Levercirrose

Wat is levercirrose?

Bij levercirrose is er sprake van littekenweefsel op de lever, ontstaan door vernietiging van leverweefsel. Het is een zeer ernstige aandoening die verschillende stadia kent:

• Stadium 1: gecompenseerde levercirrose. In dit stadium zijn er geen klachten of verschijnselen. Deze vorm wordt vaak per toeval ontdekt. Dit stadium is in veel gevallen nog omkeerbaar, wanneer de oorzaak wordt weggenomen.
• Stadium 2: gecompenseerde levercirrose waarbij er al slokdarmspataderen aanwezig zijn. Verder treden ook in dit stadium nog geen klachten op. Dit stadium is niet omkeerbaar.
• Stadium 3: gedecompenseerde levercirrose: Bij deze vorm ontstaan doorgaans de klachten. Er kan sprake zijn van bloeding uit de slokdarmspataderen of er ontstaan vochtophopingen in de buik. Daarnaast kan hepatische encefalopathie optreden. Dit stadium is onomkeerbaar en alleen een levertransplantatie kan de levercirrose nog verhelpen.

Levercirrose ontstaat wanner de lever jarenlang schade oploopt. Levercellen raken hierdoor ontstoken en sterven daarna af. Deze levercellen die afsterven worden vervangen door littekenweefsel. Wanneer de oorzaak niet weggenomen wordt, worden de strengen littekenweefsel steeds dikker. Er ontstaan ‘noduli’, eilandjes van levercellen omringd door littekenweefsel.

Hoe meer littekenweefsel, hoe meer functieverlies van de lever ontstaat. Het bloed heeft meer moeite om uit de poortader door de lever te stromen. Er ontstaat hierdoor een wat verhoogde bloeddruk in de poortader. Bij het toenemen van de ernst van de levercirrose verhoogt deze druk steeds meer.

Een van de meest voorkomende oorzaken van levercirrose is alcoholmisbruik. Hierdoor ontstaat een ernstig tekort aan B-vitamines en dit heeft een negatief effect op de gezondheid van de lever.

Symptomen

Symptomen van levercirrose zijn:

• Een gele huid en geel oogwit (geelzucht)
• Jeuk
• Vetknobbeltjes op de huid, meestal rond de ogen
• Vermoeidheid
• Afvallen
• Misselijkheid
• Buikpijn
• Minder trek in eten
• Minder spierkracht
• Verlies van spiermassa in armen en benen
• Slechte adem
• Rode handpalmen
• Donkere plekken in het gezicht
• Kleine spinvormige bloedvaatjes op de borst en bovenarmen

Oorzaken

• Alcoholmisbruik (vooral in Europa en Amerika)
• Virale infecties met hepatitis B en C (vooral in Azië en Afrika)
• Leververvetting
• Vergiftiging
• Een chronische leverziekte
• Blootstelling aan chemische stoffen
• Geneesmiddelengebruik, vooral NSAID’s
• IJzer- of koperstapeling
• Auto-immuunziekten
• Diabetes mellitus
• Ondervoeding
• Hart- en vaatziekten

Voedingsadviezen

• Stop met het drinken van alcohol
• Een lagere inname van voeding en een verslechterde vertering of opname van voedingsstoffen kan levercirrose verergeren.(3) Een uitgebalanceerd voedingspatroon is daarom van groot belang.
• Eet minimaal 4 maaltijden per dag en eventueel tussendoortjes om een voedingstekort te voorkomen.
• Eet voldoende eiwitten. Er zitten veel eiwitten in: eieren, kipfilet, kalkoenfilet, mager rundvlees, peulvruchten, havermout, zalm en tonijn.
• Eet zoutarm en vermijd kant-en-klaar maaltijden
• Drink twee tot vier kopjes koffie per dag(2)
• Eet gezond en gevarieerd
  • 400 tot 800 gram verse groenten per dag
  • 2 tot 3 stuks fruit per dag (zoet fruit met mate)
  • Volkoren rijst en graansoorten
  • Wissel magere vleessoorten af wisselen met vegetarische maaltijden
  • Rood vlees met mate, maximaal 1 keer per week
  • Volle zuivelproducten met mate
  • Ongeveer 25 gram (een handje) noten en zaden per dag
  • Vermijd geraffineerde suikers, beperk de inname van zoetstoffen
  • Vermijd frisdranken en geraffineerde vruchtsappen
• Stop met het gebruiken van NAISD’s en maagzuurremmers
• Stop met roken. Roken kan het verloop van levercirrose verergeren.
• Zorg voor voldoende beweging (minimaal een half uur per dag matig intensief bewegen)

Opmerkingen

De diagnose levercirrose kan worden vastgesteld via drie onderzoeken:

• Echografie van de lever
  Met behulp van een echo wordt de lever in beeld gebracht
• Een fibroscan
  Dit is een scan om littekenweefsel in kaart te brengen
• Een leverbiopsie
  Met een lange, dunne, holle naald wordt een klein stukje weefsel uit de lever gehaald en onderzocht.