Orthomoleculair kennisinstituut
Menu

EPA

Wat is EPA?

Eicosapentaeenzuur (EPA verkort: 20:5 n-3) is een langketenig meervoudig onverzadigd vetzuur dat wordt aangetroffen in de weefsels van zeezoogdieren en vette vis. Het vetzuur heeft 20 koolstofatomen met vijf dubbele bindingen. De eerste dubbele binding bestaat uit drie koolstofatomen met het methyluiteinde van het molecuul (vandaar omega-3). EPA wordt samen met DHA (docosahexaeenzuur) ook aangetroffen in visleverolie en commerciële visolieproducten (8696).

In de afgelopen 100 jaar is er in westerse landen een afname geweest in de consumptie van omega-3 vetzuren, waaronder EPA. Dit is het gevolg van een verminderde inname van vis en mariene producten. Er is echter een toename geweest in de consumptie van omega-6 vetzuren, voornamelijk linolzuur.

Wetenschappelijke naam

Eicosapentaeenzuur

Wat is EPA?

Interesse in een orthomoleculaire opleiding?

Start nu gratis of met € 1.000,- korting met het STAP-budget! Schrijf je in en ontvang direct je STAP-aanmeldingsbewijs.

Bekijk alle STAP-opleidingen

Gebruik

Oraal wordt EPA gebruikt voor sommige cardiovasculaire aandoeningen, waaronder hart- en vaatziekten (CHZ), hartinfarct en hypertriglyceridemie. Het wordt ook gebruikt voor psychiatrishe aandoeningen, waaronder verschillende soorten depressie, schizofrenie, borderline persoonlijkheidsstoornig, de zieke van Alzheimer en ADHD. Daarnaast wordt het ook gebruikt voor cystische firbose, leeftijdsgebonden maculadegenaratie (LMD), psoriases, astma, diabetes en colitis ulcerosa. EPA wordt ingezet bij longkanker, prostaatkanker en om bijwerkingen geassocieerd met chemotherapie en voor kanker cachexie te verminderen.

Sommige vrouwen nemen EPA oraal in om de symptomen geassocieerd met de menopauze te verminderen, intra-uteriene groeivertraging te voorkomen en voor hypertensie als gevolg van zwangerschap.

In combinatie wordt eicosapentaeenzuur (EPA) samen met docosahexaeenzuur (DHA) vaak verwerkt in visoliepreparaten. Het wordt ingezet bij verschillende aandoeningen, waaronder het voorkomen en omkeren van cardiovasculaire aandoeningen, afnemende ectopische slagen (ventriculaire ritmestoornissen), astma, kanker, dysmenorroe, menopauze, allergische rhinitis, longziekten, lupus erythematodes (LE), lupus nefritis en IgA-nefropathie. Tevens worden EPA en DHA als combinatie gebruik als voorbehoeding van migrainehoofdpijn bij adolescenten, atopische dermatitis, de ziekte van Behçet, hyperlipidemie, hypertensie, psoriasis, het syndroom van Raynaud, reumatoïde artritis, de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa.

EPA wordt ook in combinatie met RNA en L-arganine in het perioperatieve proces gebruikt om infecties te verminderen, wondegenezing te verbeteren en de hersteltijd te verkorten. Het wordt ook gebruikt in combinatie met gamma-linoleenzuur voor hypertensie. Intraveneus wordt EPA samen met DHA gebruikt bij de behandeling van psoriasis.

Gebruik

Werking

Eicosapentaeenzuur is een lange-keten n-3 meervoudig onverzadigde vetzuur dat wordt aangetroffen in de weefsels van zeezoogdieren en vette vis. Eicosapentaeenzuur wordt ook aangetroffen in visleverolie en in commerciële visolieproducten (8696). Een andere indirecte bron van eicosapentaeenzuur is olie van bepaalde planten die behoren tot de teunisbloem- en borage-families. Deze oliën bevatten stearinezuur (n-octadecaanzuur), dat bij dieren en mensen wordt gemetaboliseerd tot eicosapentaeenzuur (91415, 91416). Het is echter niet duidelijk of eicosapentaeenzuur, geproduceerd via het metabolisme van stearidonzuur, dezelfde effecten heeft als andere bronnen van eicosapentaeenzuur.

Ontstekingsremmende effecten
Eicosapentaeenzuur concurreert met arachidonzuur voor opname in cyclooxygenase- en lipoxygenase-routes (8696). Dit kan een ontstekingsremmend effect hebben bij ziekten zoals psoriasis (1004). In menselijk onderzoek is aangetoond dat eicosapentaeenzuur de markers van ontstekingen zoals inflammatoire cytokines en C-reactief eiwit (CRP),  vermindert (91409, 91411, 91413).

Antiplateleteffecten
Eicosapentaeenzuur bleek de bloedplaatjesaggregatie met 12% te verminderen na 4 weken orale toediening. Het antiplatelet effect is mogelijk meer uitgesproken bij mannen dan bij vrouwen (90697). Voorlopig klinisch onderzoek toont aan dat eicosapentaeenzuur maximale plaatjesaggregatie (MPA) veroorzaakt door collageen onderdrukt, maar geen plaatjesaggregatie veroorzaakt door adenosinedifosfaat of arachidonzuur. Bij patiënten die clopidogrel en aspirine innemen na PCI met verhoogde P2Y12-reactie-eenheden (PRU) die een hoge bloedplaatjesreactiviteit (HTPR) vertonen, vermindert het innemen van eicosapentaeenzuur de P2Y12-reactie-eenheden (PRU) aanzienlijk. Het klinische effect van eicosapentaeenzuur op het verminderen van de hyporesponsiviteit van clopidogrel op basis van PRU-niveaus vereist verder onderzoek (96497).

Bloedstollingseffecten
Eicosapentaeenzuur vermindert de viscositeit van het bloed en verhoogt de vervormbaarheid van rode bloedcellen. Het vermindert ook de bloedplaatjesaggregatie (9930). Eicosapentaeenzuur heeft echter geen significante invloed op stollingsfactoren, fibrinogeenconcentraties, plasminogeenactivatorinhibitor-1 of weefselplasminogeenactivator (10323).

Cardiovasculaire effecten
Voorlopig klinisch onderzoek toont aan dat eicosapentaeenzuur het risico op een hartinfarct na percutane coronaire interventie vermindert (91412). Sommige voorlopige onderzoeken suggereren dat eicosapentaeenzuur kan worden opgenomen in atherosclerotische plaques, wat de stabiliteit van de plaque kan verbeteren en het risico op periprocedureel myocardinfarct na PCI kan helpen verminderen (94141). Tegenstrijdig onderzoek suggereert echter dat eicosapentaeenzuur niet noodzakelijkerwijs de plaque-stabiliteit verbetert, maar het lijkt de micro vasculaire functie en het plaque-lipidenvolume te verbeteren (91412, 96419). Er is ook voorlopig klinisch bewijs dat aantoont dat het toedienen van eicosapentaeenzuur onmiddellijk na percutane coronaire interventie de incidentie van bijwerkingen zoals overlijden vermindert (96420). Dit effect wordt toegeschreven aan ontstekingsremmende en overeenkomstige anti-aritmische activiteiten van eicosapentaeenzuur (91411).

