Bromelaïne
Wat is bromelaïne?
Wetenschappelijke naam
Ananas comosus (Pineapple), synonyms Ananas ananas, Ananas duckei, Ananas sativus, Bromelia ananas, Bromelia comosa.
Interesse in een orthomoleculaire opleiding?
Start nu gratis of met € 1.000,- korting met het STAP-budget! Schrijf je in en ontvang direct je STAP-aanmeldingsbewijs.
Gebruik
Bromelaïne uit verse ananassap kan een bijdrage leveren aan het bestrijden van artritispijn. Bromelaïne wordt gebruikt bij acute postoperatieve en post-traumatische condities en zwelling vooral bij sinusitis. Het helpt sportmensen ook sneller herstellen na een operatie aan de spierweefsels. Het heeft anti-inflammatoire eigenschappen en remt bloedplaatjes aggregatie. Andere verrassende eigenschappen van bromelaïne uit ananas zijn de toepassingen bij vaatziekten, verstuikingen, reumatoïde artritis en jicht. Bromelaïne verbetert ook de opname van bepaalde medicijnen zoals de antibiotica amoxcilline of tetracycline. Bromelaïne werkt als een sterke antioxidant en is vooral ontstekingswerend waardoor pijn minder kans krijgt. Het wordt daarom ook gebruikt bij lichte maagontstekingen.
Bromelaïne heeft ook een zeer actieve enzymatische werking bij het verteren van vele soorten eiwitten. De werkzaamheid wordt uitgedrukt in GDU (Gelatin Digesting Units). Deze eenheden bepalen de hoeveelheid eiwitten die wordt verteerd door bromelaïne.
Bromelaïne is als voedingsaanvulling verkrijgbaar in twee concentraties 600 GDU/gr en 2.000 GDU/gr. Deze laatste, hogere sterkte wordt vanwege de werkzaamheid veelal geprefereerd. Voor het behandelen van artritis pijnklachten is deze sterkte van 2000 GDU nodig. Ontstekingreacties die samengaan met allergiën zoals hooikoorts worden vaak behandeld met bromelaïne. De symptomen bij mensen met hooikoorts of andere vormen van allergische reacties verminderen met bromelaïne (1).
Werking
Bromelaïne is de algemene benaming van een groep van proteolytische enzymen gewonnen uit zowel de vrucht als de steel van de ananas (2). De steel van deze plant bevat de hoogste concentratie hiervan en hieruit wordt bromelaïne voor therapeutische doeleinden gewonnen. Bromelaïne-enzymen zijn actief bij een pH van 4, 5-7, 5 en kunnen daarom in de maag en de darmen van de mens de eiwitvertering ondersteunen. Aangetoond is, dat bromelaïne even krachtig is als pepsine en trypsine. Papaïne is ook een groep van natuurlijke eiwitsplitsende enzymen met een breed bereik, die worden gewonnen uit de Carica papaya-plant. Papaïne is actief bij pH van 5, 0-7, 5 en is daarom voor de mens vooral van belang voor de ondersteuning van de eiwitvertering in de darmen. Papaïne en bromelaïne hebben een synergistisch effect op de eiwitvertering. Zowel bromelaïne als papaïne worden intact vanuit de darm in de circulatie opgenomen in kleine hoeveelheden. Bromelaïne is niet alleen werkzaam in het maag-darmkanaal, maar wordt deels ook intact vanuit de dunne darm in het bloed opgenomen. De therapeutische effecten die bromelaïne heeft worden niet alleen toegeschreven aan de proteolytische eigenschappen. Bromelaïne bevat ook stoffen die interfereren met de groei van kwaadaardige cellen en verhindert bloedklontering. Deze activiteit heeft te maken met de enzymatische eigenschappen. Fibrinolytische activiteiten en een verhoging van adenosine monofosfaat (AMP) zijn waarschijnlijk de sleutel in de anti-kanker eigenschappen (3). Het heeft ook eigenschappen ter verbetering van de huid (3). Bromelaïne kan ook een anti-inflammatoir effect uitoefenen door leukocyten migratie verandering en activatie te bewerken . Plasma bevat proteïnaseremmers dat bromelaïne kan inactiveren (2). Een preparaat met meerdere enzymen en dat ook bromelaïne bevat heeft anti-oxidant eigenschappen (4).
