Vitamine B2 (riboflavine)
- Vitamine B2 (riboflavine) is essentieel voor de energieproductie en het normaal functioneren van rode bloedcellen en het zenuwstelsel.
- Het komt voornamelijk voor in melk(producten), vlees(vervangers), graanproducten, eieren, noten en groene groenten.
- Tekorten aan vitamine B2 kunnen leiden tot symptomen zoals vermoeidheid, zere keel, huiduitslag, en bloedarmoede.
- Vitamine B2 wordt gebruikt voor de behandeling van ariboflavinose en heeft mogelijke voordelen voor migraine en hyperhomocysteïnemie bij specifieke genetische populaties.
- Riboflavine veroorzaakt geen bekende toxiciteit, omdat het bij hogere inname wordt uitgescheiden in de urine en niet wordt opgeslagen. De ADH voor volwassenen is 1,6 milligram B2 per dag.
In het kort
- Vitamine B2 (riboflavine) is essentieel voor de energieproductie en het normaal functioneren van rode bloedcellen en het zenuwstelsel.
- Het komt voornamelijk voor in melk(producten), vlees(vervangers), graanproducten, eieren, noten en groene groenten.
- Tekorten aan vitamine B2 kunnen leiden tot symptomen zoals vermoeidheid, zere keel, huiduitslag, en bloedarmoede.
- Vitamine B2 wordt gebruikt voor de behandeling van ariboflavinose en heeft mogelijke voordelen voor migraine en hyperhomocysteïnemie bij specifieke genetische populaties.
- Riboflavine veroorzaakt geen bekende toxiciteit, omdat het bij hogere inname wordt uitgescheiden in de urine en niet wordt opgeslagen. De ADH voor volwassenen is 1,6 milligram B2 per dag.
Wat is Vitamine B2 (riboflavine)?
Vitamine B2, ook bekend als riboflavine, is een in water oplosbare B-vitamine die een cruciale rol speelt in diverse lichaamsfuncties. Zo is het nutriënt betrokken bij de energieproductie via de omzetting van koolhydraten, vetten en eiwitten. Daarnaast draagt vitamine B2 bij aan het normaal functioneren van rode bloedcellen, eveneens als het zenuwstelsel.
Het menselijke lichaam kan riboflavine niet opslaan, daarom is het van belang om voldoende vitamine B2 via de voeding binnen te krijgen. Vitamine B2 is voornamelijk in melk(producten) te vinden, maar ook in vlees(vervangers), graanproducten, eieren en groene groenten. Ondanks dat vitamine B2 in veel voedingsmiddelen aanwezig is, kunnen tekorten optreden, vooral bij mensen met een onevenwichtig dieet of bepaalde medische aandoeningen. Een tekort aan riboflavine kan ook het gevolg zijn van chronische diarree, leveraandoeningen, alcoholisme en hemodialyse.1
Tekorten aan vitamine B2 kunnen leiden tot symptomen zoals vermoeidheid, zere keel, gezwollen slijmvliezen, huiduitslag, haaruitval, oedeem en bloedarmoede.1 In ernstige gevallen kan een tekort resulteren in een aandoening genaamd ariboflavinose, die gekenmerkt wordt door gescheurde mondhoeken, ontsteking van de tong en huidproblemen.2
Vitamine B2 wordt gebruikt voor verschillende gezondheidsdoeleinden, waaronder het verbeteren van de energieniveaus, het bevorderen van een gezonde huid en slijmvliezen, en het ondersteunen van de gezondheid van de ogen. Het wordt ook gebruikt bij de behandeling van bepaalde aandoeningen zoals ariboflavinose en migraine.3-6
Gebruik
Effectief
Ariboflavinose
Het innemen van orale vitamine B2 kan effectief lage riboflavinespiegels behandelen en voorkomen. Dit kan worden bereikt door dagelijks riboflavinerijke voedingsmiddelen te consumeren, zoals eieren, melk, groene groenten en vlees of door supplementen te nemen. Het is aangetoond dat het innemen van orale vitamine B2 gedurende maximaal een jaar een tekort aan riboflavine voorkomt en daarmee de symptomen van ariboflavinose bij zowel volwassenen als kinderen verbetert.
