Schizofrenie
- Schizofrenie is een hersenaandoening of psychische stoornis waarbij psychoses plaatsvinden.
- Symptomen van schizofrenie zijn hallucinaties, wanen, chaotische gedachtes en gevoelens of onduidelijke/onsamenhangende spraak.
- Erfelijkheid, traumatische gebeurtenissen en drank- en drugsgebruik kunnen oorzaken zijn van een psychose.
- Voeding bij schizofrenie zijn bronnen van foliumzuur (groene bladgroenten, peulvruchten), vette vis en voldoende vezels.
In het kort
- Schizofrenie is een hersenaandoening of psychische stoornis waarbij psychoses plaatsvinden.
- Symptomen van schizofrenie zijn hallucinaties, wanen, chaotische gedachtes en gevoelens of onduidelijke/onsamenhangende spraak.
- Erfelijkheid, traumatische gebeurtenissen en drank- en drugsgebruik kunnen oorzaken zijn van een psychose.
- Voeding bij schizofrenie zijn bronnen van foliumzuur (groene bladgroenten, peulvruchten), vette vis en voldoende vezels.
Wat is schizofrenie?
Schizofrenie is een hersenaandoening of psychische stoornis, wat men ook wel het psychosegevoeligheidssyndroom noemt. Wanneer iemand een psychose heeft, zit deze persoon in een toestand waar de grip op de realiteit verdwenen is. Men kan dingen horen of zien die er niet zijn (hallucineren) of heeft bepaalde overtuigingen en ideeën die niet juist zijn (wanen). Vaak gaat dit gepaard met een verwarde indruk. Psychoses kunnen door iedereen met schizofrenie anders ervaren worden.
Er zijn verschillende soorten schizofrenie. Niet iedereen heeft dezelfde combinatie aan klachten en daarom heeft elke vorm van schizofrenie eigen kenmerken:
- Paranoïde: wanneer je vooral last hebt van wanen en hallucinaties
- Gedesorganiseerd: de problemen kenmerken zich rondom denken en voelen. Spraak kan onduidelijk zijn en planning is lastig.
- Katatone schizofrenie: deze vorm heeft te maken met fysieke beweging. In sommige gevallen zit men een lange tijd stil terwijl in andere gevallen men overmatig en onnodig beweegt.
Een andere vorm is een schizoaffectieve stoornis waarbij men kenmerken heeft van schizofrenie en depressie. Deze vorm gaat gepaard met hallucinaties en verwardheid in combinatie met manische periodes en klinische depressie. Een schizofreniforme stoornis lijkt veel op schizofrenie, maar is niet langer dan 6 maanden aanwezig. Hierdoor kan geen schizofrenie vastgesteld worden.
Een veelvoorkomend misverstand is dat mensen met schizofrenie een gespleten persoonlijkheid hebben. Dit heeft niet met de schizofrenie betekenis te maken. Men schat dat 1 op de 100 of 125 mensen last heeft van schizofrenie. Gemiddeld hebben meer mannen dan vrouwen deze psychische aandoening.14
Interesse in een orthomoleculaire opleiding?
Start nu gratis of met € 1.000,- korting met het STAP-budget! Schrijf je in en ontvang direct je STAP-aanmeldingsbewijs.
Symptomen
Schizofrenie symptomen verschillen per vorm van schizofrenie. Bij een diagnose van schizofrenie heb je 6 maanden of langer last van twee of meer van de volgende kenmerken:
- Hallucinaties (het zien, horen, proeven, ruiken en voelen van dingen die er niet zijn)
- Wanen (overtuigingen van ideeën die niet juist zijn)
- Chaotische gedachtes en gevoelens
- Vlak gevoel
- Onduidelijke of onsamenhangende spraak of niet meer kunnen praten
- Overmatig bewegen of juist bewegingsarmoede
- Extreme negativiteit
Oorzaken
Er zijn verschillende oorzaken die een rol spelen bij schizofrenie:
- Erfelijkheid: genetische factoren als deze speelt een grote rol omdat schizofrenie erfelijk is.
- Omgevingsfactoren zoals stressvolle of traumatische gebeurtenissen.
- Drank- en drugsgebruik.