Indicaties
Het nemen van bromelaïne vermindert pijn en verbetert de functie van de gewrichten bij mensen met osteoartritis. Dit resultaat is vergelijkbaar met diclofenac (Voltaren) 50 mg drie maal daags gedurende 1 week (5). Vers ananassap kan, door de aanwezigheid van bromelaïne, een natuurlijke bijdrage leveren in het bestrijden van artritispijn. Er is ook enig bewijs dat bromelaïne helpt tegen kniepijn (6).
Bromelaïne wordt om zijn ontstekingswerende eigenschappen ingezet bij bijholteontsteking, vaatziekten, verstuikingen, reumatoïde artritis en jicht. Het enzym bromelaïne verteert eiwitten, wat meteen verklaart waarom ananas kwark en yoghurt doet schiften en waarom de gelatine niet stijf wordt. In Zuid- en Centraal-Amerika worden de ontstekingswerende eigenschappen van bromelaïne gebruikt in wondverbanden en om insectenbeten te behandelen. Onderzoek toont aan dat bromelaïne zwelling en pijn vermindert na een operatie (7).
Er is enig bewijs dat bromelaïne waarschijnlijk symptomen verbetert van ulceratieve colitis bij mensen met deze aandoening na het mislukken van de standaard therapie (9). Bromelaïne wordt gebruikt om lichte maagontstekingen te behandelen of indigestie door het drinken van te veel alcohol. Het wordt met succes toegepast bij verteringsproblemen.
Bromelaïne kan een regulerend effect hebben op het proces waarbij overmatige vorming van immuuncomplexen inwerken op de organen. Dit is vaak het geval bij diverse auto-immuunziekten.
De immuunrespons tegen virussen en bepaalde tumoren kan door bromelaïne ondersteund worden. Zowel bromelaïne als papaïne kunnen de biosynthese van bepaalde cytokines in monocyten induceren. Onder meer tumor necrosis factor alpha (TNF-alpha), interleukine- 1-beta (IL-1-beta) en interleukine-6 (IL-6) kunnen onder invloed van bromelaïne en papaïne toenemen.
Het effect op de opperhuid is structureel (collageen weefsel) en functioneel: ze voorkomt dat de huid uitdroogt. Het is een rijke bron van mangaan en vitamine B1 en B6. Wat ananas zo bijzonder maakt, is het sap. Dat is rijk aan bromelaïne, een enzym dat alleen in ananas zit. Over de rol van bromelaïne bestaat nogal wat verwarring. Zo wordt dit enzym ten onrechte als vetverbrander beschouwd, terwijl dat helemaal niet klopt.
Bromelaïne is bewezen effectief bij de behandeling van cardiovasculaire ziekten omdat het een remmer is van bloedplaatjesaggregatie, waardoor risico op arteriële trombose en embolie wordt geminimaliseerd. Het kan tevens alle risicofactoren die bijdragen aan de ontwikkeling van hart- en vaatziekten verminderen. Bromelaïne kan de ernst van angina pectoris en TIA verkleinen of deze zelfs voorkomen. Ook kan het mogelijk cholesterol plaque afbreken en heeft het een krachtige fibrinolytische activiteit (15).
Veiligheid
Bromelaïne is velig te gebruiken bij normaal gebruik (5, 6, 7, 8, 9, 10). Er is te weinig betrouwbare informatie beschikbaar voor gebruik bij zwangerschap en lactatie en daarom is het standaard advies: vermijd gebruik.
Bijwerkingen
Bromelaïne kan soms diarree of andere maag- en darmverstoringen veroorzaken. Mogelijk kan iemand allergisch reageren op bromelaïne inclusief kruisreacties met bloem, sellerie, papaïne, wortel, en graspollen (11, 12).
Interacties
Supplementen
Bromelaïne heeft een antiplatelet activiteit en kan theoretisch de kruiden of andere suppleties die ook bloedverdunnend werken, elkaar versterken en de kans op bloedingen vergroten (3).
