Orthomoleculair kennisinstituut
Menu

Jodium

In het kort
  • Jodium is een niet-metalen sporenelement dat nodig is voor de productie van schildklierhormoon
  • Jodiumtekort is een veelvoorkomend wereldwijd gezondheidsprobleem. Om deze reden voegt men jodium toe aan keukenzout
  • Andere (beperkte) bronnen van jodium zijn onder meer zeewier en zeedieren, eieren en koemelk
  • Jodium is onder andere belangrijk voor de cognitieve functie, het zenuwstelsel, het energiemetabolisme en de huid.
  • Jodium kan worden ingezet bij o.a.: Hypothyreoïdie, mastopathie, en zwangerschap
Vind een orthomoleculaire therapeut bij jou in de buurt
In het kort

Wat is jodium?

Jodium is een niet-metalen spoorelement met atoomnummer 53.1 Jodium is nodig voor de aanmaak van de schildklierhormonen thyroxine (T4) en triiodothyronine (T3).2 Jodiumtekort is een algemeen probleem voor de wereldgezondheid.3 De meest erkende vorm van deficiëntie is struma, een vergrote schildklier. Wereldwijd wordt jodiumdeficiëntie beschouwd als de meest voorkomende te voorkomen oorzaak van mentale retardatie.2 Vroeg in de twintigste eeuw was jodiumtekort gebruikelijk in de VS en Canada, maar de toevoeging van jodium aan zout heeft de volksgezondheid verbeterd.3 Voedingsbronnen van jodium anders dan gejodeerd zout omvatten zeewier en zeedieren, eieren en koemelk.1,4

Jodium is een essentiële voedingsstof voor de mens. Het jodiumgehalte van de meeste voedingsmiddelen is laag en wordt beïnvloed door agrarische factoren zoals bodemkwaliteit en klimaat. De meeste jodium wordt gevonden in de oceanen. Kustgronden hebben hogere bodemconcentraties van jodium dan inlandse bodems. Zeedieren concentreren jodium uit zeewater en hebben een hoger gehalte dan de meeste andere voedingsmiddelen.3 Zeewier, dat veel wordt geconsumeerd in Aziatische culturen, bevat ook een hoge concentratie jodium.2 Bewerkte voedingsmiddelen kunnen bevatten als gevolg van de toevoeging van jodaat aan zout.

Wat is jodium?

Interesse in een orthomoleculaire opleiding?

Start nu gratis of met € 1.000,- korting met het STAP-budget! Schrijf je in en ontvang direct je STAP-aanmeldingsbewijs.

Bekijk alle STAP-opleidingen

Gebruik

Oraal wordt jodium gebruikt voor endemische struma, schildklierstorm, hyperthyreoïdie, nodulair struma, stralingsnoodgeval geassocieerd met radioactieve jodiden, cutane sporotrichose, mastalgie en fibrocystische borstziekte. Het wordt ook gebruikt voor gewichtsverlies, het voorkomen van borstkanker, diabetes, hart- en vaatziekten, oculaire aandoeningen en als slijmoplossend middel. Het is ook gebruikt voor de behandeling van kanker, miltvuur en syfilis.

Topisch wordt jodium gebruikt voor dermatitis, erythema nodosum, erythema multiforme, eczeem, psoriasis, als antisepticum, ter voorkoming van mucositis, wondgenezing en voor diabetische voet- en veneuze beenulcera. Jodium wordt ook plaatselijk in de mond aangebracht voor parodontitis en om bloeding geassocieerd met extractie te verminderen. Het wordt ook gebruikt om de keel te spoelen om de symptomen van longontsteking te verminderen.

Oogheelkundig wordt jodium gebruikt om conjunctivitis en hoornvlieszweer te voorkomen. Intravaginaal wordt jodium gebruikt om post-keizersnede endometritis te voorkomen. Bij renale bekkeninstillatiesclerotherapie wordt jodium gebruikt voor chylurie.

Jodium wordt ook gebruikt voor waterzuivering.

Gebruik

Indicaties

De schildklier bevat bij de mens ongeveer 30% van het jodium van het lichaam voor de synthese van schildklierhormonen. Kleine hoeveelheden jodium worden aangetroffen in de speekselklieren, borst, choroïde plexus en maagslijmvliesweefsels. Jodium wordt voor 90% door de nieren uitgescheiden.3 Jodium omvat 65% thyroxine (T4) en 59% triiodothyronine (T3). Deze jodiumrijke schildklierhormonen regelen veel biochemische reacties, met name eiwitsynthese en enzymatische processen. Bij mensen met hyperthyreoïdie remt jodium de afgifte en synthese van het schildklierhormoon.2

De jodiumstatus wordt gemeten met behulp van urine-jodiumniveaus. Niveaus van 50-99 mcg/L worden beschouwd als milde deficiëntie. Urinespiegels van 20-49 mcg/L worden als matige deficiëntie beschouwd. Een niveau van minder dan 20 mcg/L wordt als ernstige tekortkoming beschouwd.2 Jodiumtekort leidt tot verschillende nadelige gevolgen.

