Berg (seborroïsche dermatitis)

Wat is berg (seborroïsche dermatitis)?

Seborroïsche dermatitis, ook wel bekend als ‘berg’, is een huidaandoening die wordt gekenmerkt door schilferige, jeukende, rood-gekleurde huiduitslag, voornamelijk op de olieachtige en vettige gebieden van de huid. De exacte oorzaak van deze aandoening is onbekend, maar men vermoedt dat een soort gist genaamd Malassezia, die van nature op de huid voorkomt, en overmatige productie van talg (de olie geproduceerd door de huid) een rol kunnen spelen in het ontstaan van deze aandoening.

Berg uit zich vaak op de hoofdhuid, waar het kan leiden tot roos, maar het kan ook andere delen van het lichaam aantasten, zoals het gezicht, de borst en de plooien van de huid. De symptomen variëren van milde schilfering tot meer ernstige ontstekingen, roodheid en jeuk. Het is belangrijk op te merken dat deze aandoening chronisch is, wat betekent dat ze langdurig kan zijn en in perioden van flare-ups en remissies kan verlopen.

Berg bij baby’s

Berg komt vaak voor bij baby’s onder de drie maanden (waar het bekend staat als ‘berg’) en bij volwassenen tussen 30 en 60 jaar oud. Het wordt gekenmerkt door vettige, gele schilfers of korsten op de hoofdhuid van de baby, en kan soms ook voorkomen op de wenkbrauwen, oren of nek. Hoewel het er misschien zorgwekkend uitziet, is berg meestal onschadelijk en verdwijnt het vaak vanzelf na een paar maanden.

De exacte oorzaak van berg bij baby’s is onbekend, maar het wordt mogelijk in verband gebracht met overactieve talgklieren in de huid van de baby. Deze klieren produceren een olieachtige substantie genaamd talg, die kan opbouwen en schilfers kan veroorzaken. Ondanks het uiterlijk, is berg niet het gevolg van slechte hygiëne en is het niet besmettelijk. Berg kan gemakkelijk worden behandeld door de hoofdhuid van de baby regelmatig te wassen en, indien nodig, speciale crèmes of shampoos te gebruiken.

Symptomen

Hier zijn enkele veelvoorkomende symptomen van seborroïsche dermatitis:

• Schilferige huid: de aanwezigheid van witte of gele schilfers op de hoofdhuid, wenkbrauwen, oren, neusvleugels, borst of andere behaarde gebieden
• Jeuk: De getroffen gebieden kunnen vaak jeuken, wat leidt tot krabben en mogelijk tot huidbeschadiging.
• Roodheid: De huid kan rood en geïrriteerd lijken, vooral rond de randen van de getroffen gebieden.
• Vettige huid: De huid kan vettig aanvoelen, vooral op de hoofdhuid en het gezicht.
• Brandend gevoel: Sommige mensen ervaren een licht branderig gevoel op de getroffen gebieden.
• Korstvorming: In ernstigere gevallen kan seborroïsche dermatitis leiden tot korstvorming op de huid, vooral op de hoofdhuid.
• Haaruitval: Hoewel zeldzaam, kan overmatige schilfering en krabben haaruitval veroorzaken, met name in de wenkbrauwen en de rand van de haargrens.
• Rode huiduitslag: Naast schilfers kunnen de getroffen gebieden ook rode huiduitslag vertonen. Deze uitslag kan variëren in grootte en vorm.
• Gezwollen huid: In sommige gevallen kan seborroïsche dermatitis leiden tot een lichte zwelling van de huid op de aangedane gebieden.
• Gevoelige huid: De huid kan gevoelig zijn voor aanraking en kan ongemak veroorzaken bij het dragen van bepaalde soorten kleding of bij het kammen van het haar.
• Vet haar: Naast een vettige huid kan berg ook leiden tot vettig haar, wat kan leiden tot een ongewassen uiterlijk.
• Rode ogen: Als seborroïsche dermatitis zich uitbreidt naar de oogleden, kan het roodheid en irritatie van de ogen veroorzaken.

Oorzaken

Er zijn verschillende oorzaken van berg :

• Overgroei van gist (Malassezia): Een overmatige groei van de gist Malassezia op de huid speelt een rol bij seborroïsche dermatitis. Deze gist komt van nature voor op de huid, maar bij mensen met berg reageert de huid anders, wat leidt tot ontstekingsreacties.
• Hormonale veranderingen: Hormonale veranderingen, zoals tijdens de puberteit of bij bepaalde medische aandoeningen, kunnen bijdragen aan het ontstaan van berg. Deze veranderingen beïnvloeden mogelijk de activiteit van de talgklieren en de reactie van de huid op de gist.
• Genetische aanleg: Erfelijkheid speelt een rol bij berg. Mensen met een familiegeschiedenis van seborroïsche dermatitis hebben een verhoogd risico op het ontwikkelen van de aandoening.
• Stress en vermoeidheid: Stress en vermoeidheid kunnen bijdragen aan het verergeren van de symptomen van berg. Hoewel stress geen directe oorzaak is, kan het de gevoeligheid van de huid vergroten en de immuunrespons beïnvloeden.
• Verzwakt immuunsysteem: Een verzwakt immuunsysteem kan de gevoeligheid voor berg verhogen. Het immuunsysteem speelt een rol bij het reguleren van de gistgroei en ontstekingsreacties op de huid.
• Omgevings- en weersomstandigheden: Bepaalde omgevings- en weersomstandigheden kunnen de symptomen verergeren. Koude, droge lucht, vochtigheid en een warme omgeving kunnen bijdragen aan de ontstekingsreactie op de huid.
• Vetrijke voeding: Sommige studies suggereren dat een dieet dat rijk is aan verzadigde vetten en suikers symptomen van berg kan verergeren. Het is echter belangrijk op te merken dat de relatie tussen voeding en berg nog niet volledig is opgehelderd.
• Gebruik van bepaalde huidverzorgingsproducten: Het gebruik van irriterende huidverzorgingsproducten, zoals agressieve shampoos of haarstylingproducten, kan de huid irriteren en de symptomen van berg verergeren.
• Medische aandoeningen: Bepaalde medische aandoeningen, zoals neurologische aandoeningen (bijvoorbeeld de ziekte van Parkinson) en immuunstoornissen, kunnen het risico op het ontwikkelen van berg verhogen.
• Seizoensgebonden veranderingen: Sommige mensen ervaren verergering van de symptomen van berg tijdens bepaalde seizoenen, zoals de winter, wanneer de lucht droger is.
• Overactieve talgproductie bij baby’s.