Theoretisch zou metaal ionen zoals zink de enzymatische activiteit kunnen verminderen, daar zijn echter geen klinische rapporten van (11).
Medicijnen
Er is één rapport van een patient met blauwe plekken bekend na het nemen van bromelaïne in combinatie met naproxen (13). Bromelaïne heeft een antiplatelet activiteit en er is enige voorzichtigheid geboden wanneer men bloedverdunners zoals aspirine, clopidogrel (Plavix), dalteparin (Fragmin), enoxaparin (Lovenox), heparin, indomethacin (Indocin), ticlopidine (Ticlid), warfarin (Coumadin), of anderen slikt (3, 13).
Aandoeningen
Bromelaïne mag niet worden gebruikt door mensen met een allergie voor ananas (11).
Operatie
Wanneer iemand geopereerd moet worden kan er 2 weken voor de operatie geen bromelaïne gebruikt worden, vanwege de bloedverdunnende eigenschappen.
Dosering
Bij osteoarthritis wordt 90 mg bromelaïne gebruikt en bij spierpijn 3 x daags 300 mg direct na een training. Bij kniepijn is een dosering van 200 mg tot 400 mg gedurende 30 dagen gebruikt. (5, 6, 10).
| Aandoening | Dagdosering |
|---|---|
| Spijsverteringsproblemen | 100 – 400 mg per dag (½ uur voor de maaltijd innemen) |
| Oedeem | 100 – 400 mg per dag |
| Winderigheid (Flatulentie) | 100 – 400 mg per dag (½ uur voor de maaltijd innemen) |
| Jicht | 100 – 400 mg per dag |
| Slijmbeursontsteking (bursitis) | 250 – 500 mg per dag, buiten de maaltijd om |
- Fitzhugh DJ, Shan S, Dewhirst MW, Hale LP., Bromelain treatment decreases neutrophil migration to sites of inflammation. Clin Immunol. 2008
- Hale LP, Greer PK, Sempowski GD. Bromelain treatment alters leukocyte expression of cell surface molecules involved in cellular adhesion and activation
- Taussig SJ, Batkin S. Bromelain, the enzyme complex of pineapple (Ananas comosus) and its clinical application. An update.
- Zavadova E, Desser L, Mohr T. Stimulation of reactive oxygen species production and cytotoxicity in human neutrophils in vitro and after oral administration of a polyenzyme preparation.
- Klein G, Kullich W. Short-term treatment of painful osteoarthritis of the knee with oral enzymes. Clin Drug Invest 2000;19:15-23.
- Walker AF, Bundy R, Hicks SM, Middleton RW. Bromelain reduces mild acute knee pain and improves well-being in a dose-dependent fashion in an open study of otherwise healthy adults.
- Masson M. [Bromelain in blunt injuries of the locomotor system. A study of observed applications in general practice].
- Hotz G, Frank T, Zoller J, Wiebelt H. [Antiphlogistic effect of bromelaine following third molar removal].
- Kane S, Goldberg MJ. Use of bromelain for mild ulcerative colitis
- Stone MB, Merrick MA, Ingersoll CD, et al. Preliminary comparison of bromelain and Ibuprofen for delayed onset muscle soreness management
- Tanabe S, Tesaki S, Watanabe M, Yanagihara Y. [Cross-reactivity between bromelain and soluble fraction from wheat flour].
- Nettis E, Napoli G, Ferrannini A, Tursi A. IgE-mediated allergy to bromelain
- Bush TM, Rayburn KS, Holloway SW, et al. Adverse interactions between herbal and dietary substances and prescription medications: a clinical survey.
- Rathnavelu V, Alitheen NB, Sohila S, Kanagesan S, Ramesh R. Potential role of bromelain in clinical and therapeutic applications. Biomed Rep. 2016 Sep; 5(3): 283–288.
- Pavan R, Jain S, Shraddha, Kumar A. Properties and Therapeutic Application of Bromelain: A Review. Biotechnol Res Int. 2012; 2012: 976203.
- Aandoeningen
- Monografie
- Oplossingen
Prijs
€ 29,90 (exclusief BTW)
