Netelroos (urticaria)
- Netelroos (urticaria) is een huidaandoening die jeukende, rode, verhoogde bultjes of vlekken veroorzaakt.
- Er zijn twee hoofdtypen van netelroos: acute en chronische netelroos.
- Oorzaken zijn allergische reactie, infectie, stress, temperatuurschommelingen, medicatie.
- Het kan acuut of chronisch zijn en verdwijnt meestal vanzelf binnen enkele dagen tot weken.
In het kort
- Netelroos (urticaria) is een huidaandoening die jeukende, rode, verhoogde bultjes of vlekken veroorzaakt.
- Er zijn twee hoofdtypen van netelroos: acute en chronische netelroos.
- Oorzaken zijn allergische reactie, infectie, stress, temperatuurschommelingen, medicatie.
- Het kan acuut of chronisch zijn en verdwijnt meestal vanzelf binnen enkele dagen tot weken.
Wat is netelroos (urticaria)?
Netelroos of galbulten, ook wel urticaria genoemd, is een huidaandoening die wordt gekenmerkt door jeukende, rode, verhoogde bultjes of vlekken op de huid. Deze uitslag kan variëren in grootte en vorm en kan zich overal op het lichaam voordoen. Netelroos is niet besmettelijk en is een veelvoorkomende aandoening die ongeveer 20% van de bevolking op enig moment in hun leven treft.
Er zijn twee hoofdtypen van netelroos:
- Acuut: ontstaat plotseling en duurt meestal minder dan zes weken.
- Chronisch: duurt langer dan zes weken en kan in sommige gevallen jaren aanhouden. De ernst van de symptomen kan variëren van mild tot ernstig en kan de kwaliteit van leven aanzienlijk beïnvloeden.
De exacte oorzaak van netelroos is vaak moeilijk te achterhalen, maar het wordt meestal veroorzaakt door een allergische reactie of een reactie op een externe prikkel. De uitslag die bij netelroos optreedt, ontstaat door de afgifte van histamine uit mestcellen in de huid. Histamine zorgt voor verwijding van de bloedvaten en lekkage van vloeistof naar het omliggende weefsel, wat resulteert in de karakteristieke jeukende, rode en verhoogde bultjes of vlekken. Bij sommige mensen kan ook angio-oedeem optreden, wat zwelling van diepere huidlagen en slijmvliezen veroorzaakt.
DAO-enzym & netelroos
Het DAO-enzym (Diamine oxidase) is een enzym dat betrokken is bij de afbraak van histamine in het lichaam. Histamine is een chemische stof die betrokken is bij een breed scala aan fysiologische processen, waaronder het immuunsysteem en de ontstekingsreactie. Bij mensen die gevoelig zijn voor histamine, kan een tekort aan DAO-enzym leiden tot een verhoogde reactie op histamine en bijdragen aan de ontwikkeling van netelroos.
Symptomen
De symptomen van netelroos kunnen variëren van persoon tot persoon, maar omvatten meestal:
Acute netelroos:
- Jeukende rode bulten of plekken op de huid die zich snel verspreiden
- Zwelling van de huid rondom de bulten
- Een branderig gevoel op de huid
- Bulten of plekken die enkele uren tot dagen aanhouden
Chronische netelroos:
- Jeukende rode bulten of plekken op de huid die langer dan 6 weken aanhouden
- Vaak ontstaan de bulten op dezelfde plaatsen op de huid
- De bulten kunnen in grootte variëren en soms samenvloeien tot grote gebieden van zwelling
- Soms worden de symptomen erger na blootstelling aan bepaalde triggers, zoals warmte, kou, druk of stress.
Oorzaken
De oorzaken van netelroos kunnen variëren en zijn soms moeilijk te identificeren. Enkele mogelijke oorzaken zijn:
- Allergische reacties: Netelroos kan worden veroorzaakt door een allergische reactie op bepaalde voedingsmiddelen (zoals noten, schaaldieren, eieren), insectenbeten, stuifmeel of huisdieren.
- Medicijnen: Sommige geneesmiddelen, zoals antibiotica, pijnstillers (zoals aspirine of ibuprofen) of bloeddrukmedicatie, kunnen netelroos veroorzaken als bijwerking of door een allergische reactie.
- Infecties: Virale, bacteriële of schimmelinfecties kunnen netelroos uitlokken, vooral bij kinderen.
- Stress: Emotionele of fysieke stress kan in sommige gevallen netelroos veroorzaken of verergeren.
- Temperatuurschommelingen: Blootstelling aan extreme kou, warmte, zonlicht of plotselinge veranderingen in temperatuur kan bij sommige mensen netelroos uitlokken.
- Fysieke factoren: Druk op de huid, krassen, trillingen of wrijving kan bij sommige mensen netelroos veroorzaken.
- Auto-immuunziekten: In sommige gevallen kan netelroos verband houden met auto-immuunziekten, waarbij het immuunsysteem van het lichaam zichzelf aanvalt.
- Idiopathisch: In veel gevallen is de exacte oorzaak van netelroos onbekend en wordt het als idiopathisch beschouwd.
Het is belangrijk om te weten dat netelroos meestal wordt veroorzaakt door een combinatie van factoren en triggers, en het achterhalen van de specifieke oorzaak kan helpen bij het voorkomen van toekomstige episodes.
