Hoogsensitief (HSP)

Wat is Hoogsensitief (HSP)?

HSP staat voor hoogsensitief persoon (Highly Sensitive Person). Hoogsensitiviteit betekent dat iemand heel sterk reageert op prikkels die binnenkomen via onze zintuigen. We noemen dit ook wel hooggevoeligheid. Het is geen ziekte of aandoening en valt onder karaktereigenschappen.

Via zenuwbanen geven allerlei sensoren de prikkeling van onze zintuigen door aan de hersenen. Deze prikkels worden automatisch gefilterd. Bij hoogsensitiviteit mist er een filter in het informatieverwerkingssysteem van de hersenen. Alle informatie komt even sterk binnen en er wordt te weinig onderscheid gemaakt tussen belangrijke en onbelangrijke prikkels. Bij iemand die hoogsensitief is, zijn dan ook meer hersengebieden actief tijdens informatieverwerking. Iemand met HSP heeft de krachtige vaardigheid om externe factoren te waarnemen en dit op een diepgaande manier te verwerken. Door deze manier van prikkels ontvangen en verwerken, kan een verhoogde kwetsbaarheid ontstaan voor disbalans.

De belangrijkste vier HSP kenmerken zijn:

• Diepgaande verwerking: meer en dieper nadenken over een bepaalde situaties en daar ook meer tijd voor nodig hebben. Door deze diepgaande verwerking ervaart een HSP’er de wereld vaak op een andere, intensere manier dan iemand zonder HSP.
• Overstimulatie: situaties als stressvol ervaren, omdat er meer prikkels te verwerken zijn. Er kunnen verschijnselen optreden zoals een snelle hartslag en zweten.
• Emotionele intensiteit: intensere positieve en negatieve reacties en meer empathie voor anderen.
• Sensorische sensitiviteit: sterke analyse van non-verbaal gedrag of irritatie aan geluiden of gedrag.

Hoogsensitiviteit kan een erfelijk zijn, maar ook optreden na langdurige stress, een traumatische gebeurtenis of door een GABA tekort wanneer uit balans. GABA is een neurotransmitter die zorgt voor rust en stabiliteit. Een gebrek kan ervoor zorgen dat iemand snel overprikkeld raakt. Een GABA tekort kan ontstaan door stress. Stress zorgt voor hormonale veranderingen, waardoor de hersenen anders gaan functioneren. Hoogsensitiviteit kan ook leiden tot stress. Men kan daardoor in een vicieuze cirkel terecht komen. Het is daarom belangrijk dat iemand met HSP leert hoe hier mee om te gaan om onbalans te voorkomen.

Symptomen

• Sneller patronen kunnen zien
• Meer oog voor detail
• Diep nadenken
• Diepgaande verweking
• Veel empathie hebben voor anderen
• Grote creativiteit
• Perfectionisme
• Gevoelig voor de emoties van anderen
• Moeilijk ‘nee’ kunnen zeggen
• Overprikkeling
• Vermoeidheid
• Sneller emotioneel
• Opgejaagd gevoel
• Gevoelig voor geluid, licht en geur
• Behoefte aan afzondering

Oorzaken

• Langdurige stress
• Een traumatische gebeurtenis
• GABA tekort
• Te weinig hersteltijd nemen na en stressvolle gebeurtenis
• Erfelijkheid

Voedingsadviezen

• Eet voeding rijk aan magnesium
  Magnesium kalmeert het zenuwstelsel en zit vooral in spinazie, koolsoorten, gedroogd fruit, noten, vette vis, koolsoorten, kikkererwten en bananen
• Vermijd stimulerende producten zoals koffie, alcohol en snelle koolhydraten.
• Eet gezond en gevarieerd
  • Eet voldoende groenten (circa 400 – 800 gram) en fruit (2 tot 3 stukken, zoet fruit met mate)
  • Eet 2 á 3 keer per week verse, wildgevangen vette vis (o.a. kabeljauw, zalm, tonijn, haring). Haal bij een vegetarisch of veganistisch voedingspatroon de vetzuren uit algenolie, spirulina, chlorella en kiemgroenten (o.a. alfalfa, taugé, broccolikiemen, bietencress)
  • Neem circa 25 gram (een handje) ongebrande noten en zaden per dag voor de gezonde, onverzadigde vetzuren
• Herstel de zuur base balans. Stress zorgt voor verzuring van het lichaam. Ook werkt stress vaak slechte gewoontes in de hand waardoor het lichaam nog meer verzuurt. Een overschot aan zuren levert allerlei problemen op voor het lichaam. Om verzuring tegen te gaan is de juiste voeding, voldoende lichaamsbeweging en een goed darmmilieu van essentieel belang. Daarnaast kan een supplement dat het zuur base evenwicht herstelt hierbij helpen.
• Zorg voor voldoende nachtrust. Slaap minimaal acht uur per nacht.
• Beweeg minimaal een half uur per dag matig intensief.
• Ontspanning (bijvoorbeeld door meditatie of binaural beats)
• De natuur in gaan

Opmerkingen

Regulier wordt vaak therapie geadviseerd om te leren omgaan met hoogsensitiviteit. Zo kan mindfulness een mooi middel zijn om een beter begrip te krijgen van emoties. En cognitieve gedragstherapie om te leren omgaan met negatieve denkpatronen. In de orthomoleculaire praktijk zal ook aandacht zijn voor het herstellen van de hoeveelheid GABA in het lichaam. Ook belangrijk voor het omgaan en verminderen van hoogsensitiviteit:

• Pak stressoren aan. Bekijk welke stressprikkels te vermijden zijn en leer met deze persoonlijke overprikkeling omgaan. Dit kan bijvoorbeeld met de hulp van een therapeut gespecialiseerd in HSP.
• Ademhalings- en ontspanningsoefeningen leren om stressgevoelens te verminderen.