Aften

Wat zijn aften?

Aften zijn kleine, grijswitte zweertjes in de mond met een doorsnede tussen de 3 en 10 mm. Aften doen vaak pijn en de huid om de aft is vaak rood gekleurd. Meestal komen aften voor op het wangslijmvlies, tong, lippen, gehemelte of het tandvlees. Het meest kenmerkende zijn blaren/blaasjes in de mond. In sommige gevallen kunnen er ook aften in de keel voorkomen.

We onderscheiden drie soorten aften: klein, groot en herpetiform. De meest voorkomende aften zijn klein met een doorsnede van 3 tot 8 mm. Deze vorm komt vaker voor bij volwassenen en geneest veelal zonder litteken. Grotere aften zijn dieper dan kleine aften, hebben een doorsnee boven de 1 cm en hebben onregelmatige randen. Het genezen van grote aften kan oplopen tot 6 weken en tan resulteren in littekenweefsel. Soms komen aften in clusters voor, we spreken van dan herpetiforme aften. Dit zijn zo’n 10 tot 100 kleine aften die samensmelten en kenmerken zich door de onregelmatige randen.

Wanneer aften vaker terugkomen spreken we van recidiverende orale ulceraties. Aften zijn niet besmettelijk en gaan doorgaans tussen 4 en 14 dagen zelf over.

Symptomen

• Grijswitte, pijnlijke, kleine zweertjes in mond, wang, verhemelte of keel
• Zweertjes tussen de 3 en 10 mm. In sommige gevallen kan de aft groter zijn dan 1 cm
• Pijn bij het eten van zuur, pittig of gekruid eten
• Grote aften doen doorgaans meer pijn dan kleine aften
• Grote aften kunnen slikken bemoeilijken

Oorzaken

Aften kunnen vele verschillende oorzaken hebben, en over de achterliggende mechanismen is nog veel onbekend. Factoren die een rol kunnen spelen zijn:

• Genetische aanleg
• Lagere weerstand
• Gevoeligheid voor specifieke voedingsmiddelen
• Gevoeligheid voor sodium lauryl sulfaat (SLS), een bestanddeel van veel tandpasta
• Beschadigingen van het slijmvlies
• Hormoonschommelingen. In de luteale fase van de menstruatiecyclus en in de overgang lijken aften vaker voor te komen. Tijdens zwangerschap of bij anticonceptie gebruik komen ze juist minder voor.
• Stress
• Roken
• Onderliggende aandoeningen, zoals darmziekten, auto-immuunziekten en de ziekte van Behçet.

Voedingsadviezen

• Kies voor alkalische voeding (niet-zure groenten en fruit)
• Vermijd pittig of gekruid eten. Hierdoor kan de pijn erger worden
• Eet zacht voedsel zonder harde, scherpe randjes
• Vermijd suikers
• Drink geen zure dranken
• Poets met een zachte borstel om beschadigingen te voorkomen
• Houd een voedseldagboek bij om potentiële triggers te ontdekken
• Zorg voor voldoende inname van omega-3 vetzuren

Opmerkingen

Zorg voor voldoende rust en ontspanning om stress laag te houden. Versterk het immuunsysteem door veel buiten te komen.