Voedingsadviezen
Te vermijden voedingsmiddelen:
- Vermijd voedselallergenen: Voedselallergenen kunnen netelroos veroorzaken of verergeren bij sommige mensen. Veel voorkomende voedselallergenen zijn onder meer eieren, melk, noten, schaaldieren, soja en tarwe. Probeer voedselallergenen te identificeren en elimineer deze uit je dieet om symptomen te verminderen.
- Vermijd histaminerijke voedingsmiddelen: Bepaalde voedingsmiddelen bevatten van nature hogere niveaus van histamine, wat de symptomen van netelroos kan verergeren. Voorbeelden van histaminerijke voedingsmiddelen zijn oude kaas, alcohol, gefermenteerde voedingsmiddelen, gerookte vis en spinazie. Beperk de inname van deze voedingsmiddelen om symptomen te verminderen.
- Alcohol en cafeïne: deze kunnen de afgifte van histamine in het lichaam stimuleren en netelroos verergeren.
Aan te raden voedingsmiddelen:
- Voedingsmiddelen rijk aan vitamine C: citrusvruchten, bessen, kiwi, paprika, broccoli en spruitjes. Vitamine C ondersteunt het immuunsysteem.
- Voedingsmiddelen met quercetine: uien, appels, kersen, bessen, kool en spinazie. Quercetine is een natuurlijke antihistamine.
- Probiotica: gefermenteerde voedingsmiddelen zoals yoghurt, kefir, zuurkool, kimchi en kombucha ondersteunen het microbioom in de darmen. Een gezond microbioom kan het immuunsysteem ondersteunen en de reactie op allergenen verbeteren.
- Drink voldoende water: Voldoende gehydrateerd blijven is belangrijk voor de algehele gezondheid en kan helpen bij het afvoeren van allergenen en ontstekingsstoffen uit het lichaam. Streef ernaar om minstens 8 glazen water per dag te drinken.
Aanvullende leefstijltips:
- Stressmanagement: zoek manieren om stress te verminderen, zoals meditatie, yoga, ademhalingsoefeningen of lichaamsbeweging.
- Vermijd extreme temperaturen: probeer blootstelling aan extreme hitte, kou of zonlicht te vermijden.
- Draag losse, ademende kleding: dit kan helpen wrijving en druk op de huid te verminderen.
- Houd een voedingsdagboek bij: dit kan helpen om mogelijke triggers te identificeren en te vermijden.
Opmerkingen
Hoewel netelroos meestal onschadelijk is en vanzelf verdwijnt, kan het in sommige gevallen leiden tot ernstige complicaties zoals anafylaxie, een levensbedreigende allergische reactie. Zoek direct medische hulp als je symptomen van anafylaxie ervaart, zoals ademhalingsmoeilijkheden, zwelling van de keel, duizeligheid of een snelle hartslag.
Hoewel netelroos vaak vanzelf verdwijnt, kunnen sommige mensen baat hebben bij behandeling om de symptomen te verlichten en het herstel te versnellen. Behandeling kan bestaan uit het vermijden van bekende triggers, het gebruik van antihistaminica en in sommige gevallen het aanvullen van nutriënten die kunnen helpen bij het verminderen van ontstekingen en het versterken van het immuunsysteem.
De meest voorgeschreven reguliere behandeling voor netelroos is het gebruik van antihistaminica, die helpen de symptomen te verlichten door de werking van histamine in het lichaam te blokkeren. In sommige gevallen kan een arts ook corticosteroïden voorschrijven om ernstige ontstekingen en symptomen te verminderen.
Het aanbrengen van koude kompressen op de getroffen gebieden kan helpen om de jeuk en zwelling te verminderen. Probeer zo min mogelijk te krabben, omdat dit de symptomen kan verergeren en het risico op infectie kan verhogen. Houd je nagels kort en overweeg het gebruik van anti-jeuk crèmes of lotions. Als je vermoedt dat voedselallergieën de oorzaak zijn van je netelroos, overweeg dan om een eliminatiedieet te volgen onder begeleiding van een arts of diëtist om de specifieke triggers te identificeren.
Orthomoleculair worden onder andere de volgende nutriënten ingezet om klachten te verlichten: vitamine C, quercetine, probiotica, ribes nigrum en omega-3-vetzuren.Er zijn ook nog andere natuurlijke opties die verlichting zouden kunnen geven :
- Lavendelolie heeft ontstekingsremmende en kalmerende eigenschappen en kan daarom helpen om de jeuk en irritatie die gepaard gaan met netelroos te verminderen. Het kan rechtstreeks op de huid worden aangebracht of worden verdund met een dragerolie, zoals kokosolie.
- Een koude douche of lauwe douche kan helpen om de jeuk en ontsteking te verminderen die gepaard gaan met netelroos. Dit komt doordat de koude of lauwe temperatuur de bloedvaten kan vernauwen en de afgifte van histamine kan verminderen, wat helpt bij het verminderen van de symptomen.
- Appelazijn heeft antiseptische en ontstekingsremmende eigenschappen en kan daarom helpen om de jeuk en irritatie die gepaard gaan met netelroos te verminderen. Het kan op de huid worden aangebracht of worden verdund met water en vervolgens als een kompres worden aangebracht.
- Havermout heeft kalmerende en ontstekingsremmende eigenschappen en kan daarom helpen bij het verminderen van de jeuk en irritatie die gepaard gaan met netelroos. Een havermoutbad kan helpen om de huid te kalmeren en te verzachten, en kan worden gemaakt door havermout in een badkuip te doen en het water gedurende 15-20 minuten te laten weken.