Orthomoleculair kennisinstituut
Menu

Geheugen

30 augustus 2018
17 minuten leestijd
Hersenen
In het kort
  • Dementie
  • Onderzoek naar Alzheimer
  • Biochemie van de hersenen
  • Oxidatieve ontstekingsprocessen (ROS)
  • De neurotransmitter Acetylcholine
  • Leefstijladviezen

Het aantal mensen met geheugenverlies stijgt enorm snel. Op dit moment hebben in Nederland 280.000 mensen de ziekte van Alzheimer, de meest voorkomende vorm van dementie. Naar schatting zal dit aantal de komende 25 jaar verdubbelen tot ruim een half miljoen, terwijl de ziekte een generatie eerder nog vrijwel onbekend was.

Is gezondheid ook jouw passie en wil je meer leren over voeding en suppletie? Bekijk dan eens onze e-learning Orthomoleculair Adviseur Basis.

[advice]

Er bestaat een verband tussen het krijgen van de ziekte van Alzheimer in relatie tot voeding, toxische stoffen en de manier van leven. Zo zijn maar liefst 25 procent van de duizenden chemicaliën die in het milieu terechtkomen schadelijk voor het zenuwstelsel. Daarnaast gaat de enorme stijging van het aantal patiënten met Alzheimer, mede door het ouder worden van de mens, samen met de stijging van andere psychische aandoeningen. De fysieke beschadiging van de hersenen zorgt voor het ontnemen van de verstandelijke vermogens, het geheugen, het gedrag en de persoonlijkheid. In dit informatiebulletin wordt besproken welke maatregelen er met betrekking tot voeding en leefstijl genomen kunnen worden om het geheugen te verbeteren.

Dementie

Twee belangrijke vormen van dementie zijn de ziekte van Alzheimer en vasculaire dementie. Bij de ziekte van Alzheimer is er sprake van gedeeltelijk atrofische (dode) gebieden, met daarin groepjes samengeklonterde hersencellen (plaques genaamd) (1).

Vasculaire dementie wordt gekenmerkt door stagnatie van de bloedvoorziening als gevolg van hersencellen die afsterven. Het verschil tussen Alzheimer en vasculaire dementie is dat Alzheimer zich linear ontwikkelt en vasculaire dementie trapsgewijs (na iedere ‘mini’ beroerte). De ontwikkeling van dementie gaat vaak gepaard met brabbeltaal en/of lichte verlammingsverschijnselen.

De ziekte kan worden herkend aan beelden van de hersenen met ineengestrengelende zenuwvezels (neurofibrillaire tangles) en ophopingen van giftig eiwit, die bèta-amyloïd worden genoemd. Dit proces verstoort de communicatie tussen bepaalde zenuwcellen waardoor de hersenen minder gaan functioneren.

Onderzoek naar Alzheimer

De medicijnen die er op dit moment zijn kunnen op zijn best de symptomen tijdelijk remmen, werken lang niet bij iedereen en verliezen snel effect. Daarnaast brengen ze talloze onaangename bijwerkingen met zich mee. Zo kunnen gebruikers behoorlijk misselijk of verward worden, en in ergere gevallen zelfs maagzweren of epileptische aanvallen krijgen. Doordat het aantal Alzheimer patiënten wereldwijd enorm groeit worden er talloze klinische onderzoeken uitgevoerd met “veelbelovende” medicijnen, maar sinds 2003 is er geen enkel nieuw medicijn tegen de ziekte van Alzheimer goedgekeurd.

In de hoop meer inzicht te krijgen naar de oorzaak van deze ziekte richt men zich op genetisch onderzoek. Onlangs werd er een zogenaamd “Pack-Man” gen ontdekt. Dit gen verorbert de schadelijke bèta-amyloid en kan daardoor neurodegeneratie voorkomen. Veelbelovend hierbij lijkt stamceltherapie. CBD (Cannabidiol) uit Cannabis heeft een effect op deze stamcellen en kan mogelijk de Alzheimer remmen (2). Meer onderzoek is echter wenselijk.

