- Wat is reuma en wat zijn de bekende reuma soorten?
- Wat zijn de eerste reuma symptomen?
- Welke reuma symptomen zijn er nog meer?
- Reuma en voeding: is er een specifiek dieet?
Dat reuma alleen ouderen treft is een misvatting die we in dit artikel de wereld uit helpen. Iedereen, op elke leeftijd, kan ermee te maken krijgen. Reuma is bovendien niet één aandoening, maar een overkoepelende term voor meer dan 100 kwalen die de gewrichten, spieren of pezen treffen. Wat zijn de eerste reuma symptomen en wat hebben reuma en voeding met elkaar te maken? Je leest het hier.
Is gezondheid ook jouw passie en wil je meer leren over voeding en suppletie? Bekijk dan eens onze e-learning Orthomoleculair Adviseur Basis.
[advice]
Wat is reuma en wat zijn de bekende reuma soorten?
Reuma kent verschillende vormen en treft de spieren, gewrichten of pezen. Het is een pijnlijke aandoening waarvan de precieze oorzaak onbekend is. In enkele gevallen, zoals bij de ziekte van Bechterew en reumatoïde artritis, gaat het om een auto-immuunziekte. Dit betekent dat je eigen immuunsysteem zich tegen je keert en gezonde cellen aanvalt. De meeste vormen van reuma veroorzaken ontstekingsreacties, stijfheid en pijnklachten. Dit levert veel vermoeidheid en bewegingsbeperkingen op in het dagelijkse leven. Klachten kunnen gedurende de dag afnemen of juist toenemen. Reuma kan alle leeftijden treffen en is dus zeker geen ouderdomskwaaltje. Zo zijn er volgens ReumaNederland momenteel tussen de 2.000 en 3.000 kinderen in Nederland met jeugdreuma. Bovendien is vijf procent van de reumapatiënten in Nederland jonger dan 45 jaar wat neer komt op bijna 100.000 mensen.1
We delen de reuma soorten op in drie categorieën:
- Ontstekingsreuma: onder andere reumatoïde artritis, axiale spondylartritis en het syndroom van Sjögren vallen hieronder. De exacte oorzaak is onbekend, meestal gaat het om een ontregeld immuunsysteem.
- Artrose: deze reuma soort treft het kraakbeen in gewrichten waardoor het dunner, droger en brokkelig wordt. Uiteindelijk schuren de botten langs elkaar heen. Artrose kan ontstaan door een ongeval of overbelasting maar ook factoren als erfelijkheid en overgewicht kunnen een rol spelen.
- Weke delen reuma: ook bekend als fibromyalgie. Dit syndroom uit zich in de spieren in plaats van de gewrichten en veroorzaakt naast pijnklachten algehele vermoeidheid.
Bepaalde vormen van reuma worden pas laat opgemerkt waardoor – met name jonge – mensen vaak lang doorlopen met klachten. En dat terwijl een vroege diagnose van grote invloed kan zijn op het verloop van de aandoening.
Wat zijn de eerste reuma symptomen?
Reuma kenmerkt zich veelal door pijnklachten en stijfheid in het bewegingsapparaat. Dit levert moeilijkheden op met bewegen waardoor je soms moeizaam op gang komt. Eenmaal in beweging lijkt het vervolgens makkelijker te gaan. Ook warme of gezwollen gewrichten zijn bekende symptomen van reuma.
Artritis is vaak het eerst merkbaar in de handen en voeten terwijl artrose meestal het kniegewricht treft. De hevigheid van de klachten verschilt van dag tot dag. Zo kan het zijn dat je een dag geen last hebt, en daarna dagen niet vooruit te branden bent. Ook melden patiënten dat het weer invloed heeft op hun reuma klachten. Met name vochtig weer, veel wind en een lage luchtdruk lijken reuma symptomen te verergeren.
