Alfa-liponzuur
Wat is alfa-liponzuur?
Alfa-liponzuur is een zwavelhoudend vetzuur dat in het menselijk lichaam voorkomt en ook wordt aangemaakt. Het heeft daarvoor zwavel nodig uit taurine, methionine en cysteïne en een vetzuur octanoylzuur. Het wordt in kleine hoeveelheden in de voeding aangetroffen, vooral in dierlijk weefsel zoals orgaanvlees. Het wordt goed opgenomen vanuit het maagdarmstelsel en kan zich goed verspreiden door het hele lichaam.
Wetenschappelijke naam
Alpha Lipoic Acid; 1, 2-dithiolane-3-pentanoic acid; 1, 2-dithiolane-3-valeric acid; 6, 8-thioctic acid; 5-(1, 2-dithiolan-3-yl) valeric acid; 6, 8-dithiooctanoic acid.
Interesse in een orthomoleculaire opleiding?
Start nu gratis of met € 1.000,- korting met het STAP-budget! Schrijf je in en ontvang direct je STAP-aanmeldingsbewijs.
Werking
Alfa-liponzuur heeft een veelzijdig werkingsgebied. De therapeutische effecten van alfa-liponzuur zijn vooral een activiteit als antioxidant en wel een heel bijzondere. Alfa-liponzuur is een buitengewoon krachtig antioxidant die andere antioxidanten helpt te regenereren. Zo hebben vitamine C, vitamine E, carotenoïden, glutathion en coënzym Q10 alfa-liponzuur nodig om zich te recycelen en in hun oorspronkelijke staat terug te brengen, waardoor de effectiviteit aanzienlijk wordt vergroot. Alfa-liponzuur heeft tevens ontstekingsremmende-, antimutagene-, anticarcinogene- en neuroprotectieve effecten, gaat celveroudering tegen en verhoogt de insulinegevoeligheid. Zowel de anti-oxidatieve eigenschappen als het vermogen zware metalen te binden, maken liponzuur een bijzonder vetzuur met belangrijke eigenschappen. Hieronder worden deze bijzondere eigenschappen op een rijtje gezet.
Bescherming hersenen
Alfa-liponzuur is een buitengewoon krachtig antioxidant en is zowel in water als in vet oplosbaar (25). Dat betekent dat het zijn beschermende werking zowel in de waterfase als in de vetfase van het lichaam kan uitoefenen. Zodoende beweegt alfa-liponzuur zich gemakkelijk over membranen zoals die van de bloed-hersenbarrière heen, waardoor het ook de hersenen beschermt.
Weefsel van het centrale zenuwstelsel is zeer gevoelig voor oxidatieve beschadiging vanwege de hoge zuurstofconsumptie en hoge dichtheid van mitochondriën (12, 13). Vanwege de zware-metalen chelerende werking van alfa-liponzuur kan het daarnaast ook zijn, dat alfa-liponzuur een toxische stressfactor voor de zenuwen wegneemt. Door deze bijzondere rol als antioxidant beschermt alfa-liponzuur de hersenen wanneer er sprake is van te weinig zuurstofvoorziening door arteriële problemen bij diabetes (1, 4, 6, 26, 27, 28, 29, 30). Een tekortschietende antioxidantdefensie door glutathiondeficiëntie blijkt een belangrijke rol te spelen in de ziekte van Parkinson, evenals in een aantal andere belangrijke neurodegeneratieve aandoeningen (zoals de ziekte van Alzheimer). De ernst van de ziekte blijkt in sterke mate samen te hangen met de mate van glutathiondeficiëntie.
Antioxidant
Het dringt door in intra- en extracellulaire wateroplosbare en vetoplosbare structuren en wordt gemakkelijk omgezet in dihydroliponzuur, een nog sterkere radicaalvanger en antioxidant. Als antioxidant is het in alle weefsels werkzaam.