Volg deze opleiding als E-learning
Start nu met e-learning en ontvang tot wel 27.5% korting! E-learning
Bekijk e-learning

Biochemie van de hersenen

De hersenen en het zenuwstelsel vormen samen het centraal zenuwstelsel (CZS). Dit stelsel vormt een complex netwerk van zenuwcellen en zenuwceluitlopers die bekleed zijn met myelineschedes die uit vetweefsel bestaan. Het systeem brengt boodschappen over door middel van stroomstootjes via axonen en neurotransmitters. Eén enkele hersencel kan tienduizenden verbindingen aangaan met andere hersencellen waardoor zeer complexe acties mogelijk zijn. De hersenen vormen het actiefste lichaamsdeel en hebben daarom de aanvoer van voedingsstoffen nodig om te blijven functioneren. Glucose is de brandstof en ons ingenieuze doorbloedingssysteem zorgt voor een continue aanvoer van deze vitale stof voor de hersenen. De hersenbloedbarriëre is het beschermingsmechanisme van het brein en bestaat uit piepkleine bloedvaatjes. Deze barriëre voorkomt dat er ongewenste stoffen in de hersenen terecht komen.

Schadelijke stoffen

In ons milieu bestaan er neurotoxische stoffen die schadelijk zijn voor het zenuwstelsel. Denk aan de stoffen lood, broom, ethanol, benzeen, methanol en nog vele andere stoffen die we in het dagelijkse leven tegenkomen (3). Bepaalde chemicaliën zijn niet tegen te houden door de hersenbloedbarriëre, het hoge vetgehalte van de hersenen fungeert namelijk als een spons die ze opzuigt. Als die chemicaliën eenmaal in de hersenen belanden, vestigen ze zich er snel en zijn ze moeilijk te verwijderen. De hersenbloedbarriëre wordt hierdoor extra ineffectief. Het tekort aan anti-oxidanten in onze voeding maakt dat de schade door chemicaliën groter wordt. Daarnaast kan een tekort aan essentiële vetzuren, vooral omega 3, schadelijk zijn voor de manier waarop de hersenen functioneren. Een van de schadelijkste neurotoxische stoffen die we kennen is aluminium.

Aluminium

Aluminium kan aanzienlijke schade toebrengen aan de neuronen en wordt beschouwd als een neurotoxische stof die de hersenbloedbarrière verstoord. Het verband tussen een hoge blootstelling aan aluminium en de ontwikkeling van Alzheimer is zelfs wetenschappelijk aangetoond.

In een bepaalde gemeente in Frankrijk kwam twee keer zo vaak Alzheimer voor bij mensen van 65 jaar en ouder in verhouding tot de rest van Frankrijk. Het bleek dat het drinkwater van deze gemeente een hoge dosis natuurlijk aluminium bevatte. Aluminium blijkt invloed te hebben bij het vormen van proteïne tau tangles, deze binden zich namelijk aan bèta-amyloïd wat Alzheimer veroorzaakt (4). Er bestaat echter een natuurlijke remedie tegen dit schadelijke aluminium. Water met een hoog silicium gehalte kan de schadelijke effecten van aluminium namelijk neutraliseren. Silicium heeft een beschermende werking voor de hersenen wat de ontwikkeling van Alzheimer bemoeilijkt (5, 6).

Dat silicium nog weinig bekendheid heeft in de medische wereld heeft te maken met het feit dat toediening van silicium in de vorm van een mineraalzout niet wordt opgenomen. De organische vorm silanol is de enige vorm die goed biologisch beschikbaar is voor het lichaam. Deze vorm is verkrijgbaar in een drinkbare oplossing.

Naast aluminium zijn er nog andere neurotoxische stoffen die schadelijk zijn voor het brein, denk hierbij aan zink, ijzer en kwik. Ook deze stoffen kunnen oxidatieve ontstekingsprocessen in de hersenen veroorzaken.

Oxidatieve ontstekingsprocessen (ROS)

In ons lichaam zijn continu chemische en complexe processen aan de gang. Bij oxidatie verbranden voedingsstoffen door binding aan te gaan met zuurstof. Hierbij worden reactieve zuurstofverbindingen (Reactive Oxigen Species, ROS) gevormd, dit zijn instabiele deeltjes, ook wel vrije radicalen genoemd. Een overproductie van vrije radicalen wordt veroorzaakt door toxines, een verhoogde bloedsuikerspiegel en overmatig eten, maar ook door bijvoorbeeld medicijnen, straling en door celveroudering. Antioxidanten zijn voedingsstoffen zoals enzymen, vitaminen, mineralen, spoorelementen, aminozuren en proteïnen die de vrije radicalen onschadelijk maken.

Het overschot aan vrije radicalen dat niet kan worden opgeruimd wordt oxidatieve stress genoemd en speelt een belangrijke rol bij het krijgen van diabetes en de ziekte van Alzheimer. ROS komt meer voor bij ouderen en tast de hersencellen aan (7).

