Orthomoleculair kennisinstituut
Menu

Kaardebol

Wat is kaardebol?

Kaardebol behoort tot de kaardebolfamilie (Dipsacaceae, ook wel bekend als dipsacus) en is een bloeiende plant, met lange, cilindervormige bloemen en schutbladeren die gebogen zijn en doornen bevatten. De plant, groeit voornamelijk in Europa en delen van Azie, kan een hoogte van vijf meter bereiken, en draagt kleine vruchten die op noten lijken. Kaardebol wortels worden medicinaal gebruikt. De wortels worden in plakjes gesneden en in de zon gedroogd alvorens te worden gebruikt in kruidenpreparaten. Er kan vervolgens vrij gemakkelijk tinctuur van gemaakt worden.

In de traditionele Chinese geneeskunde, is Kaardebol (dipsacus) wortel gerelateerd aan de lever en nieren meridianen en heeft de eigenschappen: bitter, scherp en warm. Zijn functies zijn het tonifiëren van de lever en de nieren, het bevorderen van de bloedsomloop, en het versterken van de botten.

Wat is kaardebol?

Gebruik

Oraal
Als alcoholisch extract. Intern behandelt kaardebol pijn en zwakte in de knieën en onderrug, en helpt het bij het herstellen van beschadigde weefsels zoals botten en ligamenten.

Kaardebol blijkt daarnaast opmerkelijke medicinale effecten te hebben bij de behandeling van de ziekte van Lyme. De ziekte van Lyme is een infectieziekte die veroorzaakt wordt door de bacterie Borrelia burgdorferi (Bb). Het is een spiraalvormige bacterie die ook wel spirocheet wordt genoemd. In 1981 ontdekte Willy Burgdorfer een nieuwe bacterie in teken, een bacterie die behoort tot het geslacht Borrelia. Niet lang daarna werd ook aangetoond dat deze bacterie de veroorzaker van de ziekte van Lyme is.

Plaatselijk
Topisch wordt kaardebol gebruikt voor kleine wonden, fistels, psoriasis en als een verlichting voor artritis. Het kan goed worden gecombineerd in een kompres met Drynaria en drakenbloed om zwelling te verminderen en pijn te verlichten.

Gebruik

Werking

Er is naast de werkzaamheid en toepasbaarheid weinig bekend over de daadwerkelijke werkzame stoffen in kaardebol. Er wordt in verschillende literatuur onder andere over gesproken dat de plant iridoïden, saponinen, koffiezuur-derivaten, kalizouten, inuline, bitterstoffen en het glucoside scabioside zou bevatten.

De ziekte van Lyme (Lyme-borreliose) is een bacteriële infectie overgedragen door een teek. Het is een vectorziekte die in Europa voornamelijk wordt overgedragen door de schapenteek Ixodes Ricinus. De ziekte werd in 1975 voor het eerst erkend in het dorpje Lyme, waarnaar de ziekte is vernoemd, nadat onderzoekers onderzochten waarom grote aantallen kinderen werden gediagnosticeerd met een jonge variant van reumatoïde artritis. Verder onderzoek leidde tot de ontdekking dat kleine teken geïnfecteerd met een spiraalvormige bacterie of spirocheet (die later Borrelia burgdorferi werd genoemd) verantwoordelijk waren voor de uitbraak van de ziekte van Lyme.

Teken dragen dus soms bacteriën van het geslacht Borrellia burgdorferi die worden overgedragen op mensen door middel van een tekenbeet. Er bestaan verschillende varianten van de bacterie, die waarschijnlijk verschillende ziekteverschijnselen veroorzaken. In de VS komt er een variant voor die veel gewrichtsklachten veroorzaakt, waar de soorten in Europa vaker huidverschijnselen geven. Infectie met Borrelia burgdorferi is in een vroeg stadium met de juiste antibiotica of kruiden over het algemeen goed te behandelen. Bij een te late diagnose kan de infectie bijvoorbeeld in weefsel manifesteren waardoor het onbereikbaar wordt voor antibiotica.

Vroege symptomen zijn onder andere koorts, hoofdpijn en vermoeidheid. Er kan daarnaast een grote, uitbreidende huiduitslag rond het gebied van de tekenbeet optreden. Tekenbeten blijven vaak onopgemerkt ten gevolge van de kleine omvang van de teek.

Na een tekenbeet kan Borrelia burgdorferi in de bloedbaan terechtkomen, hetgeen tot een gedissemineerde infectie leidt. De bacterie kan in elk orgaan terecht komen maar de meeste ziekteverschijnselen ontstaan in het hart, de gewrichten en het zenuwstelsel.

Van chronische Lyme-borreliose wordt gesproken bij een ziekteduur van meer dan een jaar. De symptomen kunnen hierbij van orgaansysteem wisselen. Naast deze specifieke verschijnselen staan bij de chronische vorm de aspecifieke klachten op de voorgrond onder andere bestaande uit griepachtige verschijnselen, chronische vermoeidheid en klachten die lijken op fibromyalgie.

Werking

Veiligheid

Er is onvoldoende bekend over de veiligheid van kaardebol.

Zwangerschap en borstvoeding

Onvoldoende informatie beschikbaar, vermijd te gebruiken.

Effectiviteit

Mogelijk effectief

Lyme
Kaardebol kan effectief zijn bij alle soorten Lyme en ook tegen co-infecties. Ook bij aandoeningen die op een Lyme infectie gelijken. Nodig is een tinctuur (30% alcohol), gemaakt van verse wortels die geoogst worden aan het eind van het eerste groeiseizoen. De meest krachtige tincturen zijn de één op één tincturen. Als de wortels niet geoogst worden na het eerste groeiseizoen maar doorgroeien dan verliest de kaardebol haar kracht.

