Orthomoleculair kennisinstituut
Menu

S-Acetyl-L-Glutathion

Wat is S-Acetyl-L-Glutathion?

Glutathion (L-g-glutamyl-L-cysteïnylglycine; GSH), is een tri peptide (verbinding van drie aminozuren), die door het lichaam kan worden aangemaakt uit 3 aminozuren: cysteïne, glutamine en glycine. De thiolgroep (SH-groep) van cysteïne is het actieve deel van het molecule. De afkorting GSH, die voor gereduceerd glutathion wordt gebruikt, duidt op deze thiolgroep (SH) gebonden aan het glutathionmolecule (G).

Eigenschappen

Glutathion wordt voornamelijk in de lever omgezet (1, 2). Het is betrokken bij de DNA-synthese en reparatie, eiwitten en prostaglandinesynthese, aminozuur transport, het metabolisme van toxines en carcinogenen, immuunsysteem, het voorkomen van oxidatieve cel beschadiging en enzymactivering (3, 4, 5). Glutathiondeficiëntie wordt geassocieerd met veroudering, leeftijdsgebonden maculaire degeneratie (AMD), diabetes, long- en gastro-intestinale aandoeningen, preeclampsie, ziekte van Parkinson en andere neurodegeneratieve aandoeningen en slechte prognose bij HIV/aids (3, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19).

Glutathion wordt door het lichaam aangemaakt uit de aminozuren cysteïne, glutamine en glycine en is de belangrijkste zwavelverbinding in ons lichaam. Bij bepaalde situaties zoals te veel oxidatieve stress, straling, vervuiling, veroudering, virale- en bacteriële infectieziekten (ziekte van Lyme), medicijnen, slechte voeding, operaties, brandwonden, zware metalen belasting en vergiftigingen is de behoefte aan glutathion verhoogt en wordt het snel verbruikt. Bovendien kan er dan vaak onvoldoende glutathion worden aangemaakt door een tekort aan cysteïne en/of glutamine. Glutathion is de meest krachtige detoxifier van het lichaam en het bindmiddel van zware metalen, en is ook de meest belangrijke antioxidant. Het bindt toxine en verwijdert ze uit het lichaam. Glutathion beschermt de lichaamscellen en stopt de beschadiging die ontstaan zijn door verontreinigingen. Glutathion beschermt onze cellen tegen schade, veroudering en ziekten. In de orthomoleculaire geneeskunde speelt glutathion een bijzondere rol en is het op peil houden ervan belangrijk. Alhoewel glutathion voorkomt in groente en fruit en vlees lijken de glutathion peilen in het lichaam niet overeen te komen met de voedselinname. Dit zou betekenen dat inname van glutathion inactief kan worden door de peptidase in de darmen (3). Ondanks het onderzoek dat suggereert dat glutathion biologisch beschikbaar is, is de werkelijkheid dat zelfs bij een inname van een dosis van 3 gram nauwelijks het gehalte in de bloedcellen verhoogt (20, 28). Inname van een tablet waarbij een acetylgroep is gekoppelt, zoals S-Acetyl-L-Glutathion en de opname wel plaatsvindt heeft daarom de voorkeur om de opname van glutathion te optimaliseren (20). Bij het ouder worden en bij grotere oxidatieve belasting kan de eigen productie tekortschieten (21). Voorlopig onderzoek toont aan dat inname van glutathion mogelijk het risico van slokdarmkanker vermindert (22). Glutathion remt de activiteit van de enzymen die het griepvirus koloniseert in de mond en keel. Een test met muizen die een met glutathion verrijkt water te drinken kregen, hadden beduidend minder virusniveaus dan de muizen die niet behandeld waren (23). Voor de effecten van glutathion op het griepvirus bij mensen is meer onderzoek nodig (23). In alle lichaamscellen wordt glutathion in hoge concentraties aangetroffen. Op dit moment zijn wetenschappers bezig met onderzoek naar de effecten van N-Acetyls cysteïne op de glutathion niveaus mogelijk te verhogen (3, 24, 25).

Wetenschappelijke naam

N-(N-L-gamma-Glutamyl-L-cysteinyl)glycine.

Wat is S-Acetyl-L-Glutathion?