Superoxide Dismutase (SOD) is een essentieel enzym dat zich in alle levende cellen bevindt en helpt om deze schadelijke zuurstofmoleculen in cellen af te breken. Plankton bevat een uitzonderlijk hoog gehalte aan dit SOD. TetraSOD® is een gepatenteerde stof met een uitzonderlijk hoge ORAC waarde en SOD activiteit. ORAC staat voor Oxygen Radical Absorbance Capacity. Kortom, ORAC-eenheden meten de antioxidant capaciteit van levensmiddelen en hierbij geldt: hoe hoger, hoe beter. TetraSOD® is een uniek ingrediënt uit de zee dat onder gepatenteerde technologie groeit waardoor het 30 keer meer SOD activiteit oplevert dan welke fytoplankton soort dan ook. Daarnaast heeft TetraSOD® een groot effect op het verminderen van de vrije radicalen schade bij cognitieve achteruitgang (8).

Methylatie

Methylatie is de meest essentiële metabolische functie van het lichaam. Methylering is een gecontroleerde overdracht van een methylgroep = CH3 (één koolstof en drie waterstofatomen) op eiwitten, aminozuren, enzymen en DNA. Dit gebeurt in elke cel van het lichaam, ontelbare keren om genezing te reguleren. Zo heeft mythylatie onder andere een rol in het reguleren van de genetische expressie van DNA, het ontgiften van de lever, de optimalisatie van de immuniteit en van de neurologische functies. Vitamine B12 (methylcobalamine), quatrefolic (actieve vorm van foliumzuur), vitamine B6 (pyridoxaal-5-fosfaat) zijn bekende methyldonoren en zijn essentiëel om dit metabolische proces te kunnen uitvoeren. Een tekort aan B12 kan daarom zorgen voor een verminderde methylering wat klachten op motorisch, mentaal en neurologisch gebied teweeg kan brengen. Een bekend symptoom van een B12 tekort is neurologische achteruitgang (9). Een B12 tekort kan ontstaan door een verstoorde maag- en darmfunctie of zelfs door langdurig gebruik van maagzuurremmers. Dit heeft te maken met de intrinsieke factor die zich in het maag- en darmkanaal bevindt en die moet zorgen voor de opname van vitamine B12. Bovendien bevatten maagzuurremmers eens aluminium, wat aantoonbaar zorgt voor neurologische klachten. Het op peil houden van het B12 niveau en foliumzuurgehalte is dus essentieel bij het voorkomen van geheugenproblemen.

Hersen-darm-as

Ontstekingen spelen bij alle chronische aandoeningen een belangrijke rol. Stressoren die ontstekingen in stand houden zijn gifstoffen, bepaalde voedingsmiddelen, slaapdeprivatie of andere vormen van stress. Deze hebben een desastreuze werking op het afweersysteem dat voor het grootste gedeelte gehuisvest is in de darmen. Er zijn steeds meer aanwijzingen dat er een directe relatie bestaat tussen de conditie van de darmen en de hersenen, de zogenoemde “hersen-darm as”. Deze term duidt aan dat de darmen en het brein voortdurend en tweezijdig met elkaar communiceren (10, 11). Het is daarom overduidelijk dat het in stand houden van een optimale darmflora essentieel is voor een gezonde neurologische werking. Het belang van een pré- en probiotica blijkt dan ook steeds meer door de medische wetenschappelijke wereld ondersteund te worden. Ontstekingen die voortvloeien uit een slechte darmfunctie kunnen de doorbloeding van de hersenen negatief beïnvloeden en de oorzaak zijn dat plaques steeds verder toenemen. Vezelrijke groenten mogen in het dieet daarom niet ontbreken om het microbioom (darmflora) te herstellen. Voedsel zoals pizza, pasta of suikerrijke voeding hebben een slecht effect op de darmflora en bevorderen daarmee dus cognitieve achteruitgang.

Diabetes hangt samen met storing in het immuunsysteem en honderden studies laten zien dat bij diabetes een verhoogde hoeveelheid cytokinen worden geproduceerd. Cytokinen zijn eiwitten die het afweersysteem reguleren. Dit heeft zoals we hebben kunnen lezen invloed op de hersenen. Het schrappen van suikers, gluten en zuivelproducten uit het dieet kunnen ontstekingen tegen gaan en bloedsuikers stabiel te houden (12). Een jarenlange verkeerde voeding met een overschot aan suikers leidt op den duur tot insulineresistentie en daarmee diabetes.