Veiligheid

Bijwerkingen

Het is niet ongebruikelijk om een Herxheimer reactie te krijgen bij het nemen van kaardebol of enig ander werkend middel tegen de ziekte van Lyme. Een Herxheimer reactie wordt veroorzaakt door het afsterven van de spirocheten wat leidt tot aanzienlijke niveaus van giftige stoffen in het bloed, hoewel dit eigenlijk wordt gezien als een goed teken. De symptomen zijn hoofdpijn, misselijkheid, braken en algehele malaise. Het is belangrijk om dit afbraakproces te versnellen door het stimuleren van detoxificatie (o.a. groenextracten) en het versterken van het immuunsysteem door verschillende kruidenpreparaten. Bij te heftige reacties is het beter om de dosering (tijdelijk) te verlagen.

Omdat door de antispirochete werking van kaardebol de Herxheimer reactie kan optreden, moet de kuur altijd langzaam worden opgebouwd en ondersteund worden met ontgiftingsmiddelen. Kaardebol is van oudsher een middel bij reuma, gewrichtsklachten en huidziektes, dus is bijzonder geschikt voor het gebruik bij Lyme-artritis naast de andere vormen van Lyme waarbij kaardebol inzetbaar is.

Aangezien de Herxheimer reactie heftig kan zijn en het wenselijk is dat men daaronder blijft is het belangrijk om altijd te starten met de startkuur.

Bijwerkingen

Dosering

Volwassenen

Ziekte van Lyme – oraal

In een vroeg infectiestadium bij de ziekte van Lyme kan kaardebol toegepast worden als een kuur van 40 dagen, aan te vullen met veel drinken, ontzurings- en ontgiftingsmiddelen en orgaanondersteuning. Bij chronische Lyme kan een behandeling met kaardebol veel langer duren. Langer dan een jaar is geen uitzondering.

Startkuur van 6 weken: start met één druppel in de ochtend en één druppel in de middag. Op dag twee komt er één druppel ’s avonds bij. Dag drie 2 x daags 2 druppels, dag vier 2 x daags 3 druppels, dag vijf 2 x daags 4 druppels en dag zes 2 x daags 5 druppels. Daarna 3 x daags 5 druppels. Drink 2 liter zuiver water en/of zuivere kruiden thee bijvoorbeeld brandnetelthee, guldenroede of vlierbloesem

Lichte kuur van 6 weken: 1e week 2 x daags 5 druppels. Daarna 3 x daags 5 druppels. Drink 2 liter zuiver water en/of zuivere kruiden thee bijvoorbeeld brandnetelthee, guldenroede of vlierbloesem

Middel kuur van 6 weken: 1e week 2 x daags 5 druppels. Daarna 3 x daags 20 druppels. Drink 2 liter zuiver water en/of zuivere kruiden thee bijvoorbeeld brandnetelthee, guldenroede of vlierbloesem

Intensieve kuur van 8 weken: 1e week 3 x daags 5 druppels, 2e en 3e week geleidelijk opvoeren naar 3 x daags 30 druppels. 4e t/m 8e week nog verder opvoeren naar 3 x daags 40 druppels (maximaal 3 x 120 druppels). Drink 2 liter zuiver water en/of zuivere kruiden thee bijvoorbeeld brandnetelthee, guldenroede of vlierbloesem

Dosering
Referenties
  • Allen C, Steer M.D., Lyme Disease. New England J Med, 2001, 345: 115-125
  • Buhner SH. Healing Lyme – Natural Healing and Prevention of Lyme Borreliosis and Its Coinfections. New York: Raven Press; 2005: 272
  • Buhner SH. Healing Lyme – The protocols. 16 Dec. 2014. <http://www.buhnerhealinglyme.com/the-protocols/>
  • Duke JA, Ayensu ES. Medicinal Plants of China. Reference Publications, Inc., 1985.
  • Gruenwald J, Brendler T, Jaenicke C (eds.) PDR for Herbal Medicines. Montvale, NJ: Medical Economics Company, 2000, pp. 757-758.
  • Lymenet.nl. Borrelia burgdorferi. 8 Dec. 2014 <http://www.lymenet.nl/info/borrelia-burgdorferi>
  • Saar-Reismaa, P., Bragina, O., Kuhtinskaja, M., Reile, I., Laanet, P. R., Kulp, M., & Vaher, M. (2022). Extraction and Fractionation of Bioactives from Dipsacus fullonum L. Leaves and Evaluation of Their Anti-Borrelia ActivityPharmaceuticals15(1), 87.
  • Storl, Wolf Dieter. De ziekte van lyme. AnkhHermes, Uitgeverij, 2012.
  • Suh HW, Song DK, Son KH, et al. An iridoid glucoside from dipsacus asperoides. PhytochemistryMay 1996;27:239-40.
  • Suh HW, Song DK, Son KH, et al. Studies on the chemical constituents of dipsacus asper Wall. Yao Hsueh Hsueh Pao October 1996;27:1167-72.
  • Tiredoflyme.com. Detoxing. 4 Dec. 2014 <http://www.tiredoflyme.com/detox-methods.html#.VI_nayuG_tA>
  • Webmd.com. Rheumatoid Arthritis Health Center. 12 Dec. 2014. <http://www.webmd.com/rheumatoid-arthritis/arthritis-lyme-disease>
  • Wood, Matthew. The book of herbal wisdom: Using plants as medicine. North Atlantic Books, 1997.
  • Zhang Y, Kiyohara H, Matsumoto T, et al. Fractionation and chemical properties of immunomodulating polysaccharides from roots of dipsacus asperoides. Planta Med October 1997;27:393-99.
Sluiten