Gebruik

Antioxidant
Glutathion is de moeder van alle antioxidanten. Glutathion is de krachtigste endogene vrije radicalen vanger en heeft de mogelijkheid om veel soorten vrije radicalen onschadelijk te maken. Het is ook de enige antioxidant die voortdurend zelf regenereert om meer en meer vrije radicalen te neutraliseren. Antioxidanten zoals vitamine C en E hebben meestal geen waarde meer nadat ze hun taak hebben vervuld. Glutathion wordt gevormd door de aminozuren glutamine, cysteïne en glycerine. Glutathion is in staat om geoxideerde vormen via de antioxidantencascade de geoxideerde vormen van vitamine C en vitamine E weer reduceren waardoor ze weer actief kunnen worden als antioxidant. Glutathion maakt andere antioxidanten daarmee weer geschikt voor hergebruik. Zo maakt glutathion de antioxidanten vitamine C, vitamine E, alfa-liponzuur en co-enzym Q10 weer geschikt voor hergebruik. Het hele antioxidantensysteem in het lichaam wordt hierdoor geoptimaliseerd. Geen wonder dat glutathion bekend is als de moeder van alle antioxidanten.

Detoxificatie
Glutathion is dé stof die bij de fase I detoxificatie van de lever actief is. Namelijk het in water oplosbaar maken van toxische stoffen zoals vet oplosbare toxines zoals zware metalen, oplosmiddelen en sommige pesticiden. Hierdoor kunnen ze via de urine worden uitgescheiden (29, 30). Hierdoor kan worden voorkomen dat toxische stoffen zich ophopen en wordt voorkomen dat de lever gaat verzwakken. Hierdoor verloopt de detoxificatie ongestoord. De lever is producent van de grootste hoeveelheid van glutathion. Mariadistel, het algemeen bekend leverkruid, is in staat om de productie van het glutathion in de lever te stimuleren.

Immuniteit
Onze immuuncellen zijn er om ons te beschermen. Glutathion beschermt op haar beurt de immuun cellen door gevormde immuun cellen te laten groeien en om bacteriën en virussen beter te bestrijden. Glutathion versterkt ook het immuunsysteem door de reproductie en activering van lymfocyten, en is betrokken bij bijna alle eigen genezing en beschermingsmaatregelen in het lichaam. Ook bij ons immuunsysteem speelt glutathion een belangrijke rol. De productie van lymfocyten bij een aanval van schadelijke stoffen wordt op gang gebracht door glutathion. Bovendien worden interleukines geactiveerd door glutathion (31).

Longen
Het orgaan dat ontzettend veel behoefte aan glutathion heeft is het longepitheel. Een glutathion tekort veroorzaakt al gauw overmatige slijmvorming in de luchtwegen. Bij een luchtwegaandoening is het nemen van glutathion de moeite waard om te overwegen (32).

Bescherming tegen virussen
Hoe hoger het glutathion niveau in het lichaam des te beter is het lichaam beschermd tegen virussen (65, 67, 73).

Anti-inflammatoir
Deskundigen zijn het erover eens dat bijna alle functies aandoeningen en ziekten beginnen met een ontsteking op cellulair niveau. Glutathion bezit krachtige anti-inflammatoire eigenschappen rechtstreeks in cellen en bevordert een goede gezondheid.

Bescherming DNA
Hoe lager het niveau van glutathion, te meer ons DNA vatbaar wordt voor storingen. Een ineenstorting van mitochondriaal DNA (de drager van erfelijke informatie) versnelt veroudering en bevordert ziekte. Het behoud van voldoende niveaus van glutathion is belangrijk om de celkern te beschermen (71).

Sport
Bij (intensieve) sport beoefening is de glutathion behoefte van het lichaam vergroot (71).

Zenuwstelsel
Zowel het zenuwweefsel als het hersenweefsel zijn erg afhankelijk van zuurstof en daardoor zijn ze zeer gevoelig voor oxidatieschade door de reactieve zuurstofdeeltjes uit de mitochondriën. Bovendien bevatten de celmembraan van de myelineschede veel onverzadigde vetzuren, die ook een grote gevoeligheid kennen voor oxidatieve stress. Glutathion is hierbij de belangrijkste antioxidant om zenuwweefsel en hersenweefsel te beschermen (58, 59).

Gebruik

Werking

Glutathion is een stof die door ons lichaam zelf wordt aangemaakt om onze cellen te beschermen tegen giftige stoffen. Glutathion is werkzaam als immuun versterker, detoxificatie en is de belangrijkste antioxidant die wij kennen. Inname van glutathion wordt gebruikt voor het behandelen van staar, anti-veroudering, behandeling of ter voorkoming van alcoholisme, astma, kanker, hart- en vaatziekten (arteriosclerose, en te hoog cholesterol), hepatitis, leveraandoeningen, immuunziekten, ook AIDS en het chronisch vermoeidheidsyndroom, ziekte van Lyme, geheugenverlies, ziekte van Alzheimer, osteoartritis, ziekte van Parkinson en vooral ook het ontgiften van zware metalen, drugs en andere gifstoffen (3, 9, 22). Glutathion wordt ook gebruikt als inhalator bij de behandeling van longziekten zoals idiopathic pulmonary fibrosis, cystic fibrosis en bij sommige longaandoeningen bij mensen met HIV.