Immunomodulerende effecten
Sommige voorlopige onderzoeken tonen aan dat eicosapentaeenzuur, in combinatie met RNA en L-arginine, het risico op infecties na een operatie aan het bovenste deel van het maagdarmkanaal helpt verminderen (5531). Het is mogelijk dat deze combinatie het infectierisico helpt verminderen door postoperatieve immunosuppressie te voorkomen. Voorlopig klinisch onderzoek toont aan dat enterale voeding aangevuld met eicosapentaeenzuur, RNA en L-arginine, gegeven gedurende 1-5 dagen na chirurgie voor bovenste gastro-intestinale maligniteiten, het aantal helper-T-cellen (CD4) en geactiveerde T-cellen verhoogt, evenals gemiddelde immunoglobuline M (IgM) -concentraties en B-lymfocytenindices na chirurgie (5533). Ook lijkt deze combinatie de concentraties van tumornecrosefactor (TNF) -alfa en interleukine (IL) -6 te verminderen en het herstel van concentraties van IL-1 bèta en IL-2-receptor te versnellen na chirurgie voor bovenste gastro-intestinale kanker (5532). Wanneer preoperatief gegeven, lijkt deze combinatie bovendien de expressie van HLA-DR-epitopen op monocyten te verhogen; lage monocyt HLA-DR-expressie duidt op immunodepressie (7819).

Sommige voorlopige onderzoeken suggereren echter dat eicosapentaeenzuur immunosuppressieve effecten kan hebben. Er is voorlopig bewijs dat eicosapentaeenzuur de activiteit van de natuurlijke killercellen (NK) vermindert. Onderzoekers denken dat dit effect nuttig kan zijn bij het voorkomen van afstoting na beenmerg- en orgaantransplantatie, maar verder onderzoek is nodig (8718).

Lipide-effecten
Puur eicosapentaeenzuur vermindert de serumtriglycerideconcentraties, maar heeft geen effect op de totale en low-density lipoproteïne (LDL) -cholesterol bij mild hypercholesterolemische mannen (6143, 10322). Er zijn aanwijzingen dat hogere verhoudingen van eicosapentaeenzuur tot arachidonzuur worden geassocieerd met lagere verhoudingen van totaal tot high-density lipoproteïne (HDL) cholesterol. EPA kan HDL-cholesterol met ongeveer 12% verhogen (10321).

Lipolytische effecten: Er zijn aanwijzingen dat aanvullend eicosapentaeenzuur het gewichtsverlies bij patiënten met cachectische kanker kan vertragen, mogelijk door lipolyse te remmen. Ander onderzoek suggereert dat eicosapentaeenzuur de lipolyse of lipide-oxidatie niet remt, wat suggereert dat een ander mechanisme mogelijk verantwoordelijk is voor dit effect (8717).

Neurologische effecten
Er zijn aanwijzingen dat eicosapentaeenzuur een additief effect kan hebben op de standaardbehandeling van symptomen geassocieerd met schizofrenie en recidiverende unipolaire depressieve stoornis, maar het is onbekend of eicosapentaeenzuur een eigen antipsychotische en antidepressieve activiteit heeft (8720, 10872). Voorlopig klinisch onderzoek suggereert dat eicosapentaeenzuur de responsiviteit van serotonine-receptoren bij patiënten met schizofrenie zou kunnen verbeteren (13762). Bij patiënten met depressie reguleert eicosapentaeenzuur de expressie van fosfolipase (PL) A2. Dit kan een rol spelen bij de antidepressieve effecten van eicosapentaeenzuur (99137). Sommige voorlopige gegevens in laboratoriumonderzoek suggereren dat hoewel opname van eicosapentaeenzuur in de hersenen laag is bij suppletie, het mogelijk is dat eicosapentaeenzuur celdood en atrofie in de hersenen kan voorkomen. Ook kunnen meer algemene methoden zoals ontstekingsremmende effecten een rol spelen (66129).

Werking

Veiligheid

Waarschijnlijk veilig

Indien oraal en op de juiste manier gebruikt.  Visolie die EPA bevat is tot 7 jaar lang veilig in gebruik gebleken (1016, 7819, 15497). Hoewel de voorgeschreven dosering EPA (Vascepa, voorheen ARM101, Amarin) volkomen veilig is gebruikt in dosering tot gram per dag (91409, 91410, 95715, 99136), bestaat er enige bezorgdheid dat een hoge inname van omega-3 vetzuren zoals EPA het risico op bloedingen kan verhogen. Om deze reden beveelt de Amerikaanse Food and Rugd Administration (FDA) aan dat consumenten de inname van EPA in combinatie met DHA beperken tot 3 gram per dag, met niet meer da 2 gram dagelijks uit een voedingssupplement (95739).

Bij intraveneuze toediening onder begeleiding van een zorgverlener. Visolie of omega-3 vetzuurlipidenemulsies die EPA bevatten, die gedurende 1-4 weken intraveneus worden toegediend, zijn veilig gebruikt (1004, 66042, 66421, 89323).

Zwangerschap en lactatie

Onvoldoende betrouwbare informatie beschikbaar; vermijd gebruik.

Effectiviteit

Effectief

Hypertriglyceridemie
Een specifiek ethyl-eicosapentaeenzuurproduct (Vascepa, voorheen ARM101, Amarin) is goedgekeurd door de Amerikaanse Food and Drug Administration (FDA) voor gebruik samen met dieetaanpassing om triglycerideniveaus te verlagen bij volwassen patiënten met ernstige (≥ 500 mg / dl) hypertriglyceridemie. Klinisch onderzoek toont aan dat het dagelijks nemen van dit voorgeschreven product met 4 gram gedurende 12 weken, de triglycerideniveaus met 33% verlaagt, het totale cholesterol met 16%, het lipoproteïne (VLDL) -cholesterol met zeer lage dichtheid met 29% en de apolipoproteïne B met 9% in vergelijking met placebo bij patiënten met deze aandoening (91410). Er zijn ook aanwijzingen dat het dagelijks gebruik van dit product met 4 gram per dag voor een periode van 12 weken het triglyceridegehalte met ongeveer 22% en het lipoproteïnecholesterol met lage dichtheid (LDL) met ongeveer 6% verlaagt. Dit in vergelijking met een placebo bij patiënten die statines gebruiken met aanhoudend verhoogde triglycerideniveaus (tussen 200 mg / dL en 500 mg / dL) (91409). Bij vrouwen met diabetes die statines gebruiken met aanhoudend verhoogde triglycerideniveaus, verlaagt dit product triglycerideniveaus met ongeveer 21,5% en het totale cholesterolgehalte met 12,5%, maar verlaagt het LDL-cholesterolgehalte niet in vergelijking met placebo 99136). Bovendien blijkt uit een groot klinisch onderzoek (REDUCE-IT) bij patiënten met LDL-cholesterolwaarden onder controle met statinetherapie, maar met aanhoudend verhoogde triglycerideniveaus en andere cardiovasculaire risicofactoren, dat het dagelijks innemen van Vascepa 4 gram het risico op ernstige ongunstige cardiovasculaire voorvallen met 25% vermindert in vergelijking met een placebo na een medische opvolging van 4,9 jaar. Het aantal van deze patiënten dat moest worden behandeld om één belangrijk cardiovasculair voorval te voorkomen is 21 (95715). Er is geen sterk bewijs dat EPA supplementen triglyceridenniveaus verlagen bij patiënten met hypertriglyceridemie.