Zowel in de geoxideerde vorm (alfa-liponzuur) als in de gereduceerde vorm (DHLA) heeft het een anti-oxidatieve werking. Eén van de bijzondere eigenschappen van alfa-liponzuur is dat het antioxidanten die al geoxideerd zijn in hun oorspronkelijke staat terug kan brengen (‘recyclen’) waardoor de effectiviteit aanmerkelijk vergroot wordt (16, 17, 18). Zodoende is alfa-liponzuur (in de gereduceerde DHLA-vorm) in staat de verbruikte voorraden antioxidant van vitamine C, E, glutathion en co-enzym Q10 opnieuw vrije radicalen te neutraliseren (25, 31, 27, 28). Daarom wordt alfa-liponzuur ook wel de antioxidant van alle andere antioxidanten genoemd.
Binden zware metalen
Indien alfa-liponzuur volledig is gereduceerd tot dihydroliponzuur (DHLA), is het in staat zware metalen te binden. Zowel de anti-oxidatieve eigenschappen als het vermogen zware metalen te binden, maken alfa-liponzuur uitermate geschikt voor vermindering van leverbelastingen. Het wordt al geruime tijd ingezet bij de behandeling van zware-metalenvergiftiging door bijvoorbeeld kwik-, cadmium- of arsenicumverbindingen en chemische verbindingen zoals hexachlorobenzene vergiftiging (15, 28, 32, 33, 34, 35, 36).
Energieproductie
In het proces waarbij koolhydraten, eiwitten, suikers en vetten in energie worden omgezet speelt alfa-liponzuur een rol. Alfa-liponzuur is aanwezig in de mitochondriën van iedere lichaamscel en is essentieel voor de cellulaire energieproductie als co-enzym van enzymcomplexen waaronder pyruvaat dehydrogenase en α-ketoglutaraat dehydrogenase. Bij een tekort aan alfa-liponzuur kan glucose niet adequaat in energie en ATP worden omgezet.
Insuline werking
Alfa-liponzuur blijkt in vitro op dezelfde manier als insuline de glucose-opname door de cellen te stimuleren en heeft zodoende een insulineachtige werking. Ook in vivo zijn er aanwijzingen dat dit het geval is. Uit experimenten blijkt dat alfa-liponzuur de suikerverbrandingscapaciteit van insuline kan verhogen en de insulineresistentie kan verminderen. Tevens speelt alfa-liponzuur een belangrijke rol bij de preventie van diabetes type 1. In Duitsland wordt alfa-liponzuur al 20 jaar ingezet bij de behandeling van perifere zenuwschade bij patiënten met diabetes, waar het gebruik voor deze toepassing zelfs officieel is geaccepteerd. Veel voorkomende complicaties bij diabetes zoals polyneuropathie en cataract lijken voor een groot deel een gevolg te zijn van vrije radicalen schade. Alfa-liponzuur verbetert het gehalte van gereduceerd L-Glutathion in de neuronen en verbetert daarmee de kwaliteit (3, 5, 37, 38).
Leverbescherming
Voor de leverstofwisseling is alfa-liponzuur ook belangrijk. Wanneer de lever onder stress staat, kunnen snel tekorten aan alfa-liponzuur optreden (2). Dit hangt samen met het feit dat alfa-liponzuur een zeer goede stimulans is voor de glutathionsynthese, volgens sommige onderzoekers nog beter zelfs dan N-Acetyl Cysteïne.
Indicaties
Bij overgewicht worden de lichaamscellen ongevoeliger voor insuline. Het lichaam moet meer insuline produceren voor de opname van de glucose. De hogere glucosespiegel draagt weer bij aan de ongevoeligheid voor insuline. Zo ontstaat een vicieuze cirkel die er uiteindelijk toe kan leiden dat de alvleesklier te weinig insuline produceert voor de glucosebehoefte van het te zware lichaam. Bij hyperinsulinemie is dan meer insuline nodig om de glucosespiegel binnen de normale waarden te houden. Hierdoor ontstaat een chronisch verhoogde insulinespiegel, terwijl de suikerspiegel nog binnen de referentiewaarde kan liggen.