Er kunnen ook injecties preventief worden gegeven bij een behandeling van chemotherapie en bij de behandeling van mannelijke onvruchtbaarheid.

Intraveneus wordt glutathion toegediend bij de behandeling van patiënten die hemodialyse ondergaan, om nierdysfunctie te voorkomen na een bypass operatie, behandeling van de ziekte van Parkinson, en voor het verbeteren van de goede doorstroming van het bloed bij mensen met arteriosclerose, behandeling van diabetes patiënten en ter voorkoming van toxiciteit na een chemotherapie.

Gebruik van alcohol kan het therapeutisch effect van glutathion verminderen (16). Glutathion bestaat in drie vormen: S-Acetyl Glutathion, gereduceerd Glutathion en Glutathion disulfide (geoxideerde vorm). Glutathion kan moeilijk worden geabsorbeerd. Dit is de reden dat voor het verhogen van de glutathionniveaus het beste gebruik gemaakt kan worden van de vorm S-Acetyl Glutathion (26). De opname van S-Acetyl-L-Glutathion wordt wel degelijk in significante hoeveelheden geabsorbeerd. Glutathion disulfide wordt nog wel eens toegepast in tablet vorm in hoge dosering vanwege de voordelige prijs als grondstof maar deze vorm kan men beter niet innemen (27, 28). Het lichaam moet deze vorm weer recyclen waardoor andere oxidanten zoals vitamine C, vitamine E en alfa-liponzuur wordt verbruikt.

We kunnen spreken van “distress” op het moment dat glutathion voorraden uitgeput raken door voortdurende oxidatieve stress zoals eerder beschreven. Het beschermingsmechanisme schiet tekort. Het is verstandig om het glutathion peil te checken. De meest kwetsbare weefsels zijn de weefsels die erg afhankelijk zijn van meervoudig onverzadigde vetzuren, bijvoorbeeld het zenuwweefsel en het hersenweefsel. Er ontstaat weefselschade met uiteindelijk het gevolg dat cellen zichzelf doden. Dit noemen wij apoptose. Dit proces is de oorzaak van veel degeneratieve aandoeningen. Daarom wordt glutathion met recht een anti-aging genoemd.

Werking

Indicaties

Indicaties

Glutathion is uitvoerig onderzocht en speelt een grote rol in veel voorkomende aandoeningen die samenhangen met oxidatieve stress zoals de belasting met giftige stoffen, straling, vervuiling, veroudering, virale- en bacteriële infectieziekten (ziekte van Lyme), medicijnen, operaties en degeneratieve ziekten (33, 68).

Vermindering toxische schade bij chemotherapie

Er zijn veel onderzoeken geweest waarbij glutathion is ingezet bij de behandeling met chemotherapie bij kanker. Glutathion is zeer waardevol gebleken bij het sneller herstellen en het voorkomen van toxiciteit bij chemotherapie (34, 35, 36, 37, 38, 39, 40, 41, 42, 43, 44, 63, 75).

Anti-aging

Bij het verouderen dalen de GSH-spiegels, terwijl de hoeveelheid GSSG toeneemt. De meeste verouderingsprocessen vallen samen met een verminderde oxidatieve capaciteit en de glutathion status is verlaagd. Ouderdomsziekten gaan vaak samen met lage glutathion niveaus en een vermindering van het immuun functie. Een verminderde productie van interleukine 2 en lymfocyten en een verminderde expressie van IL-2 receptoren komen samen met de veroudering. Glutathion suppletie kan worden beschouwd als een anti-aging.

Lever disfunctie

Bij het disfunctioneren van de lever door te veel gebruik van alcohol of medicijnen of bij hepatitis of levercirrose is er een absoluut te laag gehalte glutathion in het bloedplasma. Bovendien is het glutathion dat wel aanwezig is, een geoxideerde vorm. Suppletie van glutathion is aangewezen (3, 9, 66, 72, 74).

Zware metalen vergiftiging (kwik, amalgaan)

Kwik en cadmium (amalgaan en roken) genereren zeer toxische hydroxylradicalen. Om deze belasting weg te ruimen doen zij een enorme aanslag op de glutathion voorraden van ons lichaam. Glutathion is in staat zich te binden aan kwikverbindingen en zo de toxiciteit ervan te beperken (3, 22).

Glutathion bindt met een kwikverbinding en dit complex wordt uitgescheiden via de gal en de urine. Zelfs kwikverbindingen die zich hebben opgehoopt in het centrale zenuwstelsel wordt door de hersen-bloedbarrière heen uitgescheiden. Bovendien wordt door de binding met glutathion voorkomen dat methylkwik zich kan binden aan cel eiwitten en schade kan aanrichten aan enzymen en weefsels.

