Orthomoleculair kennisinstituut
Menu

10 symptomen van te veel stress

29 oktober 2021
8 minuten leestijd

De meesten van ons herkennen stress zodra we het voelen: een overweldigend gevoel waardoor je meteen ‘aan’ staat. Een reactie van ons lichaam dat het ons moeilijk kan maken helder na te denken of zelfs goed te ademen. Daarnaast kan stress – in beperkte mate – ons ook helpen beter te presteren, bijvoorbeeld wanneer we een belangrijke presentatie moeten geven.

Is gezondheid ook jouw passie en wil je meer leren over voeding en suppletie? Bekijk dan eens onze e-learning Orthomoleculair Adviseur Basis.

[advice]

De symptomen van stress verschillen sterk en zijn heel persoonlijk. Sommige mensen hebben bijvoorbeeld de neiging om meer geagiteerd of nerveus te raken onder stress; anderen worden somber, teruggetrokken of angstig. En anderen vliegen er doorheen alsof er niks aan de hand is. Wat jouw natuurlijke stressreactie ook is, het herkennen van de signalen kan helpen je stresslevel beter te beheersen en mogelijk een ernstiger probleem helpen voorkomen.1 In dit artikel bespreken we 10 veelvoorkomende symptomen van stress.

N.B. Je kunt je vast voorstellen dat stress gepaard gaat met een lange lijst van mogelijke fysieke en mentale klachten. De 10 symptomen die we in dit artikel bespreken zijn dan ook geen complete lijst van klachten bij stress. Mocht je (ernstige) lichamelijke of fysieke klachten ervaren neem dan altijd contact op met je huisarts.

1. (Spannings)hoofdpijn door stress

Veel onderzoeken hebben aangetoond dat stress kan bijdragen aan hoofdpijn. Uit een onderzoek onder 267 mensen met chronische hoofdpijn bleek dat in ongeveer 45 procent van de gevallen een stressvolle gebeurtenis voorafging aan de ontwikkeling van chronische hoofdpijn.2

Een grotere studie toonde aan dat verhoogde stressintensiteit geassocieerd was met een toename van het aantal hoofdpijndagen per maand.3

Een studie van Department of Medicine/Neurology Service van het William Beaumont Army Medical Center onderzocht een groep van 150 Amerikaanse militairen. Van de 150 militairen meldde 67 procent dat hun hoofdpijn werd veroorzaakt door stress. Hierdoor is het de op één na meest voorkomende hoofdpijnveroorzaker.4

Andere veel voorkomende hoofdpijntriggers zijn magnesiumtekort, slaapgebrek, alcoholgebruik en uitdroging.

2. Chronische pijn door stress

Chronische pijntjes en kwaaltjes zijn klachten die het gevolg kunnen zijn van verhoogde stressniveaus. Zo bleek uit een onderzoek van de University of North Carolina dat er onder 37 tieners met sikkelcelziekte hoge niveaus van dagelijkse stress geassocieerd werd met een toename van pijn op dezelfde dag.5

Andere studies tonen aan dat verhoogde niveaus van het stresshormoon cortisol verband houdt met chronische pijn. In één onderzoek werden bijvoorbeeld 16 mensen met chronische rugpijn vergeleken met een controlegroep. Het bleek dat mensen met chronische pijn hogere niveaus van cortisol hadden.6

Een andere studie toonde aan dat mensen met chronische pijn hogere niveaus van cortisol in hun haar hadden, een indicator van langdurige stress.7

Houd er rekening mee dat deze onderzoeken een verband aantonen, maar niet kijken naar andere factoren die mogelijk een rol spelen. Bovendien is het onduidelijk of stress bijdraagt ​​aan chronische pijn of omgekeerd, of dat er een andere factor is die beide veroorzaakt.

Naast stress zijn er veel andere factoren die kunnen bijdragen aan chronische pijn, waaronder veroudering, blessures, een slechte lichaamshouding en zenuwbeschadiging.

3. Vaak grieperig of ziek zijn

Als je het gevoel hebt dat je constant worstelt met griep en verkoudheid, dan kan stress weleens de oorzaak zijn. Stress heeft een negatieve invloed op ons immuunsysteem en kan een verhoogde vatbaarheid voor infecties veroorzaken.