Alzheimer, diabetes type 3

Er lijkt een interessant verband te bestaan tussen diabetes en de ziekte van Alzheimer. Deze twee ziekten lijken dermate op elkaar dat Alzheimer ook wel diabetes type 3 wordt genoemd. Maar liefst 70 procent van de mensen met diabetes type 2 krijgt na verloop van tijd Alzheimer. Maar wat is hier dan de oorzaak van? Het verband tussen Alzheimer en diabetes werd ontdekt door twee Amerikaanse pathologen die keken naar diverse studies (13, 14). De insulinespiegel bleek verlaagd in zowel de frontale hersenschors als in de hippocampus en de hypothalamus. De gebieden die getroffen worden bij de ziekte van Alzheimer. Het bijzondere was dat in de kleine hersenen die niet worden aangetast bij Alzheimer deze lage insulinespiegel niet werd gevonden.

Insuline heeft invloed op de neurotransmitter acetylcholine, de neurotransmitter die de belangrijkste invloed heeft binnen de mogelijkheid om te leren en te onthouden. Insuline speelt ook een rol bij het gezond functioneren van de hippocampus, de frontale hersenkwabben en natuurlijk bij de toevoer van glucose en zuurstof aan de hersenen.

Daarnaast lijkt het erop dat de hersenen ook insulineresistent kunnen worden en dan niet meer in staat zijn op insuline te reageren. De Universiteit van Pennsylvania heeft een interessant onderzoek uitgevoerd waar de hersenen van overleden mensen centraal stonden. Hersenweefsel van gezonde mensen bleek actief te reageren op insuline, terwijl die activiteit er niet was bij Alzheimer patiënten. Vooral in de hippocampus bleek die activiteit er niet te zijn.

Het is reeds bekend dat diabetes type 2 bijdraagt aan een vermindering van cognitieve functies. En omgekeerd, de behandeling van diabetes vertraagt de ontwikkeling van Alzheimer. De oorzaak van beide ziekten diabetes en alzheimer kunnen dan ook met dezelfde maatregelen bestreden worden. Een dieet met voedingsmiddelen met een laag glycemische index hebben direct een positief effect op de hersenen. Om de hersenfunctie optimaal te houden moet men zorgen voor een stabiele bloedsuikergehalte door het dieet aan te passen en stoffen zoals alfa-liponzuur, chroom en vitamine D te suppleren.

24 uurs ritme

Bovendien zorgt een wisselende bloedsuikerspiegel voor een verhoogde afgifte van cortisol. Cortisol heeft net als het slaaphormoon een 24 uurs ritme. ‘s Morgens ligt de productie van cortisol hoger om alert te zijn en de productie van melatonine lager om niet in slaap te vallen. ’s Nachts is dit precies andersom en dit ritme zorgt ervoor dat we ’s nachts goed kunnen slapen. Bij Alzheimerpatiënten is het een bekend verschijnsel dat ze last hebben van gedrachtsveranderingen die in de late middag beginnen. Dit zou kunnen komen door de productie van bèta-amyloïd, dat ook een 24 uursritme volgt. Het verbeteren van het bioritme door overdag buiten te komen en wakker te zijn en ’s nachts te slapen komt de hersenfunctie zeer ten goede. Een multi vitamine die dit ritme ondersteunt zorgt voor een goede werking van de hersenfunctie.

Omega 3 vetzuren

Neurowetenschapper Fred Sage heeft aangetoond dat hersencellen zich kunnen vernieuwen, zogenoemde neurogenese. Hij toonde aan dat omega 3 vetzuren de neurogenese wel met 40% kan verhogen. Deze vetten brengen de Brain-Derived Neurotrophic Factor (BDNF) omhoog, vergroten het hersenvolume en houden de celmembranen vloeibaar. De BDNF is naast omega 3 ook een stof die de mate van neurogenese kan verbeteren.

Logisch is het dus dat de kans op dementie beduidend kleiner wordt wanneer het dieet bestaat uit een rijke hoeveelheid omega 3 vetzuren of een hoge visconsumptie. De meeste mensen eten te weinig vette vis om te profiteren van de voordelen die DHA biedt. Het vetzuur docosahexaeenzuur (DHA) biedt meer bescherming dan eicosapentaeenzuur (EPA) (15). In een onderzoek van het Martek Biossciences Corporation met proefpersonen die aan beginnende Alzheimer leden, kreeg de ene groep 900 milligram DHA en de andere groep een placebo. De mensen die DHA toegediend kregen scoorden opmerkelijk beter bij het spelen van een geheugenspel waarbij ze moesten herhalen wat ze gezien hadden dan de controlegroep.