Mogelijk effectief

Borderline persoonlijkheidsstoornis
Inname van dagelijks 8 gram EPA gedurende 8 weken per dag verbeterd bescheiden het aggresieve gedrag en depressie bij vrouwen met een matig ernstig borderline persoonlijkheidsstoornis (10348).

Coronaire hartziekte (CAD)
Populatieonderzoek suggereert dat verhoogde dieetconsumptie van eicosapentaeenzuur geassocieerd wordt met een bescheiden afname van het risico op mortaliteit bij patiënten met kransslagaderziekte (10322). Uit voorlopig klinisch onderzoek blijkt ook dat patiënten met hypercholesterolemie en een voorgeschiedenis van kransslagaderziekte die dagelijks 1800 mg ethyl-eicosapentaeenzuur (ethyl-EPA) gebruiken, het risico op ernstige hartaandoeningen met 19% verlaagt; ethyl-EPA lijkt echter geen plotselinge hartdood te verminderen (15497).

Depressie
Analyses van klinisch onderzoek tonen aan dat puur eicosapentaeenzuur of omega-3 vetzuur verrijkt met eicosapentaeenzuur (minimaal 60%) depressieve symptomen matig vermindert bij patiënten met een depressieve stoornis en patiënten met depressieve symptomatologie maar geen diagnose van depressieve stoornis (90680, 66129). Het gunstige effect van EPA lijkt dosisafhankelijk te zijn bij patiënten met een depressieve stoornis, maar niet bij patiënten met depressieve symptomatologie (90680). De behandelingsduur en de leeftijd van patiënten lijken niet van invloed te zijn op de effecten van eicosapentaeenzuur (66129).

Patiënten die al met conventionele antidepressiva worden behandeld, kunnen meer baat hebben bij eicosapentaeenzuur dan patiënten die geen antidepressiva gebruiken. Voorlopig klinisch onderzoek toont aan dat het nemen van ethyl-EPA oraal met 500 mg tot 1 gram 2x per dag met standaardtherapie, de symptomen van terugkerende ernstige depressie na 2 weken van behandeling verbetert, zoals een depressieve stemming, schuldgevoelens, waardeloosheid en slapeloosheid (10215, 10872). Een dosis ethyl-EPA van 1 gram per dag kan effectiever zijn voor depressie dan 2 gram per dag (10215). Bij patiënten die geen standaardtherapie gebruiken vermindert het gebruikt van met EPA verrijkt omega-3 vetzuur (ProEPA Xtra, NordicNaturals) gestandaardiseerd met EPA 1060 mg en DHA 274 mg gedurende 8 weken de symptomen van depressie bij patiënten met een depressie stoornis niet (90691).

Sommige onderzoeken suggereren dat EPA de ontwikkeling van ernstige depressies kan helpen voorkomen bij patiënten die worden behandeld met interferon-alfa. Klinisch onderzoek toont aan dat slechts 10% van de patiënten die gedurende 2 weken dagelijks 3,5 gram EPA gebruikten voorafgaand aan het begin van de behandeling met interferon-alfa therapie, ernstige depressie ervaarden tijdens de 24 weken durende behandeling. Dit in vergelijking tot 30% van de patiënten die een placebo gebruikten. Ook wordt het begin van depressie vertraagd van 5,3 weken tot 12 weken (90710).

Menopauze symptomen
Klinisch onderzoek toont aan dat inname van ethyl-EPA (driemaal daags 500 mg ethyl-EPA) een bescheiden afname van de frequentie van opvliegers oplevert in vergelijking met een placebo. Na 8 weken behandeling daalde het gemiddelde aantal opvliegers met 1,58 per dag bij vrouwen die ethyl-EPA gebruiken, echter, het gebruik van ethyl-EPA verminderde de ernst van opvliegers niet significant of verbeterde de algehele kwaliteit van leven (16901).

Myocardinfarct (MI)
Klinisch onderzoek bij patiënten met acute MI toont aan dat het dagelijks innemen van 1,8 gram eicosapentaeenzuur samen met 2 mg pravastatine gedurende een maand, beginnend binnen 24 uur na percutane coronaire interventie (PCI), de incidentie van bijwerkingen, waaronder hartdood, beroerte, re -infarct, ventriculaire aritmie en paroxysmale atriumfibrillatie, met 64% verlaagt in vergelijking met alleen pravastatine. In het bijzonder is de incidentie van ventriculaire aritmie verminderd met ongeveer 66% voor deze patiënten die werden behandeld met eicosapentaeenzuur plus pravastatine in vergelijking met alleen pravastatine (91411). Het nemen van dezelfde dosis eicosapentaeenzuur samen met dezelfde dosis pravastatine gedurende één jaar na PCI bij patiënten met acute MI vermindert ook het absolute risico op cardiovasculaire sterfte, MI, beroerte of coronaire revascularisatie met 11% in vergelijking met alleen pravastatine. De afname van cardiovasculaire voorvallen na één jaar was grotendeels te wijten aan een afname van cardiovasculaire sterfgevallen met ongeveer 6% (96420). Er zijn ook aanwijzingen dat het dagelijks innemen van 1,8 gram eicosapentaeenzuur samen met 4 mg pravastatine gedurende 6-8 maanden na PCI voor acuut coronair syndroom het plaque-lipidenvolume met 20% vermindert in vergelijking met alleen pravastatine (96419). Voorlopig onderzoek toont ook aan dat het nemen van eicosapentaeenzuur 0,9 gram tweemaal daags samen met statines gedurende een maand voorafgaand aan het ondergaan van PCI, de incidentie van periprocedureel (type IV) MI met ongeveer 25% zou kunnen verminderen in vergelijking met statines alleen (91412).

Leeftijdsgebonden maculaire degeneratie (AMD)
Verhoogde dieetconsumptie van eicosapentaeenzuur lijkt AMD niet te voorkomen (10324).

Allergische rhinitis (hooikoorts)
Oraal innemen van eicosapentaeenzuur lijkt geen symptomen van hooikoorts te verlichten, waaronder piepende ademhaling, hoest en neusklachten (1036).

Astma
Oraal innemen van eicosapentaeenzuur lijkt geen effect te hebben op astmasymptomen wanneer het gedurende 4 weken wordt gegeven (1023).

Taaislijmziekte
Eicosapentaeenzuur oraal innemen als een enkel middel lijkt de symptomen van cystische fibrose niet te verbeteren (1006,1027).

Diabetes
Oraal innemen van eicosapentaeenzuur lijkt het cholesterol of andere serumlipiden niet substantieel te verbeteren of de bloedsuikerspiegel of hemoglobine A1C (HbA1C) te verlagen bij patiënten met diabetes type 2 (10321).

Hypertensie
Een combinatie van eicosapentaeenzuur 0,48 gram plus gamma-linoleenzuur 0,12 gram lijkt de licht verhoogde diastolische bloeddruk (85 tot 94 mm Hg) niet te verlagen (13771).