Bij mensen met hyperinsulinemie zit het gewicht voornamelijk rond het middel. Dit vormt een gevaar voor het krijgen van diabetes type 2 en van hart- en vaatziekten. Bovendien hebben deze mensen vaak honger, vooral kort na een koolhydraatrijke maaltijd, en verliezen door extra beweging maar weinig of geen vet. De bloedsuiker is in dat geval vaak hoog normaal. Verhoogd risico op hyperinsulinemie hebben vrouwen in de overgang en mensen met een koolhydraatverslaving of bij mensen met jarenlange een verkeerde voedingskeuze.
Bij hyperinsulinemie staat het verlagen van de insulinespiegels centraal. Door een dieet te volgen met een laag-glycemische lading kan de insulinebehoefte verminderd worden. Het gaat bij een laag-glycemisch dieet om wat men eet en binnen zekere grenzen niet om hoeveel men eet. Bij hyperinsulinemie is een vezelrijke maaltijd essentieel. Alfa-liponzuur is hierbij een belangrijk voedingssupplement om in te zetten (39, 40, 41, 42). Een combinatie met chroom, magnesium, biotine versterken elkaars werking in de strijd tegen hyperinsulinemie.
Alfa-liponzuur speelt een rol bij de synthese van insuline en heeft een zelfde insuline-achtige werking. Alfa-liponzuur verlaagt daardoor de bloedsuikerspiegel door de activatie van de glucosetransporteur GLUT-4 voor de opname van glucose door de cellen. Alfa-liponzuur verhoogt de insulinegevoeligheid en bevordert de insulinegemedieerde glucoseopname in de skeletspieren. Alfa-liponzuur is van preventieve en therapeutische waarde bij diabetes type 1 en type 2 het metabool syndroom. Alfa-liponzuur beschermt weefsels en organen zoals de alvleesklier tegen beschadiging door vrije radicalen en voorkomt de vorming AGE’s die ontstaan door sterke schommelingen in de bloedsuikerspiegel. Het geeft een verbetering van de vetverbranding en de vetstofwisseling. Met alfa-liponzuur in combinatie met dieet valt men significant sneller af. Alfa-liponzuur bevordert de verbranding van suikers tot energie. Alfa-liponzuur verbetert de insulinegevoeligheid bij type 2 diabetes (39, 40, 41, 42). Patiënten die 600 mg dagelijks innamen hadden een verbetering in de insulinegevoeligheid bij insulineresistentie na 10 dagen gebruik (39, 40, 41, 42). Echter, het leek niet de HgbA1c niveaus te verlagen.
Complicaties die door diabetes veroorzaakt worden zijn o.a. cataract, retinopathie en polyneuropathie. Uit verschillende studies blijkt dat de sterke antioxidant alfa-liponzuur een positief effect op de klachten van neuropathie heeft. Alfa-liponzuur verbetert de symptomen van perifere neuropathie bij diabetes, wanneer er gebruik wordt gemaakt van minimaal 600 mg per dag (43, 44, 45, 46, 29, 48). Lagere doses lijken geen effect te hebben (49). Vrije radicalen spelen een belangrijke rol in het ontstaan van zenuwbeschadiging (polyneuropathie) bij diabetes (21). Zo zorgt radicaalschade er voor dat de doorbloeding in de kleinste vaatjes die de zenuwen van bloed moeten voorzien gestoord raakt. Het perifere zenuwstelsel geeft de prikkels door tussen hersenen en ruggenmerg, de spieren, klieren en zintuigen van het lichaam. De toepassing van alfa-liponzuur bij diabetische neuropathie is regulier erkend in Duitsland. Een drietal grote klinische studies maakte deel uit van het project Alpha-Lipoic Acid in Diabetic Neuropathy. De uitkomsten van deze dubbelblinde, placebogecontroleerde studies waren dat alfa-liponzuur tot verbetering van verschillende neuropathische klachten kan leiden.
Alfa-liponzuur is een sterke antioxidant, die veel wordt toegepast bij personen met o.a. diabetes. Een van de complicaties van diabetes is aantasting van de nierfunctie. Uit een dierstudie blijkt dat het gebruik van alfa-liponzuur de progressie van diabetische nefropathie afremt en het ontstaan ervan tegengaat door het verminderen van de oxidatieve stress. Wanneer de nierfunctie sterk verminderd is, is het soms noodzakelijk om de dosering van allerlei stoffen die via de nieren moeten worden uitgescheiden aan te passen, om overdosering of stapeling van de betreffende stoffen te voorkomen.