Glutathion verbetert de anti-oxidatieve capaciteit en voorkomt dat vetzuurperoxiden en waterstofperoxiden en andere schadelijke deeltjes in de cel komen als gevolg van de toxische werking van kwik. Uit onderzoek is gebleken dat het lichaam zelf ook meer glutathion gaat aanmaken bij een kwikbelasting (74).

Mycardial ischemia

Patiënten met een acuut hartinfarct en mannen met coronaire hartaandoeningen hebben lage GSH-spiegels. Intraveneus werd glutathion toegediend aan een groep van dergelijke patiënten voordat er een bypassoperatie werd gedaan. Zowel de nierfunctie alsmede de arteriële doorbloeding verbeterde na afloop van de operatie (45).

Ziekte van Parkinson

Bij patiënten met de ziekte van Parkinson worden te lage GSH waarden gevonden in de substantia nigra. Wanneer de cel meer dan 70% van de GSH capaciteit kwijt raakt zal de cel meestal verloren gaan. Door het toedienen van glutathion blijkt bij de ziekte van Parkinson maar ook bij andere neurodegeneratieve aandoeningen een gunstige werking te hebben (10, 11, 46, 47, 48). Er zijn een aantal onderzoeken geweest met allen een positief resultaat bij de ziekte van Alzheimer, toevallen, MS, ALS (Amyotrofe Laterale Sclerose), beroerte en het postpoliosyndroom. Niet alleen GSH toediening maar ook de vorm S-Acetyl Glutathion en de voorlopers zoals L-Cysteïne, NAC werden onderzocht (9, 12, 13, 14, 25).

Luchtwegaandoeningen

Verschillende luchtweg aandoeningen, longbeschadigingen bij pasgeboren baby’s en ook astma kunnen in verband staan met een tekort aan glutathion niveaus. De longen zijn bijzonder gevoelig voor oxidatieve beschadiging (49).

Hypoglycemie

Patiënten met hypoglycemie en ook diabetes, hebben verlaagde glutathionspiegels in het bloed en in de rode bloedcellen. Suppletie met glutathion is aan te bevelen (55, 56). Lichte tot matige inspanning is goed en verhoogt de glutathion niveau in tegenstelling tot zware inspanning.

Buikoperatie

Uitonderzoek is gebleken dat na een buikoperatie er minder glutathion in de skeletspieren aanwezig was dan daarvoor. Dit schijnt te maken te hebben met een verminderde activiteit van het enzym dat glutathion aanmaakt. De glutathiontekorten die dan optreden kunnen het beste worden aangevuld met sublinguale glutathion.

Indicaties

Veiligheid

Glutathion wordt als veilig beschouwd. Alle toedieningsvormen worden door de vele onderzoeken als veilig beoordeeld, zowel bij orale toediening als bij inhalatie als bij intramusculair als bij intraveneuze injectie (3, 9, 14, 26, 34, 35, 36, 37, 38, 39, 40, 41, 42, 43, 44, 45, 50, 51, 52, 53, 54, 55, 56, 57).

Er is onvoldoende onderzoek bij zwangere beschikbaar en daarom is het algemene advies bij zwangere: vermijdt het gebruik.

Veiligheid

Interacties

Medicijnen

Bepaalde medicijnen zoals acetaminophen kunnen mogelijk het glutathion gehalte verminderen en daarmee het therapeutisch effect van glutathion verlagen (16). Tijdens een behandeling met chemotherapeutica bij kanker is voorzichtigheid geboden aangezien glutathion een wapen is tegen giftige stoffen zoals deze medicijnen waardoor deze mogelijk minder effectief zijn werk kan doen. Sommige kankercellen kunnen glutathion gebruiken om zich te verdedigen tegen chemotherapeutica. Na afloop van de chemotherapie is het raadzaam om wel glutathion in te zetten.

Kruiden of voedingssupplementen

Er zijn geen interacties met kruiden en/of supplementen bekend.

Ziekte

Mogelijkerwijs kan inhalatie (nebulized) glutathion bronchospasme uitlokken bij personen die lijden aan astma (49).