Mogelijk effectief
Migraine
Verschillende studies tonen aan dat het innemen van vitamine B2 de frequentie en ernst van migraineaanvallen bij volwassenen vermindert. Er wordt gedacht dat mitochondriale disfunctie een rol speelt bij migraine. Vitamine B2 is een voorloper van FMN en FAD, die betrokken zijn bij het elektronentransport in het mitochondriale membraan. Mogelijk zou suppletie met vitamine B2 de pijn die gepaard gaat met migraine op deze manier kunnen verminderen of voorkomen.3-6
Hyperhomocysteïnemie
Studies demonstreerden dat orale vitamine B2 de homocysteïnespiegels verlaagde bij personen met het MTHFR 677 TT-genotype.7-9 Het polymorfisme in dit gen leidde tot verminderde activiteit van MTHFR wat leidt tot verhoogde homocysteïnespiegels, wat het risico op een hoge bloeddruk vergroot. Deze onderzoeken toonden aan dat orale vitamine B2 de homocysteïnespiegels verlaagde bij personen met dit genotype. Riboflavine werkt namelijk als cofactor voor MTHFR, een essentieel enzym in de recycling van folaat en de omzetting van homocysteïne naar methionine. Zo helpt het de homocysteïnespiegels te verlagen en daarmee kan het ook het risico op een hoge bloeddruk verlagen.7-9
Werking
Metabole effecten
Net als andere B-vitamines is riboflavine essentieel voor de energieproductie in ons lichaam. Het helpt bij de afbraak en het gebruik van koolhydraten, vetten en eiwitten en speelt daardoor een cruciale rol in de energievoorziening.
Riboflavine is een belangrijk onderdeel van bepaalde eiwitten, zoals FMN en FAD, die helpen bij het vrijmaken van energie uit voedsel. Dit gebeurt vooral in de mitochondriën, waar ATP wordt gemaakt, de belangrijkste energiebron voor de cel. Hierdoor helpt riboflavine bij verschillende lichaamsfuncties, zoals het samentrekken van spieren, het doorgeven van zenuwsignalen, celgroei en herstel van weefsels.
Antioxidant werking
Riboflavine functioneert ook als een antioxidant door deel te nemen aan de regeneratie van glutathion.10 Glutathion is een belangrijke intracellulaire antioxidant die cellen beschermt tegen oxidatieve schade veroorzaakt door vrije radicalen. Dit beschermende mechanisme is cruciaal voor het behoud van celintegriteit en een goed functionerend immuunsysteem.1
Erytropoëse
Vitamine B2 draagt bij aan de vorming van rode bloedcellen en het transport van zuurstof naar de cellen. Riboflavine verbetert namelijk de ijzerabsorptie en helpt bij de mobilisatie van ferritine uit weefsels, wat essentieel is voor de productie van hemoglobine in het beenmerg. 10 Daarnaast ondersteunt vitamine B2 de erytropoëse, het proces waarbij nieuwe rode bloedcellen worden gevormd. Door al deze mechanismen zorgt het voor een goede zuurstofvoorziening in het lichaam.
Effecten op het centrale zenuwstelsel (CZS)
Vitamine B2 is essentieel voor de myelinisatie van zenuwen in zowel het centrale als het perifere zenuwstelsel. Myeline is belangrijk voor de snelle en efficiënte transmissie van zenuwsignalen.11 Een adequate myelinisatie zorgt ervoor dat zenuwimpulsen snel en nauwkeurig worden doorgegeven, wat cruciaal is voor de normale werking van het zenuwstelsel.
Veiligheid
Riboflavine veroorzaakt geen bekende toxiciteit, omdat het bij hogere inname wordt uitgescheiden in de urine en niet wordt opgeslagen. Daarom bestaat er voor deze vitamine geen bovengrens (UL).
Volwassenen
Vitamine B2 wordt als veilig beschouwd wanneer het oraal en in de juiste doseringen wordt ingenomen. Voor volwassenen zijn doseringen van 400 mg per dag veilig bevonden gedurende maximaal 3 maanden en doseringen van 10 mg per dag gedurende maximaal 6 maanden.
Kinderen
Doses van 100-200 mg vitamine B2 per dag zijn veilig gebruikt gedurende 4-12 maanden in de leeftijdscategorie 9-13 jaar.
Zwangerschap en borstvoeding
In de literatuur is geen toxiciteit van riboflavine tijdens de zwangerschap gerapporteerd en er zijn geen maximale doses genoemd.12
Interacties
Medicijnen
Theoretisch kan vitamine B2 de effectiviteit van tetracycline-antibiotica verminderen.13 Daarnaast hebben vrouwen die de anticonceptiepil gebruiken een verhoogde kans op een riboflavinetekort.1
Er is ook interactie mogelijk met chlorpromazine, doxorubicine, fenobarbital, probenecid en quinacrine. Deze medicijnen kunnen de actieve riboflavinespiegels verlagen, maar de klinische betekenis hiervan is onduidelijk.
Kruiden en voedingssupplementen
Blond psyllium kan de opname van vitamine B2 uit supplementen verminderen door riboflavine in de darmen te binden, wat de absorptie belemmert. Daarnaast kan borium de riboflavinespiegels verlagen door de uitscheiding ervan via de urine te verhogen, wat leidt tot lagere niveaus van riboflavine in het lichaam. Verder kan vitamine B2 de benutting van ijzer in hemoglobine verbeteren door de opname en mobilisatie van ijzer te bevorderen, waardoor de synthese van hemoglobine en de effectieve zuurstoftransportcapaciteit van het bloed worden ondersteund.
