PMS (Premenstrueel syndroom)

Wat is PMS (Premenstrueel syndroom)?

PMS staat voor Premenstrueel Syndroom en is een hormonale aandoening. PMS klachten treden enkele dagen voor de menstruatie op en verdwijnen bij de start van de menstruatie. Soms houden de klachten nog aan tijdens de eerste dagen van de menstruatie. De klachten bestaan uit emotionele en fysieke symptomen. Denk aan vermoeidheid, plotselinge huilbuien, prikkelbaarheid, hartkloppingen, duizeligheid, gezwollen borsten, opgeblazen buik, constipatie en hoofdpijn.

Zo’n 4 procent van de vrouwen in vruchtbare leeftijd ervaart regelmatig PMS klachten. Het premenstrueel syndroom hoeft niet de gehele vruchtbare periode te bestaan. Vooral bij vrouwen vanaf 30 jaar of na het krijgen van kinderen komt PMS vaker voor.

Symptomen

PMS klachten bestaan uit ruim 100 mogelijke fysieke en emotionele symptomen. De meest voorkomende worden hieronder genoemd.

Fysieke symptomen:

• vermoeidheid
• hartkloppingen
• gezwollen/gevoelige borsten (mastopathie)
• opgeblazen buik
• vocht vasthouden
• hoofdpijn/migraine
• constipatie of diarree
• kramp
• veranderende eetlust
• spier- en gewrichtspijn
• strakke pijnlijke huid
• slaapproblemen

Mentaal/emotioneel:

• plotselinge huilbuien
• prikkelbaarheid
• stemmingswisselingen
• neerslachtigheid
• depressieve gevoelens
• angst
• concentratieproblemen
• agressie
• vergeetachtigheid

Oorzaken

De exacte oorzaak van PMS is nog onbekend. De oorzaak ligt waarschijnlijk in de gevoeligheid op de veranderende hormoonbalans. Gedurende de menstruele cyclus maakt het lichaam geslachtshormonen in meer of mindere mate aan. De ernst van PMS klachten kan dan ook afhangen van de mate waarin de hormoonspiegels schommelen.

Het hormoon progesteron speelt waarschijnlijk een belangrijke rol bij PMS. In de tweede helft van de cyclus dient het lichaam voldoende progesteron aan te maken om zich voor te bereiden op een eventuele zwangerschap na de eisprong. Bij een progesteron tekort is de hormonale balans verstoord en geeft dit zowel fysieke als mentale klachten. Kruiden zoals Vitex Agnus Castus, Maca en Shatavari hebben een regulerende invloed op de hormoonbalans.

Ook een tekort aan vitamine B6, calcium en magnesium geven aanleiding voor PMS klachten. De neurotransmitter serotonine is tevens betrokken bij PMS. Serotonine noemen we ook wel ons gelukshormoon. Het speelt een grote rol bij de stemming, eetlust en pijnervaring.

Voedingsadviezen

Zorg voor een gebalanceerd voedingspatroon en verbeter de insulinegevoeligheid door teveel pieken in de bloedsuiker te voorkomen. Dit voorkomt verstoring van de hormoonbalans en spijsvertering. Intermittent fasting levert hier bijvoorbeeld een positieve bijdrage aan.

Bevorder de hormoonbalans met specifieke voeding zoals de gezonde vetzuren. Omega 3 vetzuren en het omega 6 vetzuur GLA zijn ontstekingsremmend. Ook kan GLA uit borageolie of teunisbloemolie PMS klachten verminderen vanwege de regulatie van de hormonen. Borageolie heeft de voorkeur aangezien dit een hoger percentage GLA vetzuren bevat dan teunisbloemolie.

Gezonde basisvoeding bestaat uit:

• Circa 400-800 gram verse groenten
• 2 tot 3 stuks fruit per dag (zoet fruit met mate)
• Volkoren rijst en graansoorten
• Varieer door magere vleessoorten af te wisselen met (vette) vis en vegetarische maaltijden
• Rood vlees met mate, maximaal 1 keer per week
• Volle zuivelproducten met mate
• Circa 25 gram (een handje) noten en zaden per dag
• Geraffineerde suikers vermijden, zoetstoffen met mate
• Frisdranken en geraffineerde vruchtsappen vermijden
• Alcohol het liefst vermijden of beperken
• Vermijd koffie: cafeïne heeft een verstorende werking op de vrouwelijke hormoonbalans

Opmerkingen

Voor een gezonde hormoonbalans is stressregulatie essentieel. Zorg daarom ook voor een gezonde leefstijl met voldoende ontspanning en minimaal 30 minuten (niet te intensieve) beweging per dag. Probeer beweging direct na de maaltijd te beperken. In plaats daarvan adviseren we beweging vóór de maaltijd om de bloedsuikerspiegel positief te beïnvloeden.

Indien eerdergenoemde symptomen in zeer hevige mate aanwezig zijn, kan er ook sprake zijn van PMDD: premenstrual dysphoric disorder. We zien dit ook wel als extreme vorm van PMS. PMDD symptomen zijn met name terugkerende emotionele klachten waaronder angst-, paniek- en woedeaanvallen, extreme stemmingswisselingen en ernstige depressieve perioden.