Alfa-liponzuur gaat de accumulatie van catecholamines (stresshormonen) in hartweefsel als gevolg van stress tegen en verbetert de eliminatie van afbraakproducten van catecholamines.
Bij het gebruik van 150 mg alfa-liponzuur per dag gedurende 1 maand kon bij 45 patiënten met glaucoom een verbetering (ten opzichte van de controlegroep) bewerkstelligen, zowel in biochemische parameters als in gezichtsfuncties, met de duidelijkste verbetering in de groep die de hoogste dosis alfa-liponzuur ontving.
Alfa-liponzuur verhoogt de spiegels van glutathion, vitamine C en vitamine E in de ooglens en remt het enzym aldosereductase. Uit een onderzoek op ratten bleek dat alfa-liponzuur de ontwikkeling van retinopathie bij diabetes kon vertragen. Alfa-liponzuur biedt bescherming tegen beschadiging van het netvlies ten gevolge van afsluiting van de doorbloeding (6, 7). Afsluiting van de bloedtoevoer naar het netvlies liet een verminderde elektrische activiteit zien. Tevens liet het een vermindering zien van de activiteit van het enzym stikstofoxide synthase en beschadiging van de zenuwcellen. De ratten die sinds drie dagen voor de afsluiting van de bloedtoevoer alfa-liponzuur toegediend kregen, hadden veel minder tekenen van beschadiging. Dit bevestigde de resultaten van eerdere onderzoeken die gedaan waren met alfa-liponzuur met betrekking tot de positieve eigenschappen van alfa-liponzuur tegen de gevolgen van diabetes. Een slechte doorbloeding van het netvlies leidt bij diabetes tot beschadiging.
Voorbereiding op radiotherapie door een gecombineerde behandeling met alfa-liponzuur en vitamine E blijkt de mate van lipide-peroxidatie in het bloed van kinderen, die in radioactief besmette gebieden in Rusland wonen, terug te kunnen brengen tot zelfs onder de waarden bij kinderen die niet aan radioactieve straling zijn blootgesteld. Ook de lever- en nierfuncties werden bij deze kinderen genormaliseerd. Alfa-liponzuur lijkt dan ook een goede voorbereiding te zijn op de bestraling tijdens kankertherapie.
HIV (ondersteunend) onderzoek wijst op een mogelijk effect van alfa-liponzuur tegen retrovirussen via remming van het enzym reverse-transcriptase. HIV-infectie gaat bovendien gepaard met leverschade als gevolg van glutathiondeficiëntie en het herstellen van de glutathionniveaus is een belangrijk doel in de niet-toxische behandeling van HIV (19, 20, 28). Nader onderzoek is gewenst.
De cruciale factor bij de ziekte van Parkinson is de schade door vrije radicalen. Bij deze aandoening is er sprake van een verlies van zenuwcellen in de substantia nigra in de hersenen. Het verlies van het belangrijkste antioxidant in het menselijk lichaam, glutathion (GSH), is het eerste verschijnsel bij het ontstaan van de ziekte van Parkinson. Omdat de cellen door dit GSH-tekort niet langer beschermd zijn tegen radicalen, treedt er een verstoring op van de functie van de mitochondriën, de energieleveranciers van de cel. Alfa-liponzuur is in staat de wegvallende bescherming van de antioxidanten te herstellen en biedt zodoende een beschermende rol bij de ziekte van Parkinson (10).
Het metabool syndroom is de naam die gegeven wordt aan de combinatie van overgewicht, insulineresistentie, een verhoogde bloeddruk en hart- en vaatziekten. Bij deze mensen wordt een verhoogde spiegel van angiotensine II gevonden, verschijnselen van een verhoogde ontstekingsactiviteit en vrije radicalen en een gestoorde endotheelfunctie (11).