Dosering
Voor vitamine B2 is de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid (ADH) voor volwassenen 1,6 milligram.14 Voor zwangere vrouwen en kinderen zijn deze hoeveelheden anders. Hieronder de ADH van vitamine B2 voor de verschillende groepen. Voor kinderen is de adequate inname (AI) gebruikt. De AI is een grove schatting, omdat de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid van vitamine B2 niet bepaald kan worden voor personen tot 18 jaar vanwege beperkte gegevens.
Leeftijd | AI (kinderen) of ADH (volwassenen) (mg per dag) |
---|---|
Kinderen | |
0-5 maanden | 0,4 |
6-11 maanden | 0,4 |
1-3 jaar | 0,5 |
4-8 jaar | 0,7 |
9-13 jaar | 1,0 |
Mannen | |
14-17 jaar | 1,5 |
18 jaar en ouder | 1,6 |
Vrouwen | |
14-17 jaar | 1,1 |
18 jaar en ouder | 1,6 |
Zwangere vrouwen | 1,9 |
Vrouwen die borstvoeding geven | 1,7 |
Voor het schrijven van deze pagina is gebruik gemaakt van de professionele monografie van Natural Medicines.
Aanvullende referenties
- Mahabadi, N., Bhusal, A., & Banks, S. W. (2023, July 17). Riboflavin deficiency.
- Sinha, T., Ikelle, L., Makia, M. S., Crane, R., Zhao, X., Kakakhel, M., Al-Ubaidi, M. R., & Naash, M. I. (2022). Riboflavin deficiency leads to irreversible cellular changes in the RPE and disrupts retinal function through alterations in cellular metabolic homeostasis. Redox Biology, 54, 102375.
- Namazi, N., Heshmati, J., & Tarighat-Esfanjani, A. (2015). Supplementation with Riboflavin (Vitamin B2) for Migraine Prophylaxis in Adults and Children: A Review. International Journal for Vitamin and Nutrition Research, 85(1–2), 79–87.
- Chen, Y., Lee, H., Tsai, C., Hsu, Y., Fang, C., Chen, C., Hung, Y., & Hu, F. (2021). Effect of Vitamin B2 supplementation on migraine prophylaxis: a systematic review and meta-analysis. Nutritional Neuroscience, 25(9), 1801–1812.
- Das, R., & Qubty, W. (2021). Retrospective observational study on riboflavin prophylaxis in child and adolescent migraine. Pediatric Neurology, 114, 5–8.
- Effectiveness of riboflavin in pediatric migraine prevention. (2014, March 1). PubMed.
- Amenyah, S. D., McMahon, A., Ward, M., Deane, J., McNulty, H., Hughes, C. F., Strain, J., Horigan, G., Purvis, J., Walsh, C. P., & Lees-Murdock, D. J. (2020). Riboflavin supplementation alters global and gene-specific DNA methylation in adults with the MTHFR 677 TT genotype. Biochimie, 173, 17–26.
- Horigan, G., McNulty, H., Ward, M., Strain, J., Purvis, J., & Scott, J. M. (2010). Riboflavin lowers blood pressure in cardiovascular disease patients homozygous for the 677C→T polymorphism in MTHFR. Journal of Hypertension, 28(3), 478–486.
- McNulty, H., Dowey, L. R. C., Strain, J., Dunne, A., Ward, M., Molloy, A. M., McAnena, L. B., Hughes, J. P., Hannon-Fletcher, M., & Scott, J. M. (2006). Riboflavin lowers homocysteine in individuals homozygous for the MTHFR 677C→T polymorphism. Circulation, 113(1), 74–80.
- Suwannasom, N., Kao, I., Pruß, A., Georgieva, R., & Bäumler, H. (2020). Riboflavin: the health benefits of a forgotten natural vitamin. International Journal of Molecular Sciences, 21(3), 950.
- Plantone, D., Pardini, M., & Rinaldi, G. (2021). Riboflavin in Neurological Diseases: A Narrative review. Clinical Drug Investigation, 41(6), 513–527.
- Elsen, C., Rivas-Echeverría, C., Sahland, K., Sánchez, R., Molma, L., Pahl, L., Wallinger, R., Volz, J., Wacker, J., & Frühauf, J. (2012). Vitamins E, A and B2 as Possible Risk Factors for Preeclampsia – under Consideration of the PROPER Study (“Prevention of Preeclampsia by High-Dose Riboflavin Supplementation”). Thieme-Praxis-Report. Geburtshilfe Und Frauenheilkunde/Geburtshilfe Und Frauenheilkunde, 72(09), 846–852.
- Peechakara, B. V., Sina, R. E., & Gupta, M. (2024, February 1). Vitamin B2 (Riboflavin).
- Voedingscentrum. (n.d.). Riboflavine (vitamine B2).