Zonnebrand

Wat is zonnebrand?

Zonnebrand is een veelvoorkomende aandoening van de huid die wordt veroorzaakt door blootstelling aan Uv-straling van de zon of zonnebank. Het is een ontsteking van de huid die meestal optreedt binnen enkele uren na blootstelling aan de zon en kan variëren van mild tot ernstig. De ontstekingsreactie bij zonnebrand wordt veroorzaakt door verschillende mechanismen. Een belangrijk mechanisme is de productie van vrije radicalen in de huidcellen als reactie op Uv-straling. Vrije radicalen zijn onstabiele moleculen die schade kunnen veroorzaken aan de cellen en het DNA van de huid. Dit kan leiden tot veranderingen in de cellen die het risico op huidkanker kunnen verhogen.

Bovendien kan Uv-straling het immuunsysteem van de huid activeren, wat kan leiden tot een ontstekingsreactie. Dit kan leiden tot een verhoogde productie van cytokines, chemische stoffen die betrokken zijn bij het reguleren van ontstekingen in het lichaam. Deze cytokines trekken witte bloedcellen aan naar het getroffen gebied van de huid, waardoor de ontstekingsreactie wordt versterkt. Ten slotte kan Uv-straling ook de productie van collageen in de huid verminderen, wat kan leiden tot een verhoogd risico op vroegtijdige veroudering van de huid en rimpels. Mensen met een lichte huid zijn gevoeliger voor zonnebrand dan mensen met een donkere huid.

Bij langdurige blootstelling aan de zon kan zonnebrand ernstiger worden en kan het leiden tot blaarvorming en afpellen van de huid. Naast de pijnlijke symptomen kan zonnebrand ook leiden tot permanente huidschade, waaronder vroegtijdige veroudering en een verhoogd risico op huidkanker.

Symptomen

Symptomen van zonnebrand kunnen variëren van mild tot ernstig en kunnen zich enkele uren tot enkele dagen na blootstelling aan de zon ontwikkelen. De meest voorkomende symptomen zijn:

• Roodheid van de huid
• Pijnlijke en gevoelige huid
• Zwelling
• Warmtegevoel
• Jeuk
• Blaren (bij ernstige zonnebrand)

Bij ernstige zonnebrand kan ook sprake zijn van:

• Koorts
• Misselijkheid en braken
• Duizeligheid of hoofdpijn
• Zwakte of vermoeidheid

Het is belangrijk om bij de eerste tekenen van zonnebrand uit de zon te gaan en maatregelen te nemen om de huid te beschermen en de symptomen te verlichten.

Oorzaken

Zonnebrand wordt veroorzaakt door blootstelling aan te veel ultraviolette (Uv) straling van de zon of andere bronnen van Uv-straling, zoals zonnebanken. Dit kan leiden tot schade aan de huidcellen en ontsteking, wat de symptomen van zonnebrand veroorzaakt. Enkele mogelijke oorzaken van zonnebrand zijn:

• Langdurige blootstelling aan de zon, vooral tijdens piekuren wanneer de Uv-straling het sterkst is (tussen 10.00 en 16.00 uur), kan de kans op zonnebrand vergroten.
• Gevoeligheid voor Uv-straling: mensen met een lichte huid, blond of rood haar, blauwe ogen en sproeten hebben vaak een grotere gevoeligheid voor Uv-straling en zijn daarom vatbaarder voor zonnebrand.
• Sommige medicijnen, zoals antibiotica, diuretica en bepaalde antidepressiva, kunnen de gevoeligheid van de huid voor Uv-straling vergroten en het risico op zonnebrand verhogen.
• Gebruik van bepaalde huidverzorgingsproducten: sommige ingrediënten in huidverzorgingsproducten, zoals parfum, kan de huid gevoeliger maken voor Uv-straling en het risico op zonnebrand vergroten.
• Reflectie van Uv-straling: Uv-straling kan worden gereflecteerd door water, zand, sneeuw en andere oppervlakken, waardoor de blootstelling aan Uv-straling toeneemt en de kans op zonnebrand groter wordt.

Voedingsadviezen

Er zijn voedingsmiddelen die kunnen helpen bij het voorkomen van zonnebrand en de huid beschermen tegen schade door de zon. Hieronder volgen een aantal aanbevelingen:

Aanbevolen voedingsmiddelen:

• Voedingsmiddelen die rijk zijn aan antioxidanten zoals bessen, druiven, citrusvruchten, tomaten, groene bladgroenten, noten en zaden.
• Voedingsmiddelen die rijk zijn aan carotenoïden zoals wortelen, zoete aardappelen, pompoen, abrikozen en spinazie.
• Voedingsmiddelen die rijk zijn aan vitamine E zoals noten, zaden, amandelmelk en avocado’s.
• Vette vis zoals zalm, tonijn, makreel en haring, die rijk zijn aan omega-3 vetzuren, die ontstekingsremmende eigenschappen hebben en kunnen helpen bij het verminderen van ontstekingen in de huid.
• Gebruik plantaardige oliën zoals olijfolie, kokosolie en avocado-olie, die rijk zijn aan antioxidanten en ontstekingsremmende stoffen. Deze kunnen helpen bij het verminderen van de schade veroorzaakt door zonnebrand en huidverbranding. Deze oliën kunnen helpen om de ontstekingsreactie te verminderen en de huid te hydrateren en te voeden.

Te vermijden voedingsmiddelen:

• Bewerkte voedingsmiddelen en junkfood, die veel suiker, geraffineerde koolhydraten en transvetten bevatten. Deze kunnen ontstekingen in het lichaam bevorderen en het risico op zonnebrand verhogen.
• Alcohol en cafeïne, omdat deze dehydraterend werken en kunnen bijdragen aan uitdroging van de huid, waardoor deze gevoeliger wordt voor de zon.

Opmerkingen

Het is belangrijk om zonnebrand te voorkomen door beschermende kleding te dragen, de zon te vermijden tijdens de heetste uren van de dag en door het gebruik van zonnebrandcrème met een hoge SPF. Sommige studies suggereren dat bepaalde chemische filters die worden gebruikt in sommige zonnebrandcrèmes, zoals oxybenzone, de hormoonbalans kunnen verstoren bij blootstelling aan hoge concentraties. Het is daarom altijd belangrijk om het etiket te lezen en natuurlijke zonnebrandcrèmes te gebruiken die zijn goedgekeurd door de autoriteiten en die passen bij het huidtype en -behoeften.

Het is ook belangrijk om te onthouden dat zonnebrandcrème slechts een tijdelijke oplossing is en niet alle schade aan de huid kan voorkomen. Regelmatige controle van de huid op tekenen van veranderingen en ongewone moedervlekken is aanbevolen om vroegtijdige opsporing van huidkanker mogelijk te maken.