Resveratrol en piperine: de beste combinatie onderbouwd

Is gezondheid ook jouw passie en wil je meer leren over voeding en suppletie? Bekijk dan eens onze e-learning Orthomoleculair Adviseur Basis.

[advice]

Afijn, de sappige Pepersteak bereikt uw tafel. Een stukje stomend vakmanschap op een witte achtergrond. Gretig pakt u de enorme peperbus die de ober samen met de steak zo uitdagend voor uw neus heeft gezet. Zo gulzig als u de bus pakte, zo bedachtzaam bent u juist met het verspreiden van de zwarte korrels over uw stukje kwaliteitsvlees. De scherpe specerij moet immers een evenredige spreiding hebben. Eén, twee, misschien wel drie gram laat u op uw Pepersteak landen.

Een weinig spectaculair schouwspel voor iedereen die wel eens de tafel heeft gedeeld met een fervent biefstuketer. Maar wist u dat zwarte peper veel meer is dan een smaakversterker? De specerij is een metabolische ondersteuner, wat betekent dat uw lichaam de eiwitten, b-vitamines en het zink dat de pepersteak rijk is ook daadwerkelijk opneemt. Piperine is het nutriënt in zwarte peper waar we de metabolische ondersteuning aan mogen toeschrijven.

Overigens gaan we de precieze werking van resveratrol vandaag niet bespreken. Daar schreven we eerder al dit blog over. Ben je wél benieuwd hoe we de combinatie met piperine kunnen vertalen naar een betere opname van resveratrol en andere botanische kruiden? Lees dan verder.

Noodzakelijke combinatie van piperine en resveratrol

De opname van resveratrol op zichzelf is ronduit slecht. Het toevoegen van een nutriënt dat de biobeschikbaarheid verbeterd is dus niet meer dan noodzakelijk. Piperine is een uitstekende leveringscompagnon voor resveratrol. Het peperextract verbetert niet alleen de opname van resveratrol op drieledige wijze, de zwarte specerij zorgt ook voor een synergetische werking met de polyfenol.

Verbeterde opname door piperine

Het mechanisme waarmee piperine de biobeschikbaarheid van nutriënten vergroot is drieledig:

1. Thermogeen; piperine is scherp, waardoor het de poriën van de darm opent. Dit verbetert het transport van de werkzame nutriënten naar het bloed.^{1,3,4,7,8,9,10}
2. Het zou de enzymen stimuleren die betrokken zijn bij het transport door de darmwand. De verbeterde darmwandpenetratie stimuleert vervolgens de verbeterde opname van gekoppelde nutriënten.^{1,3,4,7,8,9,10}
3. Het kan de glucuronidering (binding met het opruim molecuul glucuronzuur)  van nutriënten tegengaan. Hierdoor worden de nutriënten waar we effect van willen ondervinden niet door het bloed afgevoerd naar de lever, maar blijven ze beschikbaar voor het lichaam. Dit kan resulteren in een betere opname door de lichaamscellen, of een verbeterde omzetting naar de gewenste actieve vorm. Bijvoorbeeld bij curcuminoïden (werkzame stoffen van kurkuma), die omgezet moeten worden in de actieve gehydrogeneerde vorm tetrahydrocurcuminoïden. Meerdere onderzoeken onderschrijven de verbeterde opname van kruiden aan de hand van dit proces.^{1,3,4,7,8,9,10}

Nu hebben we het afgelopen jaar van verschillende therapeuten vragen gehad over piperine, met name in relatie tot de koppeling met resveratrol. Nu staan we altijd open voor vragen; kritische therapeuten zijn vaak ook de beste.

Wat ons wel enigszins verontrustte, de gestelde vragen komen voort uit onware beweringen op onbetrouwbare webadressen. Hoog tijd dus voor een uitgebreid wetenschappelijk relaas over de unieke combinatie van resveratrol en piperine, aan de hand van de vier meest opvallende beweringen die we op internet tegen kwamen.

Start nu met e-learning en ontvang tot wel 27.5% korting! E-learning

Bekijk e-learning

Opname van Resveratrol op zichzelf zou volstaan

Onjuiste stelling:

“Piperine aan een resveratrol supplement toevoegen is overbodig. De opname van trans-resveratrol in de bloedbaan bedraagt immers al 75% zonder de toevoeging van een zwarte peper extract.”

Gebaseerd op:

Sergides, C., Chirilă, M., Silvestro, L., Pitta, D., & Pittas, A. (2016). Bioavailability and safety study of resveratrol 500 mg tablets in healthy male and female volunteers. Experimental and therapeutic medicine, 11(1), 164-170.  

