Orthomoleculair kennisinstituut
Menu

Is een kater te verhelpen? Symptomen en behandeling

20 december 2021
8 minuten leestijd
Blog kater verhelpen - symptomen - behandeling - alcohol - intro

Een kater, tenzij harig en op vier poten, is niet iets waar menig mens naar uitkijkt. Een kater na een avondje flink doorhalen gaat gepaard met klachten die ervoor zorgen dat je nooit meer een glas alcohol wilt aanraken.

Is gezondheid ook jouw passie en wil je meer leren over voeding en suppletie? Bekijk dan eens onze e-learning Orthomoleculair Adviseur Basis.

[advice]

Voorkomen is natuurlijk altijd beter dan genezen. Wanneer je op een gezellige avond toch een keer de bodem van de fles inspecteert, kan de natuur je te hulp schieten om de lichamelijke en mentale deceptie te dwarsbomen. Er zijn verschillende vitamines, mineralen en kruiden inzetbaar om ons lichaam te ondersteunen om de schadelijke effecten van alcohol op te vangen. In dit blog lees je wat je het beste kunt eten en drinken bij een kater.

Want hoewel er geen magic pill is die je immuun maakt voor een kater, kunnen we ons lichaam wel ondersteunen de alcohol zo snel mogelijk af te breken. In dit artikel lees je hoe ons lichaam met alcohol omgaat, wat de katersymptomen veroorzaakt en wat je hiertegen kunt doen.

Hoe gaat je lichaam om met alcohol?

Wanneer je een alcoholisch drankje drinkt wordt de alcohol vrij snel in het bloed opgenomen; 20 procent via de maag en 80 procent via de dunne darm. Binnen 5 tot 10 minuten na het drinken merk je de eerste effecten. Na 30-90 minuten piekt het promillage in je bloed en heeft het effect op al je organen.

Je lever breekt met behulp van een aantal specifieke antioxidanten en enzymen het grootste deel (90 procent) van het ethanol af. De overige 10 procent scheidt het lichaam uit via de longen, nieren (urine) en zweet.

De afbraak van alcohol door de lever

De lever zet met behulp van het enzym alcoholdehydrogenase (ADH) het ethanol om in een giftige verbinding die aceetaldehyde wordt genoemd. Van daaruit zet het leverenzym aldehyde-dehydrogenase aceetaldehyde om in acetaat, een minder giftige stof die uiteenvalt in water en koolstofdioxide.1

Aceetaldehyde is door de WHO geclassificeerd als mogelijk kankerverwekkend en werkt ontstekingsbevorderend. Wanneer er veel aceetaldehyde in het lichaam is, veroorzaakt dit mede de klassieke katersymptomen.

Kater symptomen

De meest voorkomende symptomen van een kater zijn:

Verschillende studies tonen aan dat meer dan 75 procent van de mensen die dronken zijn (of waren) bovenstaande effecten ervaart.2 De ongemakkelijke symptomen van een kater kunnen 8 tot 24 uur aanhouden en variëren in ernst van licht tot ernstig. Van een serieuze kater kun je zelfs meerdere dagen last hebben.

Volg deze opleiding als E-learning
Start nu met e-learning en ontvang tot wel 27.5% korting! E-learning
Bekijk e-learning

Hoe ontstaat een kater?

Naast de ophoping van aceetaldehyde, worden de klachten na een avond drinken ook met name veroorzaakt door uitdroging door het vele plassen. Alcohol onderdrukt namelijk de productie van het antidiuretisch hormoon (ADH), ook wel bekend als vasopressine. Het ADH is een neurohormoon dat wordt geproduceerd in de hypothalamus en wordt afgescheiden door de hypofyse.  Dit hormoon vertelt het lichaam normaal gesproken wanneer het moet stoppen met urine produceren om water te besparen.

Doordat alcohol de productie van het ADH onderdrukt wordt water niet meer vastgehouden en plas je alles uit. Hierdoor ontstaat uitdroging: dit kan klachten als dorst, hoofdpijn, zwakte en duizeligheid veroorzaken.