Het vroegste klinische symptoom van jodiumtekort is laag circulerend schildklierhormoon en schildklierstimulerend hormoon (TSH), gevolgd door vergroting van de schildklier (struma).2,3,4 Jodiumtekort en daaropvolgende hypothyreoïdie kunnen leiden tot anovulatie, onvruchtbaarheid, auto-immune thyreoïditis en zwangerschapshypertensie bij vrouwen. Jodiumtekort gaat ook gepaard met een verhoogd risico op schildklierkanker. Sommige onderzoekers speculeren dat jodiumtekort ook het risico op andere kankers zoals prostaat-, borst-, endometrium- en eierstokkanker kan verhogen.2 Baby’s hebben het meeste jodium per kg lichaamsgewicht nodig; jodium wordt gevonden in hogere niveaus in colostrum versus moedermelk.4,5

Het schildklierhormoon is verantwoordelijk voor de myelinisatie van het ontwikkelende centrale zenuwstelsel. Als gevolg hiervan wordt jodiumtekort geassocieerd met mentale retardatie en in extreme gevallen cretinisme.3 De meeste ontwikkelde landen, waaronder de VS en Canada, screenen op hypothyreoïdie bij de geboorte.3

Antimicrobiële effecten

Wanneer lokaal gebruikt, oxideert jodium organische substraten, waardoor micro-organismen worden gedood.6

Antioxiderende effecten

In sommige weefsels kan jodium een ​​antioxiderend effect hebben.1,2 Er wordt gedacht dat jodium in aanwezigheid van waterstofperoxide, peroxidase en sommige onverzadigde vetzuren een elektron doneert, waardoor de schade als gevolg van zuurstofvrije radicalen afneemt.1

Hemostatische effecten

Klinisch onderzoek suggereert dat de povidon-jodiumoplossing helpt bij het stoppen van bloedingen in verband met het trekken van tanden. Dit effect is toegeschreven aan het oxiderende vermogen van jodium, resulterend in corrosie, evenals de verdikking en granulatie-eigenschappen van povidon.7

Radioprotectieve effecten

Jodium in de vorm van kaliumjodide kan de ophoping van radioactief jodium en schade aan de schildklier blokkeren of verminderen indien het wordt ingenomen voorafgaand aan of onmiddellijk na blootstelling aan radioactief jodium.8,9

Ademhalingseffecten

Jodidezouten, zoals kaliumjodide, kunnen de secretie van de luchtwegen verhogen en daardoor de slijmviscositeit verlagen, maar er is slechts beperkt ondersteunend bewijs voor dit effect.6

Indicaties

Veiligheid

Waarschijnlijk veilig

Indien oraal en geschikt gebruikt. Jodium is veilig in hoeveelheden die het toelaatbare hogere inname-niveau (UL) van 1100 mcg per dag niet overschrijden.3 Hogere doses kunnen op een veilige manier therapeutisch worden gebruikt met geschikte medische controle.10,11 In sommige delen van de wereld, zoals Japan, wordt de dagelijkse voedingsinname geraamd op 5280 mcg tot 13.800 mcg zonder nadelige gevolgen.2 Wanneer plaatselijk en passend gebruikt, als een 2% -oplossing. Een jodiumoplossing van 2% is door de FDA goedgekeurd.6

Mogelijk onzeker

Bij orale toediening in hoge doses. Vertel patiënten om langdurig gebruik van doses te vermijden die de UL van 1100 mcg per dag overschrijden zonder de juiste medische supervisie. Er bestaat bezorgdheid dat een hogere inname het risico op bijwerkingen zoals schildklierstoornissen, evenals thyroïditis, papillaire schildklierkanker, thyrotoxicose en atriale fibrillatie kan verhogen.3,12,13

Kinderen

Waarschijnlijk veilig

Bij oraal en passend gebruik.3 Jodium is veilig in hoeveelheden die de UL van 200 mcg per dag niet overschrijden voor kinderen van 1 tot 3 jaar, 300 mcg per dag voor kinderen van 4 tot 8 jaar, 600 mcg per dag voor kinderen van 9 tot 13 jaar en 900 mcg per dag voor adolescenten.3 Bij topicale toepassing als een 2% oplossing.6

Zwangerschap en lactatie

Waarschijnlijk veilig

Indien oraal en op de juiste manier gebruikt. Jodium is veilig in hoeveelheden die de UL van 1100 mcg per dag niet overschrijden.3 Jodium inname moet toenemen tijdens de zwangerschap en borstvoeding en adequate innames moeten beginnen zodra een patiënt zich ervan bewust is dat ze zwanger is.5

Mogelijk onzeker

Bij orale toediening in hoge doses. Vertel patiënten om te voorkomen dat de UL van 1100 mcg per dag of 900 mcg per dag wordt overschreden voor zwangere vrouwen van 14 tot 18 jaar. Een hogere inname kan een schildklierdisfunctie veroorzaken. 3 Ook hogere inname tijdens de zwangerschap veroorzaakt verhoogde jodiumgehaltes in moedermelk en babybloedmonsters. Ook is een hogere inname van jodium tijdens de zwangerschap in verband gebracht met een verhoogd risico op aangeboren hypothyreoïdie en verminderde metaal- en lichamelijke ontwikkeling bij het nageslacht.14,15,16,17

Veiligheid

Interacties

Medicijnen

Amiodaron (Cordaron)

Amiodaron bevat 37,3% jodium en kan het jodiumgehalte verhogen. Gelijktijdig gebruik met jodium kan het risico op buitensporige jodiumspiegels verhogen en de schildklierfunctie negatief beïnvloeden.3,18 Controleer de schildklierfunctie.

Antithyroide medicijnen

Gelijktijdig gebruik van thyreostatica met jodium kan leiden tot bijkomende hypothyreoïde activiteit en kan hypothyreoïdie veroorzaken.18,19

Lithium

Lithium kan de schildklierfunctie remmen. Gelijktijdig gebruik met jodium kan additieve of synergetische hypothyreoïde effecten hebben.18 Controleer de schildklierfunctie.

Voedsel

Kruisbloemige groenten

Goitrogenen, die aanwezig zijn in rauwe kruisbloemige groenten, kunnen de opname van jodium door de schildklier verstoren.20

Ziektes

Dermatitis herpetiformis

Jodium kan dermatitis herpetiformis verergeren.18,21,22 Vermijd jodium bij deze patiënten.

Schildklieraandoening

Overmatig jodium kan de schildklierdisfunctie verergeren. Langdurig gebruik of overmatige hoeveelheden jodiden kunnen hyperplasie van de schildklier, schildklieradenoom, de ziekte van Graves, ziekte van Hashimoto, struma en hypothyreoïdie veroorzaken of verergeren.6,23 Bovendien kunnen patiënten met auto-immuunziekte van de schildklier (AITD) een verhoogde gevoeligheid hebben voor de bijwerkingen van jodium.3,23

Interacties

Dosering

De National Academy of Medicine heeft de dagelijkse aanbevolen dagelijkse hoeveelheid (ADH) voor volwassenen vastgesteld op 150 mcg per dag.3 Tijdens de zwangerschap is de ADH 220 mcg per dag; tijdens borstvoeding is de ADH 290 mcg per dag.3 Aanvaardbare hoogste inname niveaus (UL) voor de inname van jodium zijn voor volwassenen (inclusief zwangere en zogende vrouwen) vastgesteld op 1100 mcg/dag. 3

Aandoening Dagdosering
Mastopathie 1x daags 150 – 400 mcg
Droge ogen 1x daags 150 – 400 mcg
Concentratieproblemen 1x daags 150 – 400 mcg
Zwangerschap 1x daags 175 mcg tijdens de zwangerschap en 200 mcg tijdens de periode van borstvoeding
Traag werkende schildklier (Hypothyreoïdie) 1 x daags 150 µg
Dosering
Referenties
  1. Monograph. Altern Med Rev. 2010 Sep;15(3):273-8.
  2. Patrick L. Iodine: Deficiency and therapeutic considerations. Altern Med Rev 2008;13:116-27.
  3. Food and Nutrition Board, Institute of Medicine. Dietary Reference Intakes for Vitamin A, Vitamin K, Arsenic, Boron, Chromium, Copper, Iodine, Iron, Manganese, Molybdenum, Nickel, Silicon, Vanadium, and Zinc. Washington, DC: National Academy Press, 2002.
  4. Speeckaert MM, Speeckaert R, Wierckx K, Delanghe JR, Kaufman JM. Value and pitfalls in iodine fortification and supplementation in the 21st century. Br J Nutr. 2011 Oct;106(7):964-73.
  5. Yarrington CD, Pearce EN. Dietary iodine in pregnancy and postpartum. Clin Obstet Gynecol 2011;54:459-70
  6. McEvoy GK, ed. AHFS Drug Information. Bethesda, MD: American Society of Health-System Pharmacists, 1998.
  7. Kumar, B. P., Maddi, A., Ramesh, K. V., Baliga, M. J., Rao, S. N., and Meenakshi. Is povidone-iodine a hemostyptic? A clinical study. Int J Oral Maxillofac.Surg 2006;35(8):765-766.
  8. World Health Organization. Guidelines for Iodine Prophylaxis following Nuclear Accidents.
  9. Center for Drug Evaluation and Research. Guidance. Potassium iodide as a thyroid blocking agent in radiation emergencies. Food and Drug Administration December 2001.
  10. Ghent WR, Eskin BA, Low DA, Hill LP. Iodine replacement in fibrocystic disease of the breast. Can J Surg 1993;36:453-60.
  11. Potassium iodide for nuclear exposure. Pharmacist’s Letter/Prescriber’s Letter 2001;17(12):171214.
  12. Aminorroaya, A., Rohani, S., Sattari, G., Haghighi, S., and Amini, M. Iodine repletion, thyrotoxicosis and atrial fibrillation in Isfahan, Iran. Ann Saudi.Med 2004;24(1):13-17.
  13. Teng, W., Shan, Z., Teng, X., Guan, H., Li, Y., Teng, D., Jin, Y., Yu, X., Fan, C., Chong, W., Yang, F., Dai, H., Yu, Y., Li, J., Chen, Y., Zhao, D., Shi, X., Hu, F., Mao, J., Gu, X., Yang, R., Tong, Y., Wang, W., Gao, T., and Li, C. Effect of iodine intake on thyroid diseases in China. N Engl.J Med 6-29-2006;354(26):2783-2793.
  14. Crawford, B. A., Cowell, C. T., Emder, P. J., Learoyd, D. L., Chua, E. L., Sinn, J., and Jack, M. M. Iodine toxicity from soy milk and seaweed ingestion is associated with serious thyroid dysfunction. Med J Aust. 10-4-2010;193(7):413-415.
  15. Connelly KJ, Boston BA, Pearce EN, Sesser D, Snyder D, Braverman LE, Pino S, LaFranchi SH. Congenital hypothyroidism caused by excess prenatal maternal iodine ingestion. J Pediatr. 2012 Oct;161(4):760-2.
  16. Kasahara T, Narumi S, Okasora K, Takaya R, Tamai H, Hasegawa T. Delayed onset congenital hypothyroidism in a patient with DUOX2 mutations and maternal iodine excess. Am J Med Genet A. 2013 Jan;161A(1):214-7.
  17. Murcia M, Rebagliato M, Iñiguez C, Lopez-Espinosa MJ, Estarlich M, Plaza B, Barona-Vilar C, Espada M, Vioque J, Ballester F. Effect of iodine supplementation during pregnancy on infant neurodevelopment at 1 year of age. Am J Epidemiol. 2011 Apr 1;173(7):804-12.
  18. Sterling JB, Heymann WR. Potassium iodide in dermatology: a 19th century drug for the 21st century-uses, pharmacology, adverse effects, and contraindications. J Am Acad Dermatol 2000;43:691-7.
  19. Goodman GA, Rall TW, Nies AS, Taylor P. The Pharmacological Basis of Therapeutics, 9th ed.
  20. Capen, C. C. Mechanisms of chemical injury of thyroid gland. Prog Clin Biol Res 1994;387:173-191.
  21. PL Detail-Document: Potassium iodide for thyroid protection against nuclear radiation. Pharmacist’s Letter/Prescriber’s Letter. March, 2011.
  22. Gol’dshtein, L. M. and Tkach, V. E. [Exacerbation of Duhring’s herpetiform dermatitis in a nursing infant undergoing angina treatment with an iodine preparation]. Vestn.Dermatol.Venerol. 1987;(4):60-61.
  23. Hoang TD, Mai VQ, Clyde PW, Shakir MK. Over-the-counter-drug-induced thyroid disorders. Endocr Pract. 2013 Mar-Apr;19(2):268-74.
Vademecum bestellen
Vademecum
Vademecum bestellen
3-secties
  • Aandoeningen
  • Monografie
  • Oplossingen

Prijs
€ 29,90 (exclusief BTW)

Bestel vademecum
Bestel vademecum
Sluiten