Orthomoleculair kennisinstituut
Menu

Glucosamine

Vind een orthomoleculaire therapeut bij jou in de buurt

Wat is glucosamine?

Glucosamine is een natuurlijk voorkomend aminosuiker. Het is een eenvoudige verbinding bestaande uit een glucosemolecule waarvan een hydroxylgroep is vervangen door een aminogroep (NH2-groep) op de 2-positie. Het is de belangrijkste bouwsteen voor de biosynthese van macromoleculen als glycosaminoglycanen, hyaluranzuur, glycolipiden en glycoproteïnen. Deze stoffen komen in het hele lichaam voor maar de hoogste concentratie komt voor in het kraakbeen.

Eigenschappen

Glucosamine hydrochloride en N-acetyl glucosamine zijn de zoutvormen van het aminosuiker glucosamine, dat een bestanddeel van kraakbeen proteoglycanen vormt. Hoewel glucosamine wordt toegediend in een zoutvorm, wordt het zout waarschijnlijk afgesplitst in de maag. Waarschijnlijk zijn glucosamine hydrochloride en N-acetyl glucosamine even actief, voldoende onderzoek ontbreekt (14). Glucosamine is nodig voor de synthese van glycoproteïnen, glycolipiden en glycosaminoglycanen (ook bekend als mucopolysacchariden), deze koolhydraat-bevattende verbindingen komen voor in pezen, ligamenten, kraakbeen, gewrichtsvloeistof, slijmvliezen, structuren in de ogen, bloedvaten en hart. Glucosamine stimuleert het metabolisme van chondrocyten in het gewrichtskraakbeen en synoviale cellen in het synoviale weefsel. Glucosamine is ook een onderdeel van biologisch actieve verbindingen zoals heparine, maar het werkt niet in op heparine geïnduceerde trombocytopenie (HIT) antilichamen (15,16,17).

Wat is glucosamine?

Interesse in een orthomoleculaire opleiding?

Start nu gratis of met € 1.000,- korting met het STAP-budget! Schrijf je in en ontvang direct je STAP-aanmeldingsbewijs.

Bekijk alle STAP-opleidingen

Werking

Glucosamine is een zeer belangrijke stof voor de regeneratie van beschadigd gewrichtskraakbeen en bestrijding van de ontstekingsprocessen in de gewrichten. Het gewrichtskraakbeen bestaat uit een matrix van collageen, met daar tussenin een gel van water, proteoglycanen en cellen (chondrocyten). Dit vormt in goede omstandigheden een soort stootkussen tussen de beide delen van het gewricht. Bij patiënten met artrose en andere gewrichtsaandoeningen is er een tekort aan proteoglycanen, doordat er niet meer voldoende voedingsstoffen door de kraakbeenmatrix aangevoerd kunnen worden. Daardoor raken de chondrocyten relatief ondervoed en kunnen ze niet meer adequaat kraakbeenmatrix produceren. Het resultaat is het dunner en minder veerkrachtig worden van het gewrichtskraakbeen en de tussenwervelschijven, en het nauwer worden van de gewrichtsholte door afname van de gewrichtsvloeistof.
De proteoglycanen vormen met water dus een soort gel die als stootkussen werkt tussen de beide delen van het gewricht. Bij artritispatiënten is deze functie verstoord. Wanneer we deze stootkussenfunctie weer willen herstellen, is het daarom van belang om te kijken hoe de belangrijkste onderdelen ervan (proteoglycanen) zijn opgebouwd.
Proteoglycanen bestaan uit een kern van eiwitten, waaraan glycosaminoglycanen (vroeger mucopolysacchariden) zijn gebonden. Op hun beurt bestaan glycosaminoglycanen weer uit aminosuikers. Aminosuikers zijn enkelvoudige suikers (bv. glucose of galactose), met een aminogroep eraan vast. Glucosamine (de biologisch actieve vorm van glucosamine: glucosamine-6-fosfaat), is de bouwsteen voor alle aminosuikers. Chondroïtinesulfaten zijn een belangrijk onderdeel van glycosaminoglycanen, benodigd voor de vorming van de proteoglycanen in gewrichtskraakbeen.
Sommige onderzoekers denken dat het sulfaatdeel in glucosaminesulfaat verantwoordelijk zou zijn voor het effect op artrose. Sulfaat (zwavel) is vereist voor gewrichtskraakbeen glycosaminoglycaansynthese. Glucosamine kan de opname van sulfaat verhogen. Glucosaminesulfaat verhoogt serum en synoviale sulfaatniveaus. Paracetamol gegeven gelijktijdig met glucosaminesulfaat, verlaagt weer sulfaatniveaus (18).