Zo deed The Chinese University of Hong Kong onderzoek naar chronische stress. Tijdens de studie werden 61 oudere volwassenen geïnjecteerd met het griepvaccin. Degenen met chronische stress bleken een verzwakte immuunrespons op het vaccin te hebben, wat aangeeft dat stress geassocieerd kan worden met een verminderde immuniteit.8

In een ander onderzoek werden 235 volwassenen ingedeeld in een groep met hoge of lage stress. Over een periode van zes maanden hadden degenen in de groep met hoge stress 70 procent meer luchtweginfecties. Daarbij had bijna 61 procent van deze groep langer last van symptomen dan de groep met lage stressniveaus.9

Een analyse van 27 onderzoeken toonde aan dat stress verband hield met een verhoogde vatbaarheid voor het ontwikkelen van een bovenste luchtweginfectie.10

Stress is echter slechts een stukje van de puzzel als het gaat om de gezondheid van het immuunsysteem. Een verzwakt immuunsysteem kan ook het gevolg zijn van een slecht dieet, lichamelijke inactiviteit en bepaalde immunodeficiëntie stoornissen zoals leukemie en aids.

Volg deze opleiding als E-learning
Start nu met e-learning en ontvang tot wel 27.5% korting! E-learning
Bekijk e-learning

4. Vermoeidheid en slapeloosheid door stress

Chronische vermoeidheid en verminderde energieniveaus kunnen worden veroorzaakt door langdurig blootstaan aan stress.

Uit een onderzoek van de Universiteit Leipzig onder 2.483 mensen bleek bijvoorbeeld dat vermoeidheid sterk verband hield met verhoogde stressniveaus.11

Stress kan ook de slaap verstoren en slapeloosheid veroorzaken, wat kan leiden tot weinig energie. Een kleine studie wees uit dat hogere niveaus van stress gerelateerd aan werk geassocieerd waren met meer vermoeidheid en rusteloosheid bij het naar bed gaan.12

Onderzoek door het Henry Ford Ziekenhuis in Detroit onder 2.316 deelnemers toonde aan dat het ervaren van een groter aantal stressvolle gebeurtenissen significant geassocieerd was met een verhoogd risico op slapeloosheid.13

Andere factoren die een rol kunnen spelen bij verlaagde energieniveaus zijn onder meer uitdroging, een lage bloedsuikerspiegel, een slecht dieet of een traag werkende schildklier.

5. Depressie

Er zijn aanwijzingen dat chronische stress kan bijdragen aan de ontwikkeling van depressie. Zo wees onderzoek onder 816 vrouwen met ernstige depressie uit dat het begin van een depressie significant geassocieerd was met zowel acute als chronische stress.14

Een studie van de DePaul Universiteit in Chicago toonde aan dat hoge niveaus van stress geassocieerd waren met hogere niveaus van depressieve symptomen bij 240 adolescenten.15
Een andere observatiestudie onderzocht stressniveaus van de bevolking in de werkende leeftijd.16 De algehele stressniveaus en symptomen van de deelnemers werden gemeten. Depressie kwam vaker voor bij mensen die hogere niveaus van stress rapporteerden.

Verder zijn zowel stress als depressie in verband gebracht met magnesiumtekort, lees hier meer over in dit artikel.

Onthoud dat deze onderzoeken een verband aantonen, maar niet noodzakelijkerwijs betekenen dat stress depressie veroorzaakt. Naast stress zijn andere mogelijke oorzaken van depressie: familiegeschiedenis, hormoonbalans, omgevingsfactoren en bepaalde medicijnen.

6. Angst en paniekaanvallen

Angst verschilt van depressie. Het kenmerkt zich door gevoelens van overweldigende angst of zelfs paniek, in plaats van alleen gevoelens van somberheid.

Maar net als depressie hebben onderzoeken gesuggereerd dat stress verband kan houden met angst en angststoornissen. In een studie onderzochten onderzoekers de effecten van stressniveaus thuis en op het werk op angst- en depressieniveaus. Ze ontdekten dat mensen die hoge niveaus van werkstress ervoeren, meer kans hadden op symptomen van angst en depressie.17

7. Spijsverteringsproblemen door stress

Spijsverteringsproblemen zoals diarree, constipatie en maagklachten kunnen worden veroorzaakt door hoge niveaus van stress. In één onderzoek werd bijvoorbeeld gekeken naar 2.699 kinderen en vastgesteld dat blootstelling aan stressvolle gebeurtenissen gepaard ging met een verhoogd risico op constipatie.18

Stress kan vooral mensen met spijsverteringsstoornissen treffen zoals het prikkelbaar darmsyndroom (PDS) of inflammatoire darmziektes zoals de ziekte van Crohn. Deze aandoeningen kenmerken zich door onder andere maagpijn, buikpijn, een opgeblazen gevoel, diarree en obstipatie.

