Herinner je de waterpokken van vroeger nog? Een aanval van vreselijke jeuk, een branderig gevoel en pijnlijke uitslag over je hele lichaam. Wanneer je als volwassene soortgelijke symptomen ervaart, dan heb je mogelijk te maken met gordelroos. Gordelroos is een infectieziekte die een pijnlijke, jeukende huiduitslag veroorzaakt. In enkele gevallen kan het resulteren in (chronische) zenuwpijn. Welke rol magnesium speelt in een gordelroos behandeling lees je in dit artikel.
Is gezondheid ook jouw passie en wil je meer leren over voeding en suppletie? Bekijk dan eens onze e-learning Orthomoleculair Adviseur Basis.
[advice]
Gordelroos, wat is het?
Gordelroos, ook wel herpes zoster genoemd, is een ziekte die wordt veroorzaakt door een reactivering van het varicella zoster virus, hetzelfde virus dat waterpokken veroorzaakt. Alleen mensen die waterpokken of het vaccin hebben gehad, kunnen gordelroos krijgen. Na besmetting blijft het virus latent aanwezig in de zenuwknopen, waaronder de hersenzenuw en ruggenmergzenuw (spinale ganglia).1
Een verzwakt immuunsysteem kan het virus vervolgens opnieuw activeren. Reactivering komt dan ook het meest voor bij 60+’ers en mensen met een onderdrukt immuunsysteem, bijvoorbeeld door stress, auto-immuniteit of HIV.2 In 2018 waren er in Nederland ongeveer 530 per 100.000 patiënten met gordelroos.3
Gordelroos is alleen besmettelijk voor mensen die geen waterpokken hebben gehad. Zij kunnen de ziekte alsnog krijgen wanneer ze in contact komen met open huiduitslag van iemand met gordelroos.
Welke gordelroos klachten zijn er?
Bij activatie van het virus verspreidt het zich langs de zenuwen van het ruggenmerg naar de huid. De zenuwen versturen sensorische informatie zoals jeuk, pijn of tintelingen van het ruggenmerg naar de hersenen.4
Zodra het virus aan het einde van deze sensorische zenuwen is aangekomen, bereikt het de huid en leidt het meestal tot uitslag. De uitslag verspreidt zich vaak in zogenoemde dermatomen. Dit is een huidgebied waar het gevoel wordt geleverd door één ruggenmergzenuw. Dit veroorzaakt de kenmerkende ‘gordel’ met blaren aan één kant van het lichaam, meestal op de romp, nek of gezicht.
Hoe verloopt gordelroos?
De eerste symptomen van gordelroos kunnen enkele dagen vóór de meer voor de hand liggende symptomen verschijnen. Dit zijn:
- Verdoofd gevoel van de huid
- Jeuk
- Tintelingen
- Branderig gevoel
Vaak volgt na een aantal dagen een pijnlijke rode, donkerroze, donkerbruine of paarsachtige uitslag:
- Uitslag die aan één kant van het lichaam verschijnt, zoals op de borst, buik, rug of gezicht
- Uitslag op gezicht en oren
- Jeuk
- Met vloeistof gevulde blaren die gemakkelijk breken
- Branderig gevoel
Sommige mensen met gordelroos ervaren symptomen die verder gaan dan pijn en uitslag:
- Koorts
- Rillingen
- Hoofdpijn
- Vermoeidheid
- Spierzwakte
Gordelroos klachten duren meestal tussen de 2 en 4 weken. En hoewel het in de meeste gevallen niet levensbedreigend is, kan gordelroos pijn, zoals rugpijn of gewichtspijn, veroorzaken. Als de symptomen niet binnen 10 dagen verminderen, neem dan contact op met een gezondheidsprofessional.
Zenuwpijn door gordelroos
De klachten van gordelroos verdwijnen meestal na zo’n 2 tot 4 weken. Bij een klein percentage patiënten trekt de zenuwpijn echter niet weg of treden er complicaties op.