Intra-uteriene groeivertraging (IUGR)
Eicosapentaeenzuur oraal innemen lijkt het risico op intra-uteriene groeivermindering niet te verminderen (1027).

Door zwangerschap veroorzaakte hypertensie
Het oraal innemen van eicosapentaeenzuur lijkt de door zwangerschap veroorzaakte hypertensie niet te verbeteren bij vrouwen met een verhoogd zwangerschapsrisico (1027).

Te beoordelen

Ziekte van Alzheimer
Populatieonderzoek suggereert dat hogere inname van eicosapentaeenzuur in de voeding niet geassocieerd is met een verminderd risico op het ontwikkelen van de ziekte van Alzheimer (15041).

ADHD
Sommige onderzoeken tonen aan dat lage plasmaspiegels van eicosapentaeenzuur en andere vetzuren geassocieerd zijn met ADHD bij kinderen (15496); het is echter niet bekend of het gebruik van eicosapentaeenzuursupplementen ADHD kan behandelen of voorkomen.

Cachexia
Bij patiënten met gevorderde niet-kleincellige longkanker, voorkomt het dagelijks innemen van een oraal voedingssupplement met eicosapentaeenzuur (ProSure, Abbott Nutrition) 2 gram dagelijks terwijl chemotherapie met paclitaxel en cisplatine / carboplatine wordt ondergaan het verlies van vetvrije massa in vergelijking met een isocalorische controle. voedingssupplement. Gebruik van het supplement met eicosapentaeenzuur verhoogt de vetvrije massa gemiddeld met 1,6 kg, vergeleken met een verlies van 2,0 kg in de controlegroep (91413). Bij patiënten met hoofd- en nekkanker, hoewel zij dagelijks 2 gram EPA gedurende 6 weken gebruikten samen met een polymeerdieet, beginnend vóór de antineoplastische behandeling, resulteert dit in behoud van gewicht en vetvrije massa vergeleken met de uitgangswaarde. Dit onderhoud verschild niet statistisch van het verlies van respectievelijk 2,1 kg en 1,3 kg bij patiënten die het polymere dieet zonder eicosapentaeenzuur gebruiken (99135).

Door chemotherapie veroorzaakte diarree
Bij patiënten met gevorderde niet-kleincellige longkanker, lijkt het nemen van een oraal voedingssupplement met 2 gram EPA (ProSure, Abbott Nutrition) per dag tijdens chemotherapie met paclitaxel en cisplatine / carboplatine geen diarree te voorkomen in vergelijking met het nemen van een isocalorische controle voedingswaarde supplement (91413).

Door chemotherapie veroorzaakte misselijkheid en braken (CINV)
Bij patiënten met gevorderde niet-kleincellige longkanker lijkt het nemen van een oraal voedingssupplement met eicosapentaeenzuur (ProSure, Abbott Nutrition) van 2 gram per dag tijdens chemotherapie met paclitaxel en cisplatine / carboplatine, geen misselijkheid of braken te voorkomen in vergelijking met het nemen van een isocalorisch middel controle voedingssupplement (91413).

Door chemotherapie geïnduceerde perifere neuropathie
Bij patiënten met gevorderde niet-kleincellige longkanker onder behandeling van chemotherapie met paclitaxel en cisplatin.carboplatin, die dagelijks een oraal voedingssupplement met eicosapentaeenzuur (ProSure, Abbott Nutrition) van 2 gram per dag nemen, wordt de ontwikkeling van neuropathiesymptomen matig voorkomen in vergelijking met het nemen van een isocalorische controle voedingssupplement (91413).

Chemotherapie-gerelateerde vermoeidheid
Bij patiënten met gevorderde niet-kleincellige longkanker, onder behandeling van chemotherapie met paclitaxel en cisplatine / carboplatine,  zorgt het nemen van een oraal voedingssupplement met eicosapentaeenzuur (ProSure, Abbott Nutrition) 2 gram per dag ervoor dat de symptomen van vermoeidheid matig afnemen in vergelijking met het nemen van een isocalorisch controle voedingssupplement (91413).

Longkanker
Bij patiënten met gevorderde niet-kleincellige longkanker, verbetert het innemen van een oraal voedingssupplement met eicosapentaeenzuur (ProSure, Abbott Nutrition) 2 gram per dag tijdens een periode van 12 maanden tijdens chemotherapie met paclitaxel en cisplatine / carboplatine de tumorrespons, de overleving of het fysiek functioneren niet in vergelijking met het nemen van een voedingssupplement met isocalorische controle (91413).

Postoperatieve infectie
Voorlopig onderzoek toont aan dat enterale voeding aangevuld met eicosapentaeenzuur in combinatie met RNA en L-arginine, gegeven tijdens de postoperatieve periode, het percentage patiënten met postoperatieve infectieuze / wondcomplicaties vermindert en de duur van ziekenhuisopname verkort met ongeveer 4 dagen in vergelijking met standaard enterale voeding (5531). Het is niet duidelijk of dit effect te wijten is aan eicosapentaeenzuur, RNA, L-arginine of de combinatie.

Postoperatief herstel: gewichtsverlies en ondervoeding komen vaak voor na slokdarmkankerresectie. Voorlopig klinisch onderzoek toont aan dat het toedienen van met eicosapentaeenzuur versterkte enterale voeding het verlies van lichaamsgewicht of vetvrije massa niet vermindert met een maand na de oesofagectomie in vergelijking met standaard enterale voeding (96504).

Prostaatkanker
Populatieonderzoek is niet consistent met betrekking tot de inname van eicosapentaeenzuur of bloedconcentraties van eicosapentaeenzuur en het risico op prostaatkanker. Een prospectieve studie toont aan dat hogere serumspiegels van eicosapentaeenzuur zijn geassocieerd met een lager risico op het ontwikkelen van prostaatkanker (15736). Een analyse van deze en andere prospectieve studies toont echter aan dat verhoogde inname van eicosapentaeenzuur in de voeding of verhoogde serumspiegels van eicosapentaeenzuur niet geassocieerd zijn met het risico op prostaatkanker (90677).

Voorlopig onderzoek toont aan dat het dagelijks nemen van eicosapentaeenzuur 4,48 gram en docosahexaeenzuur 2,88 gram per dag gedurende 12 weken, prostaatspecifieke antigeen (PSA) -niveaus vermindert bij mannen met normale PSA-waarden bij aanvang. Een correlatie tussen serum eicosapentaeenzuur niveaus en PSA niveaus werd gevonden. Het is onduidelijk of dit effect alleen te wijten was aan eicosapentaeenzuur (89423).

Psoriasis
Voorlopig klinisch bewijs toont aan dat het dagelijks innemen van 1,8 gram ethyl-eicosapentaeenzuur (ethyl-EPA) in combinatie met een lage dosis (20 mg per dag) etretinaat (Tegison, niet meer verkrijgbaar in de VS) effectiever is dan alleen etretinaat voor plaque psoriasis (66478).

