Fosfor

Wat is fosfor?

Fosfor is een essentieel mineraal. Het speelt een rol in de stevigheid van botten en tanden, bij de energiestofwisseling en de werking van de cellen. Fosfor komt voor in verschillende voedingsmiddelen, zoals melk, kaas, vis, vlees, peulvruchten en volkoren granen. Ook sommige frisdranken, zoals cola, bevatten fosfor. Fosfor komt vaak voor als fosfaat, waarbij het fosforatoom gebonden is aan vier zuurstofatomen. Omdat het in zoveel verschillende voedingsstoffen terug te vinden is komen tekorten ook weinig voor.

Werking

Calciummetabolisme

Fosfor kan mogelijk invloed hebben op het calciummetabolisme, maar onderzoeken zijn tegenstrijdig. Bij de regulatie van mineralen spelen vele factoren een rol, waardoor effecten van fosfor mogelijk gecompenseerd kunnen worden.

Maag-darm effecten

Natriumfosfaat wordt ingezet als laxeermiddel. Door dit zout wordt de osmotische waarde in de darmen verhoogt, wat leidt tot een instroom van vloeistoffen en een verhoogde beweeglijkheid.

Zuurgraad

Hoge doseringen natriumdiwaterstoffosfaat kunnen de pH van de urine verlagen

Veiligheid

Waarschijnlijk veilig bij gepast en oraal of rectaal gebruik, op korte termijn. Hoge doseringen of lange-termijn gebruik vragen om regelmatige controle van elektrolyten in het bloed. Inname tot 3 gram fosfor per dag wordt als veilig gezien.

Kinderen

Waarschijnlijk veilig bij oraal en gepast gebruik in aanbevolen innamehoeveelheden.

Zwangerschap en borstvoeding

Waarschijnlijk veilig bij oraal en gepast gebruik in aanbevolen innamehoeveelheden, en bij rectaal gebruik op de korte termijn.

Interacties

Medicijnen

• Fosfor kan met Bisfosfonaten en Erdafitinib theoretisch gezien leiden tot hypocalciëmie (calciumtekort) of hyperfosfatemie (teveel fosfor).
• Ook kunnen veel medicijnen invloed hebben op de fosfaatniveaus in het lichaam: sommige maagzuurremmers, cholestyramine, colestipol, lanthanum carbonaat, mineraal oliën, vitamine B3, sevelamer, sucralfaat en teriparatide.

Voedingsstoffen, kruiden en supplementen 

• Inname van fosfaat in combinatie met de mineralen calcium, ijzer en magnesium kan de opname van deze mineralen en van fosfaat verminderen.
• Bij supplementen met fosfaatzouten, kan inname van voeding rijk aan fosfaat, zoals cola, wijn, bier, volkoren granen, noten, zuivel en sommige soorten vlees het risico op bijwerkingen vergroten, vooral bij mensen met nierproblemen.

Ziektes

• Wees voorzichtig met gebruik bij mensen met maag-darmklachten, hoge calcium- of fosfaatwaarden en nierproblemen.

Labtesten

• Fosfaten kunnen testen beïnvloeden die alkalische fosfatase, ammonia, calcium, vetglycerol of pyruvaat kinase meten.

Dosering

Voor fosfor is de Referentie Inname (RI) 700 milligram per dag. Dit is een grove schatting van de hoeveelheid die volwassenen gemiddeld nodig hebben op een dag.

De Gezondheidsraad heeft voor specifieke doelgroepen een adequate inname (AI) opgesteld: