Erwteneiwit

Wat is erwteneiwit?

Erwteneiwit is een plantaardige eiwitbron afkomstig van erwten. Erwten bevatten van nature gemiddeld 8% eiwit, maar door verschillende bewerkingsprocessen kan dit gehalte worden verhoogd. Erwtenconcentraat, isolaat of hydrolysaat bevatten 60-95% eiwit.

Het bevat alle essentiële aminozuren, maar is relatief laag in methionine. Plantaardige eiwitbronnen bevatten vaak lagere hoeveelheden van bepaalde aminozuren. Door verschillende eiwitbronnen te combineren kan toch een volledig aminozuurprofiel ontstaan, bijvoorbeeld door eiwit uit peulvruchten te combineren met rijsteiwit.

Gebruik

Erwteneiwit wordt vaak gebruikt als alternatief voor dierlijke eiwitbronnen. Hoewel erwteneiwit gebruikt wordt voor verschillende gezondheidseffecten ontbreekt goed bewijs.

Sporters

Onderzoek naar de effecten van erwteneiwit bij sporters is beperkt. De meeste studies zijn klein en leveren onduidelijke resultaten.

Een kleine studie vergeleek erwteneiwit met weipoeder en water bij sporters. Erwteneiwit had geen effect op spierpijn of indicatoren van spierbeschadiging in vergelijking met weipoeder of water. Mogelijk was deze studie echter te klein om een verschil te meten. Gebruik van erwteneiwit of weipoeder was geblindeerd, maar gebruik van water niet. Hierdoor zouden verwachtingen van deelnemers en onderzoekers ook een rol kunnen spelen in de uitkomsten.

Een andere kleine studie bij gezonde, fysiek actieve ouderen vergeleek erwteneiwit met weipoeder en placebo. Erwteneiwit had geen effect op indicatoren van spierschade in vergelijking met placebo en was mogelijk minder effectief dan weipoeder. Spierpijn was ook niet anders dan in de placebo- of weipoedergroep.

Een  onderzoek naar spierkracht vond na een trainingsprogramma geen verschil in spierdikte en spierkracht bij gebruik van erwteneiwit, weipoeder of placebo. Bij deelnemers met een lage initiële spierkracht was de toename in spierdikte groter met erwteneiwit dan met placebo, en vergelijkbaar met weipoeder.

Een hele kleine studie vond dat inname van erwteneiwit tijdens een trainingsprogramma spierkracht verhoogde, vergelijkbaar met weipoeder. Deze studie was echter te klein en methodologisch te zwak om betrouwbare conclusies te trekken.

Gewichtsverlies

Erwteneiwit is ook onderzocht in obesitas omdat het mogelijk de eetlust zou kunnen onderdrukken. De effecten van erwteneiwit op obesitas zijn echter onbekend, en de effecten op eetlust zijn erg inconsistent.

Werking

Antibacteriële effecten: uit laboratoriumonderzoek bleek dat twee peptiden geïsoleerd uit erwtenproteïne de aanhechting van Helicobacter pylori tegengingen, zonder giftige effecten te hebben op deze bacterie.

Ontstekingsremmende effecten: bij dieren met colitis ulcerosa vertoonde erwteneiwit ontstekingsremmende activiteit. Een specifiek eiwit, de Bowman-Birk protease remmer, lijkt verantwoordelijk te zijn voor dit effect. In laboratoriumonderzoek remde een erwteneiwithydrolysaat ontstekingsprocessen, waaronder de productie van ontstekingscytokines en macrofaagactiviteit.

Glycemische effecten: in een kleine cross-overstudie verlaagde een drankje met erwteneiwit de bloedsuikerspiegel na de maaltijd. Er werden geen veranderingen gevonden in de GLP-1 of GIP niveaus.

Lipidemische effecten: plantaardige eiwitbronnen zijn geassocieerd met een verlaging in lipoproteïnes als cholesterol. In mens- en dieronderzoek zorgde erwteneiwit voor een verlaging van lipoproteïnes. Dieronderzoek suggereert dat erwteneiwit de opname van LDL cholesterol in cellen verhoogt en de productie van vetzuren vermindert. Erwteneiwit zou ook kunnen zorgen voor een verhoogde uitscheiding van gal met cholesterol. Theoretisch gezien zouden bepaalde wateroplosbare peptiden uit planteneiwit ook een rol kunnen spelen in de effecten op lipoproteïnes.

Bloeddruk: in dieronderzoeken zorgden peptiden uit erwteneiwit voor een verlaging van de bloeddruk.

Immuunsysteem: in dierstudies verhoogde erwteneiwithydrolysaat de activiteit van witte bloedcellen in het darmslijmvlies.

Spiereffecten: Er is interesse om erwtenproteïne als aanvulling op de voeding te gebruiken voor sporters. Het kan spieropbouw en kracht bevorderen, en spierpijn na inspanning verminderen. Plantaardige eiwitten zouden minder effectief kunnen zijn dan dierlijke eiwitten omdat ze lagere BCAA-niveaus bevatten en een lagere verteerbaarheid hebben. Er zijn ook soorten erwteneiwit die qua verteerbaarheid vergelijkbaar zijn met weipoeder of caseïne, en die van nature rijk zijn aan BCAA’s.

Veiligheid

Volwassenen

Erwteneiwit is waarschijnlijk veilig bij oraal gebruik in hoeveelheden die in voeding voorkomen. Erwteneiwit wordt algemeen gebruikt als voedsel.

Mogelijk is erwteneiwit veilig in hogere doseringen bij korte termijn gebruikt. in verschillende onderzoeken bleek erwteneiwit veilig tot 50 gram per dag, tot 12 weken lang. Ook erwteneiwithydrolysaat is met ogenschijnlijke veiligheid gebruikt, tot 3 gram per dag en tot 3 weken lang.

Interacties

Er zijn geen interacties bekend met medicijnen of supplementen

Erwteneiwit kan allergische reacties veroorzaken in mensen met een geschiedenis van voedselallergieën. Allergische reacties zijn gerapporteerd in kinderen met een geschiedenis van allergie voor onder andere pinda’s, (boom)noten, kikkererwten, linzen of kidneybonen.

Dosering

Erwteneiwit is vaak gebruikt in doseringen van 25 gram, twee keer per dag, tot 12 weken lang.