Verminderde vruchtbaarheid vrouw (subfertiliteit)
In het kort
- Verminderde vruchtbaarheid betekent dat het vermogen om voort te planten afgenomen is, waardoor de kans om zwanger te worden kleiner is dan normaal. Bij een verminderde vruchtbaarheid wordt de vrouw niet binnen één jaar zwanger.
- Verminderde vruchtbaarheid bij vrouwen komt doorgaans door problemen met de eicel, eileiders, baarmoeder of het baarmoederslijmvlies.
- Verminderde vruchtbaarheid is niet hetzelfde als onvruchtbaarheid. We spreken alleen van onvruchtbaarheid bij het onvermogen om zwanger te worden.
- De oorzaken van verminderde vruchtbaarheid zijn uiteenlopend. Zo kan het komen door onder andere leeftijd, hormonale disbalans, roken en insulineresistentie verminderen de vruchtbaarheid.
In het kort
- Verminderde vruchtbaarheid betekent dat het vermogen om voort te planten afgenomen is, waardoor de kans om zwanger te worden kleiner is dan normaal. Bij een verminderde vruchtbaarheid wordt de vrouw niet binnen één jaar zwanger.
- Verminderde vruchtbaarheid bij vrouwen komt doorgaans door problemen met de eicel, eileiders, baarmoeder of het baarmoederslijmvlies.
- Verminderde vruchtbaarheid is niet hetzelfde als onvruchtbaarheid. We spreken alleen van onvruchtbaarheid bij het onvermogen om zwanger te worden.
- De oorzaken van verminderde vruchtbaarheid zijn uiteenlopend. Zo kan het komen door onder andere leeftijd, hormonale disbalans, roken en insulineresistentie verminderen de vruchtbaarheid.
In het kort
Wat is verminderde vruchtbaarheid vrouw (subfertiliteit)?
Vruchtbaarheid (fertiliteit) is het vermogen om voort te planten. Bij een verminderde vruchtbaarheid (subfertiliteit) is dit vermogen verminderd. De vrouw wordt niet binnen één jaar . Wanneer de vrouw helemaal niet zwanger kan worden spreken we van onvruchtbaarheid.
Een verminderde vruchtbaarheid kan door verschillende lichamelijke problemen komen:
- De eicel rijpt niet goed
Wanneer de eiblaasjes in de eierstokken niet goed groeien, blijft de ovulatie uit (anovulatie). - Er zit een blokkade in de eileider(s)
Ontstekingen en verklevingen kunnen voor verstoppingen zorgen. - De baarmoeder is niet goed toegankelijk voor de zaadcel
Vrouwen kunnen antistoffen aanmaken tegen de zaadcel, waardoor geen bevruchting plaats kan vinden. - Er is onvoldoende opbouw van baarmoederslijmvlies om innesteling mogelijk te maken
De kwaliteit van het baarmoederslijmvlies is belangrijk voor een goede innesteling. De hormonen oestrogeen en progesteron zorgen voor de opbouw en uitrijping. Wanneer het slijmvlies van onvoldoende kwaliteit is, kan de eicel niet innestelen.
De oorzaken van deze lichamelijke problemen lopen uiteen. Zo kan het komen door de leeftijd, een hormonale disbalans, verklevingen, endometriose, of de aanwezigheid van cysten (PCOS). Daarnaast neemt de vruchtbaarheid ook af door chronische stress, stralingsinvloeden, roken, nutriëntentekorten of insulineresistentie.
Wat is verminderde vruchtbaarheid vrouw (subfertiliteit)?
Symptomen
- Moeite met zwanger worden
- Onregelmatige menstruatiecyclus
- Uitblijvende menstruatie
- Fysieke en emotionele schommelingen rondom de menstruatie (PMS)
- Pijnklachten bij gemeenschap
- Gewichtstoename of -verlies
Symptomen
Oorzaken
- Leeftijd
- Hormonale disbalans. Een disbalans komt onder andere voor bij:
- Insulineresistentie en overgewicht
- Eetstoornissen zoals anorexia
- Organopesticiden (OP’s)
- Bisfenol A (BPA)
- Synthetische hormonen
- Chronische stress
- Ongezonde voeding
- Verklevingen en ontstekingen
- Endometriose
- Cysten (PCOS)
- Vaginale disbalans
- Problemen met de darmen (zoals het prikkelbaar darmsyndroom)
- Vitamine D tekort
- Roken
- Verstoorde homocysteïne stofwisseling
- Luchtverontreiniging
- Chemotherapie of bestraling
Oorzaken
Voedingsadviezen
Adviezen om de vruchtbaarheid te verhogen zijn:
- Stop met roken
- Drink zo min mogelijk alcohol
- Eet gezond en gevarieerd
- Eet circa 400-800 gram verse groenten en 2-3 stukken fruit per dag
- Kies volkoren rijst en graansoorten
- Varieer dagelijks door magere vleessoorten af te wisselen met vegetarische maaltijden
- Rood vlees met mate, maximaal 1 keer per week
- Volle zuivelproducten met mate
- Circa 25 gram (een handje) noten en zaden per dag
- Geraffineerde suikers, vruchtensappen en frisdranken vermijden
- Vermijd E-nummers, additieven en allergenen
Voor een gezonde hormoonbalans is stressregulatie essentieel. Zorg daarom ook voor een gezonde leefstijl met voldoende ontspanning en minimaal 30 minuten (niet te intensieve) beweging per dag.
Voedingsadviezen
Opmerkingen
Er zijn verschillende medische behandelmethodes om de vruchtbaarheid te verhogen, waaronder:
- Het opwekken van de eisprong
Kunstmatige hormonen stimuleren dat er een rijping en eisprong plaatsvindt. - IUI
Dit is intra-uteriene inseminatie. Op het moment dat de vrouw het meest vruchtbaar is volgens haar cyclus, wordt zaad in de holte van de baarmoeder geïnsemineerd. - IVF
Hierbij vindt de bevruchting buiten het lichaam plaats. Rijpe eicellen worden samen met sperma in een glazen bakje samengebracht, waar vervolgens de bevruchting plaats kan vinden. IVF staat voor In Vitro Fertilisatie. - IVM
Dit staat voor In Vitro Maturatie en betekent dat onrijpe eicellen eerst buiten het lichaam van de vrouw tot rijping gebracht. Daarna worden ze via bijvoorbeeld IVF bevrucht.
Opmerkingen
Referenties
- Koedooder R, Singer M, Schoenmakers S, Savelkoul PHM, Morré SA, de Jonge JD, e.a. The vaginal microbiome as a predictor for outcome of in vitro fertilization with or without intracytoplasmic sperm injection: a prospective study. Hum Reprod. 4 juni 2019;34(6):1042–54.
- Venkidasamy, Baskar, et al. “Organopesticides and fertility: where does the link lead to?.” Environmental Science and Pollution Research (2021): 1-13.
- Conforti, Alessandro, et al. “Air pollution and female fertility: a systematic review of literature.” Reproductive Biology and Endocrinology1 (2018): 1-9.