Wanneer de klachten al enkele weken spelen is het raadzaam een arts te bezoeken. In geval van reuma geldt dan ook: hoe eerder de aandoening wordt vastgesteld, hoe beter. Door tijdig ingrijpen kun je schade beperken en het onvoorspelbare verloop tot op zekere hoogte remmen. Samen met een reumatoloog overleg je welke behandelmethode het beste aansluit op jouw situatie. Dit kan in de vorm van medicatie, fysiotherapie, een operatie of alternatieve therapieën als acupunctuur, homeopathie of orthomoleculaire therapie.
Welke reuma symptomen zijn er nog meer?
Overige reuma symptomen hangen af van welk soort reuma er sprake is. Hieronder sommen we een aantal veelvoorkomende symptomen van ontstekingsreuma en artrose op.
Symptomen van ontstekingsreuma kunnen zijn:
- Pijnlijke gewrichten
- Warme gewrichten en pezen
- Roodheid
- Zwellingen
- Droge ogen
- Droge mond
- Oogontsteking
- Haaruitval
- Koorts
- Vermoeidheid
Symptomen van artrose kunnen zijn:
- Inlooppijn (knie-artrose)
- Wrijvende of knarsende gewrichten (crepitatie)
- Pijnklachten bij traplopen en afdalen
- Verdikkingen en vervormingen van het gewricht
- Pijn in het heupgebied tot en met de lies (heupartrose)
- Uitstraling naar bovenbeen en de knie (heupartrose)
- Pijn aan de zijkant van de heup in de peesaanhechting
- Uitstraling in de lies
- Afwijkende stand van de vingers
- Misvormingen in de wervelkolom
Reuma en voeding: is er een specifiek dieet?
Ondanks de toenemende wetenschappelijke studies naar het verband tussen reuma en voeding is het tot op heden onvoldoende om een specifiek reuma dieet op te stellen. Op basis van huidige bevindingen kunnen we wel aanbevelingen doen. Zo lijkt er een sterk verband te bestaan tussen een mediterraan dieet en een lagere prevalentie van artrose.2 Dit voedingspatroon is rijk aan groenten, fruit, olijfolie, vis, zeevruchten, noten en peulvruchten. En in mindere mate zuivelproducten, gevogelte, eieren en rood vlees. Producten met toegevoegde suikers, geraffineerde graanproducten, transvetten en sterk bewerkte voedingsmiddelen worden zoveel mogelijk vermeden. Lees ook ons artikel: Positieve resultaten met mediterraan dieet bij jicht.
Naast het volgen van een mediterraan dieet, schrijft de wetenschap over de gunstige effecten van bepaalde voedingssupplementen bij reuma.
- Omega-3 vetzuren verminderen ontstekingsreacties wat klinische verbeteringen oplevert bij reumapatiënten, in het bijzonder reumatoïde artritis.3
- MSM (methylsulfonylmethaan), een organisch gebonden zwavel, gaat degeneratieve veranderingen in de gewrichten tegen bij artrose en vermindert in combinatie met glucosamine pijn en zwellingen. Dit verbetert de functie van het gewricht en de beweeglijkheid.4,5,6,7
- Chondroïtine, alleen of in combinatie met glucosamine, verbetert pijnklachten en lichamelijke functies bij reumapatiënten met artrose.8,9
- Kurkuma (curcuma) met een geoptimaliseerde opname heeft ontstekingsremmende en pijnstillende effecten wat het gouden kruid interessant maakt voor zowel patiënten met artrose als reumatoïde artritis.10,11 Een goed excuus om jezelf te verwennen met een heerlijke kop Golden milk! Een verwarmende specerijendrank dat ze in India al duizenden jaren drinken.
- Silicium, een sporenelement dat een belangrijk onderdeel is van ons bindweefsel. Kan in een periode van drie tot zes maanden pijn verminderen en beweeglijkheid verbeteren in patiënten met artrose. Organisch silicium kan namelijk verharde zones door kalkafzetting verminderen.12,13
Tot slot
We zetten een dikke streep door het fabeltje dat reuma een ouderdomskwaal is. De aandoening kent vele gezichten en kan optreden bij mensen van alle leeftijden. Heb je al een diagnose dan kan het zinvol zijn bovengenoemde voedingssupplementen in te zetten om je (pijn)klachten te verlichten.