Deze bewering is pertinent foutief! Uit de discussie van het gedeclareerde onderzoek:

“Previous studies have demonstrated that resveratrol is well-absorbed following oral administration, with ~75% of the dose absorbed. Following absorption, resveratrol undergoes rapid and extensive metabolism leading to low bioavailability”

Absorptie is iets anders dan biobeschikbaarheid en al helemaal iets anders dan opname in de bloedbaan. Zoals in bovenstaand citaat te lezen; de absorptie van resveratrol is goed, maar door het snelle metaboliseren van de stof is de activiteit binnen ons verteringsgestel ronduit desastreus. Piperine als biobeschikbaarheidsversterker zou hier dus niet alleen meerwaarde hebben, in onze opinie is die toevoeging zelfs een vereiste voor de effectiviteit van resveratrol.

Resveratrol & piperine in dieren

Onjuiste stelling:

“Piperine zou de opname van resveratrol verhogen. Deze aanname is gebaseerd op een onderzoek uit 2011 dat werd uitgevoerd bij ratten. De dieren kregen een orale dosis van 100 mg/kg resveratrol en 10 mg/kg piperine, bij een mens van 70 kg is het equivalent 7 gram resveratrol en 700 mg piperine. Er werd een significante verhoging (1000%) van resveratrol aangetroffen in het serum, niet in de bloedcellen. Dit effect is te wijten aan een vertraagde afbraak (glucuronidering) van resveratrol, een proces dat geen invloed heeft op de biologische beschikbaarheid (= opname in de cellen).”

Gebaseerd op:

Johnson, J. J., Nihal, M., Siddiqui, I. A., Scarlett, C. O., Bailey, H. H., Mukhtar, H., & Ahmad, N. (2011). Enhancing the bioavailability of resveratrol by combining it with piperine. Molecular nutrition & food research, 55(8), 1169-1176.

Uit de methode sectie van het betreffende onderzoek:

“Mice were administered resveratrol (100 mg/kg; oral gavage) or resveratrol (100 mg/kg; oral gavage) + piperine (10 mg/kg; oral gavage), and the serum levels of resveratrol and resveratrol-3-O-β-d-glucuronide were analyzed at different times. We found that the degree of exposure (i.e. AUC) to resveratrol was enhanced to 229% and the maximum serum concentration (Cmax) was increased to 1544% with the addition of piperine.”

Deze bewering is resultaat van een foutieve methodische interpretatie. En afgezien van de discutabele interpretatie, lijkt de auteur van de internetstelling het onderzoek ook niet goed gelezen te hebben:

“The maximum serum concentration (Cmax) was increased to 1544% with the addition of piperine.” 

Een 544% hogere stijging dan door de auteur beschreven. Dit is echter niet het meest relevante resultaat. De verhoogde blootstelling van 229% is in onze optiek een waardevolle parameter. Een verhoogde blootstelling betekent gewoonweg ‘een langere aanwezigheid voor afbraak’. En wanneer een nutriënt langer aanwezig is in het lichaam, heeft het lichaam dus ook langer de tijd om de stof op te nemen, wat dus logischerwijs resulteert in een betere opname. Ook in andere literatuur is te lezen dat deze zogenoemde glucuronidering leidt tot een vertraagde afbraak en dus betere opname van verschillende nutriënten en medicijnen.^{1,3,4,7,8,9,10}

Overigens maken ook wij hier de kanttekening dat dit onderzoek een aantal discussiepunten heeft. Zo is het onderzoek uitgevoerd bij ratten en kunnen causale verbanden logischerwijs niet één op één naar de mens vertaald worden. Ook kregen de ratten een niet aan te bevelen hoge dosering resveratrol en piperine toegediend. Vertaald naar de mens ging het − zoals in het citaat te lezen − om een dosering van 7 gram resveratrol en 700 mg piperine. Dit zijn doseringen die niet als 100% veilig bestempeld kunnen worden, en die we dus ook nooit zullen adviseren.

Resveratrol & piperine bij mensen

Onjuiste stelling:

“In 2014 werd het effect onderzocht bij mensen met een dosering van 250 mg trans-resveratrol. Groep A kreeg 250 mg trans-resveratrol + 20 mg piperine, groep B kreeg 250 mg trans-resveratrol zonder piperine. De onderzoekers besluiten dat de concentratie resveratrol in het serum en de biologische beschikbaarheid bij beide groepen hetzelfde is.”

Gebaseerd op:

Wightman, E. L., Reay, J. L., Haskell, C. F., Williamson, G., Dew, T. P., & Kennedy, D. O. (2014). Effects of resveratrol alone or in combination with piperine on cerebral blood flow parameters and cognitive performance in human subjects: a randomised, double-blind, placebo-controlled, cross-over investigation. British Journal of Nutrition, 112(2), 203-213.