In één onderzoek werden hogere dagelijkse stressniveaus geassocieerd met verhoogde spijsverteringsproblemen bij 181 vrouwen met PDS.19

Bovendien merkte een analyse van 18 onderzoeken die de rol van stress op inflammatoire darmaandoeningen onderzochten op dat 72 procent van de onderzoeken een verband vond tussen stress en spijsverteringsproblemen.20

Houd er ook rekening mee dat veel andere factoren spijsverteringsproblemen kunnen veroorzaken, zoals dieet, uitdroging, fysieke activiteit, infectie of bepaalde medicijnen.

8. Acne of huiduitslag door stress

Acne is één van de meest zichtbare manieren waarop stress zich vaak manifesteert. Wanneer mensen zich gestrest voelen, hebben ze de neiging om hun gezicht vaker aan te raken. Dit kan bacteriën verspreiden en bijdragen aan de ontwikkeling van acne.

Verschillende onderzoeken bevestigen dat acne geassocieerd kan worden met hogere niveaus van stress. Zo onderzocht de afdeling Dermatologie van de Stanford University School of Medicine de ernst van acne bij een onderzoeksgroep voor en tijdens een examen. Verhoogde stressniveaus als gevolg van het onderzoek waren geassocieerd met een grotere ernst van huidklachten.21
Een ander onderzoek onder 94 tieners wees uit dat hogere stressniveaus geassocieerd waren met ergere acne, vooral bij jongens.22

Naast stress zijn andere mogelijke oorzaken van acne; hormonale verschuivingen, bacteriën, overmatige olieproductie en verstopte poriën.

9. Hartkloppingen

Een verhoogde hartslag of hartkloppingen zijn ook symptomen van hoge stressniveaus. Zo werd in een onderzoek bijvoorbeeld de hartslagreactiviteit gemeten als reactie op stressvolle en niet-stressvolle gebeurtenissen. Hierbij werd vastgesteld dat de hartslag significant hoger was tijdens stressvolle omstandigheden.23

Zo onderzocht The Journal of Adolescent Health welk effect een speech geven had op de hartslag van 133 tieners. Uit het onderzoek bleek dat het ondergaan van deze stressvolle taak een verhoging van de hartslag veroorzaakte.24Uit een soortgelijk onderzoek bleek dat het blootstellen van 87 studenten aan een stressvolle taak de hartslag en bloeddruk deed verhogen. Interessant genoeg hielp het spelen van ontspannende muziek tijdens de taak deze verhoging te voorkomen.25

Een snelle hartslag is daarnaast geassocieerd met een hoge bloeddruk, schildklieraandoeningen, bepaalde hartaandoeningen en door het drinken van grote hoeveelheden cafeïne houdende of alcoholische dranken.

10. Veranderingen in eetlust

Bij gevoelens van stress merk je misschien dat je geen eetlust hebt of juist midden in de nacht hongerig de koelkast plundert. Uit een onderzoek onder universiteitsstudenten bleek dat 81 procent aangaf dat ze veranderingen in eetlust ervaren wanneer ze gestrest zijn. Hiervan had 62 procent een toename van de eetlust, terwijl 38 procent een afname ervoer.26

De afdeling Humane Biologie van de Universiteit van Maastricht deed onderzoek naar het effect van acute en psychologische stress op de voedselinname. In een onderzoek onder 129 mensen werd blootstelling aan stress geassocieerd met gedrag zoals eten zonder honger te hebben.27 Deze veranderingen in eetlust kunnen ook leiden tot gewichtsschommelingen tijdens stressvolle perioden. Uit een onderzoek onder 1.355 mensen bleek bijvoorbeeld dat stress verband hield met gewichtstoename bij volwassenen met overgewicht.28

Andere mogelijke oorzaken van veranderingen in eetlust zijn het gebruik van bepaalde medicijnen, hormonale schommelingen en psychische aandoeningen.

Tot slot

De klachten die wij kunnen ervaren bij te lang te veel stress zijn zo divers als de mens zelf. De lijst van mogelijke symptomen van stress is dus lang. Toch zijn er een aantal lichamelijke en mentale klachten die vaak voorkomen en die belangrijk zijn om bij jezelf te herkennen. We kunnen er helaas niet omheen dat we in een maatschappij leven waarbij het bijna normaal is om stressklachten te negeren of weg te wuiven. En hoewel de meeste kenmerken van stress maar van korte duur zijn, kunnen bepaalde klachten op de lange termijn voor serieuze problemen zorgen. Leer de symptomen dus herkennen zodat je op tijd op de rem kunt trappen en rust kan nemen.

