L-Theanine

Wat is L-Theanine?

L-theanine staat van oudsher bekend als het aminozuur met een ontspannende werking ⁽⁹⁾. Echter naast zijn ontspannende werking zou l-theanine ook een gunstige werking hebben op het cognitieve functioneren van de mens. Het is bijvoorbeeld bewezen dat de suppletie van l-theanine een bevorderende werking had op geheugen en aandacht bij mensen met milde cognitieve gebreken ⁽¹⁸⁾. Daarnaast zorgde de toediening van l-theanine voor een vermindering van aan bèta-amyloïd gerelateerde cognitieve gebreken bij muizen die Alzheimer hadden, wat een potentiele therapeutische waarde voor de behandeling van dementie suggereert ^{(19, 25)}. Bovendien bestaat er een relatie tussen de consumptie van groene thee extracten, waarin de voornaamste werkzame stof l-theanine is, en het tegengaan van cognitieve gebreken bij ouderen ⁽¹³⁾. Vergelijkbare resultaten werden verkregen in een onderzoek waar 2501 mensen over de 55 jaar een groene thee extract toegediend kregen ⁽¹⁵⁾. Daarnaast zijn er aanwijzingen dat suppletie van groene thee extracten voor betere cognitieve prestaties leidden bij ouderen, wat suggereert dat l-theanine een rol speelt bij de preventie van Alzheimer ⁽⁴⁾.

L-theanine heeft dus een positieve invloed op allerlei cognitieve functies, maar waar komen die verbeterde breinactiviteiten nu precies vandaan? In een studie gerelateerd aan de impact van groene thee op cognitie werd vastgesteld dat er een vergrote breinactiviteit te zien was in verschillende hersenregio’s tijdens zware cognitieve belasting na de toediening van een groene thee extract ⁽¹⁾. In dit onderzoek werd gedemonstreerd dat de suppletie van een groene thee extract een vergrote breinactiveiteit in de frontoparietale regio’s van de hersenen teweeg bracht tijdens het verwerken van taak gerelateerde informatie ⁽¹⁾. Deze uitkomsten suggereren dat l-theanine suppletie een modulerend effect heeft op het verwerken van taak gerelateerde informatie in belangrijke regio’s van het brein zoals de dorsolaterale prefrontale cortex ⁽⁶⁾. Het verhogen van breinactiviteit in cruciale hersenregio’s door suppletie met l-theanine heeft een positief effect op de cognitie en kan daarmee van waarde zijn in de therapeutische behandeling van cognitieve achteruitgang en Alzheimer.

Gebruik

Oraal wordt theanine gebruikt voor het verminderen van angst, stress, depressie, schizofrenie, het voorkomen van de ziekte van Alzheimer, het behandelen van attention deficit-hyperactivity disorder (ADHD) en het verbeteren van cognitieve prestaties en aanhoudende aandacht. Het wordt ook gebruikt voor hypertensie, het voorkomen van influenza, het verbeteren van de effecten en verdraagbaarheid van chemotherapiemedicijnen en het verminderen van de bijwerkingen van chemotherapie.

Werking

Theanine is het belangrijkste aminozuur dat in thee wordt aangetroffen. Thee bevat 1% tot 3% theanine ⁽²⁰⁾. Dit kan tot 60 mg per 200 ml portie zijn, maar ligt typisch tussen 4,5 mg en 24,5 mg ⁽³⁾. De overheersende vorm is L-theanine (98%) (96335). Theanine wordt ook gevonden in sommige paddenstoelen ⁽³⁾.

Antikankereffecten
Er is interesse om theanine aanvullend te gebruiken bij kanker. In onderzoeken met doxorubicine verhoogt theanine de concentratie van doxorubicine en adriamycine in tumoren door efflux van het geneesmiddel uit tumorcellen te blokkeren ⁽²²⁾. Theanine lijkt ook de concentratie van doxorubicine in tumorcellen te verhogen door glutamaattransporters te remmen. Theanine lijkt de effecten van doxorubicine en adriamycine op geneesmiddelgevoelige en multi-drug-resistente tumoren te versterken ⁽²²⁾. Theanine kan ook de onderdrukkende werking van doxorubicine op metastatische tumoren versterken. Dieronderzoek toont ook aan dat theanine de door doxorubicine geïnduceerde toxiciteit veroorzaakt door oxidatieve schade verlaagt door de glutamaatconcentraties te verhogen. Theanine lijkt ook diarree en verlies van eetlust te verminderen en de mate van voltooiing van chemotherapie bij patiënten met darmkanker te verbeteren ⁽²³⁾.