Maar, uitdroging is niet de enige reden van de bekende katerklachten:3

  • Elektrolyten disbalans
    Elektrolyten zoals natrium, kalium en magnesium zijn elektrisch geladen mineralen in het lichaam die je helpen gehydrateerd te blijven. Daarnaast helpen ze de pH-waarde in evenwicht te houden, voedingsstoffen naar cellen te vervoeren en afvalstoffen uit cellen te verwijderen. Uitdroging kan een onbalans van elektrolyten veroorzaken, braken en diarree kunnen deze stoffen ook verder uitputten.Symptomen: vermoeidheid, lethargie, snelle of onregelmatige hartslag, misselijkheid, braken, diarree of constipatie.
  • Irritatie van maag en darmen
    Alcohol verhoogt de productie van maagzuur in de maag en vertraagt ​​de maaglediging, wat ons spijsverteringsstelsel kan irriteren. Alcohol verhoogt daarnaast de darm- en pancreasafscheidingen en kan een ontsteking van het maagslijmvlies veroorzaken.Symptomen: buikpijn, misselijkheid, braken en/of diarree.
  • Lage bloedsuikerspiegel
    Alcohol remt de productie van glucose in het lichaam, put de glucosereserves in de lever uit en veroorzaakt een ophoping van melkzuur in lichaamsvloeistoffen, wat de glucoseproductie verder remt. Bloedsuiker is de primaire energiebron van ons lichaam en de hersenen hebben het nodig om informatie te verwerken, herinneringen vast te leggen en helder te denken.Symptomen van hypoglykemie: zwakte, zweten, vermoeidheid, rillen, humeurigheid en een traag, troebel brein.
  • Slecht slapen
    Hoewel alcohol een kalmerend effect heeft, onderdrukt het ook je REM-slaap. Het verergert en veroorzaakt snurken, slaapapneu en knoeit met je circadiaanse ritme, lichaamstemperatuur en cortisolspiegels.Symptomen: slapeloosheid, vermoeidheid, zweten en het gevoel alsof je een jetlag hebt.
  • Vasodilatatie
    Katerhoofdpijn houdt, naast uitdroging, waarschijnlijk ook verband met vasodilatatie. Vasodilatatie is de door alcohol veroorzaakte verwijding van bloedvaten. Daarnaast kan de hoofdpijn komen door de effecten van alcohol op neurotransmitters en hormonen die verband houden met hoofdpijn.Symptoom: een zwaar, pijnlijk hoofd dat gevoelig is voor geluid, aanraking en beweging.
  • Ontstekingsreactie
    Diegenen die alcohol langzamer omzetten hebben kans op ernstigere katers dan degenen die alcohol sneller omzetten. Dit heeft waarschijnlijk te maken met de mate van oxidatieve stress en (laaggradige) ontstekingen die al in het lichaam aanwezig zijn. De aceetaldehyde werkt daarbij nog eens ontstekingsbevorderend.
  • Milde ontwenningsverschijnselen
    Drinken onderdrukt het centrale zenuwstelsel door de activiteit van de kalmerende neurotransmitter GABA te verhogen en de activiteit van de prikkelende/activerende neurotransmitter glutamaat te onderdrukken. Wanneer alcohol je bloedbaan verlaat en wordt afgebroken, neemt GABA af en neemt glutamaat toe.Symptomen: trillen, angst, zweten, misselijkheid, braken en/of gevoeligheid voor geluid en licht.

Kun je een kater verhelpen?

Zoals we al aan het begin van dit artikel vertelden: er bestaat geen magic pill waardoor een kater als sneeuw voor de zon verdwijnt. Wanneer je een kater hebt ben je feitelijk over een grens gegaan en hier moet je lichaam van herstellen.

Maar, zoals je hebt kunnen lezen komen katersymptomen niet zomaar uit de lucht vallen; over het algemeen zijn ze zelfs heel goed te verklaren. Uitdroging, detoxverschijnselen en een verstoorde elektrolytenbalans zijn allemaal logische gevolgen van een avondje onverstandige keuzes.

Het is dan ook niet verrassend dat alcohol, en het ontgiftingsproces, ervoor zorgt dat we een hogere behoefte hebben aan een aantal nutriënten. Met deze kennis kunnen we anticiperen op een gezellige avond en ons lichaam vooraf ondersteuning bieden. Dit kan bijvoorbeeld door ervoor te zorgen dat je de juiste dingen eet voor, tijdens en na het drinken en je lichaam eventueel ondersteunt met supplementen.

B-vitamines

Vitamine B komt voor in de vormen B1, B2, B3, B5, B6, B8, B11 en B12 en wordt ook wel het B-complex genoemd. Alcohol verhindert de opname van B-vitamines in het lichaam. Dit zorgt mede voor de katersymptomen, omdat het voor het lichaam moeilijker wordt de alcohol om te zetten en af te voeren.4

Neem voor of na het drinken van alcohol twee glazen water en een hoogwaardig vitamine B-complex.

Bronnen rijk aan vitamine B zijn onder andere: volkoren granen, noten, zaden, pitten, linzen, aardappels, groene bladgroenten, eieren, vlees, gevogelte, vis, lever, kaas en melkproducten.

Vitamine C

Vitamine C is een sterke antioxidant die een gezond immuunsysteem ondersteunt. Alcohol put het vitamine C gehalte in het lichaam uit. Het aanvullen van deze niveaus helpt je lichaam te beschermen tegen met name de gifstoffen die door alcohol in het lichaam vrijkomen. Ascorbinezuur helpt daarnaast het metabolisme van alcohol in de lever te versnellen.

Voedingsmiddelen met veel vitamine C zijn onder andere: camu camu, kiwi, citrusvruchten, groene en rode paprika, tomaten, spinazie, kool en broccoli.