Schizofrenie
Er is inconsistent bewijs over de effectiviteit van eicosapentaeenzuur bij schizofrenie. Sommige klinische onderzoeken tonen aan dat het de mentale toestand verbetert en dyskinesie vermindert bij gelijktijdig gebruik met anti psychotische medicijnen (8720). Ander klinisch onderzoek toont echter aan dat eicosapentaeenzuur de mentale toestand, cognitieve functie of stemming niet verbetert bij patiënten met schizofrenie die antipsychotica gebruiken (10347). Een analyse van klinisch onderzoek toont aan dat eicosapentaeenzuur de mentale toestand van schizofrene patiënten die voorafgaand aan de behandeling geen antipsychotica gebruiken, maar de patiënten die bij aanvang al met antipsychotica worden behandeld, licht verbetert. Er zijn aanwijzingen dat een veresterde vorm van eicosapentaeenzuur, ethyl-eicosapentaeenzuur, effectiever is dan eicosapentaeenzuur. Het gebruik van eicosapentaeenzuur lijkt de behoefte aan conventionele antipsychotica niet significant te verminderen (15039).

Colitis ulcerosa
Populatieonderzoek afgeleid van de Nurses’ Health Study, toont aan dat een hogere inname via de voeding van meervoudig onverzadigde vetzuren n-3 geassocieerd wordt met een verminderde incidentie van colitis ulcerosa. Een onderzoek toont aan dat het dagelijks nemen van 2 gram eicosapentaeenzuur gedurende 6 maanden, de fecale calprotectine spiegels, een marker voor darmslijmvliesontsteking, aanzienlijk vermindert: 40% in vergelijking met placebo. Bovendien werd een vermindering van 27% van de terugval van de ziekte waargenomen in de groep van eicosapentaeenzuur gebruikers (96503).

Meer bewijs is nodig om eicosapentaeenzuur voor deze toepassingen te beoordelen.

Veiligheid

Bijwerkingen

Oraal, eicosapentaeenzuur wordt meestal goed verdragen. Bijwerkingen gemeld in klinische studies omvatten misselijkheid; diarree; epigastrisch ongemak; huiduitslag; jeuk; bloedneus; en gewrichts-, rug- en spierpijn (15497). Voor visoliën die eicosapentaeenzuur en docosapentaeenzuur bevatten, kunnen bijwerkingen visachtige smaak, oprispingen, neusbloedingen, misselijkheid en losse ontlasting zijn (10007). Hoge doseringen visolie kunnen ook de bloedstolling verminderen en het risico op bloedingen verhogen (1313).

Bijwerkingen

Interacties

Medicijnen

Anticoagulant / Antiplatelet drugs
Theoretisch kan gelijktijdig gebruik van eicosapentaeenzuur met anticoagulantia of geneesmiddelen tegen bloedplaatjes, waaronder aspirine, het risico op bloedingen verhogen (9930). Sommige antistollingsmiddelen of geneesmiddelen tegen bloedplaatjes zijn aspirine, clopidogrel (Plavix), dalteparine (Fragmin), enoxaparine (Lovenox), heparine, ticlopidine (Ticlid), warfarine (Coumadin) en anderen.

Antihypertensieve drugs
Visolie die eicosapentaeenzuur bevat, kan de bloeddruk verlagen en kan additieve effecten hebben bij patiënten die worden behandeld met antihypertensiva (1001, 1020, 1030, 1033); voorzichtig gebruiken. Sommige antihypertensiva omvatten captopril (Capoten), enalapril (Vasotec), losartan (Cozaar), valsartan (Diovan), diltiazem (Cardizem), amlodipine (Norvasc), hydrochloorthiazide (HydroDIURIL), furosemide (Lasix) en vele anderen.

Kruiden en supplementen

Anticoagulante / antiplatelet kruiden en supplementen
Gelijktijdig gebruik van kruiden met bestanddelen die de bloedplaatjesaggregatie kunnen beïnvloeden, zou theoretisch het risico op bloedingen bij sommige mensen kunnen verhogen (9930). Deze kruiden omvatten engelwortel, kruidnagel, danshen (rode salie), knoflook, gember, ginkgo, Panax ginseng, rode klaver, kurkuma en anderen.

Voedsel

Geen bijwerkingen bekend.

Lab testen

Insuline
Eicosapentaeenzuur kan de nuchtere insuline-concentratie en testresultaten verhogen bij patiënten met milde hypercholesterolemie (6143).

Internationale normaliseerde ratio (INR), prothrobinetijd (PT)
Hoge doseringen van meer dan 3 gram per dag kunnen de bloedstolling verminderen, de INR en PT verhogen en het risico op bloedingen verhogen (1313).

Lage densiteit lipoprotein cholesterol (LD)
Eicosapentaeenzuur kan de LDL-serumconcentraties en testresultaten verlagen bij patiënten met hypercholesterolemie (15497).

Pulmonaire functietesten
Eicosapentaeenzuur kan een afname van longfunctietesten veroorzaken bij aspirine-gevoelige personen (11869).

Triglyceriden
Eicosapentaeenzuur kan serumtriglycerideconcentraties en testresultaten verlagen bij patiënten met hypercholesterolemie (6143).

Ziektes

Aspirine-gevoeligheid
Visolie en andere omega-3-vetzuren kunnen longfunctietesten verlagen bij sommige aspirine-gevoelige patiënten (11869).

Hypertensie
Visolie inclusief Eicosapentaeenzuur kan de bloeddruk verlagen en kan additieve effecten hebben bij patiënten met hoge bloeddruk die worden behandeld met antihypertensiva (1001,1020,1030,1033).

Interacties

Dosering

Volwassen

Oraal

Borderline persoonlijkheidsstoornis
Ethyleicosapentaeenzuur (ethyl-EPA) 1 gram per dag gedurende 8 weken is gebruikt (10348).

Door chemotherapie geïnduceerde perifere neuropathie
Een oraal voedingssupplement met eicosapentaeenzuur (ProSure, Abbott Nutririon, van dagelijks 2 gram, gelijktijdig met chemotherapiebehandeling met paclitaxel en cisplatine/carboplatine, wordt gebruikt (91413).

Aan chemotherapie gerelateerde vermoeidheid
Een oraal voedingssupplement met eicosapentaeenzuur (ProSure, Abbott Nutrition) 2 gram per dag tijdens chemotherapie met paclitaxel en cisplatine / carboplatine is gebruikt (91413).

Coronaire hartziekte (CHD)
Driemaal daags ethyleeneicosapentaeenzuur (EPA) 0,6 gram is gebruikt (15497).

Depressie
Voor de behandeling van depressie is tweemaal daags 0,5-1 gram ethyl-eicosapentaeenzuur (ethyl-EPA) gebruikt (10215,10872). In sommige gevallen wordt eicosapentaeenzuur ingenomen in combinatie met docosahexaeenzuur; de combinatieformuleringen die ten minste 60% eicosapentaeenzuur bevatten, lijken het beste te werken (90680,66129). Voor het voorkomen van depressie geassocieerd met de behandeling met interferon-alfa, is 3,5 gram eicosapentaeenzuur gedurende 2 weken per dag, voorafgaand aan de behandeling met interferon-alfa, gebruikt (90710).

Hypertriglyceridemie
Recept ethyl eicosapentaeenzuur (Vascepa, voorheen ARM101, Amarin) 4 gram per dag in twee verdeelde doseringen, genomen als aanvulling op een dieet en mogelijk statinebehandeling, is gebruikt (91409,91410,95715,99136).