Combinatie

Onderzoek toont aan dat Glucosamine HCl gecombineerd met Chondroītine sulfaat en Mangaan tot verbetering leidt in het kniegewricht zowel objectief gemeten als subjectief in de mate van pijn bij osteoartritis (19,20, 38). Deze combinatie is vooral effectief bij milde osteoartritis, en minder bij osteoartritis in een gevorderd stadium (20).

Diabetes type II

Er is enige bezorgdheid over de mogelijke nadelige metabole effecten van glucosamine bij diabetes type 2. Voorlopig bewijs suggereert dat glucosamine de glucose geïnduceerde insulinesecretie kan verlagen door de remming van pancreas glucokinase in de bètacellen van de eilandjes van Langerhans (21,22,23). Het meeste onderzoek bij mensen suggereert dat glucosamine geen effect heeft op de farmacokinetiek van glucose. Onderzoek bij mensen met een normaal glucosemetabolisme suggereert dat glucosamine geen invloed heeft op de gevoeligheid voor insuline of plasma glucose (24,25). Klinisch onderzoek bij mensen met type 2 diabetes en mensen zonder diabetes suggereert dat glucosamine geen significant effect heeft op de bloedsuikerspiegel of lipide niveaus bij gebruik vanaf 3 jaar (26,27,28,29,30).

Werking

Indicaties

Bij orale toediening
  • degeneratieve gewrichtsaandoeningen (algemeen)
  • verminderde elasticiteit van bindweefsel, kraakbeen en collageenrijke weefsels
  • glaucoom
  • kaakgewricht (TMJ) artritis
  • gewrichtspijn
  • rugpijn
  • gewichtsverlies
  • artrose (= osteoartritis)
  • reumatoïde artritis
  • reumatische aandoeningen
  • decubitus
  • spataderen
  • aambeien
  • wondgenezing
Bij uitwendig gebruik in combinatie met MSM en silicium
  • Osteoartritis
Indicaties

Veiligheid

Contra-indicaties

In de aangegeven doseringen zijn van glucosaminesulfaat geen contra-indicaties bekend (31,19,32).
Er zijn geen lange-termijn studies bekend bij gebruik tijdens zwangerschap of borstvoeding.

Veiligheid

Bijwerkingen

Oraal kan glucosamine hydrochloride milde gastro-intestinale (GI) symptomen zoals gas, opgeblazen gevoel en krampen (31) veroorzaken. Verhoogde glucosespiegels bij patiënten met diabetes zijn weliswaar gemeld (22), echter het nemen van glucosamine voor 3 maanden lijkt niet hemoglobine A1C of bloedsuikerspiegel bij gezonde of zwaarlijvige mensen of patiënten met type 2 diabetes (28,29,30, 33) te beïnvloeden. Er was enige bezorgdheid over de mogelijkheid dat glucosamine de bloeddruk of het cholesterol kon verhogen. Echter, uit onderzoek is gebleken dat glucosamine deze nadelige effecten niet heeft. Uit verschillende onderzoeken is gebleken dat het nemen van glucosamine niet de bloedglucose of lipideniveaus verhoogt, en geen andere storingen in de stofwisseling veroorzaakt (26,27,28,29, 34).
Adviseer patiënten om te kiezen voor combinatieproducten met glucosamine, chondroïtine en mangaan (19, 20, 35).

