Orthomoleculair kennisinstituut
Menu

SAMe: belangrijk aminozuur voor homocysteïne

26 november 2020
55 met minuten leestijd
SAMe hart en hersenen
In het kort
  • Wat is SAMe?
  • SAMe is biologisch beschikbaar door binding aan s-adenosyl
  • SAMe heeft veel toepassingen
  • SAMe is belangrijk voor homocysteïne niveau
  • Ons advies

Ons lichaam is als het ware een vernuftig mozaïek vervaardigt uit aminozuren. Elke bouwsteen representeert een piepklein scherfje binnen het geheel, dat als een Jenga toren instort mocht je er een steen uittrekken.

S-Adenosylmethionine (SAMe) is een grotere scherf dan gemiddeld; een essentieel aminozuur, dat ons lichaam niet zelf kan aanmaken. Met name binnen de methylering is dit nutriënt van fundamenteel belang.

Is gezondheid ook jouw passie en wil je meer leren over voeding en suppletie? Bekijk dan eens onze e-learning Orthomoleculair Adviseur Basis.

[advice]

Wat is SAMe?

SAMe is product van homocysteïne en 5-methyleentetrahydrofolaat (5-MTHF) 7. Vervolgens zorgen vrijwel al onze lichaamsweefsels en vloeistoffen die ons gestel rijk is ervoor dat het nutriënt overal in ons lichaam terecht komt3. In onze vroege levensjaren verloopt dit proces voorspoedig en is er eigenlijk een ruimschoots adequate concentratie SAMe aanwezig. Desondanks is het tellen van de jaren funest voor de huishouding van het aminozuur en zijn ouderen dus ook gevoeliger voor een tekort2.

SAMe is een uiterst belangrijk nutriënt. Het aminozuur heeft namelijk een rol in meer dan 100 biochemische reacties, waarmee het molecuul het metabolisme van hormonen, neurotransmitters, nucleïnezuren, eiwitten, fosfolipiden en sommige geneesmiddelen reguleert1,2,3,4.

Overigens is de synthese van SAMe nauw betrokken bij het metabolisme van vitamine B12 en foliumzuur (B11)3. Tekorten van deze vitamines kunnen dus ook resulteren in verlaagde SAMe-concentraties in het centrale zenuwstelsel3.

Voeding methionine SAMe
Voeding methionine SAMe

SAMe is biologisch beschikbaar door binding aan s-adenosyl

Methionine is een zwavelhoudend essentieel aminozuur, zo genoemd omdat ons lichaam het niet zelf kan aanmaken, waardoor het nutriënt moet worden verkregen via de voeding. Bronnen van methionine omvatten eiwitrijk voedsel, zoals zaden, vlees en vis6,9,10.

Regulier methionine heeft alleen een lage biologische beschikbaarheid; het aminozuur moet nog worden omgezet naar een vorm die wel bruikbaar is. Daarom is de koppeling aan de zogenoemde s-adenosyl van belang. Door de koppeling van methionine aan s-adenosyl krijg je s-adenosylmethionine (SAMe), dat direct beschikbaar is voor het lichaam.

Volg deze opleiding als E-learning
Start nu met e-learning en ontvang tot wel 27.5% korting! E-learning
Bekijk e-learning

SAMe heeft veel toepassingen

Orale suppletie met SAMe gebruiken we onder meer voor bestrijding van depressieangst, hartziekte, fibromyalgie, buikpijn, osteoporosebursitispeesontsteking, lage rugpijn, dementie en het chronisch vermoeidheidssyndroom (CVS)2,4,8. Dat lijken een hoop aandoeningen waar het aminozuur effect op heeft. We hebben nieuws voor je; de lijst is nog veel langer! Zo zijn andere toeppassingen waarbij we SAMe inzetten leverziekte, cholestase, de ziekte van Parkinsonpremenstrueel syndroom (PMS), premenstruele dysfore stoornis (PMDD), opvliegers, ADHD, MS, ruggenmergletsel en migraine2,3,5.

SAMe is belangrijk voor homocysteïne niveau

Naast alle aandoeningen waar SAMe effect op heeft, gebruiken we het aminozuur met name voor een goed functionerend homocysteïne metabolisme6. Homocysteïne is een aminozuur dat ons lichaam produceert als onderdeel van de methylatiecyclus. Een te hoog homocysteïnegehalte brengen we in verband met hart- en vaatziekten, geboorte afwijkingen, dementie, en de ziekte van Alzheimer en depressie9. SAMe zorgt ervoor dat homocysteïne op een adequaat niveau blijft5.

SAMe visual
SAMe visual

De methylering (homocysteïnemetabolisme)

Het proces dat aan de afbraak tot homocystëine vooraf gaat noemen we de methylering. Onze detoxificatie reacties, energieniveau en daarmee de algehele gezondheid is voor een groot deel afhankelijk van dit biochemische proces4,5. Dit fundamentele voor het menselijke bestaan voltrekt zich dan ook in elke cel2.