Interacties

Dosering

Wanneer glutathion te laag gedoseerd wordt, bestaat er een gerede kans dat een te groot percentage glutathion door de protheses in de darm weer wordt afgebroken. Een manier om de protheses te ontlopen is door de Glutathion in te nemen in de vorm van S-Acetyl-L-Glutathion. Deze vorm blijft stabiel in het maag-darmkanaal en uit onderzoek blijkt dat de opname een veel hogere absorptie heeft dan Gereduceerd lutathion (GSH) (19, 60, 61). Bij het op normale wijze innemen van de glutathionsuppletie is een dosis nodig van minimaal 600 mg Glutathion en vaak veel meer, terwijl bij S-Acetyl-L-Glutathion de stabiliteit groter is, en een dosis van 100 mg per dag is over het algemeen voldoende (26). Gebruik: Neem afhankelijk van de behoefte 1 tot 3 maal daags een supplement met 100 mg S-Acetyl-L-Glutathion bij of na de maaltijd.

Bij inhalatie bij longproblemen wordt meestal 2 x daags 600 mg GSH of 2 x daags 100 mg S-Acetyl-L-Glutathion gegeven (51, 52, 53). Intramusculair bij onvruchtbaarheid werd 600 mg om de dag gedurende 2 maanden gebruikt (54). Als helper bij de chemotherapie werd 600 mg van de tweede tot de vijfde dag gegeven (35, 36). Intraveneuze toediening werd gebruikt bij de chemotherapie om de giftige stoffen te verwijderen 2,5 gram of 1,5 gram (34, 35, 36, 37, 38, 39, 40, 41, 42, 43, 44).

Suppletie

Er zijn een aantal mogelijkheden om de glutathionspiegels te verhogen. Als voorloper om glutathion te maken is L-Cysteïne en L-Methionine nodig. De stabielere vorm van L-Cysteïne is N-Acetyl-Cysteïne een aan een azijnzuur gebonden cysteïne (69). De beter vorm van L-Methionine is S-Adenosyl-Methionine (SAMe)

Dit geldt ook voor Gereduceerd Glutathion. De vorm Gereduceerd Glutathion is weliswaar gereduceerd maar wel instabiel. De meest stabiele vorm en goed opneembare vorm is S-Acetyl -Glutathion, welke direct wordt geabsorbeerd in de cel. Deze vorm wordt dan ook beschouwd als de derde generatie glutathion en is als beste inzetbaar om glutathionspiegels effectief te kunnen verhogen (61, 62, 63, 64, 75).

De vorm S-Acetyl-L-Glutathion

Conventioneel gereduceerd glutathion wordt grotendeels vernietigd in het maagdarmkanaal, waardoor zeer hoge doses moeten worden genomen (70). Met de S-Acetyl-L-Glutathion, hebben wetenschappers de stabiele vorm van glutathion ontwikkeld en is sinds kort ook als voedingssupplement verkrijgbaar (61, 62, 63).
S-Acetyl-L-Glutathion wordt volledig geabsorbeerd in het bloed en gaat intact de cellen van het lichaam in, waar het zijn volledig beschermende effect kan ontketenen. Het gebruik van maagzuur resistente plantaardige capsules verhoogt de stabiliteit van S-Acetyl-glutathion verder.
De S-Acetyl-L-Glutathion wordt vervaardigd volgens strenge richtlijnen en dit garandeert de hoogste kwaliteit, zuiverheid en een optimale biologische beschikbaarheid.