Schaaldieren allergie

Er is bezorgdheid dat glucosamineproducten allergische reacties kunnen veroorzaken bij mensen die gevoelig zijn voor schelpdieren. Glucosamine is afgeleid van het exoskelet van garnalen, kreeft en krabben. Maar allergische reacties bij mensen met schelpdierenallergie wordt veroorzaakt door IgE-antistoffen tegen antigenen in het vlees van schelpdieren, niet op antigenen in de schelp. Er zijn geen gedocumenteerde meldingen van allergische reactie op glucosamine in patiënten met een schelpdierenallergie. Er is ook enig bewijs dat patiënten met schelpdierenallergie veilig glucosamine producten (36) kunnen nemen.

Bijwerkingen

Interacties

Glucosaminesulfaat kan gecombineerd worden met acetylsalicylzuur (aspirine) en andere niet-steroïde anti-ontstekingsmedicijnen (NSAID’s). Nadeel van deze NSAID’s is weer dat ze weliswaar op korte termijn verlichting brengen, maar feitelijk het degeneratieproces van de gewrichten versnellen. Corticosteroïden en NSAID’s remmen namelijk de synthese van chondroïtinesulfaten!

Synergie

Glucosamine heeft een goede synergie met chondroïtine en met MSM (organisch zwavel)

Interacties

Dosering

Voor artrose wordt de dosering aangeraden van 1500 mg glucosamine (HCl) in combinatie met 1200 mg chondroītinesulfaat (31,32,37). Een andere onderzoek laat een specifieke combinatie zien van dezelfde dosering maar dan ook met mangaan (19).