Veroudering gaat gepaard met een toegenomen belasting aan vrije radicalen. Met het toenemen van de leeftijd daalt de cellulaire energieproductie door het verouderen van de mitochondriën. De functie van de nieren neemt eveneens af met de leeftijd. Eerder onderzoek heeft aangetoond dat ten minste een deel van dit functieverlies ontstaat. Afname van de hoeveelheid glutathion (GSH) of verandering van de verhoudingen tussen gereduceerd en geoxideerd glutathion door toename van de leeftijd kan met name voor weefsels met een hoog stofwisselingsniveau (hart, hersenen) negatieve gevolgen hebben. Suppletie met alfa-liponzuur gaat celveroudering en toename van oxidatieve stress tegen.
Tevens kan alfa-liponzuur ingezet worden bij acute en chronische vergiftigingen. Dit is aangetoond bij vergiftigingen met kwikchloride, arseenbenzolen, koolstof tetrachloriden en oplosmiddelen.
Diverse recente studies hebben gewezen op het verband tussen blootstelling aan oxidatieve stress en botontkalking. De eerder aangetoonde daling van de antioxidantcapaciteit bij vrouwen na de menopauze en de aangetoonde effecten van alfa-liponzuur op osteoblasten tonen het belang aan van een goede verdediging tegen vrije radicalen voor de preventie van botontkalking. Toediening van alfa-liponzuur leidde tot een remming van de afbraak van botweefsel en een duidelijke toename van de osteoblasten (8).
De behandeling met hyperbare zuurstof is o.a. effectief gebleken in de therapie van niet-genezende wonden. De hoge zuurstofconcentraties waaraan de patiënt wordt blootgesteld leiden echter tot een verhoogde belasting met vrije zuurstofradicalen, wat het genezingsproces weer negatief kan beīnvloeden. In een studie is gekeken naar de toediening van alfa-liponzuur aan personen die hyperbare zuurstoftherapie ondergingen in verband met niet-genezende wonden. Hierbij bleek dat deze antioxidant de oxidatie van DNA en vetzuren sterk verminderde, zowel door een direct antioxidanteffect als door de recycling van vitamine E. Bovendien werd een remmend effect van alfa-liponzuur gevonden op het ontstekingsbevorderende interleukine-6. Deze combinatie van effecten leidde tot een snellere wondgenezing.
Veiligheid
Contra-indicaties
Tijdens zwangerschap en borstvoeding is het advies alfa-liponzuur te vermijden (vanwege onvoldoende gegevens). Bij patiënten bij wie (zware) thiaminedeficiëntie is geconstateerd wordt afgeraden om hoge doseringen alfa-liponzuur te geven, tenzij er eerst ook een hoge dosering thiamine (vitamine B1) wordt gegeven.
Bijwerkingen
Eén van de weinige bijwerkingen die bij mensen zijn geconstateerd als gevolg van het gebruik van alfa-liponzuur zijn allergische huidaandoeningen. Bij diabitici is het aan te raden om de bloedglucose spiegel in de gaten te houden zodat er geen hypoglycemie optreedt als gevolg van de verbeterde benutting van suiker.
Bij langdurig gebruik van alfa-liponzuur is het aan te raden om een multi/mineralen complex te gebruiken vanwege mogelijke mineralen tekorten door de (zware) metaal-chelerende eigenschap van alfa-liponzuur. Deze tekorten zijn weliswaar nog nooit aangetoond.
Interacties
Alfa-liponzuur heeft mogelijk een interactie met chemotherapie. Mogelijkerwijs verlaagt het de effectiviteit van de chemotherapie (47). Er zijn aanwijzingen dat alfa-liponzuur de schildklierfunctie (omzetting T4 in T3) kan beïnvloeden en bij gebruik van schildkliermedicatie is daarom voorzichtigheid geboden. Interacties met andere reguliere of natuurgeneesmiddelen zijn tevens mogelijk. Hiervoor kunt u bij uw arts advies vragen.
Synergie
Verhoging glutathionniveaus: Een combinatie met N-Acetyl-Cysteïne en L-Glutamine wordt dan aangeraden.
Leverbescherming. Wanneer ook leverbescherming een issue is, kan combinatie met Curcuma longa extract met zwarte peperextract geïndiceerd zijn. Antioxidant Als antioxidant kan het uitstekend worden gecombineerd met vitamine C, vitamine E, co-enzym Q10 en NAC. Alfa-liponzuur gaat dan, vanwege de regeneratieve werking, zeer spaarzaam met deze antioxidanten om.