Voedingsadviezen

• Omega-3 vetzuren: Voeg voedingsmiddelen toe die rijk zijn aan omega-3 vetzuren, zoals vette vis (zalm, makreel, sardines), walnoten, chiazaad en lijnzaad. Deze vetzuren hebben ontstekingsremmende eigenschappen en kunnen helpen bij het verminderen van ontstekingsreacties op de huid.
• Antioxidantrijke voeding: Eet voedingsmiddelen die rijk zijn aan antioxidanten, zoals bessen, groene bladgroenten, citrusvruchten, noten en zaden. Antioxidanten helpen het lichaam bij het bestrijden van ontstekingen en bevorderen een gezonde huid.
• Zinkrijke voeding: Zorg voor voldoende inname van zinkrijke voedingsmiddelen, zoals oesters, rood vlees, gevogelte, pompoenpitten en noten. Zink speelt een rol bij de gezondheid van de huid en kan helpen bij het verminderen van ontstekingen.
• Vitamine A-rijke voeding: Voeg voedingsmiddelen toe die rijk zijn aan vitamine A, zoals wortelen, zoete aardappelen, spinazie, boerenkool en lever. Vitamine A is belangrijk voor de gezondheid van de huid en kan helpen bij het verminderen van schilfers en roodheid.
• Probiotische voeding: Inclusief probiotische voedingsmiddelen, zoals yoghurt, kefir, gefermenteerde groenten (zuurkool, kimchi) en kombucha. Probiotica kunnen de darmgezondheid verbeteren en mogelijk de immuunrespons beïnvloeden, wat kan bijdragen aan het verminderen van ontstekingen.
• Vermijd suikers en geraffineerde koolhydraten: Beperk de consumptie van suikers en geraffineerde koolhydraten, zoals wit brood, gebak, frisdrank en snoep. Deze voedingsmiddelen kunnen ontstekingen en de symptomen van berg verergeren.
• Voedingsmiddelen met vitamine D: Zorg voor voldoende inname van voedingsmiddelen die natuurlijke bronnen van vitamine D zijn, zoals vette vis, eieren, levertraan en verrijkte zuivelproducten. Vitamine D speelt een rol bij het reguleren van het immuunsysteem en kan helpen bij het bevorderen van een gezonde huid.
• Hydratatie: Drink voldoende water gedurende de dag om gehydrateerd te blijven. Voldoende hydratatie helpt de huid gezond te houden en kan bijdragen aan het verminderen van symptomen.
• Glutenvrij eten: Voor sommige mensen kan een glutenvrij dieet gunstig zijn bij het beheersen van berg. Het vermijden van voedingsmiddelen die gluten bevatten, zoals tarwe, gerst en rogge, kan helpen bij het verminderen van ontstekingsreacties.
• Vermijd voedingsmiddelen waar je gevoelig voor bent: Indien mogelijk, identificeer en vermijd voedingsmiddelen waar je mogelijk gevoelig voor bent. Voedselgevoeligheden kunnen bijdragen aan ontstekingsreacties en symptomen verergeren.
• Eet biologische voeding: Kies indien mogelijk voor biologische voedingsmiddelen om blootstelling aan pesticiden en andere potentieel irriterende stoffen te verminderen.
• Beperk alcohol en cafeïne: Verminder de inname van alcohol en cafeïnehoudende dranken, aangezien ze de huid kunnen uitdrogen en ontstekingen kunnen verergeren.

Opmerkingen

Volwassenen

Reguliere behandeling van seborroïsche dermatitis hangt af van de ernst van de symptomen en de leeftijd van de patiënt. Bij baby’s kan de toestand vaak verbeteren met minimale behandeling en verdwijnen naarmate ze ouder worden. Voor volwassenen omvat de behandeling meestal het gebruik van medicinale shampoos, crèmes en lotions die ingrediënten bevatten zoals ketoconazol, teer, zinkpyrithion, seleniumsulfide of salicylzuur. Hoewel er momenteel geen genezing is voor seborroïsche dermatitis, kunnen deze behandelingen helpen de symptomen onder controle te houden en de kwaliteit van leven te verbeteren.

Baby’s & berg

Het kan helpen om de baby in een borstvoedingsbadje te stoppen (badje met moedermelk) of om met kamillewater of calendula de hoofdhuid te wassen. Verder werkt het insmeren met kokosolie ook door het schimmeldodende effect. Berg gaat vaak vanzelf over, alleen als het gaat stinken kan het duiden op een ontsteking.