Dieronderzoek heeft aangetoond dat theanine de efflux van pirarubicine uit ovariumkankercellen remt. Evenzo remt theanine de efflux van idarubicine uit leukemiecellen in diermodellen ⁽²¹⁾. Bovendien lijkt theanine de toxiciteit van idarubicine te verminderen door nadelige effecten op leukocyten en beenmergcellen om te keren ⁽²¹⁾.

Antidepressieve effecten
Theanine lijkt qua structuur op L-glutamaat en concurreert met glutamaat op glutamaatreceptoren, hoewel het een lagere affiniteit heeft voor deze receptoren. Het is waarschijnlijk dat de antidepressieve effecten van theanine verband houden met de effecten op de glutamaterge route, waarbij de hoeveelheden glutamaat en glutamine in de hersenen worden gereguleerd ⁽⁸⁾. Bij dieren leidde suppletie met theanine tot herstel van stoornissen en vergroting van synaptische plasticiteit in de hersenen. Glutamatergische signalering reguleert de synaptische plasticiteit, en er wordt gespeculeerd dat de effecten van theanine op depressie dus gerelateerd kunnen zijn aan het effect op synaptische plasticiteit ⁽⁸⁾.

Ontstekingsremmende effecten
Klinisch vooronderzoek toont aan dat het toedienen van theanine samen met cysteïne perioperatief de biomerkers van ontsteking na een operatie vermindert. Aangenomen wordt dat de combinatie van theanine en cysteïne de bloedspiegels van interleukine (IL) -6 na een operatie vermindert door verlaging van de glutathione waarden te voorkomen ⁽¹⁷⁾.

Antioxiderende effecten
Na absorptie wordt theanine afgebroken tot glutaminezuur en ethylamine. In de cel worden cysteïne en glutaminezuur gecombineerd met glycine om het antioxidant glutathion (GSH) te vormen. Het effect van theanine op verzwakte toxiciteit secundair aan chemotherapie wordt geacht secundair te zijn aan verhogingen van intracellulaire GSH-concentraties in organen die worden beïnvloed door chemotherapie ⁽²³⁾.

Anxiolytische effecten
De anxiolytische effecten van theanine kunnen te wijten zijn aan de effecten op glutamaatreceptoren en de mogelijkheid dat het remmende neurotransmitters zoals glycine of gamma-aminoboterzuur (GABA) verhoogt ⁽⁸⁾.

Aandachtseffecten
Theanine alleen en in combinatie met cafeïne is onderzocht als een maat voor aandacht voor de effecten ervan op alfagolfactiviteit. Theanine lijkt de alpha-activiteit te verhogen wanneer het tijdens de rust wordt gemeten. In klinisch onderzoek verminderde een lagere dosis theanine de tonische (achtergrond) alfa niet significant, wat wijst op een mogelijk dosisafhankelijk effect. Het consumeren van theanine of cafeïne alleen was niet anders dan bij placebo. In combinatie met cafeïne 100 mg nam tonic alpha echter aanzienlijk af ⁽¹²⁾.

Cardiovasculaire effecten
Er is ook interesse in het gebruik van theanine voor hypertensie. Theanine beïnvloedt catecholamines die vasoconstrictie kunnen veroorzaken en tot een verhoging van de bloeddruk kunnen leiden. In diermodellen verlaagt theanine norepinefrinegehalten, wat de systolische en diastolische bloeddruk verlaagt ⁽²⁶⁾. Sommige onderzoeken tonen ook aan dat theanine de stimulerende effecten van cafeïne onderdrukt ⁽¹¹⁾. In andere onderzoeken is dit antagonistische effect echter niet aangetoond. Ook is er enig bewijs dat theanine een prikkelend effect kan veroorzaken bij gebruik in zeer kleine doses, wat suggereert dat de effecten van theanine dosisafhankelijk zijn ⁽¹⁰⁾.

Groene thee, die theanine bevat, kan atherosclerose voorkomen door de proliferatie van gladde spiercellen in de wanden van bloedvaten te remmen. Echter, theanine lijkt geen gladde spieren te beïnvloeden. Er zijn aanwijzingen dat theanine de ontwikkeling van atherosclerose zou kunnen voorkomen door lipideperoxidatie van lipoproteïnen met lage dichtheid (LDL) te remmen ⁽²⁸⁾.