B12 (methylcobalamine), foliumzuur (5-MTHF) en B6 (P-5-P)

Naast SAMe zijn de vitamines B12 (methylcobalamine), foliumzuur (5-MTHF) en B6 (P-5-P) uitermate belangrijk voor een functionerende methylatiecyclus. Maar andersom is een werkende methylatie nodig om bijvoorbeeld vitamine B12 te activeren8,9. Zo is een slecht functionerend homocysteïne metabolisme vaak oorzaak van een vitamine B12 tekort 10. Hieronder een schematische weergave hoe de methylatie in zijn werk gaat:

Functies homocysteïne metabolisme

Zoals al even gezegd is de methylatie het belangrijkste biochemische proces voor het menselijk leven. Een kort overzicht waar het homocysteine regulerende proces actief effect op heeft:

  • Ontgifting zware metalen
  • Onderhoud en reparatie van DNA in cellen en weefsels.
  • Opbouw van RNA en DHA, regulatie van de genexpressie
  • Opbouw en herstel van myeline; de isolatie rond zenuwcellen
  • De opbouw van de neurotransmitters dopamine en serotonine
  • Hormoonregulatie zoals
  • De vorming van adrenaline en melatonine
  • De productie van insuline
  • Fase-2 leverdetoxificatie
  • Regulatie immuunsysteem, met name bij ontstekingen
  • Zwavel metabolisme (aanmaak van glutathion)
  • Mobilisatie van vet en cholesterol
  • De productie en reparatie van eiwitten
  • De opbouw van SAMe, afhankelijk van methylering van B12
  • Onschadelijk maken van vrije radicalen
  • De opbouw van carnitine
  • Het reguleren van histonen (betrokken bij celdeling/tumorgroei)
  • De regulatie van het homocysteïnegehalte
  • De opbouw van Co-enzym Q10 voor het energiemetabolisme
  • De omzetting van voedingsstoffen naar de actieve vorm (bijv. foliumzuur -> 5-MTHF)

Ons advies

SAMe is dus een veelzijdig en uiterst biologisch beschikbaar nutriënt. Desondanks zouden we je willen wijzen op de speerpunten waar je op moet letten in de zoektocht naar een hoogwaardig SAMe supplement. Allereerst is het belangrijk dat je nooit een enkelvoudig l-methionine supplement kiest. De koppeling van methioine aan s-adenosyl is essentieel; methionine op zich zelf neemt ons lichaam namelijk nauwelijks op3.

Verder is het belangrijk te onthouden dan SAMe heel nauw samenwerkt met de vitamines B6 (P-5-P), B11 (folaat) en B12 (methylcobalamine)(zie visual methylering). Er is ook geen richting van deze samenwerking te bepalen; B6, B11 en B12 zijn nodig om de methylatie te laten werken. Maar een goed werkende methylatie is weer nodig om B12 te activeren. Een slecht functionerend homocysteïne metabolisme is dan ook vaak oorzaak van een vitamine B12 tekort.

Wil je dus de veelzijdigheid van SAMe in volledig wasdom ervaren? Kies dan een zorgvuldige supplement uit die aan de bovenstaande eisen voldoet!

Is gezondheid ook jouw passie en wil je meer leren over voeding en suppletie? Bekijk dan eens onze Orthomoleculair Adviseur Basis.

Referenties
  • Bottiglieri T, Hyland K, Reynolds EH. The clinical potential of ademetionine (S-adenosylmethionine) in neurological disorders. Drugs 1994;48:137-52.
  •  Bottiglieri T. S-Adenosyl-L-methionine (SAMe): from the bench to the bedside–molecular basis of a pleiotrophic molecule. Am J Clin Nutr 2002;76:1151S-7S.
  • Friedel HA, Goa KL, Benfield P. S-adenosyl-L-methionine. A review of its pharmacological properties and therapeutic potential in liver dysfunction and affective disorders in relation to its physiological role in cell metabolism. Drugs 1989;38:389-416.
  • Kadakia KC, Loprinzi CL, Atherton PJ, Fee-Schroeder KC, Sood A, Barton DL. Phase II evaluation of S-adenosyl-L-methionine (SAMe) for the treatment of hot flashes. Support Care Cancer. 2016;24(3):1061-9.
  •  Lozano-Rosas, M. G., Chávez, E., Velasco-Loyden, G., Domínguez-López, M., Martínez-Pérez, L., & Chagoya De Sánchez, V. (2020). Diminished S-adenosylmethionine biosynthesis and its metabolism in a model of hepatocellular carcinoma is recuperated by an adenosine derivative. Cancer biology & therapy, 21(1), 81-94.
  • Martindale w. martindale the extra pharmacopoeia. pharmaceutical press, 1999.
  • Papakostas GI, Mischoulon D, Shyu I, et al. S-adenosyl methionine (SAMe) augmentation of serotonin reuptake inhibitors for antidepressant nonresponders with major depressive disorder: a double-blind, randomized clinical trial. Am J Psychiatry 2010;167:942-8.
  • Saletu B, Anderer P, Di Padova C. Electrophysiological neuroimaging of the central effects of S-adenosyl-L-methionine by mapping of electroencephalograms and event-related potentials and low-resolution brain electromagnetic tomography. Am J Clin Nutr 2002;76:1162S-71S.
  • Trumbo, p., schlicker, s., yates, a. a., and poos, m. dietary reference intakes for energy, carbohydrate, fiber, fat, fatty acids, cholesterol, protein and amino acids. j am.diet.assoc. 2002;102(11):1621-1630.
  • Ward m, mcnulty h, pentieva k, et al. fluctuations in dietary methionine intake do not alter plasma homocysteine concentrations in healthy men. j nutr 2000;130:2653-7..
Sluiten