Dosering
Referenties
  1. Anderson ME. Glutathione: an overview of biosynthesis and modulation. Chem Biol Interact 1998;24;111-112:1-14.
  2. Lu SC. Regulation of hepatic glutathione synthesis: current concepts and controversies. FASEB J 1999;13:1169-83.
  3. Lomaestro BM, Malone M. Glutathione in health and disease: pharmacotherapeutic issues. Ann Pharmacother 1995;29:1263-73.
  4. Powers SK, Hamilton K. Antioxidants and exercise. Clin Sports Med 1999;18:525-36.
  5. Powers SK, Ji LL, Leeuwenburgh C. Exercise training-induced alterations in skeletal muscle antioxidant capacity: a brief review. Med Sci Sports Exerc 1999;31:987-97.
  6. Walsh SW, Wang Y. Deficient glutathione peroxidase activity in preeclampsia is associated with increased placental production of thromboxane and lipid peroxides. Am J Obstet Gynecol 1993;169:1456-61.
  7. Knapen MF, Mulder TP, Van Rooij IA, et al. Low whole blood glutathione levels in pregnancies complicated by preeclampsia or the hemolysis, elevated liver enzymes, low platelets syndrome. Obstet Gynecol 1998;92:1012-5.
  8. Knapen MF, Peters WH, Mulder TP, et al. Glutathione and glutathione-related enzymes in decidua and placenta of controls and women with pre-eclampsia. Placenta 1999;20:541-6.
  9. Marshall KA, Reist M, Jenner P, el al. The neuronal toxicity of sulfite plus peroxynitrite is enhanced by glutathione depletion: implications for Parkinson’s disease. Free Radic Biol Med 1999;27:515-20.
  10. Jenner P, Olanow CW. Understanding cell death in Parkinson’s disease. Ann Neurol 1998;44(3 Suppl 1):S72-84.
  11. Jenner P. Oxidative mechanisms in nigral cell death in Parkinson’s disease. Mov Disord 1998;(13 Suppl)1:24-34.
  12. Pearce RK, Owen A, Daniel S, et al. Alterations in the distribution of glutathione in the substantia nigra in Parkinson’s disease. J Neural Transm 1997;104:661-77.
  13. Merad-Boudia M, Nicole A, Santiard-Baron D, et al. Mitochondrial impairment as an early event in the process of apoptosis induced by glutathione depletion in neuronal cells: relevance to Parkinson’s disease. Biochem Pharmacol 1998;56:645-55.
  14. Sechi G, Deledda MG, Bua G, et al. Reduced intravenous glutathione in the treatment of early Parkinson’s disease. Prog Neuropsychopharmacol Biol Psychiatry 1996;20:1159-70.
  15. Droge W, Holm E. Role of cysteine and glutathione in HIV infection and other diseases associated with muscle wasting and immunological dysfunction. FASEB J 1997;11:1077-89
  16. Herzenberg LA, De Rosa SC, Dubs JG, et al. Glutathione deficiency is associated with impaired survival in HIV disease. Proc Natl Acad Sci USA 1997;94:1967-72.
  17. Samiec PS, Drews-Botsch C, Flagg EW, et al. Glutathione in human plasma: decline in association with aging, age-related macular degeneration, and diabetes. Free Radic Biol Med 1998;24:699-704.
  18. Bains JS, Shaw CA. Neurodegenerative disorders in humans: the role of glutathione in oxidative stress-mediated neuronal death. Brain Res Rev 1997;25:335-58
  19. Loguercio C, Di Pierro M. The role of glutathione in the gastrointestinal tract: a review. Ital J Gastroenterol Hepatol 1999;31:401-7.
  20. Aw TY, Wierzbicka G, Jones DP. Oral glutathione increases tissue glutathione in vivo. Chem Biol Interact 1991;80:89-97.
  21. Adams JD Jr, Klaidman LK, Chang ML, Yang J. Brain oxidative stress–analytical chemistry and thermodynamics of glutathione and NADPH. Curr Top Med Chem. 2001 Dec;1(6):473-82.
  22. Flagg EW, Coates RJ, Jones DP, et al. Dietary glutathione intake and the risk of oral and pharyngeal cancer. Am J Epidemiol 1994;139:453-65.
  23. Antioxidant lozenge could help ward off flu. www.reutershealth.com (Accessed 19 April 2000).
  24. Amores-Sanchez MI, Medina MA. Glutamine, as a precursor of glutathione, and oxidative stress. Mol Genet Metab 1999;67:100-5.
  25. Ruffmann R, Wendel A. GSH rescue by N-acetylcysteine. Klin Wochenschr 1991;69:857-62.
  26. Witschi A, Reddy S, Stofer B, et al. The systemic availability of oral glutathione. Eur J Clin Pharmacol 1992;43:667-9.
  27. Dickinson DA, Forman HJ. Cellular glutathione and thiols metabolism. Biochem Pharmacol. 2002 Sep;64(5-6):1019-26.
  28. Hagen TM, Wierzbicka GT, Bowman BB, et al. Fate of dietary glutathione: disposition in the gastrointestinal tract. Am J Physiol 1990;259(4 Pt 1):G530-5.