Omega 3 vetzuren mogen overigens niet gebruikt worden om in te bakken, hiervoor is kokosolie het beste. Kokosolie oxideert niet bij hoge temperaturen en dat is heel gunstig. Gebruik eigenlijk nooit gevaarlijke vetten die geoxideerd zijn. Ze zijn te vinden in allerlei producten die plantaardige olie bevat en waar het vet niet vloeit, zoals bijvoorbeeld in koekjes.

De neurotransmitter Acetylcholine

Acetylcholine is een neurotransmitter in de hersenen. De belangrijkste functies die de neurotransmitter vervult zijn beelden creëren, leren en de bereikbaarheid van herinneringen garanderen. Daarnaast speelt acetylcholine een rol bij andere facetten van mentale prestaties, zoals het hebben van focus en alertheid. De communicatie die deze cognitieve prestaties mogelijk maken wordt het cholinerge systeem genoemd. Bij de ziekte van Alzheimer worden de cholinerge zenuwen vernietigd. Dit resulteert in een slechte focus, geheugenproblemen, angst, geestelijke vermoeidheid en een gebrek aan duidelijke gedachten. Verschillende onderzoeken suggereren dat chronisch lage niveaus van acetylcholine kan worden gekoppeld aan dementie en leeftijdsgebonden geheugenverlies (16). Het verhogen van het acetylcholine gehalte kan bijdragen tot een betere stemming en cognitief vermogen.

“5 Superstoffen voor het brein om nooit meer te vergeten”

Superstoffen voor de hersenen

Citicoline

De stof citicoline is een vetstof en een belangrijk component van het hersencel membraan. Een gepatenteerde voedingsstof afgeleid van citicoline is Cognizin®, dit is een voorloperstof van fosfatidylcholine. Bij suppletie met Cognizin® vindt er metabolisatie plaats om nucleotide, uridine en choline vrij te geven. Uridine en choline kunnen de bloedbarrière passeren en worden opgenomen in de hersenmembraan fosfolipiden. Ze verhogen eveneens de productie van de neurotransmitters in het centrale zenuwstelsel, inclusief die van acetylcholine, noradrenaline en dopamine. In de hersenen stabiliseert citicoline de celmembranen en remt het de vorming van cytotoxische vrije vetzuren, die een belangrijke rol hebben bij de ontwikkeling van Alzheimer (17)Citicoline wordt tijdens de absorptie via de dunne darm afgebroken om de hersenbloedbarrière te passeren waar het in de hersenen wordt gereconstitueerd als citicoline. Cognizin® wordt als gepatenteerde citicoline gefabriceerd door een fermentatie proces zonder gebruik van dierlijk materiaal en is goedgekeurd als een “Novel Food” ingrediënt voor de Europese markt als voedingssupplement met een speciaal medicinaal doeleinde (Special Medical Purposes (FSMPs). Tevens is het belang van fosfatidylcholine op latere leeftijd in diverse onderzoeken aangetoond.

Fosfatidylserine

Het hersencelmembraan bevat een fosfolipideverbinding die de vloeibaarheid helpt behouden. De activiteit van de vetstof fosfatidylserine optimaliseert receptoren en bevordert de aanmaak van de neurotransmitters acetylcholine en dopamine. Daarnaast ondersteunt fosfatidylserine de productie van hersencellen door het glucosemetabolisme in de hersenen te verbeteren (18, 19, 20). Dit proces kan de NGF (Nerve Growth Factor) verhogen, wat zorgt voor aanmaak, behoud en reparatie van cellen. Tevens helpt de vetstof immuuncellen te ontdoen van beschadigde, toxische hersencellen en de naburige hersencellen te sparen tegen bijkomende schade.

De voornaamste voordelen van deze vette stof zijn verbeteringen van het werkgeheugen en een vertraging van de cognitieve achteruitgang. Enzymotec, een bedrijf in Amerika, staat al meer dan 15 jaar aan de top van lipide technologieën en heeft de ontwikkeling mogelijk gemaakt van verschillende fosfatidylserinevormen uit verschillende bronnen. Zo heeft het concern faam verworven met fosfatidylserine onttrokken aan soja, zonnebloem, krill en vis, waar elke vorm zijn eigen voordelen heeft. Het gepatenteerde “Sharp PS” is hier een voorbeeld van, een hoogwaardig fosfatidylserineproduct op basis van soja.

