Ziekte van Raynaud

Wat is Ziekte van Raynaud?

Het syndroom van Raynaud (ook wel ziekte van Raynaud of fenomeen van Raynaud genoemd) is een vaataandoening waarbij kleine slagaders tijdelijk verkrampen en de bloedtoevoer naar de vingers of tenen stopt. Soms vermindert ook de bloedtoevoer naar de oren, tenen, tepels en/of knieën. De kramp is van korte duur, maar kan wel erg pijnlijk zijn. Het aangedane gebied verkleurt eerst wit, dan blauw (cyanotisch en tenslotte bij het opwarmen rood. De symptomen lijken veel op winterhanden en -voeten. Een aanval duurt meestal tussen de vijf en dertig minuten, maar kan ook uren aanhouden.

We onderscheiden twee vormen: de primaire vorm en de secondaire vorm.

• Primair: deze vorm komt het meest voor. De krampen worden vaak veroorzaakt door kou, fysieke stress (bijvoorbeeld een trillend apparaat) of emotionele stress (bijvoorbeeld angst of woede), maar kunnen ook zonder aanleiding ontstaan. Deze vorm begint meestal tussen het 15^e en 25^e levensjaar.
• Secundair: de krampen zijn het gevolg van een andere aandoening zoals lupus, het syndroom van Sjögren en sclerodermie. Maar ook medicijnengebruik (bijvoorbeeld bètablokkers) en blootstelling aan chemische stoffen kunnen de ziekte van Raynaud als gevolg hebben.

Symptomen

Symptomen kunnen verschillen per persoon. Veel voorkomende symptomen zijn:

• Aanvallen van koude, gevoelloze ledematen
• Vingers of tenen (en soms oren, tepels, knieën of neus) worden bleek of wit, dan blauw en bij opwarmen rood
• Een dood gevoel of tintelingen in het aangedane gebied
• Kleurveranderingen van de huid
• Bij het verwarmen kan de huid gezwollen en pijnlijk aanvoelen
• Soms ontwikkelen zich zweren op de vingerkussentjes
• Pijn in de aangedane vingers en/of tenen

Oorzaken

Het risico op het ontwikkelen van de ziekte van Raynaud is hoger bij:

• Een bindweefselziekte of auto-immuunziekte
• Blootstelling aan chemische stoffen, zoals lood
• Roken
• Blessure of trauma
• Het gebruiken van zwaar gereedschap dat trilt, zoals een drilboor
• Bijwerkingen van bepaalde medicijnen
• Arteriosclerose

Voedingsadviezen

• Voeg kaneel toe aan het voedingspatroon. Kaneel bevordert de bloedvatverwijding.
• Gebruik gember en cayennepeper. Dit zorgt voor een betere doorbloeding. Ook pittige smaakmakers zoals peper en knoflook stimuleren de bloedsomloop.
• Vermijd het eten van transvetten en verzadigde vetten.
• Kies voor voeding rijk aan vitamine E. Vitamine E ondersteunt de gezondheid van bloedvaten. Het zit veel in plantaardige oliën, granen, dierlijke vetten, vlees, gevogelte, eieren, fruit en groenten.
• Eet voeding rijk aan vitamine C. Vitamine C voorkomt schade aan de celwand bij verkramping en zit veel in: paprika’s, koolsoorten, citrusfruit, kiwi’s, bessen en aardbeien.
• Drink minimaal 1,5 tot 2 liter vocht per dag. Kies voor water of kruidenthee
• Stop met roken. Roken vernauwt de bloedvaten.
• Zorg voor voldoende beweging, dit bevordert de doorbloeding. Beweeg minimaal een half uur per dag matig intensief.
• Probeer stress zoveel mogelijk te voorkomen. Stress laat hartslag en bloeddruk stijgen, en vernauwt de bloedvaten.

Opmerkingen

De ziekte van Raynaud is niet gevaarlijk. Het is belangrijk om situaties te vermijden die een aanval uit kunnen lokken. De reguliere behandeling van de ziekte van Raynaud bestaat uit medicijnen die bloedvaten verwijden, bloed verdunnende middelen en het doorsnijden of uitschakelen van de zenuw om de krampen tegen te gaan. Ook een gezonde voeding en leefstijl helpen om de klachten te verminderen.