Orthomoleculair kennisinstituut
Menu

De werking van borage

14 december 2021
7 minuten leestijd
Purple crop of borage blooming in field near Devon, Alberta

Oogverblindend in haar blauwe pracht en praal met een bloeitijd die ieder jaar opnieuw tot wasdom komt. Haar sierlijke uitstraling is echter niet waar de bernagie – ook bekend als komkommerkruid – uitsluitend om befaamd is. De ruwharige plant met oogstrelende blauwe bloemen vormt namelijk de bron voor borage olie; een waardevol extract voor onder andere onze huid en hormoonhuishouding.

Is gezondheid ook jouw passie en wil je meer leren over voeding en suppletie? Bekijk dan eens onze e-learning Orthomoleculair Adviseur Basis.

[advice]

De werking van de borage is bekend sinds de Klassieke Oudheid. Zo was het de Romeinse letterkundige Plinius de Oudere die de borago officinalis omschreef als de drager van moed en blijdschap. Is de schoonheid van deze plant even befaamd als haar toepassingen? We zochten het voor je uit.

Van bernagieplant tot borage olie

Hoe verloopt het proces van het mooiste plantje van de klas tot de borage olie met uiteenlopende werkingsmechanismen? Om antwoord te krijgen op deze vraag moeten we bij de zaden van de bernagie zijn. De zaden bevatten namelijk gamma-linoleenzuur (GLA). Ons lichaam zet dit onverzadigde omega-6 vetzuur onder begeleiding van vitamine B3, B6 en C om in zogenoemde prostaglandinen 1 en 3. Dit gezelschap van hormoonachtige stoffen heeft effect op diverse fysiologische processen.1

Het omzetten van omega 6 naar de prostaglandinen vindt echter maar incidenteel plaats. Voornamelijk op latere leeftijd hebben mensen moeite met dit omzettingsproces.2 Gezien de schaarste aan GLA in voeding is suppletie – met de gezondheidsbevorderende eigenschappen van het kruid in het achterhoofd – een welkome aanvulling op ons voedingspatroon.

Het effect van borage olie op PMS (Premenstrueel syndroom)

Dus ook een leven waarbij er sprake is van hormonaal ongemak voor en tijdens de menstruatie. Deze hormonale aandoening staat beter bekend als het premenstrueel syndroom (PMS). Het ongemak dat gepaard gaat met deze aandoening uit zich veelal in vermoeidheid, duizeligheid, emotionele onevenwichtigheid, hoofdpijn, gezwollen borsten en een opgeblazen buik.

Onderzoek naar het werkingsmechanisme van borage olie heeft aangetoond dat het een gunstige invloed heeft op het indammen van de fysiologische en fysieke ongemakken kenmerkend voor PMS. Dit effect is voornamelijk toe te schrijven aan de aanwezigheid van een ruime hoeveelheid gamma-linoleenzuur (GLA) in de zaden van de borago officinalis. Dit omega 6 vetzuur heeft vooral een positieve uitwerking op de hormoonhuishouding waardoor buik-gerelateerde ongemakken kunnen afnemen.3

Levert borage een bijdrage aan de vermindering van haaruitval?

Naast hormonale ondersteuning biedt borage verbetering bij haaruitval. Onderzoek naar de verbetering van groei- en haarlengte heeft namelijk uitgewezen dat een combinatie van kruiden met rijke GLA-voorraden de bloedtoevoer naar de hoofdhuid bevordert.

Het betreft hier de GLA-rijke kruiden van de zwarte komijn en kemirinoot. Zwarte komijn (Nigella sativa) is een kruidachtige plant uit de ranonkelfamilie. Sinds de oudheid zijn de zaden van deze nootmuskaatbloem in gebruik als geneesmiddel. De kemirinoot is daarentegen een vrucht afkomstig van de Aleurites moluccana, een boomsoort van de plantenfamilie Euphorbiaceae. De noot is dermate rijk aan olie dat het in staat is om te branden. Vandaar de toepasselijke bijnaam candlenuts.

