Orthomoleculair kennisinstituut
Menu

Endometriose

In het kort
  • Endometriose is een gynaecologische aandoening waarbij weefsel dat lijkt op het baarmoederslijmvlies (endometrium) buiten de baarmoeder groeit.
  • Symptomen zijn onder andere ernstige menstruatiepijn, chronische bekkenpijn en vruchtbaarheidsproblemen.
  • Endometriose is waarschijnlijk een multifactoriële aandoening, waarbij genetische factoren, hormonale invloeden en het immuunsysteem waarschijnlijk een rol spelen.
In het kort

Wat is endometriose?

Endometriose is een gynaecologische aandoening waarbij weefsel dat lijkt op het baarmoederslijmvlies (endometrium) buiten de baarmoeder groeit. Dit weefsel gedraagt zich vergelijkbaar met het baarmoederslijmvlies: het wordt elke maand dikker en begint vervolgens te bloeden. Omdat het bloed niet naar buiten kan, hoopt het zich op rondom de baarmoeder. Het lichaam probeert dit op te ruimen, wat leidt tot ontstekingen. Deze ontstekingen kunnen veel pijn veroorzaken en kunnen ook resulteren in littekenvorming. Bovendien kunnen organen of delen daarvan aan elkaar gaan kleven, een proces dat bekendstaat als verkleving. Dit kan optreden bij organen in de buikholte, zoals de eierstokken, eileiders, darmen of blaas.1

De ernst van de klachten varieert sterk. De meest voorkomende symptomen zijn hevige pijn, darmklachten en vermoeidheid. In ernstige gevallen kan endometriose leiden tot vruchtbaarheidsklachten. De exacte oorzaak van endometriose is onbekend, maar endometriose is waarschijnlijk een multifactoriële aandoening, waar (epi)genetische, immunologische en omgevingsfactoren een belangrijke rol spelen.2

Wat is endometriose?

Symptomen

De symptomen van endometriose variëren, maar de meest voorkomende zijn:

  • Hevige menstruatiepijn (dysmenorroe)
  • Chronische bekkenpijn
  • Pijn tijdens of na geslachtsgemeenschap (dyspareunie)
  • Pijn bij het plassen of ontlasten, vooral tijdens de menstruatie
  • Overmatige menstruatiebloedingen
  • Verminderde vruchtbaarheid of problemen met zwanger worden
  • Vermoeidheid
  • Darmproblemen, zoals diarree, obstipatie en een opgeblazen gevoel
Symptomen

Oorzaken

Er is niet één enkele oorzaak voor endometriose. Het is een samenspel van verschillende factoren, zoals:

  • Genetische aanleg: endometriose komt vaker voor in bepaalde families. Dit wijst erop dat genen een rol spelen, maar ook epigenetische factoren zoals de regulatie van mRNA en DNA-methylering kunnen bijdragen.1,2
  • Hormonale invloeden: een verstoorde oestrogeenproductie speelt een belangrijke rol bij het ontstaan van endometriose.1,2,5 Daarnaast kunnen schildklierhormonen, met name T3 en T4, de groei van endometriumcellen buiten de baarmoeder bevorderen en ontstekingen verergeren.3 Ook groeihormonen kunnen invloed hebben op de complexe interactie tussen baarmoedercellen en buikvloeistof.4
  • Immuunsysteemstoornissen: een verzwakt immuunsysteem kan ervoor zorgen dat het lichaam minder goed in staat is om endometrioseweefsel buiten de baarmoeder te herkennen en te vernietigen.1,2,6,7
  • Stamcelmigratie: endometriose kan ook ontstaan doordat stamcellen zich buiten de baarmoeder vestigen. Dit kan gebeuren via terugstromend menstruatiebloed, maar ook door stamcellen die vanuit het beenmerg migreren.1,2,5
Oorzaken

Voedingsadviezen

De consumptie van voedingsmiddelen die rijk zijn aan vitamines A, C, D, E en B12, evenals mineralen zoals calcium, kalium en magnesium, tonen veelbelovende effecten bij endometriose.8-10 Deze voedingsstoffen spelen een cruciale rol in het verminderen van ontstekingen (vitamine C en E), het moduleren van het immuunsysteem (vitamine D en B12) en het ondersteunen van celgroei en -herstel (calcium, kalium, magnesium). Meer weten, bekijk ons blog: Endometriose pijn? Vitamine C & E kunnen helpen.