Zware metalen chelatie. De chelatie van zware metalen door alfa-liponzuur kan worden ondersteund door bijvoorbeeld chlorella.
Dosering
Als antioxidant kan men 70 tot 100 mg per dag gebruiken. Bij toepassing voor diabetes, perifere neuropathie of HIV infecties worden meestal hogere doses gebruikt, variërend tussen 600 en 1000 mg per dag (43, 44, 46), bij de maaltijd ingenomen. Bij perifere arteriële aandoeningen is een dosis van 2 maal daags 300 mg voldoende (30). Na orale inname wordt alfa-liponzuur snel en volledig geabsorbeerd, getransporteerd naar de weefsels en opgenomen door de cellen, waar een groot gedeelte snel wordt omgezet in de gereduceerde vorm van alfa-liponzuur: dihydro-liponzuur (DHLA).
Aandoening | Dagdosering |
---|---|
Ischias | 250 mg per dag |
Polyneuropathie | 2x daags 200 mg |
Aangezichtsverlamming | 3 maal daags 70 mg |
Endometriose | 100 – 300 mg per dag |
Leververvetting | 300 mg per dag |
Ziekte van Parkinson | 500 – 1000 mg per dag |
Neuropathie | 2 x daags 200 mg |
Rimpels | 1 x daags 75 mg |
Obesitas | 200 – 500 mg per dag |
Zenuwpijn (neuralgie) | 600 mg per dag |
MS (Multiple Sclerose) | 250 mg per dag |
Migraine | 100 – 500 mg per dag |
Metabool Syndroom | 250 – 500 mg per dag |
Leptine resistentie | 1 – 3 x daags 75 mg |
Carpaal Tunnel Syndroom | 300 – 600 mg per dag |
Diabetische Retinopathie (DRP) | 3 maal daags 70 mg |
Diabetes (suikerziekte) | 500 – 1000 mg per dag |
Etalagebenen (Claudicatio intermittens) | 200 – 600 mg per dag |
- Biewenga GP, Haenen GR, Bast A. The pharmacology of the antioxidant lipoic acid. Gen Pharmacol 1997; 29: 315-331.
- Bustamante J, Lodge JK, Marcocci L, Tritschler HJ, Packer L, Rihn BH. Alpha-lipoic acid in liver metabolism and disease. Free Radic Biol Med 1998; 24: 1023-1039.
- Busse E, Zimmer G, Schopohl B, et al. Influence of alpha-lipoic acid on intracellular glutathione in vitro and in vivo. Arzneimittel-Forschung 1992; 42: pp. 829-831.
- Chidlow G, Schmidt K, Wood JP, Melena J, Osborne NN. Alpha-lipoic acid protects the retina against ischemia-reperfusion. Neuropharmacology 2002 Nov;43(6):1015-1025.
- Evans JL, Goldfine ID. Alpha-lipoic acid: a multifunctional antioxidant that improves insulin sensitivity in patients with type 2 diabetes. Diabetes Technol Ther 2000 Autumn;2(3):401-13 2002; 2: 401-13.
- Filina AA, Davydova NG, Endrikhovskii SN, et al. Lipoic acid as a means of metabolic therapy of open-angle glaucoma. Vestn Oftalmol 1995;111:6-8.
- Head KA. Natural therapies for ocular disorders, part two: cataracts and glaucoma. Altern Med Rev 2001 Apr;6(2):141-66 2002; 6: 141-66.
- Jung-Min Koh, Young-Sun Lee, Chang-Hyun Byun, Eun-Ju Chang, Hyunsoo Kim, Yong Hee Kim, Hong-Hee Kim, and Ghi Su Kim. -Lipoic acid suppresses osteoclastogenesis despite increasing the receptor activator of nuclear factor B ligand/osteoprotegerin ratio in human bone marrow stromal cells. J. Endocrinol., Jun 2005; 185: 401 – 413.
- Kelly GS. Nutritional and botanical interventions to assist with the adaptation to stress. Altern Med Rev 1999; 4: 249-265.