De kanttekening hierbij is wel dat het gaat om een combinatie van ingrediënten, GLA is dus niet de hoofdverantwoordelijke. De specifieke rol die gamma-linoleenzuur vertolkt bij haaruitval is onderhevig aan verder onderzoek.4

Volg deze opleiding als E-learning
Start nu met e-learning en ontvang tot wel 27.5% korting! E-learning
Bekijk e-learning

De invloed van borago officinalis op de huid

Waar wel uitvoerig onderzoek naar is gedaan is het effect van borage olie op de gezondheid van de huid. Ons lichaam heeft het normaal gesproken moeilijk met de synthese van onverzadigde vetzuren, zoals GLA. Veel mensen zijn daarom afhankelijk van speciale diëten of supplementen. Gezien in onze huid geen GLA-synthese van linoleenzuur of voorloper arachidonzuur plaatsvindt is borage olie in staat om de conditie van de huid te verbeteren. Zo is borago officinalis onder andere bij machte om acné te beteugelen.5

Wat betekent borage voor een huidaandoening als eczeem?

Een disbalans in de vetzuren kan verschillende huidaandoeningen tot gevolg hebben, waaronder een droge huid. Onderzoek heeft uitgewezen dat borage olie deze verstoorde balans herstelt.6 Naast de invloed op een droge huid is uit studies gebleken dat bernagie effect heeft op ontstekingsreacties van de huid, zoals eczeem. Deze aandoening komt veelal voor bij kinderen en uit zich in jeukende uitslag. Eczeem kan ook ontstaan door een schimmelinfectie van de huid, bijvoorbeeld aan de voeten of in de lies. Uit onderzoek is gebleken dat in deze situaties doorgaans sprake is van een gebrek aan noodzakelijke vetzuren.7 En hier komt borage olie – als rijke bron van deze vetzuren – wederom om de hoek kijken.

Borage- of teunisbloemolie?

Het werkingsmechanisme van borage olie is dus veelomvattend. Maar staat de bernagie alleen in deze zee van omvangrijke toepassingen die aan GLA zijn toe te schrijven? Je hebt vast weleens gehoord van teunisbloemolie. Deze plantaardige bron van GLA is – verrassend genoeg – afkomstig van de teunisbloem, een plantgeslacht met gele bloemen en vier kroonbladen. Op het eerste gezicht is dit misschien een waardig alternatief. Echter is van alle oliehoudende plantgewassen de borage de rijkste bron van GLA. De GLA-concentratie is zelfs twee keer hoger in vergelijking tot teunisbloemolie.8

Tot slot

Zoals de borago officinalis in de Klassieke Oudheid omschreven werd als bezitter van moed en blijdschap zijn de toepassingen van borage olie ook zeker een glimlach waard. Hiervoor moeten we vooral de gamma-linoleenzuur (GLA) rijke zaden van de bernagie plant dankbaar zijn. Met toepassingen die we mogen toeschrijven ter bevordering van een ontwrichte hormoonhuishouding en conditie van de huid is het extract een waardig individu onder de zogenoemde botanicals.

Is gezondheid ook jouw passie en wil je meer leren over voeding en suppletie? Bekijk dan eens onze Orthomoleculair Adviseur Basis.

Referenties
  1. Sharif, S. N., & Darsareh, F. (2020). Impact of evening primrose oil consumption on psychological symptoms of postmenopausal women: a randomized double-blinded placebo-controlled clinical trial. Menopause, 27(2), 194-198.
  2. Kapoor R, Huang YS. Gamma linolenic acid: an antiinflammatory omega-6 fatty acid. Curr Pharm Biotechnol. 2006 Dec;7(6):531-4.
  3. Naliato, et al. (2014). Premenstrual syndrome: Clinical assessment of treatment outcomes following Borago officinalis extract therapy. Revista Brasileira de Medicina, 71 (6/7), 211-217.
  4. Muhammed, A. Amin, R. Abu Bakar, R. Jaafar, The Effectiveness of Coconut Oil Mixed with Herbs to Promote Hair Growth, 2004, ijee.in; 1(3)
  5. Meyer BJ, Tsivis E, Howe PRC, Tapsell L, Calvert GD. Polyunsaturated fatty acid content of foods: differentiating between long and short chain omega-3 fatty acids. Food Aust 1999; 51: 81-95.
  6. Ziboh, V.A., and Fletcher, M. 1992. Dose-response effects of dietary gamma linolenic acid enriched oils on human polymorphonuclear-neutrophil biosynthesis of leukotriene B4. Amer. J.Clin. Nutr. 55:39.
  7. Asadi-Samani, M., Bahmani, M., & Rafieian-Kopaei, M. (2014). The chemical composition, botanical characteristic and biological activities of Borago officinalis: a review. Asian Pacific Journal of Tropical Medicine, 7, S22–S28.
  8. Fan, Y. Y., & Chapkin, R. S. (1998). Importance of dietary γ-linolenic acid in human health and nutrition. The Journal of nutrition, 128(9), 1411-1414.
Sluiten