Menopauzale symptomen
Ethyl-eicosapentaeenzuur (ethyl-EPA) 500 mg driemaal daags gedurende 8 weken is gebruikt (16901).

Myocardinfarct (MI)
Eicosapentaeenzuur 1,8 gram per dag in combinatie met statines, genomen gedurende één maand of een jaar na percutane coronaire interventie (PCI) voor acuut coronair syndroom of een acuut MI (91411,96420). Het gebruik van 1,8 gram per dag in combinatie met statines gedurende een maand voorafgaand aan een electieve PCI om periprocedureel myocardinfarct te voorkomen, is ook gebruikt (91412).

Psoriasis
Eicosapentaeenzuur, als ethyl-EPA, dagelijks 1,8 gram in combinatie met lage dosis (20 mg per dag) etretinaat (Tegison, niet langer verkrijgbaar in de VS) gedurende 12 weken (66478).

Schizofrenie
Eicosapentaeenzuur of ethyl-eicosapentaeenzuur 1-3 gram per dag in verdeelde doseringen gedurende 12-16 weken, is gebruikt (8720,15039).

Colitis ulcerosa
Eicosapentaeenzuur 1 gram tweemaal daags gedurende 6 maanden is gebruikt (96503).

Dosering
Referenties
  • 999 Akedo I, Ishikawa H, Nakamura T, et al. Three cases with familial adenomatous polyposis diagnosed as having malignant lesions in the course of a long-term trial using docosahexanoic acid (DHA)-concentrated fish oil capsules (abstract). Jpn J Clin Oncol 1998;28:762-5.
  • 1001 Prisco D, Paniccia R, Bandinelli B, et al. Effect of medium-term supplementation with a moderate dose of n-3 polyunsaturated fatty acids on blood pressure in mild hypertensive patients. Thromb Res 1998;1:105-12.
  • 1004 Mayser P, Mrowietz U, Arenberger P, et al. Omega-3 fatty acid-based lipid infusion in patients with chronic plaque psoriasis: results of a double-blind, randomized, placebo-controlled, multicenter trial. J Am Acad Dermatol 1998;38:539-47.
  • 1006 Thies N. The effect of 12 months’ treatment with eicosapentaenoic acid in five children with cystic fibrosis. J Paediatr Child Health 1997;33:349-51.
  • 1016 Saynor R, Gillott T. Changes in blood lipids and fibrinogen with a note on safety in a long term study on the effects of n-3 fatty acids in subjects receiving fish oil supplements and followed for seven years. Lipids 1992;27:533-8.
  • 1020 Toft I, Bonaa KH, Ingebretsen OC, et al. Effects of n-3 polyunsaturated fatty acids on glucose homeostasis and blood pressure in essential hypertension. A randomized, controlled trial. Ann Intern Med 1995;123:911-8.
  • 1023 Sakakibara H, Hirose K, Matsushita K, et al. Effect of supplementation with eicosapentaenoic acid ethylster MND-21, on generation of leukotrienes by calcium ionophore-activated leukocytes in bronchial asthma. Nihon Kyobu Shikkan Gakkai Zasshi 1995;33:395-402.
  • 1027 Bulstra-Ramakers MT, Huisjes HJ, Visser GH. The effects of 3g eicosapentaenoic acid daily on recurrence of intrauterine growth retardation and pregnancy induced hypertension. Br J Obstet Gynaecol 1995;102:123-6.
  • 1030 Sacks FM, Hebert P, Appel LJ, et al. Short report: the effect of fish oil on blood pressure and high-density lipoprotein-cholesterol levels in phase I of the trials of hypertension prevention. J Hypertens 1994;12:209-13.
  • 1033 Vandongen R, Mori TA, Burke V, et al. Effects on blood pressure of omega 3 fats in subjects at increased risk of cardiovascular disease. Hypertension 1993;22:371-9.
  • 1036 Thien FC, Mencia-Huerta J, Lee TH. Dietary fish oil effects on seasonal hay fever and asthma in pollen- sensitive subjects. Am Rev Respir Dis 1993;147:1138-43.
  • 1313 FDA. Center for Food Safety and Applied Nutrition. Letter regarding dietary supplement health claim for omega-3 fatty acids and coronary heart disease. Available at: http://www.fda.gov/ohrms/dockets/dockets/95s0316/95s-0316-Rpt0272-38-App…. (Accessed February 7, 2017).
  • 5531 Daly JM, Lieberman MD, Goldfine J, et al. Enteral nutrition with supplemental arginine, RNA, and omega-3 fatty acids in patients after operation: immunologic, metabolic and clinical outcome. Surgery 1992;112:56-67.
  • 5532 Senkal M, Kemen M, Homann HH, et al. Modulation of postoperative immune response by enteral nutrition with a diet enriched with arginine, RNA, and omega-3 fatty acids in patients with upper gastrointestinal cancer. Eur J Surg 1995;161:115-22.
  • 5533 Kemen M, Senkal M, Homann HH, et al. Early postoperative enteral nutrition with arginine-omega-3 fatty acids and ribonucleic acid-supplemented diet vs placebo in cancer patients: an immunologic evaluation of impact. Crit Care Med 1995;23:652-9.
  • 6143 Mori TA, Burke V, Puddey IB, et al. Purified eicosapentaenoic and docosahexaenoic acids have differential effects on serum lipids and lipoproteins, LDL particle size, glucose, and insulin in mildly hyperlipidemic men. Am J Clin Nutr 2000;71:1085-94.
  • 7148 Simopoulos AP. Essential fatty acids in health and chronic disease. Am J Clin Nutr 1999;70:560S-9S.
  • 7819 Tepaske R, Velthuis H, Oudemans-van Straaten HM, et al. Effect of preoperative oral immune-enhancing nutritional supplement on patients at high risk of infection after cardiac surgery: a randomised placebo-controlled trial. Lancet 2001;358:696-701.
  • 8696 Calder PC. N-3 polyunsaturated fatty acids, inflammation and immunity: pouring oil on troubled waters or another fishy tale? Nutr Res 2001;21:309-41.
  • 8717 Zuijdgeest-Van Leeuwen SD, Dagnelie PC, Wattimena JL, et al. Eicosapentaenoic acid ethyl ester supplementation: in cachectic cancer patients and healthy subjects: effects on lipolysis and lipid oxidation. Clin Nutr 2000;19:417-23.
  • 8718 Thies F, Nebe-von-Caron G, Powell JR, et al. Dietary supplementation with eicosapentaenoic acid, but not with other long-chain n-3 or n-6 polyunsaturated fatty acids, decreases natural killer cell activity in healthy subjects aged >55 y. Am J Clin Nutr 2001;73:539-48.
  • 8720 Emsley R, Myburgh C, Oosthuizen P, van Rensburg SJ. Randomized, placebo-controlled study of ethyl-eicosapentaenoic acid as supplemental treatment in schizophrenia. Am J Psychiatry 2002;159:1596-8.