- Bharat S, Cochran BC, Hsu M, Liu J, Ames BN, Andersen JK. Pre-treatment with R-lipoic acid alleviates the effects of GSH depletion in PC12 cells: implications for Parkinson’s disease therapy. Neurotoxicology 2002 Oct;23 (4-5): pp. 479-86.
- Kishi Y, Schmelzer JD, Yao JK, et al. Alpha-lipoic acid: effect on glucose uptake, sorbitol pathway, and energy metabolism in experimental diabetic neuropathy. Diabetes 1999; 48: 2045-251.
- Liu J, Atamna H, Kuratsune H, Ames BN. Delaying brain mitochondrial decay and aging with mitochondrial antioxidants and metabolites. Ann N Y Acad Sci 2002 Apr;959:133-66 2002; 959: 133-66.
- Lynch MA. Lipoic acid confers protection against oxidative injury in non-neuronal and neuronal tissue. Nutr Neurosci 2001;4(6):419-38 2002; 4: 419-38.
- Monograph:Alpha-Lipoic Acid. Altern Med Rev 1998; 3: 308-311.
- Ou P, Tritschler HJ, Wolff SP. Thioctic (lipoic) acid: a therapeutic metal-chelating antioxidant? Biochem Pharmacol 1995;50:123-126.
- Packer L, Tritschler HJ, Wessel K. Neuroprotection by the metabolic antioxidant alpha-lipoic acid. Free Radic Biol Med 1997; 22: 359-378.
- Packer L, Witt E, Tritschler HJ. alpha-Lipoic acid as a biological antioxidant. Free Radic Biol Med 1995;19:227-250.
- Passwater RA. Lipoic Acid: The Metabolic Antioxidant. New Canaan, CT: Keats Publishing, Inc; 1995:1-47.
- Patrick L. Nutrients and HIV: part three – N-acetylcysteine, alpha-lipoic acid, L-glutamine, and L-carnitine. Altern Med Rev 2000 Aug;5(4):290-305 2001; 5: 290-305.
- Raulin J. Lipids and retroviruses. Lipids 2000 Feb;35(2):123-30 2002; 35: 123-30.
- Scott BC, Aruoma OI, Evans PJ, et al. Lipoic and dihydrolipoic acids as antioxidants. A critical evaluation. Free Radic Res 1994; 20: 119-133.
- Sen CK, Packer L. Thiol homeostasis and supplements in physical exercise. Am J Clin Nutr 2000 Aug;72(2 Suppl):653S-69S 2002; 72: 653S-69S.
- Suh JH, H Wang, RM Liu, J Liu, and TM Hagen. (R)-alpha-Lipoic acid reverses the age-related loss in GSH redox status in post-mitotic tissues: evidence for increased cysteine requirement for GSH synthesis. Arch Biochem Biophys 2004; 423(1): 126-135.
- Ziegler D, Reljanovic M, Mehnert H, Gries FA. Alpha-lipoic acid in the treatment of diabetic polyneuropathy in Germany: current evidence from clinical trials. Exp Clin Endocrinol Diabetes 1999; 107: 421-30.
- Anon. Alpha-lipoic acid. Altern Med Rev 1998;3:308-10.
- Packer L, Tritschler HJ, Wessel K. Neuroprotection by the metabolic antioxidant alpha-lipoic acid. Free Radic Biol Med 1997;22:359-78.
- Packer L. Antioxidant properties of lipoic acid and its therapeutic effects in prevention of diabetes complications and cataracts. Ann N Y Acad Sci 1994;738:257-64.
- Packer L, Witt EH, Tritschler HJ. Alpha-Lipoic acid as a biological antioxidant. Free Radic Biol Med 1995;19:227-50.
- Ametov AS, Barinov A, Dyck PJ, et al. The sensory symptoms of diabetic polyneuropathy are improved with alpha-lipoic acid. Diabetes Care 2003;26:770-6.
- Vincent HK, Bourguignon CM, Vincent KR, Taylor AG. Effects of alpha-lipoic acid supplementation in peripheral arterial disease: a pilot study. J Alt Complement Med 2007;13:577-84.