Met Sharp PS® zijn veelbelovende positieve resultaten gezien bij ouderen met aanwezige hersendegeneratie. Deze stof is namelijk in staat om de voortgang van geheugenverlies te vertragen of zelfs te stoppen. Ook stemming, angstgevoelens, socialisatie en mentale helderheid waren factoren waar Sharp PS® een positief effect op had.

Bacopa Monnieri

In de Ayurveda staat het plantje Bacopa monnieri bekend als het meest krachtige en effectieve zenuw- en hersentonicum. De cognitieve functie zoals het leren van nieuwe informatie of het onthouden van dingen wordt verbeterd met dit van oudsher natuurlijke preparaat. Ayurvedische artsen schrijven dit middel voor om cognitie en focus te ondersteunen. Een studie uit 2003 onder 76 deelnemers toonde aan dat Bacopa monnieri de functies van het korte termijn geheugen duidelijk verbeterde in vergelijking met een placebo (21, 22, 23, 24, 25, 26)Bacopa monnieri beschermt de hoeveelheid beschikbare acetylcholine door het remmen van het acetylcholine esterase enzym. Daarnaast kan de Bacopa monnieri een rol spelen in het noradrenerge systeem, het zenuwnetwerk dat gestuurd wordt door de neurotransmitter noradrenaline. Door het onderdrukken van het noradrenerge systeem zou de Bacopa monnieri een beschermende werking hebben tegen aftakeling van cholinerge neuronen. Dit proces zou tevens een positieve uitwerking hebben op de alertheid van het individu.

L-Theanine

L-theanine is een van nature voorkomend niet-proteomisch aminozuur dat bijna alleen in de groene theeplanten wordt aangetroffen. Tevens is het een belangrijk component dat verantwoordelijk is voor het bevorderen van het gevoel van ontspanning. Suntheanine® is een gepatenteerde l-theanine.

Over de werking van groene thee op de cognitieve vaardigheden bestaat genoeg literatuur (27). Het blijkt te zorgen voor een toename van de alpha-hersengolven wat resulteert in een verbetering van de informatieopslag, cognitieve capaciteit en selectieve aandacht.

Daarnaast heeft l-theanine een ontstressende werking en zorgt het aminozuur voor een verbetering van het geheugen bij mensen met milde cognitieve achteruitgang.

SOD

De laatste superstof TetraSOD® is reeds beschreven onder het kopje Oxidatieve ontstekingsprocessen (ROS). TetraSOD® is een SOD op basis van de microalg Tetraselmis chui. Een uniek ingrediënt dat aantoonbaar 30 keer zo veel SOD-activiteit oplevert als welke fytoplankton ook. Daarnaast bevat dit product niet alleen SOD, maar ook de antioxidante enzymen glutathion peroxidase en catalase.

Leefstijladviezen

Er zijn een aantal adviezen om cognitieve achteruitgang te voorkomen of vertragen. Deze bestaan uit:

  • Doe voldoende en regelmatig aan lichaamsbeweging (28, 29).
  • Laat uw water controleren op de aanwezigheid van aluminium. Als het aluminiumgehalte meer is dan 0,1 mg/liter en de pH beneden de 7 dan kunt u het beste mineraalwater drinken of neem een organisch silicium supplement waardoor het aluminium wordt geneutraliseerd. Vermijd ook andere bronnen van aluminium zoals deodorant en aluminium pannen (30).
  • Pas voeding aan en schrap zoveel mogelijk voedingsmiddelen die ontstekingen kunnen veroorzaken zoals suiker, transvetten (zoals in koekjes), gluten en caseïne (zuivelproducten), aspartaam. Kies voor onbewerkte voeding. Onbewerkte voeding is meestal niet verpakt.
  • Neem regelmatig een tabletje om onder de tong te laten smelten met B12, foliumzuur en B6. Het risico op Alzheimer vermindert hierdoor enorm.
  • Neem dagelijks een Visolie supplement met 250 mg DHA (docosahexaeenzuur) (31, 32).
  • Laat eventuele amalgaanvullingen verwijderen en neem contact op met een biologische tandarts die op de hoogte is van de juiste procedure.
  • Bij overgewicht, probeer af te vallen door intermittent fasting. Twee maal per week een dag inbouwen met een zeer beperkte calorie inname van niet meer 600 calorieën. De rest van de week kunt u gewoon voldoende en gezond eten.
  • Koffie reduceert het risico op Alzheimer. Drink regelmatig koffie (3 tot 5 kopjes), wel filterkoffie (33)!