  • 9930 Terano T, Hirai A, Hamazaki T, et al. Effect of oral administration of highly purified eicosapentaenoic acid on platelet function, blood viscosity and red cell deformability in healthy human subjects. Atherosclerosis 1983;46:321-31.
  • 10007 Kris-Ehterton PM, Harris WS, Appel LJ, et al. Fish consumption, fish oil, omega-3 fatty acids, and cardiovascular disease. Circulation 2002;106:2747-57.
  • 10215 Peet M, Horrobin DF. A dose-ranging study of the effects of ethyl-eicosapentaenoate in patients with ongoing depression despite apparently adequate treatment with standard drugs. Arch Gen Psychiatry 2002;59:913-9.
  • 10321 Woodman RJ, Mori TA, Burke V, et al. Effects of purified eicosapentaenoic and docosahexaenoic acids on glycemic control, blood pressure, and serum lipids in type 2 diabetic patients with treated hypertension. Am J Clin Nutr 2002;76:1007-15.
  • 10322 Erkkila AT, Lehto S, Pyorala K, Uusitupa MI. n-3 Fatty acids and 5-y risks of death and cardiovascular disease events in patients with coronary artery disease. Am J Clin Nutr 2003;78:65-71.
  • 10323 Finnegan YE, Howarth D, Minihane AM, et al. Plant and marine derived (n-3) polyunsaturated fatty acids do not affect blood coagulation and fibrinolytic factors in moderately hyperlipidemic humans. J Nutr 2003;133:2210-3.
  • 10324 Cho E, Hung S, Willet W, et al. Prospective study of dietary fat and the risk of age-related macular degeneration. Am J Clin Nutr 2001;73:209-18.
  • 10347 Fenton WS, Dickerson F, Boronow J, et al. A placebo-controlled trial of omega-3 fatty acid (ethyl eicosapentaenoic acid) supplementation for residual symptoms and cognitive impairment in schizophrenia. Am J Psychiatry 2001;158:2071-4.
  • 10348  Zanarini MC, Frankenburg FR. Omega-3 Fatty acid treatment of women with borderline personality disorder: a double-blind, placebo-controlled pilot study. Am J Psychiatry 2003;160:167-9.
  • 10872 Nemets B, Stahl Z, Belmaker RH. Addition of omega-3 fatty acid to maintenance medication treatment for recurrent unipolar depressive disorder. Am J Psychiatry 2002;159:477-9.
  • 11869 Picado C, Castillo JA, Schinca N, et al. Effects of a fish oil enriched diet on aspirin intolerant asthmatic patients: a pilot study. Thorax 1988;43:93-7.
  • 13762 Yao JK, Magan S, Sonel AF, et al. Effects of omega-3 fatty acid on platelet serotonin responsivity in patients with schizophrenia. Prostaglandins Leukot Essent Fatty Acids 2004;71:171-6.
  • 13771 Dokholyan RS, Albert CM, Appel LJ, et al. A trial of omega-3 fatty acids for prevention of hypertension. Am J Cardiol 2004;93:1041-3.
  • 15039 Joy CB, Mumby-Croft R, Joy LA. Polyunsaturated fatty acid supplementation for schizophrenia. Cochrane Database Syst Rev 2006;3:CD001257.
  • 15041 Morris MC, Evans DA, Bienias JL, et al. Consumption of fish and n-3 fatty acids and risk of incident Alzheimer disease. Arch Neurol 2003;60:940-6.
  • 15496 Stevens LJ, Zentall SS, Deck JL, et al. Essential fatty acid metabolism in boys with attention-deficit hyperactivity disorder. Am J Clin Nutr 1995;62:761-8.
  • 15497 Yokoyama M, Origasa H, Matsuzaki M, et al. Effects of eicosapentaenoic acid on major coronary events in hypercholesterolaemic patients (JELIS): a randomised open-label, blinded endpoint analysis. Lancet 2007;369:1090-8.
  • 15736 Chavarro JE, Stampfer MJ, Li H, et al. A prospective study of polyunsaturated fatty acid levels in blood and prostate cancer risk. Cancer Epidemiol Biomarkers Prev 2007;16:1364-70.
  • 16901 Lucas M, Asselin G, Merette C, et al. Effects of ethyl-eicosapentaenoic acid omega-3 fatty acid supplementation on hot flashes and quality of life among middle-aged women: a double-blind, placebo-controlled, randomized clinical trial. Menopause 2009;16:357-66.
  • 47953 Sanders, T. A. Polyunsaturated fatty acids in the food chain in Europe. Am J Clin Nutr 2000;71(1 Suppl):176S-178S.
  • 47954 Kris-Etherton, P. M., Taylor, D. S., Yu-Poth, S., Huth, P., Moriarty, K., Fishell, V., Hargrove, R. L., Zhao, G., and Etherton, T. D. Polyunsaturated fatty acids in the food chain in the United States. Am J Clin Nutr 2000;71(1 Suppl):179S-188S.
  • 47971 Simopoulos, A. P. Human requirement for N-3 polyunsaturated fatty acids. Poult.Sci 2000;79(7):961-970.
  • 66042 Bahadori, B., Uitz, E., Thonhofer, R., Trummer, M., Pestemer-Lach, I., McCarty, M., and Krejs, G. J. omega-3 Fatty acids infusions as adjuvant therapy in rheumatoid arthritis. JPEN J Parenter.Enteral Nutr 2010;34(2):151-155.
  • 66129 Sublette, M. E., Ellis, S. P., Geant, A. L., and Mann, J. J. Meta-analysis of the effects of eicosapentaenoic acid (EPA) in clinical trials in depression. J.Clin.Psychiatry 2011;72(12):1577-1584.
  • 66421 Katz, D. P., Manner, T., Furst, P., and Askanazi, J. The use of an intravenous fish oil emulsion enriched with omega-3 fatty acids in patients with cystic fibrosis. Nutrition 1996;12(5):334-339.
  • 66478 Danno, K. and Sugie, N. Combination therapy with low-dose etretinate and eicosapentaenoic acid for psoriasis vulgaris. J Dermatol. 1998;25(11):703-705.
  • 89323 Burkhart CS, Dell-Kuster S, Siegemund M, Pargger H, Marsch S, Strebel SP, Steiner LA.Effect of n-3 fatty acids on markers of brain injury and incidence of sepsis-associated delirium in septic patients. Acta Anaesthesiol Scand 2014;58(6):689-700.
  • 89423 Safarinejad MR, Shafiei N, Safarinejad S. Effects of EPA, ?-linolenic acid or coenzyme Q10 on serum prostate-specific antigen levels: a randomised, double-blind trial. Br J Nutr. 2013;110(1):164-71.
  • 90677 Fu YQ, Zheng JS, Yang B, Li D. Effect of individual omega-3 fatty acids on the risk of prostate cancer: a systematic review and dose-response meta-analysis of prospective cohort studies. J Epidemiol. 2015;25(4):261-74.
  • 90680 Grosso G, Pajak A, Marventano S, Castellano S, Galvano F, Bucolo C, Drago F, Caraci F. Role of omega-3 fatty acids in the treatment of depressive disorders: a comprehensive meta-analysis of randomized clinical trials. PLoS One. 2014 May 7;9(5):e96905.