Veiligheid

Theanine is veilig gebruikt in klinisch onderzoek in doses tot 400 mg per dag gedurende 8 weken ^{(8, 20, 23)}. Een specifiek product dat theanine 120 mg en groene thee-extract 720 mg (LGNC-07, LG Household & Health Care, Ltd) bevat, is veilig gebruikt wanneer het tweemaal daags wordt ingenomen gedurende maximaal 16 weken ⁽¹⁸⁾. Er zijn ook aanwijzingen dat een combinatie van catechine 378 mg en theanine 210 mg veilig kan worden gebruikt wanneer het eenmaal daags gedurende maximaal 5 maanden wordt ingenomen ⁽¹⁶⁾. Er is onvoldoende betrouwbare informatie over de veiligheid van theanine bij langdurig gebruik.

Een specifiek theanine product (Suntheanine, Taiyo Kagaku) 200 mg tweemaal daags is veilig gebruikt bij jongens van 8-12 jaar tot 6 weken ⁽¹⁴⁾.

Zwangerschap en lactatie

Onvoldoende betrouwbare informatie beschikbaar; vermijd te gebruiken.

Effectiviteit

Cognitieve prestaties
Voorlopig klinisch onderzoek toont aan dat het nemen van theanine 100 mg voorafgaand aan cognitieve tests de kans op fouten vermindert in vergelijking met placebo bij gezonde volwassenen ⁽⁵⁾.

Er zijn tegenstrijdige gegevens over de effecten van theanine op de cognitieve prestaties in combinatie met cafeïne. Sommige klinische onderzoeken tonen aan dat het gebruik van theanine en cafeïne de alertheid tijdens cognitieve tests niet verbetert in vergelijking met placebo ⁽³⁾. Uit ander voorlopig onderzoek blijkt dat de combinatie waakzaamheid en cognitieve prestaties verbetert en taak-geïnduceerde vermoeidheid vermindert in vergelijking met baseline en placebo ⁽³⁾. Of de combinatie van cafeïne en theanine superieur is aan elk afzonderlijk ingrediënt, is ook onduidelijk. Sommige voorlopige onderzoeken tonen aan dat het gebruik van theanine samen met cafeïne de cognitieve prestaties niet verbetert in vergelijking met elk afzonderlijk ingrediënt ⁽⁵⁾. Uit ander onderzoek blijkt dat cafeïne de alertheid meer verbetert dan theanine. Uit aanvullend onderzoek blijkt dat het drinken van theanine samen met cafeïne de cognitieve prestaties kan verminderen in vergelijking met het gebruik van alleen cafeïne.

Het beste bewijs tot nu toe, dat afkomstig is van een meta-analyse van 10 onderzoeken, suggereert dat het gebruik van theanine en cafeïne de reactietijd niet verbetert, maar de nauwkeurigheid verbetert tijdens een test waarbij een persoon de aandacht tussen verschillende taken moet schakelen. De combinatie lijkt ook de alertheid te verbeteren. De voordelen lijken niet afhankelijk te zijn van de dosis ⁽²⁾.

Aandacht
Voorlopig klinisch onderzoek toont aan dat het nemen van een enkele dosis theanine (Powder City Inc.) 200 mg selectieve aandacht verbetert, vergelijkbaar met het nemen van een enkele dosis cafeïne 160 mg. Het gebruik van de combinatie van cafeïne en theanine lijkt meer voordeel te bieden dan elk afzonderlijk ingrediënt. Het nemen van een lagere dosis theanine 100 mg lijkt de aandacht niet te verbeteren. Echter, het nemen van de lagere dosis theanine samen met een lagere dosis cafeïne 50 mg lijkt nuttig te zijn ⁽¹²⁾.

Attention deficit-hyperactivity disorder (ADHD)
Voorlopig klinisch onderzoek toont aan dat het nemen van een specifiek theanineproduct (Suntheanine, Taiyo Kagaku) ​​200 mg oraal tweemaal daags gedurende 6 weken, het percentage van de tijd doorgebracht in een goede nachtrust met ongeveer 5% verhoogt en het aantal periodes van nachtelijke activiteit met ongeveer 6% afnam vergeleken met placebo bij jongens van 8-12 met een diagnose ADHD ⁽¹⁴⁾.

Cognitieve beperking
Voorlopig klinisch onderzoek toont aan dat het nemen van een in de handel verkrijgbaar product dat theanine 120 mg en groene thee-extract 720 mg (LGNC-07, LG Household & Health Care, Ltd) het geheugen en de aandacht verbetert bij patiënten met milde cognitieve achteruitgang ⁽¹⁸⁾.

Darmkanker
Het nemen van een combinatie van cysteïne en theanine kan de nadelige effecten van chemotherapie met tegafur / gimeracil / oteracil (S-1) bij darmkankerpatiënten verminderen. Voorlopig klinisch onderzoek toont aan dat het eenmaal daags nemen van cystine 700 mg en theanine 280 mg (Ajinomoto Co. Inc.) de voltooiingssnelheid verhoogt van de eerste behandelingskuur met 49% en vermindert de incidentie van diarree met 37% en het eetlustverlies met 33% vergeleken met chemotherapie ⁽²³⁾.