Komt reuma in je familie voor of wil je gewoon jezelf extra beschermen? Laat je inspireren door de Italianen en Spanjaarden en zet vaker mediterrane voedingsmiddelen op tafel. En dan hebben het niet over pizza en pasta!
Is gezondheid ook jouw passie en wil je meer leren over voeding en suppletie? Bekijk dan eens onze Orthomoleculair Adviseur Basis.
- Sloot, R., Flinterman, L., Heins, M., Lafeber, M., Boeije, H., Poos, R., Eysink, P., Nielen, M., Korevaar, J. (2016). Reumatische aandoeningen in Nederland: ervaringen en kengetallen. Nivel.
- Morales-Ivorra, I., Romera-Baures, M., Roman-Viñas, B., & Serra-Majem, L. (2018). Osteoarthritis and the Mediterranean Diet: A Systematic Review. Nutrients, 10(8), 1030.
- Sales, C., Oliviero, F., & Spinella, P. (2008). Ruolo degli acidi grassi omega-3 nella dieta dei pazienti affetti da patologie reumatiche infiammatorie [Role of omega-3 polyunsaturated fatty acids in diet of patients with rheumatic diseases]. Reumatismo, 60(2), 95–101.
- Usha PR, Naidu MUR. (2004). Randomised, double-blind, parallel, placebo-controlled study of oral glucosamine, methylsulfonylmethane and their combinations. Clin Drug Invest, 24:353-63.
- Kim LS, Axelrod LJ, Howard P, et al. (2006). Efficacy of methylsulfonylmethane (MSM) in osteoarthritis pain of the knee: a pilot clinical trial. Osteoarthritis Cartilage, 14:286-94.
- Brien, S., Prescott, P., & Lewith, G. (2011). Meta-analysis of the related nutritional supplements dimethyl sulfoxide and methylsulfonylmethane in the treatment of osteoarthritis of the knee. Evidence-based complementary and alternative medicine : eCAM, 2011, 528403.
- Murav’ev, I., Venikova, M. S., Pleskovskaia, G. N., Riazantseva, T. A., & Sigidin, I. (1991). Vliianie dimetilsul’foksida i dimetilsul’fona na destruktivnyĭ protsess v sustavakh pri spontannom artrite u mysheĭ [Effect of dimethyl sulfoxide and dimethyl sulfone on a destructive process in the joints of mice with spontaneous arthritis]. Patologicheskaia fiziologiia i eksperimental’naia terapiia, (2), 37–39.
- Singh, J. A., Noorbaloochi, S., MacDonald, R., & Maxwell, L. J. (2015). Chondroitin for osteoarthritis. The Cochrane database of systematic reviews, 1, CD005614.
- Zhu, X., Sang, L., Wu, D., Rong, J., & Jiang, L. (2018). Effectiveness and safety of glucosamine and chondroitin for the treatment of osteoarthritis: a meta-analysis of randomized controlled trials. Journal of orthopaedic surgery and research, 13(1), 170.
- Chandran, B., & Goel, A. (2012). A randomized, pilot study to assess the efficacy and safety of curcumin in patients with active rheumatoid arthritis. Phytotherapy research : PTR, 26(11), 1719–1725.
- Henrotin, Y., Malaise, M., Wittoek, R., de Vlam, K., Brasseur, J. P., Luyten, F. P., Jiangang, Q., Van den Berghe, M., Uhoda, R., Bentin, J., De Vroey, T., Erpicum, L., Donneau, A. F., & Dierckxsens, Y. (2019). Bio-optimized Curcuma longa extract is efficient on knee osteoarthritis pain: a double-blind multicenter randomized placebo controlled three-arm study. Arthritis research & therapy, 21(1), 179.
- Carlisle, E.M., J.W. Berger et al. (1981) A silicon requirement for normal growth of cartilage in culture. Federation Proceedings 39: 787.
- Carlisle, E.M., J.W. Berger, et al. (1981) A silicon requirement for prolyl hydroxylase activity. Federation proceedings 40:866.