  • 90691 Mischoulon D, Nierenberg AA, Schettler PJ, Kinkead BL, Fehling K, Martinson MA, Hyman Rapaport M. A double-blind, randomized controlled clinical trial comparing eicosapentaenoic acid versus docosahexaenoic acid for depression. J Clin Psychiatry. 2015 Jan;76(1):54-61.
  • 90697 Phang M, Lincz LF, Garg ML. Eicosapentaenoic and docosahexaenoic acid supplementations reduce platelet aggregation and hemostatic markers differentially in men and women. J Nutr. 2013 Apr;143(4):457-63.
  • 90710 Su KP, Lai HC, Yang HT, Su WP, Peng CY, Chang JP, Chang HC, Pariante CM. Omega-3 fatty acids in the prevention of interferon-alpha-induced depression: results from a randomized, controlled trial. Biol Psychiatry. 2014 Oct 1;76(7):559-66.
  • 91409 Ballantyne CM, Bays HE, Kastelein JJ, Stein E, Isaacsohn JL, Braeckman RA, Soni PN. Efficacy and safety of eicosapentaenoic acid ethyl ester (AMR101) therapy in statin-treated patients with persistent high triglycerides (from the ANCHOR study). Am J Cardiol. 2012 Oct 1;110(7):984-92.
  • 91410 Bays HE, Ballantyne CM, Kastelein JJ, Isaacsohn JL, Braeckman RA, Soni PN. Eicosapentaenoic acid ethyl ester (AMR101) therapy in patients with very high triglyceride levels (from the Multi-center, plAcebo-controlled, Randomized, double-blINd, 12-week study with an open-label Extension [MARINE] trial). Am J Cardiol. 2011 Sep 1;108(5):682-90.
  • 91411 Doi M, Nosaka K, Miyoshi T, Iwamoto M, Kajiya M, Okawa K, Nakayama R, Takagi W, Takeda K, Hirohata S, Ito H. Early eicosapentaenoic acid treatment after percutaneous coronary intervention reduces acute inflammatory responses and ventricular arrhythmias in patients with acute myocardial infarction: a randomized, controlled study. Int J Cardiol. 2014 Oct 20;176(3):577-82.
  • 91412 Kurita A, Takashima H, Ando H, Kumagai S, Waseda K, Gosho M, Amano T. Effects of eicosapentaenoic acid on peri-procedural (type IVa) myocardial infarction following elective coronary stenting. J Cardiol. 2015 Aug;66(2):114-9.
  • 91413 Sánchez-Lara K, Turcott JG, Juárez-Hernández E, Nuñez-Valencia C, Villanueva G, Guevara P, De la Torre-Vallejo M, Mohar A, Arrieta O. Effects of an oral nutritional supplement containing eicosapentaenoic acid on nutritional and clinical outcomes in patients with advanced non-small cell lung cancer: randomised trial. Clin Nutr. 2014 Dec;33(6):1017-23.
  • 91415 Kuhnt K, Weiß S, Kiehntopf M, Jahreis G. Consumption of echium oil increases EPA and DPA in blood fractions more efficiently compared to linseed oil in humans. Lipids Health Dis. 2016 Feb 18;15:32.
  • 91416 Kuhnt K, Fuhrmann C, Köhler M, Kiehntopf M, Jahreis G. Dietary echium oil increases long-chain n-3 PUFAs, including docosapentaenoic acid, in blood fractions and alters biochemical markers for cardiovascular disease independently of age, sex, and metabolic syndrome. J Nutr. 2014 Apr;144(4):447-60.
  • 94141 Cawood AL, Ding R, Napper FL, et al. Eicosapentaenoic acid (EPA) from highly concentrated n-3 fatty acid ethyl esters is incorporated into advanced atherosclerotic plaques and higher plaque EPA is associated with decreased plaque inflammation and increased stability. Atherosclerosis. 2010;212(1):252-9.
  • 94142 Braeckman RA, Stirtan WG, Soni PN. Pharmacokinetics of Eicosapentaenoic Acid in Plasma and Red Blood Cells After Multiple Oral Dosing With Icosapent Ethyl in Healthy Subjects. Clin Pharmacol Drug Dev. 2014 Mar;3(2):101-108.
  • 95715 Bhatt DL, Steg PG, Miller M, et al; REDUCE-IT Investigators. Cardiovascular Risk Reduction with Icosapent Ethyl for Hypertriglyceridemia. N Engl J Med. 2018 Nov 10. doi: 10.1056/NEJMoa1812792. [Epub ahead of print]
  • 95739 FDA announces qualified health claims for omega-3 fatty acids. Available at: https://www.fda.gov/Food/LabelingNutrition/ucm072756.htm. Accessed April 15 2019.
  • 96419 Watanabe T, Ando K, Daidoji H, Otaki Y, Sugawara S, Matsui M, et al; CHERRY study investigators. A randomized controlled trial of eicosapentaenoic acid in patients with coronary heart disease on statins. J Cardiol. 2017;70(6):537-544. doi: 10.1016/j.jjcc.2017.07.007.
  • 96420 Nosaka K, Miyoshi T, Iwamoto M, Kajiya M, Okawa K, Tsukuda S,et al. Early initiation of eicosapentaenoic acid and statin treatment is associated with better clinical outcomes than statin alone in patients with acute coronary syndromes: 1-year outcomes of a randomized controlled study. Int J Cardiol. 2017;228:173-179. doi: 10.1016/j.ijcard.2016.11.105.
  • 96497 Hosogoe N, Ishikawa S, Yokoyama N, Kozuma K, Isshiki T. Add-on Antiplatelet Effects of Eicosapentaenoic Acid With Tailored Dose Setting in Patients on Dual Antiplatelet Therapy. Int Heart J. 2017;58(4):481-485. doi: 10.1536/ihj.16-430.
  • 96503 Scaioli E, Sartini A, Bellanova M, Campieri M, Festi D, Bazzoli F, et al. Eicosapentaenoic acid reduces fecal levels of calprotectin and prevents relapse in patients with ulcerative colitis. Clin Gastroenterol Hepatol. 2018: S1542-3565(18)30106-X. doi: 10.1016/j.cgh.2018.01.036.
  • 96504 Healy LA, Ryan A, Doyle SL, Ní Bhuachalla ÉB, Cushen S, Segurado R, et al. Does prolonged enteral feeding with supplemental omega-3 fatty acids impact on Recovery post-esophagectomy: results of a randomized double-blind trial. Ann Surg. 2017;266(5):720-728. doi: 10.1097/SLA.0000000000002390.
  • 99135 Solís-Martínez O, Plasa-Carvalho V, Phillips-Sixtos G, et al. Effect of eicosapentaenoic acid on body composition and inflammation markers in patients with head and neck squamous cell cancer from a public hospital in Mexico. Nutr Cancer. 2018;70(4):663-670.
  • 99136 Brinton EA, Ballantyne CM, Guyton JR, et al. Lipid effects of icosapent ethyl in women with diabetes mellitus and persistent high triglycerides on statin treatment: ANCHOR Trial Subanalysis. J Womens Health (Larchmt). 2018;27(9):1170-1176.
  • 99137 Su KP, Yang HT, Chang JP, Shih YH, et al. Eicosapentaenoic and docosahexaenoic acids have different effects on peripheral phospholipase A2 gene expressions in acute depressed patients. Prog Neuropsychopharmacol Biol Psychiatry. 2018;80(Pt C):227-233.
Vind een orthomoleculaire therapeut bij jou in de buurt
Sluiten