Depressie
Een kleine klinische studie toont aan dat het nemen van een specifiek theanineproduct (Suntheanine, Taiyo Kagaku Co. Ltd.) 250 mg oraal bij het slapen gaan gedurende 8 weken, de symptomen vermindert en de slaapkwaliteit verbetert in vergelijking met de uitgangswaarde bij personen met milde depressie ⁽⁸⁾.

Schizofrenie
Voorlopig klinisch onderzoek toont aan dat gelijktijdig gebruik van theanine (Biosynergy) 400 mg oraal dagelijks gedurende 8 weken, samen met antipsychotische medicatie, angst vermindert en positieve en algemene psychopathologische symptomen verlaagt in vergelijking met placebo bij patiënten met schizofrenie en schizoaffectieve stoornissen. Het lijkt echter niet het algemene functioneren, negatieve symptomen zoals depressie, cognitief functioneren, extrapyramidale bijwerkingen of kwaliteit van leven te verbeteren ⁽²⁰⁾.

Spanning
Eén klinisch onderzoek toont aan dat het nemen van L-theanine (Taiyo Kagaku) ​​200 mg voorafgaand aan een psychologisch onderzoek spanningsangst vermindert en mogelijk bloeddrukverhogingen veroorzaakt door psychologische stress voorkomt ⁽²⁷⁾. Ander voorlopig klinisch onderzoek toont aan dat het nemen van theanine 200 mg tweemaal daags gedurende een week voorafgaand aan en gedurende de eerste 10 dagen van een apotheekpraktijkperiode subjectieve stressscores vermindert in vergelijking met placebo bij studenten in de farmacie ⁽²⁴⁾.

Bijwerkingen

Oraal kan theanine hoofdpijn en verhoogde slaperigheid veroorzaken ^{(7, 8)}.

Interacties

Medicijnen

Kijk uit met antihypertensieve medicijnen en stimulerende middelen.

Kruiden en supplementen

Kijk uit met cafeïne bevattende kruiden en supplementen en kruiden en supplementen met hypotensieve effecten.

Voedsel

Geen bijwerkingen bekend.

Lab testen

Geen bijwerkingen bekend.

Ziektes

Kijk uit met hypotensie.

Dosering

Cognitieve stoornis
Twee capsules combinatieproduct (LGNC-07, LG Household & Health Care, Ltd) met theanine 60 mg en groen thee extract 360 mg tweemaal daags na maaltijden gedurende 16 weken is gebruikt ⁽¹⁸⁾.

Cognitieve prestaties
Een enkele dosis theanine 100 mg voorafgaand aan cognitieve testen is gebruikt ⁽⁵⁾. Theanine is ook gebruikt in combinatie met cafeïne. Gebruikte combinatiedoses varieerden van 30-100 mg cafeïne en 12-100 mg theanine ⁽²⁾. Een in de handel verkrijgbaar theanineproduct (Suntheanine, Taiyo Kagaku Co. Ltd) van 97-100 mg is gecombineerd met cafeïne en gemengd met vloeibare Lipton-ijsthee of gedestilleerd water en Lipton-theepoeder dat een totale cafeïnedosis van 40- 50 mg ⁽³⁾.

Colonkanker
Een combinatie van cystine 700 mg en theanine 280 mg (Ajinomoto Co. Inc.) eenmaal daags beginnend een week voor en voortzetting tijdens S-1 chemotherapie gedurende een totaal van 35 dagen, is gebruikt ⁽²³⁾.

Depressie
Een specifiek theanineproduct (Suntheanine, Taiyo Kagaku Co. Ltd.) 250 mg voor het slapen gaan gedurende 8 weken is gebruikt ⁽⁸⁾.

Schizofrenie
Theanine (Biosynergy) 200 mg tweemaal daags gedurende 8 weken werd gebruikt ⁽²⁰⁾.

Stress
Een enkele dosis theanine (Taiyo Kagaku) ​​200 mg voorafgaand aan een stressinducerend onderzoek werd gebruikt ⁽²⁷⁾. Ook is theanine 200 mg tweemaal daags gedurende een week voorafgaand aan en gedurende de eerste 10 dagen van een apotheekpraktijkperiode gebruikt ⁽²⁴⁾.

Attention deficit-hyperactivity disorder (ADHD)
Een specifiek theanine product (Suntheanine, Taiyo Kagaku) ​​200 mg tweemaal daags gedurende 6 weken is gebruikt bij jongens van 8-12 jaar ⁽¹⁴⁾.