  29. Mandl J, Banhegyi G. Role of glutathione in the regulation of liver metabolism. Biofactors. 2003;17(1-4):21-6.
  30. Yamauchi A, Tsuyuki S, Inamoto T, Yamaoka Y. Liver immunity and glutathione. Antioxid Redox Signal. 1999 Summer;1(2):245-53.
  31. Droge W, Breitkreutz R. Glutathione and immune function. Proc Nutr Soc. 2000 Nov;59(4):595-600.
  32. Rahman I. Inflammation and the regulation of glutathione level in lung epithelial cells. Antioxid Redox Signal. 1999 Winter;1(4):425-47.
  33. Townsend DM, Tew KD, Tapiero H. The importance of glutathione in human disease. Biomed Pharmacother. 2003 May-Jun;57(3-4):145-55.
  34. Smyth JF, Bowman A, Perren T, et al. Glutathione reduces the toxicity and improves quality of life of women diagnosed with ovarian cancer treated with cisplatin: results of a double-blind, randomised trial. Ann Oncol 1997;8:569-73
  35. Cascinu S, Cordella L, Del Ferro E, et al. Neuroprotective effect of reduced glutathione on cisplatin-based chemotherapy in advanced gastric cancer: a randomized, double-blind, placebo-controlled trial. J Clin Oncol 1995;13:26-32.
  36. Links M, Lewis C. Chemoprotectants: a review of their clinical pharmacology and therapeutic efficacy. Drugs 1999;57:293-308.
  37. Leone R, Fracasso ME, Soresi E, et al. Influence of glutathione administration on the disposition of free and total platinum in patients after administration of cisplatin. Cancer Chemother Pharmacol 1992;29:385-90.
  38. Graziano F, Cardarelli N, Marcellini M, et al. A pilot clinical trial of postoperative intensive weekly chemotherapy using cisplatin, epi-doxorubicin, 5-fluorouracil, 6S-leucovorin, glutathione and filgrastim in patients with resected gastric cancer. Tumori 1998;84:368-71.
  39. Plaxe S, Freddo J, Kim S, et al. Phase I trial of cisplatin in combination with glutathione. Gynecol Oncol 1994;55:82-6
  40. Locatelli MC, D’Antona A, Labianca R, et al. A phase II study of combination chemotherapy in advanced ovarian carcinoma with cisplatin and cyclophosphamide plus reduced glutathione as potential protective agent against cisplatin toxicity. Tumori 1993;79:37-9.
  41. Di Re F, Bohm S, Oriana S, et al. High-dose cisplatin and cyclophosphamide with glutathione in the treatment of advanced ovarian cancer. Ann Oncol 1993;4:55-61.
  42. Parnis FX, Coleman RE, Harper PG, et al. A randomised double-blind placebo controlled clinical trial assessing the tolerability and efficacy of glutathione as an adjuvant to escalating doses of cisplatin in the treatment of advanced ovarian cancer. Eur J Cancer 1995;31A:1721.
  43. Cascinu S, Frontini L, Comella G, et al. Intensive weekly chemotherapy is not effective in advanced pancreatic cancer patients: a report from the Italian Group for the Study of Dig. Tract Cancer (GISCAD). Br J Cancer 1999;79(3-4):491-4.
  44. Cascinu S, Labianca R, Alessandroni P, et al. Intensive weekly chemotherapy for advanced gastric cancer using fluorouracil, cisplatin, epi-doxorubicin, 6S-leucovorin, glutathione, and filgrastim: a report from the Italian Group for the Study of Digestive Tract Cancer. J Clin Oncol 1997;15:3313-9.
  45. Amano J, Suzuki A, Sunamori M. Salutary effect of reduced glutathione on renal function in coronary artery bypass operation. J Am Coll Surg 1994;179:714-20.
  46. Monks TJ, Ghersi-Egea JF, Philbert M, Cooper AJ, Lock EA. Symposium overview: the role of glutathione in neuroprotection and neurotoxicity. Toxicol Sci. 1999 Oct;51(2):161-77.
  47. Schulz JB, Lindenau J, Seyfried J, Dichgans J. Glutathione, oxidative stress and neurodegeneration. Eur J Biochem. 2000 Aug;267(16):4904-11
  48. Weber GF. Final common pathways in neurodegenerative diseases: regulatory role of the glutathione cycle. Neurosci Biobehav Rev. 1999 Dec;23(8):1079-86.
  49. Marrades RM, Roca J, Barbera JA, et al. Nebulized glutathione induces bronchoconstriction in patients with mild asthma. Am J Respir Crit Care Med 1997;156(2 Pt 1):425-30.
  50. Cook GC, Sherlock S. Results of a controlled clinical trial of glutathione in cases of hepatic cirrhosis. Gut 1965;6:472-6
  51. Roum JH, Borok Z, McElvaney NG, et al. Glutathione aerosol suppresses lung epithelial surface inflammatory cell-derived oxidants in cystic fibrosis. J Appl Physiol 1999;87:438-43
