Rosacea
- Rosacea is een chronische, niet besmettelijke huidaandoening die bij mannen en vrouwen voorkomt.
- Rosacea symptomen kenmerken zich door rode verkleuringen in het gezicht, soms in combinatie met bultjes en puistjes.
- De exacte oorzaak van rosacea is onbekend. Er spelen waarschijnlijk erfelijkheids- en omgevingsfactoren een rol. Daarnaast kunnen bepaalde voedingsmiddelen de klachten van rosacea veroorzaken.
- Histamine-rijke voeding kan rosacea verergeren. Eet daarom zoveel mogelijk puur en onbewerkte voeding, plus producten met omega-3.
In het kort
- Rosacea is een chronische, niet besmettelijke huidaandoening die bij mannen en vrouwen voorkomt.
- Rosacea symptomen kenmerken zich door rode verkleuringen in het gezicht, soms in combinatie met bultjes en puistjes.
- De exacte oorzaak van rosacea is onbekend. Er spelen waarschijnlijk erfelijkheids- en omgevingsfactoren een rol. Daarnaast kunnen bepaalde voedingsmiddelen de klachten van rosacea veroorzaken.
- Histamine-rijke voeding kan rosacea verergeren. Eet daarom zoveel mogelijk puur en onbewerkte voeding, plus producten met omega-3.
Wat is rosacea?
Rosacea is een chronische, niet besmettelijke huidaandoening die veel voorkomt bij zowel mannen als vrouwen. Het kenmerkt zich door (soms fel)rode verkleuringen in het gezicht op voornamelijk de wangen en neus. De verkleuringen zijn vaak in combinatie met bultjes en puistjes.1 Rosacea betekent letterlijk ‘rood als een roos’ en mensen vergelijken het soms met acné. Dit zijn echter verschillende aandoeningen. De rosacea huidziekte ontstaat meestal pas tussen het 30ste en 50ste levensjaar. Het is een hardnekkige aandoening, maar niet bedreigend voor de gezondheid en is goed te behandelen.
Ook gaat rosacea vaak gepaard met oogafwijkingen (bij ruim 50% van de patiënten) zoals droge, branderige ogen of ontstekingen van de oogleden (blefaritis) en hoornvlies. Naast oogafwijkingen komt rhinophyma vooral voor bij oudere mannen. Dit zijn gevallen waarbij een ontstekingsreactie en oedeem de neus vervormt. Men spreekt dan van een bloemkoolneus of rhinophyma.
Rosacea komt voor in verschillende stadia:
- Erythematoteleangiëctatische rosacea. Dit zit voornamelijk in het gezicht en kenmerkt zich door de rode kleur en zichtbare bloedvaatjes. Daarnaast is een bijkomend symptoom dat mensen vaak last hebben van flushing, waarbij het gezicht warm en rood wordt.
- Papuloputuleuze rosacea. Deze vorm kenmerkt zich door roodheid gecombineerd met puistjes en/of pukkeltjes.
- Rhinophymateuze rosacea. Ook de weke delen van het gezicht kunnen aangetast worden zoals een verdikte en vergrote neus.
- Oculaire rosacea. Bij deze vorm van rosacea zijn er naast de bekende huidklachten ook oogklachten. Deze kunnen droog aanvoelen, jeuken en branden.
Symptomen
- Roodheid in het gezicht
- Kleine uitgezette bloedvaatjes (couperose)
- Bultjes (papels)
- Puistjes (pustels)
- Verdikte of gezwollen huid
- Branderig of jeukend gevoel
- Flushing (blozen met gevoel van warmte)
Oorzaken
De exacte oorzaak van rosacea is onbekend. Waarschijnlijk spelen erfelijkheids- en omgevingsfactoren een rol. Daarnaast kunnen de klachten van rosacea door verschillende dingen verergeren:
- Weersomstandigheden (hitte, kou en wind)
- Huidtype
- Leeftijd
- Inspanning
- Zonlicht
- (Psychische) stress en emoties zoals woede, angst en schaamte
- Huidreactie op cosmetica en verzorgingsproducten
- Overige oorzaken zoals beweging, menopauze en chronische hoest
Sommige voedingsmiddelen werken als trigger van de aandoening zoals kruidig eten, histaminerijke voeding en alcohol.
Voedingsadviezen
Bepaalde voedingsmiddelen kunnen een trigger zijn voor de klachten van rosacea, hoewel dit van persoon tot persoon sterk kan verschillen. Dit is vooral histamine-rijke voeding. Andere voedingsmiddelen kunnen juist de huid ondersteunen. De volgende voedingsmiddelen kun je beter vermijden of juist toevoegen aan je eetpatroon:
- Vermijd histaminerijke voeding.
- Eet zoveel mogelijk puur en onbewerkte producten. Probeer meer groente en fruit te eten, maar vermijd te veel tomaten, aardbeien, citrusvruchten, schaaldieren, kalkoen en lever.
- Probeer zuurvormende voedingsmiddelen te vermijden. Denk onder andere aan granen, suiker, vlees, alcohol, en koffie.
- Vermijd zuivelproducten, transvetten en gefrituurd eten. Kies voor voeding met veel omega 3 zoals zalm, haring, makreel, sardines en forel.
- Eet voldoende voeding met zink zoals noten, pitten en zaden.2 Zink draagt bij aan het herstellend vermogen van de huid doordat het een rol speelt in het proces van celvernieuwing.
- Drink veel water (1,5 – 2 liter per dag) om de ontgifting te ondersteunen.
Opmerkingen
Ondanks dat rosacea niet te genezen is, zijn er diverse rosacea behandelingen mogelijk om de situatie onder controle te houden. Meestal kiest een behandelend arts voor een specifieke crème of gel bij lichte rosacea. Naast rosacea crème en tabletten kunnen de uitgezette adertjes in het gezicht worden behandeld met lasertherapie of een flitslamp. Bij oogklachten is het belangrijk dat de ogen goed worden schoongehouden.
- van Zuuren, E. J. (2017). Rosacea. New England Journal of Medicine, 377(18), 1754-1764.
- Dhaliwal, S., Nguyen, M., Vaughn, A. R., Notay, M., Chambers, C. J., & Sivamani, R. K. (2020). Effects of zinc supplementation on inflammatory skin diseases: A systematic review of the clinical evidence. American journal of clinical dermatology, 21(1), 21-39.
- Kurek-Górecka, A., Górecki, M., Rzepecka-Stojko, A., Balwierz, R., & Stojko, J. (2020). Bee products in dermatology and skin care. Molecules, 25(3), 556.
- Pyo, S. M., Meinke, M., Keck, C. M., & Müller, R. H. (2016). Rutin—Increased antioxidant activity and skin penetration by nanocrystal technology (smartCrystals). Cosmetics, 3(1), 9.
- Bowe, W. (2019). Gezonde huid van binnenuit. Karakter.
- Nichols, J. A., & Katiyar, S. K. (2010). Skin photoprotection by natural polyphenols: anti-inflammatory, antioxidant and DNA repair mechanisms. Archives of dermatological research, 302(2), 71-83.
- Bhargava, R., Chandra, M., Bansal, U., Singh, D., Ranjan, S., & Sharma, S. (2016). A randomized controlled trial of omega 3 fatty acids in rosacea patients with dry eye symptoms. Current eye research, 41(10), 1274-1280.
- Weiss, E., & Katta, R. (2017). Diet and rosacea: the role of dietary change in the management of rosacea. Dermatology practical & conceptual, 7(4), 31.