Een discutabele en bovendien selectieve weerspiegeling van de conclusie van dit onderzoek. We snappen eigenlijk ook niet dat de auteur van de stelling een onderzoek aanhaalt waarin een verbeterde bio-effectiviteit van de combinatie van piperine met resveratrol ten opzichte van op zichzelf staande resveratrol suppletie bevestigd wordt. Een verbeterde bioeffectiviteit is een positief onderzoeksresultaat voor gezamenlijke suppletie van deze nutriënten:

“The present study demonstrates that the well-established bioenhancer piperine can increase the bioefficacy of the polyphenol resveratrol when co-supplemented in healthy human subjects. Whereas 250 mg of orally administered trans-resveratrol had no significant effects on overall CBF (total Hb) during the performance of cognitively demanding tasks, co-administration of the same dose of resveratrol with 20 mg piperine resulted in significantly increased CBF for the duration of the 40 min post-dose task period.”

CBF staat voor cerebral blood fluid, oftewel: een betere cerebrale bloedtoevoer werd gemeten met gezamelijke suppletie van piperine met resveratrol ten opzichte van op zichzelf staande resveratrol suppletie. Een betere bioeffectiviteit dus, een term die terugslaat op een verbeterde toepassing, waar biobeschikbaarheid louter de opname in acht neemt.

De verbeterde CBS kan hier naast een verbeterde opname, dus ook terugslaan op synergie; resveratrol en piperine hebben namelijk allebei aantoonbaar effect op een verbeterde cardiovasculaire functie.

De voornaamste toepassing van resveratrol werd dus aantoonbaar verbeterd door de toevoeging van piperine. Op basis van dit onderzoek is een samengestelde formule dus aan te bevelen.

Verbeterde opname door glucuronidering

Onjuiste stelling:

“Piperine heeft de eigenschap de concentratie van geneesmiddelen en toxische stoffen te verhogen door een vertraagde afbraak (glucuronidering). Het gebruik van een zwarte peperextract is daarom niet veilig.”

Gebaseerd op:

En.wikipedia.org (2021, 9 maart). Glucuronidation. Geraadpleegd van https://en.wikipedia.org/wiki/Glucuronidation 

Afgezien van het feit dat er bij deze bewering geen literaire ondersteuning is gedeclareerd, wat opvallend genoeg wél wordt gedaan verderop op dezelfde internetpagina, wanneer de bewering dat de biobeschikbaarheid van resveratrol niet beïnvloed zou worden door piperine gefundeerd moet worden, snappen we niet waarom glucuronidering (zie kader ‘Verbeterde opname door piperine’) als zijnde negatief wordt aangedragen. Er wordt echter wel een wikipedialink opgegeven als onderbouwing, hierop staat het volgende:

“The substances resulting from glucuronidation are known as glucuronides (or glucuronosides) and are typically much more water-soluble than the non-glucuronic acid-containing substances from which they were originally synthesised. The human body uses glucuronidation to make a large variety of substances more water-soluble, and, in this way, allow for their subsequent elimination from the body through urine or feces (via bile from the liver). Hormones are glucuronidated to allow for easier transport around the body. Pharmacologists have linked drugs to glucuronic acid to allow for more effective delivery of a broad range of potential therapeutics. Sometimes toxic substances are also less toxic after glucuronidation.”

Hetgeen de auteur stelt wordt ontkracht in de aangedragen bron. De laatste zin van het aangedragen citaat vertaald:

“Farmacologen hebben geneesmiddelen aan glucuronzuur gekoppeld om een effectievere levering van een breed scala aan potentiële therapieën mogelijk te maken. Soms zijn giftige stoffen ook minder giftig na glucuronidering.”

We begrijpen dus het aanhalen van glucuronidering in relatie tot het ontkrachten van de combinatie van resveratrol en piperine niet. Zeker niet als uit de opgegeven referentie het tegenovergestelde blijkt.

Zoals hierboven al voorzichtig geopteerd op de door de auteur aangedragen wikipediapagina is glucuronidering in relatie tot gezonheidsbevorderende stoffen te liëren aan positieve causale effecten. Wikipedia is in ons opinie echter geen legitieme bron. Daarom een literair overzicht van de onderzoeken die fundering hebben voor glucuronidering als opname versterkend proces:

