Artritis
- Artritis is een vorm van reuma waarbij vooral gewrichten en pezen ontstoken zijn.
- Symptomen omvatten vaak gewrichtspijn, stijfheid, zwelling, vermoeidheid en soms misvormingen van de gewrichten.
- De oorzaken variëren van auto-immuunreacties tot genetische aanleg, hormonale invloeden en leefstijlfactoren.
- De meest voorkomende vormen zijn reumatoïde artritis (RA), artrose en jicht. Reuma komt vaker voor bij vrouwen dan bij mannen.
In het kort
- Artritis is een vorm van reuma waarbij vooral gewrichten en pezen ontstoken zijn.
- Symptomen omvatten vaak gewrichtspijn, stijfheid, zwelling, vermoeidheid en soms misvormingen van de gewrichten.
- De oorzaken variëren van auto-immuunreacties tot genetische aanleg, hormonale invloeden en leefstijlfactoren.
- De meest voorkomende vormen zijn reumatoïde artritis (RA), artrose en jicht. Reuma komt vaker voor bij vrouwen dan bij mannen.
Wat is artritis?
Reumatoïde artritis (RA) is een auto-immuunziekte waarbij het immuunsysteem gezonde gewrichten aanvalt, wat kan leiden tot ontstekingen, pijn en stijfheid.1 Deze ontstekingen kunnen uiteindelijk schade aan het kraakbeen en bot veroorzaken, wat resulteert in vervormingen en functieverlies van de gewrichten.
Reumatoïde artritis wordt in de volksmond ook wel reuma genoemd, maar dit is niet helemaal correct. Reuma is namelijk is een brede term voor verschillende aandoeningen die het bewegingsapparaat aantasten, maar niet zijn veroorzaakt door een ongeluk. Ook artrose, jicht, osteoporose en fibromyalgie vallen onder reuma. De meeste reumatische aandoeningen veroorzaken chronische ontstekingen, pijn en bewegingsbeperkingen.
Omdat artritis vaak progressief is, betekent vroegtijdige diagnose en behandeling een betere prognose en kwaliteit van leven.
Symptomen
Reumatoïde artritis kan verschillende symptomen geven:2
- Pijn in gewrichten en spieren, vaak symmetrisch (bijvoorbeeld beide knieën of handen)
- Ochtendstijfheid die langer dan een uur aanhoudt
- Zwelling en warmte rond ontstoken gewrichten
- Vermoeidheid en algeheel gevoel van malaise
- Bewegingsbeperkingen en soms misvormingen van de gewrichten bij langdurige ontstekingen
- Koorts en gewichtsverlies bij ernstige vormen van artritis
Bij reumatoïde artritis zijn vooral de kleine gewrichten van handen en voeten aangetast, terwijl artrose vaker grote gewrichten zoals knieën en heupen treft.2
Oorzaken
Reumatoïde artritis kan verschillende oorzaken hebben:3
- Leeftijd
- Auto-immuunreactie
- Genetische aanleg
- Hormonale schommelingen (zoals zwangerschap of menopauze)
- Roken, overgewicht en weinig lichaamsbeweging.
- Voeding met veel verzadigd vet en suiker
- Sommige bacteriële of virale infecties
Voedingsadviezen
Aanbevolen voedingsmiddelen
- Gamma-linolenic acid (GLA)4
- Omega-3-vetzuren5
- Vitamine D en calcium6
- Kurkuma en gember7,8
Te vermijden voedingsmiddelen
- Vlees9
- Zuivel producten9
- Gluten9
Leefstijltips
- Regelmatig bewegen
- Gewichtsbeheersing
- Stressreductie
- Voldoende zonlicht
Opmerkingen
Afhankelijk van het type reuma kunnen NSAID’s, DMARD’s (zoals methotrexaat) en biologische medicijnen worden voorgeschreven. Daarnaast kan fysiotherapie en bewegingstherapie helpen om gewrichten soepel en sterk te houden.
- Chauhan, K., Jandu, J. S., Brent, L. H., & Al-Dhahir, M. A. (2023, May 25). Rheumatoid arthritis. StatPearls – NCBI Bookshelf.
- Institute for Quality and Efficiency in Health Care (IQWiG). (2024, January 11). Overview: Rheumatoid arthritis. InformedHealth.org.
- Chauhan, K., Jandu, J. S., Brent, L. H., & Al-Dhahir, M. A. (2023, May 25). Rheumatoid arthritis. StatPearls – NCBI Bookshelf.
- Soeken, K. L., Miller, S. A., & Ernst, E. (2003). Herbal medicines for the treatment of rheumatoid arthritis: a systematic review. British Journal of Rheumatology, 42(5), 652–659.
- Kostoglou-Athanassiou, I., Athanassiou, L., & Athanassiou, P. (2020). The effect of omega-3 fatty acids on rheumatoid arthritis. Mediterranean Journal of Rheumatology, 31(2), 190.
- Buckley, L. M. (1996). Calcium and Vitamin D3Supplementation Prevents Bone Loss in the Spine Secondary to Low-Dose Corticosteroids in Patients with Rheumatoid Arthritis. Annals of Internal Medicine, 125(12), 961.
- Kou, H., Huang, L., Jin, M., He, Q., Zhang, R., & Ma, J. (2023). Effect of curcumin on rheumatoid arthritis: a systematic review and meta-analysis. Frontiers in Immunology, 14.
- Hemmati, A. A., 1, Rajaee, E., Houshmand, G., 1, Fakhroddin, M. A., Dargahi-MalAmir, M., Hesam, S., & Ahvaz Jundishapur University of Medical Sciences. (2016). study the effects of anti-inflammatory curcumex capsules containing three plants (ginger, curcumin and black pepper) in patients with active rheumatoid arthritis [journal-article]. iioabj, 389–392.
- Guagnano, M. T., D’Angelo, C., Caniglia, D., Di Giovanni, P., Celletti, E., Sabatini, E., Speranza, L., Bucci, M., Cipollone, F., & Paganelli, R. (2021). Improvement of Inflammation and Pain after Three Months’ Exclusion Diet in Rheumatoid Arthritis Patients. Nutrients, 13(10), 3535.