Is gezondheid ook jouw passie en wil je meer leren over voeding en suppletie? Bekijk dan eens onze Orthomoleculair Adviseur Basis.

Meer lezen over stress?

Referenties
  1. National Institute of Mental Health – 5 things you should know about stress: https://www.nimh.nih.gov/health/publications/stress
  2. D’Amico D, Libro G, Prudenzano MP, et al. Stress and chronic headache. J Headache Pain. 2000;1(Suppl 1):S49-S52. doi:10.1007/s101940070026
  3. Schramm SH, Moebus S, Lehmann N, Galli U, Obermann M, Bock E, Yoon MS, Diener HC, Katsarava Z. The association between stress and headache: A longitudinal population-based study. Cephalalgia. 2015 Sep;35(10):853-63. doi: 10.1177/0333102414563087. Epub 2014 Dec 5. PMID: 25480807.
  4. Theeler BJ, Kenney K, Prokhorenko OA, Fideli US, Campbell W, Erickson JC. Headache triggers in the US military. Headache. 2010 May;50(5):790-4. doi: 10.1111/j.1526-4610.2009.01571.x. Epub 2009 Nov 17. PMID: 19925623.
  5. Gil KM, Carson JW, Porter LS, Ready J, Valrie C, Redding-Lallinger R, Daeschner C. Daily stress and mood and their association with pain, health-care use, and school activity in adolescents with sickle cell disease. J Pediatr Psychol. 2003 Jul-Aug;28(5):363-73. doi: 10.1093/jpepsy/jsg026. PMID: 12808013.
  6. Vachon-Presseau E, Roy M, Martel MO, Caron E, Marin MF, Chen J, Albouy G, Plante I, Sullivan MJ, Lupien SJ, Rainville P. The stress model of chronic pain: evidence from basal cortisol and hippocampal structure and function in humans. Brain. 2013 Mar;136(Pt 3):815-27. doi: 10.1093/brain/aws371. PMID: 23436504.
  7. Van Uum SH, Sauvé B, Fraser LA, Morley-Forster P, Paul TL, Koren G. Elevated content of cortisol in hair of patients with severe chronic pain: a novel biomarker for stress. Stress. 2008 Nov;11(6):483-8. doi: 10.1080/10253890801887388. PMID: 18609301.
  8. Wong SY, Wong CK, Chan FW, Chan PK, Ngai K, Mercer S, Woo J. Chronic psychosocial stress: does it modulate immunity to the influenza vaccine in Hong Kong Chinese elderly caregivers? Age (Dordr). 2013 Aug;35(4):1479-93. doi: 10.1007/s11357-012-9449-z. Epub 2012 Jul 8. PMID: 22772580; PMCID: PMC3705094.
  9. Graham NM, Douglas RM, Ryan P. Stress and acute respiratory infection. Am J Epidemiol. 1986 Sep;124(3):389-401. doi: 10.1093/oxfordjournals.aje.a114409. PMID: 3740039.
  10. Pedersen A, Zachariae R, Bovbjerg DH. Influence of psychological stress on upper respiratory infection–a meta-analysis of prospective studies. Psychosom Med. 2010 Oct;72(8):823-32. doi: 10.1097/PSY.0b013e3181f1d003. Epub 2010 Aug 17. PMID: 20716708.
  11. Kocalevent RD, Hinz A, Brähler E, Klapp BF. Determinants of fatigue and stress. BMC Res Notes. 2011 Jul 20;4:238. doi: 10.1186/1756-0500-4-238. PMID: 21774803; PMCID: PMC3148561.
  12. Dahlgren A, Kecklund G, Akerstedt T. Different levels of work-related stress and the effects on sleep, fatigue and cortisol. Scand J Work Environ Health. 2005 Aug;31(4):277-85. doi: 10.5271/sjweh.883. PMID: 16161710.
  13. Drake CL, Pillai V, Roth T. Stress and sleep reactivity: a prospective investigation of the stress-diathesis model of insomnia. Sleep. 2014;37(8):1295-1304. Published 2014 Aug 1. doi:10.5665/sleep.3916
  14. Hammen C, Kim EY, Eberhart NK, Brennan PA. Chronic and acute stress and the prediction of major depression in women. Depress Anxiety. 2009;26(8):718-23. doi: 10.1002/da.20571. PMID: 19496077; PMCID: PMC3380803.
  15. Carter JS, Garber J. Predictors of the first onset of a major depressive episode and changes in depressive symptoms across adolescence: stress and negative cognitions. J Abnorm Psychol. 2011 Nov;120(4):779-96. doi: 10.1037/a0025441. Epub 2011 Sep 19. PMID: 21928863.