• Shoba, G., Joy, D., Joseph, T., Majeed, M., Rajendran, R., & Srinivas, P. S. S. R. (1998). Influence of piperine on the pharmacokinetics of curcumin in animals and human volunteers. Planta medica, 64, 353-356.
• Reen, R. K., Jamwal, D. S., Taneja, S. C., Koul, J. L., Dubey, R. K., Wiebel, F. J., & Singh, J. (1993). Impairment of UDP-glucose dehydrogenase and glucuronidation activities in liver and small intestine of rat and guinea pig in vitro by piperine. Biochemical pharmacology, 46(2), 229-238.
• Lambert, J. D., Hong, J., Kim, D. H., Mishin, V. M., & Yang, C. S. (2004). Piperine enhances the bioavailability of the tea polyphenol (−)-epigallocatechin-3-gallate in mice. The Journal of nutrition, 134(8), 1948-1952.
• Atal, C. K., Dubey, R. K., & Singh, J. (1985). Biochemical basis of enhanced drug bioavailability by piperine: evidence that piperine is a potent inhibitor of drug metabolism. Journal of Pharmacology and Experimental Therapeutics, 232(1), 258-262.
• Srinivasan, K. (2007). Black pepper and its pungent principle-piperine: a review of diverse physiological effects. Critical reviews in food science and nutrition, 47(8), 735-748.
• Johnson, J. J., Bailey, H. H., & Mukhtar, H. (2010). Green tea polyphenols for prostate cancer chemoprevention: a translational perspective. Phytomedicine, 17(1), 3-13.

Literaire ondersteuning gezondheidseffecten piperine

Voor de liefhebber hebben we nog een kort literair overzicht samengesteld waarin de gefundeerde opname en gezondheidseffecten van piperine op zichzelf naar voren komen:

Meghwal, M., & Goswami, T. K. (2013). Piper nigrum and piperine: an update. Phytotherapy Research, 27(8), 1121-1130.

“Leading to biotransformative effects including chemoprevention, detoxification, and enhancement of the absorption and bioavailability of herbal and conventional drugs. Based on modern cell, animal, and human studies, piperine has been found to have immunomodulatory, anti‐oxidant, anti‐asthmatic, anti‐carcinogenic, anti‐inflammatory, anti‐ulcer, and anti‐amoebic properties.”

Srinivasan, K. (2007). Black pepper and its pungent principle-piperine: a review of diverse physiological effects. Critical reviews in food science and nutrition, 47(8), 735-748.

“Although initially there were a few controversial reports regarding its safety as a food additive, such evidence has been questionable, and later studies have established the safety of black pepper or its active principle, piperine, in several animal studies. Piperine, while it is non-genotoxic, has in fact been found to possess anti-mutagenic and anti-tumor influences.”

Mittal, R., & Gupta, R. L. (2000). In vitro antioxidant activity of piperine. Methods and findings in experimental and clinical pharmacology, 22(5), 271-274.

“The results depict that piperine possesses direct antioxidant activity against various free radicals. This study also opens newer views on the potential efficacy of piperine in protecting tissues from peroxidative damage.”

De veiligheid van piperine

We kregen ook de vraag of piperine wel veilig zou zijn. Daar durven we met zeer veel zelfvertrouwen ja op te zeggen!

Om de veiligheid van piperine te onderschrijven willen we nog even terug komen op de steak uit de inleiding. Wanneer we een receptuur van een zogenoemde peppersteak opzoeken zien we dat bij de bereiding van het stuk vlees (250 gr), zo’n 2,5 gram peper gebruikt wordt. Van zwarte peper weten we dat het tussen de 2 en 5% piperine bevat. Voor deze steak zou dat dus neerkomen op een dosering tussen de 50 en 125 mg piperine. Een enorm hoge dosering als we het afzetten tegen de doseringen piperine waar resveratrol doorgaans mee gecombineerd wordt. Een capsule met 150 mg resveratrol zien we namelijk vaak gecombineerd met 3 á 5 mg piperine. Het eten van een peppersteak zou dus levensgevaarlijk zijn als we sommige beweringen op het internet mogen geloven.

Er wordt vaak angstig naar voedingssupplementen gekeken. Mensen vergeten echter dat de nutriënten in voedingssupplementen uiteindelijk ook gewoon in onze dagelijkse voeding vertegenwoordigd zijn.

U mag nog steeds bellen

Resveratrol is dus op zichzelf slecht opneembaar, wat piperine de ideale leveringscompagnon maakt. Uit onderzoek blijkt ook dat de verbeterde opname die piperine bewerkstelligt drieledig is.

Met name het veelvuldig in de farmacie aangehaalde biochemische proces glucuronidering zou aan een verbeterde bioactiviteit van resveratrol in combinatie met piperine, in verhouding tot enkelvoudige resveratrol suppletie ten grondslag liggen.

We pogen met dit blog te onderbouwen waarom piperine dé ideale opnameversterker is voor resveratrol. We hopen daarmee ook de ongefundeerde twijfel rondom de specerij weggenomen te hebben. Zo niet dan mag u uiteraard nog steeds bellen!

Is gezondheid ook jouw passie en wil je meer leren over voeding en suppletie? Bekijk dan eens onze Orthomoleculair Adviseur Basis.