Voeding die hier een belangrijke bijdrage aan kan leveren is:

  • Fruit
  • Groenten
  • Zuivelproducten
  • Vis
  • Aardappelen
  • Peulvruchten

Te vermijden voedingsmiddelen10

  • Rood en bewerkt vlees
  • Transvetten en verzadigde vetzuren
Voedingsadviezen

Opmerkingen

Endometriose kan leiden tot ernstige pijn en vruchtbaarheidsproblemen. Behandelingen variëren van pijnstillers en hormonale therapieën tot chirurgische ingrepen zoals laparoscopie.11 Het is belangrijk om met een arts te overleggen welke behandeling het meest geschikt is, vooral als er een kinderwens is​.

Opmerkingen
Referenties
  1. Bulun, S. E., Yilmaz, B. D., Sison, C., Miyazaki, K., Bernardi, L., Liu, S., Kohlmeier, A., Yin, P., Milad, M., & Wei, J. (2019). Endometriosis. Endocrine Reviews, 40(4), 1048–1079.
  2. Mikhaleva, L. M., Radzinsky, V. E., Orazov, M. R., Khovanskaya, T. N., Sorokina, A. V., Mikhalev, S. A., Volkova, S. V., Shustova, V. B., & Sinelnikov, M. Y. (2021). Current Knowledge on Endometriosis Etiology: A Systematic Review of literature. International Journal of Women S Health, Volume 13, 525–537.
  3. Peyneau, M., Kavian, N., Chouzenoux, S., Nicco, C., Jeljeli, M., Toullec, L., Reboul-Marty, J., Chenevier-Gobeaux, C., Reis, F. M., Santulli, P., Doridot, L., Chapron, C., & Batteux, F. (2019). Role of thyroid dysimmunity and thyroid hormones in endometriosis. Proceedings of the National Academy of Sciences, 116(24), 11894–11899.
  4. Neukomm, C., & Mueller, M. D. (2007). Neues zur Pathophysiologie der Endometriose. Gyn�Kologisch-geburtshilfliche Rundschau, 47(3), 113–117.
  5. Cousins, F. L., McKinnon, B. D., Mortlock, S., Fitzgerald, H. C., Zhang, C., Montgomery, G. W., & Gargett, C. E. (2023). New concepts on the etiology of endometriosis. Journal of Obstetrics and Gynaecology Research, 49(4), 1090–1105.
  6. Zizolfi, B., Foreste, V., Gallo, A., Martone, S., Giampaolino, P., & Di Spiezio Sardo, A. (2023). Endometriosis and dysbiosis: State of art. Frontiers in Endocrinology, 14.
  7. Shigesi, N., Kvaskoff, M., Kirtley, S., Feng, Q., Fang, H., Knight, J. C., Missmer, S. A., Rahmioglu, N., Zondervan, K. T., & Becker, C. M. (2019). The association between endometriosis and autoimmune diseases: a systematic review and meta-analysis. Human Reproduction Update, 25(4), 486–503.
  8. Martín-Manchado, L., Zaragoza-Martí, A., Cabrera-González, K., Moya-Yeste, A. M., Sánchez-Sansegundo, M., & Hurtado-Sánchez, J. A. (2023). The importance of nutrition in the prevention of endometriosis: systematic review. Nutrición Hospitalaria.
  9. Meidyana, S., & Sari, E. F. (2023). #261 : Nutrition Intervention in Endometriosis Pain Management: A Systematic Review and Meta-Analysis of Randomized Controlled Trials. Fertility & Reproduction, 05(04), 640–
  10. Arab, A., Karimi, E., Vingrys, K., Kelishadi, M. R., Mehrabani, S., & Askari, G. (2022). Food groups and nutrients consumption and risk of endometriosis: a systematic review and meta-analysis of observational studies. Nutrition Journal, 21(1).
  11. Alkatout, I., Wedel, T., & Maass, N. (2018). Kombinierte Therapie der Endometriose: Radikal und schonend zugleich. Aktuelle Urologie, 49(01), 60–72.
Sluiten