Is gezondheid ook jouw passie en wil je meer leren over voeding en suppletie? Bekijk dan eens onze Orthomoleculair Adviseur Basis.

Referenties
  1. Sims, R., Van Der Lee, S. J., Naj, A. C., Bellenguez, C., Badarinarayan, N., Jakobsdottir, J., … & Martin, E. R. (2017). Rare coding variants in PLCG2, ABI3, and TREM2 implicate microglial-mediated innate immunity in Alzheimer’s disease. Nature genetics, 49 (9), 1373.
  2. Libro, R., Diomede, F., Scionti, D., Piattelli, A., Grassi, G., Pollastro, F., … & Trubiani, O. (2016). Cannabidiol modulates the expression of Alzheimer’s disease-related genes in mesenchymal stem cells. International journal of molecular sciences, 18 (1), 26.
  3. Kukull, W. A., & Bowen, J. D. (2002). Dementia epidemiology. The Medical clinics of North America, 86 (3), 573-590.
  4. Rondeau, V., Commenges, D., Jacqmin-Gadda, H., & Dartigues, J. F. (2000). Relation between aluminum concentrations in drinking water and Alzheimer’s disease: an 8-year follow-up study. American Journal of Epidemiology, 152 (1), 59-66.
  5. Jacqmin-Gadda, H., Commenges, D., Letenneur, L., & Dartigues, J. F. (1996). Silica and aluminum in drinking water and cognitive impairment in the elderly. Epidemiology, 281-285.
  6. Gillette-Guyonnet, S., Andrieu, S., & Vellas, B. (2007). The potential influence of silica present in drinking water on Alzheimer’s disease and associated disorders. The journal of nutrition, health & aging, 11 (2), 119.
  7. House, E., Collingwood, J., Khan, A., Korchazkina, O., Berthon, G., & Exley, C. (2004). Aluminium, iron, zinc and copper influence the in vitro formation of amyloid fibrils of Aβ 42 in a manner which may have consequences for metal chelation therapy in Alzheimer’s disease. Journal of Alzheimer’s Disease, 6 (3), 291-301.
  8. Olasehinde, T. A., Olaniran, A. O., & Okoh, A. I. (2017). Therapeutic potentials of microalgae in the treatment of Alzheimer’s disease. Molecules, 22 (3), 480.
  9. Lau, B. W. M., Chia-Di Lee, J., Li, Y., Fung, S. M. Y., Sang, Y. H., Shen, J., … & So, K. F. (2012). Polysaccharides from wolfberry prevents corticosterone-induced inhibition of sexual behavior and increases neurogenesis. PLoS One, 7 (4), e33374.
  10. Zainuddin, M. S. A., & Thuret, S. (2012). Nutrition, adult hippocampal neurogenesis and mental health. British medical bulletin, 103 (1), 89.
  11. Spencer, N. J., Hibberd, T. J., Travis, L., Wiklendt, L., Costa, M., Hu, H., … & Sorensen, J. (2018). Identification of a rhythmic firing pattern in the enteric nervous system that generates rhythmic electrical activity in smooth muscle. Journal of Neuroscience, 3489-17.
  12. Park, H. R., & Lee, J. (2011). Neurogenic contributions made by dietary regulation to hippocampal neurogenesis. Annals of the New York Academy of Sciences, 1229 (1), 23-28.
  13. de la Monte, S. M., & Wands, J. R. (2008). Alzheimer’s disease is type 3 diabetes—evidence reviewed. Journal of diabetes science and technology, 2 (6), 1101-1113.
  14. Daulatzai, M. A. (2016). Fundamental role of pan-inflammation and oxidative-nitrosative pathways in neuropathogenesis of Alzheimer’s disease. American journal of neurodegenerative disease, 5 (1), 1.
  15. Schaefer, E. J., Bongard, V., Beiser, A. S., Lamon-Fava, S., Robins, S. J., Au, R., … & Wolf, P. A. (2006). Plasma phosphatidylcholine docosahexaenoic acid content and risk of dementia and Alzheimer disease: the Framingham Heart Study. Archives of neurology, 63 (11), 1545-1550.
  16. McCann, J. C., Hudes, M., & Ames, B. N. (2006). An overview of evidence for a causal relationship between dietary availability of choline during development and cognitive function in offspring. Neuroscience & Biobehavioral Reviews, 30 (5), 696-712.
  17. Grieb, P. (2015). Citicoline: a food that may improve memory. Med. Sci. Rev, 2, 67-72.