- Biewenga GP, Haenen GR, Bast A. The pharmacology of the antioxidant lipoic acid. Gen Pharmacol 1997;29:315-31.
- Bustamante J, Lodge JK, Marcocci L, et al. Alpha-lipoic acid in liver metabolism and disease. Free Rad Biol Med 1998;24:1023-39.
- Conlon BJ, Aran JM, Erre JP, Smith DW. Attenuation of aminoglycoside-induced cochlear damage with the metabolic antioxidant alpha-lipoic acid. Hear Res 1999;128:40-4.
- Vilas GL, Aldonatti C, San Martin de Viale LC, Rios de Molina MC. Effect of Alpha-lipoic acid amide on hexachlorobenzene porphyria. Biochem Mol Biol Int 1999;47:815-23.
- Gurer H, Ozgunes H, Oztezcan S, Ercal N. Antioxidant role of alpha-lipoic acid in lead toxicity. Free Rad Biol Med 1999;27:75-81.
- Altenkirch H, Stoltenburg-Didinger G, Wagner HM, et al. Effects of lipoic acid in hexacarbon-induced neuropathy. Neurotoxicol Teratol 1990;12:619-22.
- Nagamatsu M, Nickander KK, Schmelzer JD, et al. Lipoic acid improves nerve blood flow, reduces oxidative stress, and improves distal nerve conduction in experimental diabetic neuropathy. Diabet Care 1995;18:1160-7.
- Kishi Y, Schmelzer JD, Yao JK, et al. Alpha-lipoic acid: effect on glucose uptake, sorbitol pathway, and energy metabolism in experimental diabetic neuropathy. Diabetes 1999;48:2045-51.
- Konrad T, Vicini P, Kusterer K, et al. Alpha-lipoic acid treatment decreases serum lactate and pyruvate concentrations and improves glucose effectiveness in lean and obese patients with Type 2 diabetes. Diabetes Care 1999;22:280-7.
- Jacob S, Henriksen EJ, Tritschler HJ, et al. Improvement of insulin-stimulated glucose-disposal in type 2 diabetes after repeated parenteral administration of thioctic acid. Exp Clin Endocrinol Diabet 1996;104:284-8.
- Jacob S, Henriksen EJ, Schiemann AL, et al. Enhancement of glucose disposal in patients with type 2 diabetes by alpha-lipoic acid. Arzneimittelforschung 1995;45:872-4.
- Jacob S, Ruus P, Hermann R, et al. Oral administration of RAC-alpha-lipoic acid modulates insulin sensitivity in patients with type-2 diabetes mellitus: a placebo-controlled, pilot trial. Free Rad Biol Med 1999;27:309-14.
- Ziegler D, Hanefeld M, Ruhnau K, et al. Treatment of symptomatic diabetic polyneuropathy with the antioxidant alpha-lipoic acid: A 7-month, multicenter, randomized, controlled trial (ALADIN III Study). Diabetes Care 1999;22:1296-301.
- Reljanovic M, Reichel G, Rett K, et al. Treatment of diabetic polyneuropathy with the antioxidant thioctic acid (alpha-lipoic acid): A 2-year, multicenter, randomized, double-blind, placebo-controlled trial (ALADIN II). Alpha Lipoic Acid in Diabetic Neuropathy [abstract]. Free Radic Res 1999;31:171-7.
- Ziegler D, Hanefeld M, Ruhnau KJ, et al. Treatment of symptomatic diabetic peripheral neuropathy with the antioxidant alpha-lipoic acid: A 3-week, multicentre randomized controlled trial (ALADIN Study). Diabetologia 1995;38:1425-33.
- Ruhnau KJ, Meissner HP, Finn JR, et al. Effects of 3-week oral treatment with the antioxidant thioctic acid (alpha-lipoic acid) in symptomatic diabetic polyneuropathy. Diabet Med 1999;16:1040-3.
- Labriola D, Livingston R. Possible interactions between dietary antioxidants and chemotherapy. Oncology 1999;13:1003-8.

- Aandoeningen
- Monografie
- Oplossingen
Prijs
€ 32,90 (exclusief BTW)