Postherpetische neuralgie
Na genezing van de blaasjes en de huiduitslag kunnen de pijnklachten in hetzelfde gebied aanhouden. Dit wordt postherpetische neuralgie (PHN) genoemd. PHN veroorzaakt neuropathische pijn, of zenuwpijn, die optreedt langs het verloop van een zenuw. Neuropathische pijn wordt veroorzaakt wanneer een irritatie of beschadiging van een zenuw de neurologische structuur of functie ervan wijzigt. De pijnklachten worden vaak omschreven als scherpe, zeurende, brandende of jeukende pijn. Soms kan bij aanraking, afdrogen of het dragen van kleding een onaangenaam pijnlijk of jeukend gevoel ervaren worden. Er wordt geschat dat 1 op de 5 van mensen met gordelroos postherpetische neuralgie ontwikkelt.
De meeste mensen herstellen binnen een jaar van postherpetische neuralgie, maar in sommige gevallen kan het chronisch zijn.5
Hoe kan magnesium de gordelroos pijn verzachten?
Naast het anti-stress mineraal, noemen we magnesium ook wel liefkozend het wondermineraal. Magnesium speelt namelijk een essentiële rol bij de werking en gezondheid van ons zenuwstelsel.6 En zo ook de behandeling van gordelroos. We bespreken de vier opvallendste:
1. Magnesium helpt bij zenuwherstel
Beschadigde zenuwen hebben kans op herstel, waardoor de symptomen van neuropathie in de loop van de tijd kunnen verbeteren. Magnesium verbetert de snelheid waarmee zenuwen herstellen. In 2011 ontdekten onderzoekers dat magnesiumsuppletie bij proefdieren de zenuwregeneratie verbeterde en tegelijkertijd de functies versterkte.7
De link tussen gordelroos en magnesium is dan ook vrij makkelijk te maken. Als neuropathie het gevolg is van zenuwbeschadiging, zal een sneller herstel van de zenuwen de symptomen van neuropathie verminderen. Het nemen van magnesium zou het genezingsproces dus kunnen versnellen. Interessant is dat dezelfde studie ook aantoonde dat magnesium ontstekingen kan verlichten en de snelheid van celdood kan verminderen. Hierdoor vergroot de kans dat beschadigde zenuwen als gevolg van gordelroos, herstellen.
Lees in dit artikel meer over welke vormen van magnesium wanneer ingezet worden.
2. Magnesium kan mogelijk de duur van gordelroos verkorten
Onderzoek suggereert dat magnesium de ernst en duur van de symptomen kan verminderen. Een studie gepubliceerd in het Journal of Pineal Research, wees uit dat een combinatie van magnesium, fosfaat en vetzuren effectief was in het verkorten van herpes simplex-uitbraken.8
Hoewel het onderzoek gericht was op suppletie bij herpes simplex (wat onder andere een koortslip veroorzaakt) biedt dit ook kansen voor behandeling met gordelroos. Gordelroos behoort namelijk tot dezelfde virale familie als herpes simplex.
3. Magnesium werkt pijnstillend
Magnesium staat algemeen bekend om de voordelen bij pijnbestrijding. Dit komt deels vanwege de effecten op de overdracht van zenuwsignalen en de ontspannende werking op spieren. Voor gordelroospatiënten die neuropathie ervaren kan de pijnstillende werking van magnesium veel verschil maken.
Wetenschappelijk onderzoek ondersteunt de manieren waarop magnesium pijn kan verzachten. Magnesium werkt als een blokker van de N-methyl-D-aspartaatreceptor en kan een rol spelen bij het verminderen van pijngevoeligheid.9,10 Verschillende klinische- en dierenstudies hebben aangetoond dat magnesium een gunstig effect kan hebben bij neuropathische pijn.11,12,13
4. Magnesium verbetert de slaapkwaliteit
Neuropathie kan moeilijk zijn om mee om te gaan en kan leiden tot een gebrek aan slaap. Deels vanwege de pijn en het ongemak veroorzaakt door de aandoening, maar ook vanwege de extra stress.14
Van magnesium is aangetoond dat het werkt in de ondersteuning bij slapeloosheid. In een onderzoek onder 46 proefpersonen hadden magnesiumsupplementen een merkbaar effect op verschillende relevante factoren voor slapeloosheid. Waaronder slaapduur en de tijd die nodig is voor proefpersonen om in slaap te vallen.15
Tot slot
Gordelroos is een pijnlijke en vervelende aandoening die ons mee terug in de tijd neemt naar de periode waarin we waterpokken hadden. Jeuk, pijn, huidblaasjes, algehele malaise en zelfs langdurige zenuwpijn. ‘‘Wat te doen bij gordelroos?’’ is dan ook een veelgehoorde vraag. Behalve je immuunsysteem ondersteunen kan magnesium een belangrijke rol spelen. Door de brede inzetbaarheid en de kalmerende werking op ons zenuwstelsel, heeft het wondermineraal zijn sporen verdiend binnen de gordelroos behandeling.