Aandoening Dagdosering
Tendinitis (peesontsteking) 1500-1750 mg per dag
Allergie 1500 - 2000 mg per dag
Frozen shoulder 1200 – 1500 mg per dag
Dermatomyositis 1500 – 2000 mg per dag
Ehler Danlos Syndroom (EDS) 1200 - 2000 mg per dag
Hypermobiliteitssyndroom (HMS) 1 x daags 3000 mg
Heupdysplasie 2 x daags 1200 mg
SIBO 1500 – 2000 mg per dag
Syndroom van Sjögren 1 x daags 1500 – 1800 mg
Lekkende Darm Syndroom 1500 - 2000 mg per dag
Malabsorptiesyndroom 1500 – 2000 mg per dag
Prikkelbare Darm Syndroom 500 – 1000 mg
Tennisarm (epicondylitis lateralis) 1 x daags 1500 – 1750 mg (afhankelijk lichaamsgewicht)
Artritis 1200 – 2000 mg per dag
Artrose 1500 – 1750 mg per dag
Bindweefselzwakte 1200 – 2000 mg per dag
Dosering
Referenties
  1. Das A JR et al. Efficacy of combination of FCHG49 glucosamine hydrochloride, TRH122 low molecular weight sodium chondroitin sulfate and manganese ascorbate in management of knee osteoarthritis. Osteoarthritis Cart.2000 Sep; 8:343-50.
  2. Deal CL, Moskowitz RW. Nutraceuticals as therapeutic agents in osteoarthritis. The role of glucosamine, chondroitin sulfate, and collagen hydrolysate. Rheum Dis Clin North Am 1999; 25: 379-395.
  3. Delafuente JC. Glucosamine in the treatment of osteoarthritis. Rheum Dis Clin North Am 2000 Feb;26(1):1-11, viiEuropean Scientific Cooperative on Phytotherapy . Tanaceti parthenii herba/folium (feverfew). In: ESCOP Monographs on the medicinal uses of plant drugs, Exeter UK: ESCOP, 1996.
  4. Leffler CT et al. Glucosamine, chondroitin, and manganese ascorbate for degenerative joint disease of the knee or low back: a randomized, double-blind, placebo-controlled pilot study. Mil Med 1999; 164: 85-91.
  5. McAlindon TE, LaValley MP, Gulin JP, Felson DT. Glucosamine and chondroitin for treatment of osteoarthritis: a systematic quality assessment and meta-analysis. JAMA 2000 Mar 15;283(11):1469-1475.
  6. McAlindon T. Glucosamine and chondroitin for osteoarthritis? Bull Rheum Dis 2001 Jul;50(7):1-4.
  7. Parcell S. Sulfur in human nutrition and applications in medicine. Altern Med Rev 2002 Feb;7(1):22-44.
  8. Pavelka K, Gatterova J, Olejarova M et al. Glucosamine sulfate use and delay of progression of knee osteoarthritis: a 3-year, randomized, placebo-controlled, double-blind study. Arch Intern Med 2002 Oct 14;162(18):2113-2123.
  9. Peirce A. American Pharmaceutical Association Practical Guide to Natural Medicines. NY: The Stonesong Press, 1999.
  10. Qiu GX, Gao SN, Giacovelli G, Rovati L, Setnikar I. Efficacy and safety of glucosamine sulfate versus ibuprofen in patients with knee osteoarthritis. Arzneimittelforschung 1998 May;48(5):469-474.
  11. Reginster JY, Deroisy R, Rovati LC et al. Long-term effects of glucosamine sulphate on osteoarthritis progression: a randomised, placebo-controlled clinical trial. Lancet 2001 Jan 27;357(9252):251-256.
  12. Shield MJ. Anti-inflammatory drugs and their effects on cartilage synthesis and renal function. Eur J Rheumatol Inflamm 1993; 13: 7-16.
  13. Thie NM et al. Evaluation of glucosamine sulfate compared to ibuprofen for the treatment of temporomandibular joint osteoarthritis: a randomized double blind controlled 3 month clinical trial. J Rheumatol 2001 Jun;28(6):1347-1355.
  14. Adebowale AO, Cox DS, Liang Z, et al. Analysis of glucosamine and chondroitin sulfate content in marketed products and the Caco-2 permeability of chondroitin sulfate raw materials. JANA 2000;3:37-44.
  15. Olszewski AJ, Szostak WB, McCully KS. Plasma glucosamine and galactosamine in ischemic heart disease. Atherosclerosis 1990;82:75-83.
  16. Nowak A, Szczesniak L, Rychlewski T, et al. Glucosamine levels in people with ischaemic heart disease with and without type II diabetes. Pol Arch Med Wewn 1998;100:419-25.
  17. Weimann G, Lubenow N, Selleng K, et al. Glucosamine sulfate does not crossreact with the antibodies of patients with heparin-induced thrombocytopenia. Eur J Haematol 2001;66:195-9.
  18. Hoffer LJ, Kaplan LN, Hamadeh MJ, et al. Sulfate could mediate the therapeutic effect of glucosamine sulfate. Metabolism 2001;50:767-70.