  18. Hirayama, S., Terasawa, K., Rabeler, R., Hirayama, T., Inoue, T., Tatsumi, Y., … & Jäger, R. (2014). The effect of phosphatidylserine administration on memory and symptoms of attention‐deficit hyperactivity disorder: a randomised, double‐blind, placebo‐controlled clinical trial. Journal of human nutrition and dietetics, 27, 284-291.
  19. Vakhapova, V., Cohen, T., Richter, Y., Herzog, Y., Kam, Y., & Korczyn, A. D. (2014). Phosphatidylserine containing omega-3 Fatty acids may improve memory abilities in nondemented elderly individuals with memory complaints: results from an open-label extension study. Dementia and geriatric cognitive disorders, 38 (1-2), 39-45.
  20. Williams, J., Kellett, J., Roach, P. D., McKune, A., Mellor, D., Thomas, J., & Naumovski, N. (2016). L-theanine as a functional food additive: Its role in disease prevention and health promotion. Beverages, 2 (2), 13.
  21. Stough, C., Downey, L. A., Lloyd, J., Silber, B., Redman, S., Hutchison, C., … & Nathan, P. J. (2008). Examining the nootropic effects of a special extract of Bacopa monniera on human cognitive functioning: 90 day double‐blind placebo‐controlled randomized trial. Phytotherapy Research: An International Journal Devoted to Pharmacological and Toxicological Evaluation of Natural Product Derivatives, 22 (12), 1629-1634.
  22. Calabrese, C., Gregory, W. L., Leo, M., Kraemer, D., Bone, K., & Oken, B. (2008). Effects of a standardized Bacopa monnieri extract on cognitive performance, anxiety, and depression in the elderly: a randomized, double-blind, placebo-controlled trial. The journal of alternative and complementary medicine, 14 (6), 707-713.
  23. Stough, C., Lloyd, J., Clarke, J., Downey, L., Hutchison, C., Rodgers, T., & Nathan, P. (2001). The chronic effects of an extract of Bacopa monniera (Brahmi) on cognitive function in healthy human subjects. Psychopharmacology, 156 (4), 481-484.
  24. Aguiar, S., & Borowski, T. (2013). Neuropharmacological review of the nootropic herb Bacopa monnieri. Rejuvenation research, 16 (4), 313-326.
  25. Calabrese, C., Gregory, W. L., Leo, M., Kraemer, D., Bone, K., & Oken, B. (2008). Effects of a standardized Bacopa monnieri extract on cognitive performance, anxiety, and depression in the elderly: a randomized, double-blind, placebo-controlled trial. The journal of alternative and complementary medicine, 14 (6), 707-713.
  26. Singh, H. K., & Dhawan, B. N. (1982). Effect of Bacopa monniera Linn.(Brāhmi) extract on avoidance responses in rat. Journal of ethnopharmacology, 5 (2), 205-214.
  27. Williams, J., Kellett, J., Roach, P. D., McKune, A., Mellor, D., Thomas, J., & Naumovski, N. (2016). L-theanine as a functional food additive: Its role in disease prevention and health promotion. Beverages, 2 (2), 13.
  28. Larson, E. B., Wang, L., Bowen, J. D., McCormick, W. C., Teri, L., Crane, P., & Kukull, W. (2006). Exercise is associated with reduced risk for incident dementia among persons 65 years of age and older. Annals of internal medicine, 144 (2), 73-81.
  29. Klaus, F., & Amrein, I. (2012). Running in laboratory and wild rodents: differences in context sensitivity and plasticity of hippocampal neurogenesis. Behavioural brain research, 227 (2), 363-370.
  30. Jacqmin-Gadda, H., Commenges, D., Letenneur, L., & Dartigues, J. F. (1996). Silica and aluminum in drinking water and cognitive impairment in the elderly. Epidemiology, 281-285.
  31. Hebert, L. E., Scherr, P. A., Bienias, J. L., Bennett, D. A., & Evans, D. A. (2003). Alzheimer disease in the US population: prevalence estimates using the 2000 census. Archives of neurology, 60 (8), 1119-1122.
  32. Sies, H., Stahl, W., & Sevanian, A. (2005). Nutritional, dietary and postprandial oxidative stress. The Journal of nutrition, 135 (5), 969-972.
  33. Lindsay, J., Laurin, D., Verreault, R., Hébert, R., Helliwell, B., Hill, G. B., & McDowell, I. (2002). Risk factors for Alzheimer’s disease: a prospective analysis from the Canadian Study of Health and Aging. American journal of epidemiology, 156 (5), 445-453.
Sluiten