Hypoparathyreoïdie
- Bij hypoparathyreoïdie maken de bijschildklieren te weinig of zelfs geen bijschildklierhormoon (parathormoon of PTH) aan. Het gevolg hiervan is een laag calciumgehalte in het bloed
- De meest voorkomende oorzaak van hypoparathyreoïdie is na een operatie of bestraling in het halsgebied bij de bijschildklieren. Ook kan het ontstaan door de ziekte van Graves.
- Het bijschildklierhormoon reguleert het calcium- en fosfaatgehalte. Door hypoparathyreoïdie ontstaat een tekort aan calcium.
- Hypoparathyreoïdie symptomen zijn onder andere mentale klachten zoals vermoeidheid en neerslachtigheid en fysieke klachten zoals kramp, kalkafzettingen en zwakke botten.
In het kort
- Bij hypoparathyreoïdie maken de bijschildklieren te weinig of zelfs geen bijschildklierhormoon (parathormoon of PTH) aan. Het gevolg hiervan is een laag calciumgehalte in het bloed
- De meest voorkomende oorzaak van hypoparathyreoïdie is na een operatie of bestraling in het halsgebied bij de bijschildklieren. Ook kan het ontstaan door de ziekte van Graves.
- Het bijschildklierhormoon reguleert het calcium- en fosfaatgehalte. Door hypoparathyreoïdie ontstaat een tekort aan calcium.
- Hypoparathyreoïdie symptomen zijn onder andere mentale klachten zoals vermoeidheid en neerslachtigheid en fysieke klachten zoals kramp, kalkafzettingen en zwakke botten.
Wat is hypoparathyreoïdie?
De bijschildklieren liggen in de buurt van de schildklier aan de voorkant van de hals. De meeste mensen hebben vier bijschildklieren, hoewel dit verschilt per persoon. Deze klieren zijn verantwoordelijk voor het maken van bijschildklierhormoon, PTH, parathyroid- of parathormoon genoemd. Dit hormoon reguleert het calcium- en fosfaatgehalte in het bloed. Dit zijn belangrijke bouwstenen voor onze botten en tanden.
Hypoparathyreoïdie is een aandoening van de bijschildklieren die in de hals liggen. De klieren maken te weinig of zelfs geen PTH aan. PTH regelt in samenwerking met vitamine D en calcitonine de hoeveelheid calcium en fosfaat in je bloed. Het hormoon calcitonine wordt geproduceerd door de schildklier. Het gevolg hiervan is een laag calciumgehalte in het bloed. Calcium is belangrijk voor het behoud van gezonde botten en werking van spieren en zenuwen. Hierbij kan ook het fosfaatgehalte in het bloed te veel stijgen.
Symptomen
Men maakt onderscheid tussen lichamelijke en psychische symptomen wanneer de bijschildklieren niet goed werken. Vaak ontstaan de eerste klachten pas als de hoeveelheid calcium sterk verlaagd is. Hypoparathyreoïdie klachten hoeven niet allemaal of tegelijk voor te komen.
- Kramp of tintelingen
- Stuiptrekkingen
- Kalkafzettingen
- Hartklachten
- Vermoeidheid
- Neerslachtigheid
- Angst/stress
- Verwardheid
- Geheugenproblemen
- Zwakkere botten
- Broze nagels
- Verminderde tandkwaliteit
Oorzaken
Er zijn verschillende oorzaken die kunnen zorgen voor deze bijschildklierproblemen. De meest voorkomende oorzaak is een operatie van de bijschildklieren door bijvoorbeeld bij schildklierkanker na een operatie of bestraling in het halsgebied. Een andere veelvoorkomende oorzaak is de ziekte van Graves. Dit is een auto-immuunziekte waarbij het afweersysteem van het lichaam zich tegen de schildklier keert. Andere oorzaken zijn aangeboren afwijkingen of een zeer laag magnesiumgehalte.
Opmerkingen
Belangrijk is dat de diagnose gesteld wordt door een arts door middel van een reflexen test. Wanneer er een tekort aan calcium is, is de reactie sterker dan wanneer er een normaal calcium niveau in het bloed aanwezig is. Op basis van bloedonderzoek krijgt men duiding over calcium- en fosfaatwaarden, met soms een aanvullend onderzoek waarbij een dexascan uitgevoerd wordt. Hierbij onderzoekt men de botdichtheid. De behandeling van hypoparathyreoïdie bestaat voornamelijk uit calcium- en vitamine D suppletie. Wanneer grote calcium hoeveelheden uitscheiden worden, schrijft men vaak plastabletten voor.
- Vanderpump, M. P. (2011). The epidemiology of thyroid disease. British medical bulletin, 99(1).
- Pesta, D. H., & Samuel, V. T. (2014). A high-protein diet for reducing body fat: mechanisms and possible caveats. Nutrition & metabolism, 11(1), 1-8.
- Negro, R. (2008). Selenium and thyroid autoimmunity. Biologics: targets & therapy, 2(2), 265.
- Maxwell, C., & Volpe, S. L. (2007). Effect of zinc supplementation on thyroid hormone function. Annals of Nutrition and Metabolism, 51(2), 188-194.
- Balhara, Y. P. S., & Deb, K. S. (2013). Impact of alcohol use on thyroid function. Indian journal of endocrinology and metabolism, 17(4), 580.
- Chandra, A. K., & De, N. (2010). Goitrogenic/antithyroidal potential of green tea extract in relation to catechin in rats. Food and Chemical Toxicology, 48(8-9), 2304-2311.
- Dolan, L. C., Matulka, R. A., & Burdock, G. A. (2010). Naturally occurring food toxins. Toxins, 2(9), 2289-2332.
- Moncayo, R., Kroiss, A., Oberwinkler, M., Karakolcu, F., Starzinger, M., Kapelari, K., … & Moncayo, H. (2008). The role of selenium, vitamin C, and zinc in benign thyroid diseases and of selenium in malignant thyroid diseases: Low selenium levels are found in subacute and silent thyroiditis and in papillary and follicular carcinoma. BMC endocrine disorders, 8(1), 1-12.
- Vetter, T., & Lohse, M. J. (2002). Magnesium and the parathyroid. Current opinion in nephrology and hypertension, 11(4), 403-410.
- Al-Azem, H., & Khan, A. A. (2012). Hypoparathyroidism. Best practice & research Clinical endocrinology & metabolism, 26(4), 517-522.
- Hill Gallant, K. M., & Spiegel, D. M. (2017). Calcium balance in chronic kidney disease. Current osteoporosis reports, 15(3), 214-221.