. Infect.Dis Obstet.Gynecol. 1998;6(4):191-194.
  • 36869 Nielsen FH and Penland JG. Boron supplementation of peri-menopausal women affects boron metabolism and indices associated with macromineral metabolism, hormonal status and immune function. J Trace Elements Experimental Med 1999;12(3):251-261.
  • 36870 Travers RL, Rennie GC, and Newnham RE. Boron and arthritis: the results of a double-blind pilot study. J Nutritional Med 1990;1:127-132.
  • 36871 Travers RL and Rennie GC. Clinical trial: boron and arthritis. The results of a double blind pilot study. Townsend Lett Doctors 1990;360-362.
  • 36872 Biquet I, Collette J, Dauphin JF, and et al. Prevention of postmenopausal bone loss by administration of boron. Osteoporos Int 1996;6 Suppl 1:249.
  • 36873 Valdes-Dapena MA and Arey JB. Boric acid poisoning. J Pediatr 1962;61:531-546.
  • 36874 Goldbloom RB and Goldbloom A. Boron acid poisoning: report of four cases and a review of 109 cases from the world literature. J Pediatrics 1953;43(6):631-643.
  • 36875 Newnham RE. The role of boron in human nutrition. J Applied Nutrition 1994;46(3):81-85.
  • 95428 Nikkhah S, Dolatian M, Naghii MR, Zaeri F, Taheri SM. Effects of boron supplementation on the severity and duration of pain in primary dysmenorrhea. Complement Ther Clin Pract 2015;21(2):79-83.
  • 95660 Aysan E, Idiz UO, Elmas L, Saglam EK, Akgun Z, Yucel SB. Effects of boron-based gel on radiation-induced dermatitis in breast cancer: a double-blind, placebo-controlled trial. J Invest Surg 2017;30(3):187-192. doi: 10.1080/08941939.2016.1232449.
Sluiten