Voedingsadviezen
- Voeg bronnen van foliumzuur toe aan je eetpatroon zoals groene bladgroenten (spruitjes, andijvie, broccoli), peulvruchten en sommige fruitsoorten (citrusvruchten, meloen en kiwi’s).1,2 Een tekort aan foliumzuur verhoogt de ontstekingen in de hersenen.15,16
- Eet minimaal 2x per week vette vis (haring, makreel en/of zalm).3 Deze bevatten omega 3-vetzuren die goed zijn voor het brein.
- Consumeer voldoende vezels (volkoren graanproducten zoals roggebrood, volkoren pasta, zilvervliesrijst, havermout), groente, fruit en noten.4 Gezonde darmen zijn belangrijk voor een goede communicatie tussen de darmen en het brein.17
- Vermijd (snelle) suikers en koolhydraten zoals wit brood, witte rijst.3 Een schizofrenie diagnose betekent een verhoogd risico op suikerziekte.
- Reduceer cafeïnegebruik en vermijd alcohol en nicotine.5,6 Deze stoffen kunnen psychotische symptomen verergeren.18,19
- Eet minimaal 500 – 800 gram groente en fruit voor optimale vitamine C-waardes. Vitamine C kan de klachten verminderen.11,12,13
- Er zijn positieve effecten gevonden van het ketogeen dieet bij schizofrenie.25,26 Een van de theorieën wijst in de richting van een insulineresistentie in het brein. Bij het keto dieet ontstaan ketonlichamen die het brein gebruikt als brandstof in de plaats van glucose.
- Ook glutenvrij eten kan een positieve werking hebben en een vermindering van negatieve symptomen.26,27 Daarnaast is met schizofrenie de kans op coeliakie groter.28
Opmerkingen
Schizofrenie is een ernstig ziektebeeld dat speciale zorg vereist. Schizofrenie is niet te genezen maar behandelt men met reguliere medicijnen, voorlichting en in sommige gevallen psychotherapie. Behandeling is er vaak op gericht om de psychotische verschijnselen te verminderen en de intensiteit ervan te verlagen. Medicijnen onderdrukken dit terwijl de therapie je leert omgaan met deze ziekte.
Rol van CBD
CBD olie of Cannabidiol veroorzaakt, in tegenstelling tot THC, geen euforisch effect. Het middel gebruikt men soms als aanvulling op de standaard medicijnen. Het staat bekend om de rustgevende, kalmerende eigenschappen en werking op het endocannabinoïde systeem (ECS). Het vermoeden bestaat dat het ontstaan van psychoses te maken heeft met de verstoring van het ECS. CBD zou hierin de balans kunnen herstellen.20
Nutriënten
Nutriënt |
---|
CBD |
Vitamine D |
Foliumzuur (folaat) |
Vitamine B3 (Niacine) |
Vitamine C |
Omega 3 vetzuren |
Vitamine B12 |
Magnesium |
GABA |
GLA (borage olie) |
- Selhub, J. (2002). Folate, vitamin B12 and vitamin B6 and one carbon The journal of nutrition, health & aging, 6(1), 39-42.
- Sakuma, K., Matsunaga, S., Nomura, I., Okuya, M., Kishi, T., & Iwata, N. (2018). Folic acid/methylfolate for the treatment of psychopathology in schizophrenia: a systematic review and meta-analysis. Psychopharmacology, 235(8), 2303-2314.
- Peet, M. (2004). Nutrition and schizophrenia: beyond omega-3 fatty acids. Prostaglandins, leukotrienes and essential fatty acids, 70(4), 417-422.
- Brown, S., Birtwistle, J., Roe, L., & Thompson, C. (1999). The unhealthy lifestyle of people with schizophrenia. Psychological medicine, 29(3), 697-701.
- Mikkelsen, E. J. (1978). Caffeine and schizophrenia. The Journal of clinical psychiatry. Koczapski, A., Paredes, J., Kogan, C., Ledwidge, B., & Higenbottam, J. (1989).
- Effects of caffeine on behavior of schizophrenic inpatients. Schizophrenia Bulletin, 15(2), 339-344.
- Neven, A. (2018). Cannabidiol bij schizofrenie?. Tijdschrift voor Psychiatrie, 643-643.
- Neven, A. (2017). Cannabis bij psychotische stoornissen. Verslaving, 13(3), 165-173.
- Cui, X., McGrath, J. J., Burne, T. H., & Eyles, D. W. (2021). Vitamin D and schizophrenia: 20 years on. Molecular psychiatry, 26(7), 2708-2720.