  19. Leffler CT, Philippi AF, Leffler SG, et al. Glucosamine, chondroitin, and manganese ascorbate for degenerative joint disease of the knee or low back: a randomized, double-blind, placebo-controlled pilot study. Mil Med 1999;164:85-91.
  20. Das A Jr, Hammad TA. Efficacy of a combination of FCHG49 glucosamine hydrochloride, TRH122 low molecular weight sodium chondroitin sulfate and manganese ascorbate in the management of knee osteoarthritis. Osteoarthritis Cartilage 2000;8:343-50.
  21. Balkan B, Dunning BE. Glucosamine inhibits glucokinase in vitro and produces a glucose-specific impairment of in vivo insulin secretion in rats. Diabetes 1994;43:1173-9.
  22. Giaccari A, Morviducci L, Zorretta D, et al. In vivo effects of glucosamine on insulin secretion and insulin sensitivity in the rat: possible relevance to the maladaptive responses to chronic hyperglycaemia. Diabetologia 1995;38:518.
  23. Shankar RR, Zhu JS, Baron AD. Glucosamine infusion in rats mimics the beta-cell dysfunction of non-insulin-dependent diabetes mellitus. Metabolism 1998;47:573-7.
  24. Monauni T, Zenti MG, Cretti A, et al. Effects of glucosamine infusion on insulin secretion and insulin action in humans. Diabetes 2000;49:926-35.
  25. Pouwels MJ, Jacobs JR, Span PN, et al. Short-term glucosamine infusion does not affect insulin sensitivity in humans. J Clin Endocrinol Metab 2001;86:2099-103.
  26. Reginster JY, Deroisy R, Rovati LC, et al. Long-term effects of glucosamine sulfate on osteoarthritis progression: a randomised, placebo-controlled trial. Lancet 2001;357:251-6.
  27. Pavelka K, Gatterova J, Olejarova M, et al. Glucosamine sulfate use and delay of progression of knee osteoarthritis: A 3-year, randomized, placebo-controlled, double-blind study. Arch Intern Med 2002;162:2113-23.
  28. Scroggie DA, Albright A, Harris MD. The effect of glucosamine-chondroitin supplementation on glycosylated hemoglobin levels in patients with type 2 diabetes mellitus: a placebo-controlled, double-blinded, randomized clinical trial. Arch Intern Med 2003;163:1587-90.
  29. Yu JG, Boies SM, Olefsky JM. The effect of oral glucosamine sulfate on insulin sensitivity in human subjects. Diabetes Care 2003;26:1941-2.
  30. Muniyappa R, Karne RJ, Hall G, et al. Oral glucosamine for 6 weeks at standard doses does not cause or worsen insulin resistance or endothelial dysfunction in lean or obese subjects. Diabetes 2006;55:3142-50.
  31. Houpt JB, McMillan R, Wein C, Paget-Dellio SD. Effect of glucosamine hydrochloride in the treatment of pain of osteoarthritis of the knee. J Rheumatol 1999;26:2423-30.
  32. Tannis AJ, Barban J, Conquer JA. Effect of glucosamine supplementation on fasting and non-fasting plasma glucose and serum insulin concentrations in healthy individuals. Osteoarthritis Cartilage 2004;12:506-11.
  33. Tannock LR, Kirk EA, King VL, et al. Glucosamine supplementation accelerates early but not late atherosclerosis in LDL receptor-deficient mice. J Nutr 2006;136:2856-61.
  34. Does glucosamine increase serum lipid levels and blood pressure? Pharmacist’s Letter/Prescriber’s Letter 2001;17(11):171115.
  35. Food and Nutrition Board, Institute of Medicine. Dietary Reference Intakes for Vitamin A, Vitamin K, Arsenic, Boron, Chromium, Copper, Iodine, Iron, Manganese, Molybdenum, Nickel, Silicon, Vanadium, and Zinc. Washington, DC: National Academy Press, 2002. Available at: www.nap.edu/books/0309072794/html/.
  36. Gray HC, Hutcheson PS, Slavin RG. Is glucosamine safe in patients with seafood allergy (letter)? J Allergy Clin Immunol 2004;114:459-60.
  37. Messier SP, Mihalko S, Loeser RF, et al. Glucosamine/chondroitin combined with exercise for the treatment of knee osteoarthritis: a preliminary study. Osteoarthritis Cartilage 2007;15:1256-66.
  38. Clegg DO, Reda DJ, Harris CL, et al. Glucosamine, chondroitin sulfate, and the two in combination for painful knee osteoarthritis. N Engl J Med 2006;354:795-808.
Vademecum bestellen
Vademecum
Vademecum bestellen
3-secties
  • Aandoeningen
  • Monografie
  • Oplossingen

Prijs
€ 29,90 (exclusief BTW)

Bestel vademecum
Bestel vademecum
Sluiten