ME/CVS (chronisch vermoeidheidssyndroom)

Wat is ME/CVS (chronisch vermoeidheidssyndroom)?

ME/CVS (chronisch vermoeidheidssyndroom) is een aandoening die zich kenmerkt door ernstige vermoeidheid. De vermoeidheid houdt ten minste zes maanden aan en kan niet worden verklaard door een onderliggende medische aandoening. Een andere naam voor ME/CVS is Myalgische Encefalomyelitis (ME). Naast vermoeidheid hebben mensen met ME/CVS uiteenlopende andere klachten, zoals slaapproblemen, inspanningsintolerantie, verzwakking, griepachtige klachten en in sommige gevallen chronische pijn.

ME/CVS is een multisysteemziekte: meerdere systemen van het lichaam zijn erbij betrokken. De exacte oorzaak is echter onbekend. De ziekte begint vaak met een virusinfectie zoals een infectie met het Epstein-Barr virus. Andere factoren die een rol spelen zijn candida albicans, stress, de achteruitgang van het immuunsysteem, hypoglykemie, allergieën en tekorten aan micronutriënten zoals vitamine B12.

Ongeveer twee procent van de Nederlandse bevolking heeft ME/CVS. De aandoening treft vooral vrouwen tussen de 40 en 50 jaar. Ook bij jongeren tussen de 12 en 18 jaar komt ME/CVS voor. De aandoening heeft een enorme impact op het leven van patiënten. Zo kunnen de klachten het moeilijk maken om normale activiteiten uit te blijven voeren. Sommige mensen zijn zo ziek en uitgeput dat ze niet eens hun bed uit kunnen komen. Voor jongeren levert ME/CVS vaak problemen op met het volgen van onderwijs.

Omdat ME/CVS een beschrijving van veelvoorkomende klachten is, kan het voorkomen dat ook niet-ME/CVS-patiënten aan de criteria voldoen. Om andere gezondheidsproblemen met vergelijkbare symptomen uit te sluiten is nader onderzoek altijd gewenst. Er is geen test om de ME/CVS diagnose te bevestigen, ME/CVS is hoofdzakelijk een diagnose bij uitsluiting.

Symptomen

Het belangrijkste symptoom van ME/CVS is aanhoudende ernstige vermoeidheid, eigenlijk meer uitputting. Andere kenmerkende verschijnselen van chronisch vermoeidheidssyndroom zijn:

• Geheugen- of concentratieproblemen
• Keelpijn
• Hoofdpijn
• Buikpijn of opgeblazen gevoel
• Constipatie of diarree
• Duizeligheid bij het zitten of staan
• Gevoelige lymfeklieren in de hals of oksels
• Pijn in spieren of gewrichten
• Moeite met slapen
• Verstoorde, niet-verkwikkende slaap
• Lichte koorts (tot 38°C)
• Verergering van de symptomen na fysieke of mentale inspanning: inspanningsintolerantie of Post Exertional Malaise (PEM)
• Verhoogde gevoeligheid voor bepaalde stoffen, zoals sommige voeding, medicijnen, geuren, licht, geluid en aanraking

CVS heeft een onvoorspelbaar verloop. De symptomen verschillen van persoon tot persoon en kunnen elke dag weer anders zijn, zonder aanleiding. De impact van de symptomen op het leven van patiënten en het ontbreken van een aanwijsbare oorzaak kunnen ook zorgen voor gevoelens van frustratie en depressie. Daarbij komt dat ME/CVS-patiënten te maken kunnen krijgen met onbegrip vanuit hun omgeving. Niet iedereen ziet de aandoening als een echte ziekte.

Oorzaken

De oorzaak van ME en CVS is niet bekend. Er kunnen meerdere oorzaken zijn. Sommige mensen hebben aanleg voor de aandoening. Een combinatie van factoren kan vervolgens de aandoening triggeren. Triggers voor ME/CVS kunnen zijn:

• Virale infecties: sommige mensen ontwikkelen chronisch vermoeidheidssyndroom na een virale infectie, bijvoorbeeld met het Epstein-Barr-virus
• Achteruitgang van het immuunsysteem: het immuunsysteem van mensen met het chronisch vermoeidheidssyndroom lijkt licht te zijn aangetast
• Hormonale disbalans: mensen met chronisch vermoeidheidssyndroom hebben soms abnormale bloedspiegels van hormonen die de hypothalamus, hypofyse of bijnieren produceren
• Lichamelijk of emotioneel trauma: bij sommige CVS-patiënten ging er emotionele stress, ernstig letsel of een operatie vooraf aan de symptomen

Het verband tussen deze factoren en het ontstaan van CVS is nog niet wetenschappelijk aangetoond. Verder onderzoek hiernaar is nodig.

Candida
CVS gaat vaak samen met een candida-infectie. Candida (candida albicans) is een schimmelinfectie die veroorzaakt wordt door gistachtige schimmels. De gisten bevinden zich van nature in het maag-darmstelsel, de urinewegen en geslachtsorganen en veroorzaken normaal gesproken geen klachten. In sommige omstandigheden overgroeit de gist in de darmen en is er sprake van een candida-infectie. Er komen dan in toenemende mate meer afvalstoffen in de darmen terecht en vervolgens ook in het bloed. Dit belast het immuunsysteem en de lever, wat kan leiden tot extreme vermoeidheid.