- Xu, X. J., & Jiang, G. S. (2015). Niacin-respondent subset of schizophrenia–a therapeutic review. Eur Rev Med Pharmacol Sci, 19(6), 988-97.
- Subotičanec, K., Folnegović-Šmalc, V., Korbar, M., Meštrović, B., & Buzina, R. (1990). Vitamin C status in chronic schizophrenia. Biological Psychiatry, 28(11), 959-966.
- Sandyk, R., & Kanofsky, J. D. (1993). Vitamin C in the treatment of schizophrenia. International journal of neuroscience, 68(1-2), 67-71.
- Brown, H. E., & Roffman, J. L. (2014). Vitamin supplementation in the treatment of schizophrenia. CNS drugs, 28(7), 611-622.
- Boerma, M. A. M., Van Der Stel, J. C., Van Amelsvoort, T. H., Linszen, D. H., & De Haan, L. (2010). Vrouwen, schizofrenie en oestrogeen; neurobiologische hypothesen en interventiestudies. Tijdschrift voor Psychiatrie.
- Hoes, M. J. A. J. M. (2013). Voeding en psyche. In Informatorium Voeding en Diëtetiek-Dieetleer(pp. 1506-1515). Bohn Stafleu van Loghum, Houten.
- Claassen, E., & Pronker, E. (2016). Voeding en immunologie. In Informatorium voor Voeding en Diëtetiek(pp. 65-105). Bohn Stafleu van Loghum, Houten.
- Martin, C. R., Osadchiy, V., Kalani, A., & Mayer, E. A. (2018). The brain-gut-microbiome axis. Cellular and molecular gastroenterology and hepatology, 6(2), 133-148.
- Doedens, P., & Storm-Versloot, M. N. (2013). Werkt cafeïne negatief bij patiënten die bekend zijn met psychosen?. Nursing, 24-25.
- Lambert, T. J., & Chapman, L. H. (2004). Diabetes, psychotic disorders and antipsychotic therapy: a consensus statement. The Medical Journal of Australia, 181(10), 544-548.
- Rohleder, C., Müller, J. K., Lange, B., & Leweke, F. M. (2016). Cannabidiol as a potential new type of an antipsychotic. A critical review of the evidence. Frontiers in Pharmacology, 7, 422.
- Ordak, M., Matras, J., Muszynska, E., Nasierowski, T., & Bujalska-Zadrozny, M. (2017). Magnesium in schizophrenia. Pharmacological Reports, 69(5), 929-934.
- Wassef, A., Baker, J., & Kochan, L. D. (2003). GABA and schizophrenia: a review of basic science and clinical studies. Journal of clinical psychopharmacology, 23(6), 601-640.
- Horrobin, D. F. (1992). The relationship between schizophrenia and essential fatty acid and eicosanoid metabolism. Prostaglandins, leukotrienes and essential fatty acids, 46(1), 71-77.
- Vaddadi, K. (2006). Essential fatty acids and mental illness. International Review of Psychiatry, 18(2), 81-84.
- Sarnyai, Z., Kraeuter, A. K., & Palmer, C. M. (2019). Ketogenic diet for schizophrenia: clinical implication. Current Opinion in Psychiatry, 32(5), 394-401. Gilbert-Jaramillo, J., Vargas-Pico, D., Espinosa-Mendoza, T., Falk, S., Llanos-Fernández, K., Guerrero-Haro, J., … & Palmer, C. (2018). The effects of the ketogenic diet on psychiatric symptomatology, weight and metabolic dysfunction in schizophrenia patients. Clinical Nutrition and Metabolism, 1(1), 1-5.
- Kelly, D. L., Demyanovich, H. K., Rodriguez, K. M., Čiháková, D., Talor, M. V., McMahon, R. P., … & Eaton, W. W. (2019). Randomized controlled trial of a gluten-free diet in patients with schizophrenia positive for antigliadin antibodies (AGA IgG): a pilot feasibility study. Journal of Psychiatry and Neuroscience, 44(4), 269-276.
- Levinta, A., Mukovozov, I., & Tsoutsoulas, C. (2018). Use of a gluten-free diet in schizophrenia: a systematic review. Advances in Nutrition, 9(6), 824-832.
- Bender, L. (1953). Childhood schizophrenia. Psychiatric Quarterly.