  52. Holroyd KJ, Buhl R, Borok Z, et al. Correction of glutathione deficiency in the lower respiratory tract of HIV seropositive individuals by glutathione aerosol treatment. Thorax 1993;48:985-9.
  53. Borok Z, Buhl R, Grimes GJ, et al. Effect of glutathione aerosol on oxidant-antioxidant imbalance in idiopathic pulmonary fibrosis. Lancet 1991;338:215-6.
  54. Lenzi A, Culasso F, Gandini L, Placebo-controlled, double-blind, cross-over trial of glutathione therapy in male infertility. Hum Reprod 1993;8:1657-62.
  55. De Mattia G, Bravi MC, Laurenti O, et al. Influence of reduced glutathione infusion on glucose metabolism in patients with non-insulin-dependent diabetes mellitus. Metabolism 1998;47:993-7.
  56. Ciuchi E, Odetti P, Prando R. The effect of acute glutathione treatment on sorbitol level in erythrocytes from diabetic patients. Diabetes Metab 1997;23:58-60.
  57. Usberti M, Lima G, Arisi M, et al. Effect of exogenous reduced glutathione on the survival of red blood cells in hemodialyzed patients. J Nephrol 1997;10:261-5.
  58. Dringen R, Hirrlinger J. Glutathione pathways in the brain. Biol Chem. 2003 Apr;384(4):505-16.
  59. Dringen R. Metabolism and functions of glutathione in brain. Prog Neurobiol. 2000 Dec;62(6):649-71.
  60. Witschi A, Reddy S, Stofer B, Lauterburg BH. The systemic availability of oral glutathione. Eur J Clin Pharmacol. 1992;43(6):667-9. PMID: 1362956
  61. Hagen TM, Wierzbicka GT, Sillau AH, Bowman BB, Jones DP. Bioavailability of dietary glutathione: effect on plasma concentration. Am J Physiol. 1990 Oct;259(4 Pt 1):G524-9. PMID: 2221062
  62. Cacciatore I, Cornacchia C, Mollica A, Pinnen F, Di Stefano A. Prodrug Approach for Increasing Cellular Glutathione Levels. Molecule. 3 March 2010. PMID: 20335977
  63. Vogel JU, Cinatl J, Dauletbaev N, Buxbaum S, Treusch G, Cinatl J Jr, Gerein V, Doerr HW. Effects of S-acetylglutathione in cell and animal model of herpes simplex virus type 1 infection. Med Microbiol Immunol. 2005 Jan;194(1-2):55-9. PMID: 14624358
  64. Locigno R, Pincemail J, Henno A, Treusch G, Castronovo V. S-acetyl-glutathione selectively induces apoptosis in human lymphoma cells through a GSH-independent mechanism Int J Oncol. 2002 Jan;20(1):69-75. PMID: 11743644
  65. Fraternale A, Paoletti MF, Casabianca A, Orlandi C, Schiavano GF, Chiarantini L, Clayette P, Oiry J, Vogel JU, Cinatl J Jr, Magnani M. Inhibition of murine AIDS by pro-glutathione (GSH) molecules. Antiviral Res. 2008 Feb;77(2):120-7. PMID: 18164447
  66. Lomaestro BM, Malone M. Glutathione in health and disease: pharmacotherapeutic issues. Ann Pharmacother. 1995 Dec;29(12):1263-73. PMID: 8672832
  67. Vogel J, Cinatl J, Dauletbaev N, et al. Effects of S-acetylglutathione in cell and animal model of herpes simplex virus type 1 infection. Med Microbiol Immunol. 2005 Jan;194(1-2):55-59. PMID: 14624358
  68. Ballatori N, Krance SM, Notenboom S, et al. Glutathione dysregulation and the etiology and progression of human diseases. Biol Chem. 2009 Mar;390(3):191-214. PMID: 19166318
  69. Richman PG, Meister A. Regulation of gamma-glutamyl-cysteine synthetase by nonallosteric feedback inhibition by glutathione. J Biol Chem. 1975 Feb 25;250(4):1422-26. PMID: 1112810
  70. Anderson ME, Powrie F, Puri RN, et al. Glutathione monoethyl ester: preparation, uptake by tissues, and conversion to glutathione. Arch Biochem Biophys. 1985 Jun;239(2):538-48. PMID: 4004275
  71. Anderson ME, Nilsson M, Sims NR. Glutathione monoethyl ester prevents mitochondrial glutathione depletion during focal cerebral ischemia. Neurochem Int. 2004 Feb;44(3):153-59. PMID: 14568558
  72. Kretzschmar M. Regulation of hepatic glutathione metabolism and its role in hepatotoxicity. Exp Toxicol Pathol. 1996 Jul;48(5):439-46. PMID: 8765689
  73. Fraternale A, Paoletti MF, Casabianca A, et al. Antiviral and immunomodulatory properties of new pro-glutathione (GSH) molecules. Curr Med Chem. 2006;13(15):1749-55. PMID: 16787218
  74. Kretzschmar M, Klinger W. The hepatic glutathione system—influences of xenobiotics. Exp Pathol. 1990;38(3):145-64. PMID: 2192911
  75. Donnerstag B, Ohlenschlager G, Cinatl J, et al. Reduced glutathione and S-acetylglutathione as selective apoptosis-inducing agents in cancer therapy. Cancer Lett. 1996 Dec;110(1-2):63-70. PMID: 9018082
Vind een orthomoleculaire therapeut bij jou in de buurt
Sluiten