Is gezondheid ook jouw passie en wil je meer leren over voeding en suppletie? Bekijk dan eens onze Orthomoleculair Adviseur Basis.
- Tsau, P. W., Liao, M. F., Hsu, J. L., Hsu, H. C., Peng, C. H., Lin, Y. C., Kuo, H. C., & Ro, L. S. (2020). Clinical Presentations and Outcome Studies of Cranial Nerve Involvement in Herpes Zoster Infection: A Retrospective Single-Center Analysis. Journal of clinical medicine, 9(4), 946. https://doi.org/10.3390/jcm9040946
- Sansone, R. A., & Sansone, L. A. (2014). Herpes zoster and postherpetic neuralgia: an examination of psychological antecedents. Innovations in clinical neuroscience, 11(5-6), 31–34.Bron 3
- Schurink-van’t Klooster, T. M., & De Melker, H. E. (2019). The National Immunisation Programme in the Netherlands: Surveillance and developments in 2018-2019.
- National Institute of Neurological Disorders and Stroke. (2022). Hope through research.
- (2021). Post-herpetic neuralgia.
- Vink, R., & Nechifor, M. (2011). Magnesium in the central nervous system.
- Pan, H. C., Sheu, M. L., Su, H. L., Chen, Y. J., Chen, C. J., Yang, D. Y., … & Cheng, F. C. (2011). Magnesium supplement promotes sciatic nerve regeneration and down-regulates inflammatory response. Magnesium Research, 24(2), 54-70.
- Nunes, O. D. S., & Pereira, R. D. S. (2008). Regression of herpes viral infection symptoms using melatonin and SB‐73: comparison with Acyclovir. Journal of Pineal Research, 44(4), 373-378.
- Na, H. S., Ryu, J. H., & Do, S. H. (2011). The role of magnesium in pain. Magnesium in the Central Nervous System [Internet].
- Shin, H. J., Na, H. S., & Do, S. H. (2020). Magnesium and pain. Nutrients, 12(8), 2184.
- Brill, S., Sedgwick, P. M., Hamann, W., & Di Vadi, P. P. (2002). Efficacy of intravenous magnesium in neuropathic pain. British journal of anaesthesia, 89(5), 711-714.
- Rondón, L. J., Privat, A. M., Daulhac, L., Davin, N., Mazur, A., Fialip, J., Eschalier, A., & Courteix, C. (2010). Magnesium attenuates chronic hypersensitivity and spinal cord NMDA receptor phosphorylation in a rat model of diabetic neuropathic pain. The Journal of physiology, 588(Pt 21), 4205–4215. https://doi.org/10.1113/jphysiol.2010.197004
- Srebro, D., Vuckovic, S., Milovanovic, A., Kosutic, J., Savic Vujovic, K., & Prostran, M. (2017). Magnesium in pain research: state of the art. Current medicinal chemistry, 24(4), 424-434.
- Cuciureanu, M. D., & Vink, R. (2011). Magnesium and stress. University of Adelaide Press.
- Abbasi, B., Kimiagar, M., Sadeghniiat, K., Shirazi, M. M., Hedayati, M., & Rashidkhani, B. (2012). The effect of magnesium supplementation on primary insomnia in elderly: A double-blind placebo-controlled clinical trial. Journal of research in medical sciences: the official journal of Isfahan University of Medical Sciences, 17(12), 1161.