  16. Wiegner L, Hange D, Björkelund C, Ahlborg G Jr. Prevalence of perceived stress and associations to symptoms of exhaustion, depression and anxiety in a working age population seeking primary care–an observational study. BMC Fam Pract. 2015;16:38. Published 2015 Mar 19. doi:10.1186/s12875-015-0252-7
  17. Fan LB, Blumenthal JA, Watkins LL, Sherwood A. Work and home stress: associations with anxiety and depression symptoms. Occup Med (Lond). 2015;65(2):110-116. doi:10.1093/occmed/kqu181
  18. Devanarayana NM, Rajindrajith S. Association between constipation and stressful life events in a cohort of Sri Lankan children and adolescents. J Trop Pediatr. 2010 Jun;56(3):144-8. doi: 10.1093/tropej/fmp077. Epub 2009 Aug 20. PMID: 19696192.
  19. Hertig VL, Cain KC, Jarrett ME, Burr RL, Heitkemper MM. Daily stress and gastrointestinal symptoms in women with irritable bowel syndrome. Nurs Res. 2007 Nov-Dec;56(6):399-406. doi: 10.1097/01.NNR.0000299855.60053.88. PMID: 18004186.
  20. Cámara RJ, Ziegler R, Begré S, Schoepfer AM, von Känel R; Swiss Inflammatory Bowel Disease Cohort Study (SIBDCS) group. The role of psychological stress in inflammatory bowel disease: quality assessment of methods of 18 prospective studies and suggestions for future research. Digestion. 2009;80(2):129-39. doi: 10.1159/000226087. Epub 2009 Aug 4. PMID: 19657191.
  21. Chiu A, Chon SY, Kimball AB. The response of skin disease to stress: changes in the severity of acne vulgaris as affected by examination stress. Arch Dermatol. 2003 Jul;139(7):897-900. doi: 10.1001/archderm.139.7.897. PMID: 12873885.
  22. Yosipovitch G, Tang M, Dawn AG, Chen M, Goh CL, Huak Y, Seng LF. Study of psychological stress, sebum production and acne vulgaris in adolescents. Acta Derm Venereol. 2007;87(2):135-9. doi: 10.2340/00015555-0231. PMID: 17340019.
  23. Dobkin PL, Pihl RO. Measurement of psychological and heart rate reactivity to stress in the real world. Psychother Psychosom. 1992;58(3-4):208-14. doi: 10.1159/000288629. PMID: 1488504.
  24. Steiner H, Ryst E, Berkowitz J, Gschwendt MA, Koopman C. Boys’ and girls’ responses to stress: affect and heart rate during a speech task. J Adolesc Health. 2002 Apr;30(4 Suppl):14-21. doi: 10.1016/s1054-139x(01)00387-1. PMID: 11943570.
  25. Knight WE, Rickard PhD NS. Relaxing music prevents stress-induced increases in subjective anxiety, systolic blood pressure, and heart rate in healthy males and females. J Music Ther. 2001 Winter;38(4):254-72. doi: 10.1093/jmt/38.4.254. PMID: 11796077.
  26. Jayanthi Kandiah, Melissa Yake, James Jones, Michaela Meyer, Stress influences appetite and comfort food preferences in college women, Nutrition Research, Volume 26, Issue 3, 2006, Pages 118-123, ISSN 0271-5317, https://doi.org/10.1016/j.nutres.2005.11.010.(https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0271531705002836)
  27. Rutters F, Nieuwenhuizen AG, Lemmens SG, Born JM, Westerterp-Plantenga MS. Acute stress-related changes in eating in the absence of hunger. Obesity (Silver Spring). 2009 Jan;17(1):72-7. doi: 10.1038/oby.2008.493. Epub 2008 Nov 6. PMID: 18997672. (https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18997672/)
  28. Block JP, He Y, Zaslavsky AM, Ding L, Ayanian JZ. Psychosocial stress and change in weight among US adults. Am J Epidemiol. 2009;170(2):181-192. doi:10.1093/aje/kwp104 (https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2727271/)
Sluiten