Magnesium

Magnesium is één van onze favoriete mineralen en noemt men liefkozend het ‘ontspanningsmineraal’. Verschillende studies tonen aan dat het nemen van magnesium kan helpen bij de druk en pijn die gepaard gaat met hoofdpijn.5 Bovendien kan alcohol het broodnodige magnesium in je lichaam uitputten. Wanneer je voor een magnesiumsupplement gaat, zorg dan dat hierin de bioactieve vormen malaat, bisglicynaat of tauraat in zitten of neem een magnesium voetbad.

Voeding rijk aan magnesium: groene bladgroenten, noten en zaden, volkoren granen, cacao, kip en orgaanvlees.

N-Acetyl-L-Cysteïne (NAC)

N-acetyl-cysteïne (NAC) is een natuurlijk aminozuur dat je lichaam helpt de toxische effecten van aceetaldehyde te bestrijden.6 Daarnaast is NAC de belangrijkste voorloper voor de productie van glutathion in ons lichaam. En laat alcohol nou net de glutathionspiegels in je lichaam verlagen.

Glutathion wordt ook wel de moeder van alle antioxidanten genoemd.7 Het is de krachtigste endogene vrije radicalenvanger en heeft de mogelijkheid om veel soorten vrije radicalen onschadelijk te maken. Verder is deze antioxidant onder andere betrokken bij de DNA-synthese, detoxificatie, immuniteit, het zenuwstelstel en is het erg belangrijk voor de gezondheid van de lever.

Je kunt NAC in supplementvorm krijgen en het is ook aanwezig in voedingsmiddelen zoals knoflook en kool. Je zou ook een glutathionsupplement in de vorm S-Acetyl-L-Glutathion kunnen innemen.

Neem ten minste een half uur vóórdat je begint met drinken een NAC-supplement van 200 tot 300 milligram (mg) in. Dit zou de impact van aceetaldehyde op de lever verminderen.8

Mariadistel

Mariadistel staat bekend als het leverkruid bij uitstek. Al meer dan 2000 jaar krijgt mariadistel (Silybum marianum) erkenning voor haar medicinale eigenschappen. Ze staat bekend om haar organotrope werking, wat betekent dat ze nauw betrokken is bij de bescherming en optimale functie van de lever.

Wanneer je lichaam alcohol afbreekt, ontstaat het giftige bijproduct aceetaldehyde. Aceetaldehyde kan aanzienlijke schade aan de lever veroorzaken, omdat daar de meeste alcohol wordt afgebroken tot het giftige bijproduct.

Studies naar silymarine suggereren dat het de schadelijke verbindingen veroorzaakt door alcohol kan ontgiften. Bovendien werkt het als een antioxidant en neutraliseert het schadelijke vrije radicalen die worden geproduceerd wanneer je lichaam alcohol metaboliseert.9 Tot slot kan silymarine de door alcohol veroorzaakte ontstekingen verminderen.10

Mariadistel is te vinden als tinctuur bij hoogwaardig supplementenmerken. Om zo optimaal mogelijk gebruik te maken van de geneeskrachtige werking wordt aangeraden mariadistel in te nemen vóórdat je alcohol nuttigt.

Borage olie

In een onderzoek werd gekeken naar de effectiviteit van een supplement dat zowel cactusvijgolie als borage olie bevat, een olie die is afgeleid van de zaden van de borageplant of sterplant. Uit de studie bleek dat het katersymptomen verminderde bij 88 procent van de deelnemers.11

Tot slot

De beste manier om een ​​kater te voorkomen is natuurlijk niet, of met mate, te drinken. Maar soms schuiven we ergens gezellig aan, vergeten we het avondeten, drinken we onvoldoende water of vieren we die nieuwe promotie iets te enthousiast. En dat is oké, we zijn allemaal mensen. Gelukkig hebben we veerkrachtige lichamen die af en toe wat alcohol aankunnen. Gaan we een grens over? Dan is het zaak dat we de consequenties aanvaarden en ons lichaam zo goed mogelijk ondersteunen.

Is gezondheid ook jouw passie en wil je meer leren over voeding en suppletie? Bekijk dan eens onze Orthomoleculair Adviseur Basis.

Referenties
  1. Cederbaum AI. Alcohol metabolism. Clin Liver Dis. 2012 Nov;16(4):667-85.
  2. Harburg E, Gunn R, Gleiberman L, DiFranceisco W, Schork A. Psychosocial factors, alcohol use, and hangover signs among social drinkers: a reappraisal. J Clin Epidemiol. 1993 May;46(5):413-22. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/8501466/
  3. Swift R., M.D., Ph.D.; and D. Davidson, Ph.D. Alcohol Hangover – Mechanisms and Mediators. https://pubs.niaaa.nih.gov/publications/arh22-1/54-60.pdf
  4. Larsson S. C., E. Giovannucci, and A. Wolk. Vitamin B6 Intake, Alcohol Consumption, and Colorectal Cancer: A Longitudinal Population-Based Cohort of Women. Gastroenterology 2005;128:1830 –1837 https://www.gastrojournal.org/article/S0016-5085(05)00386-0/pdf
  5. Sun-Edelstein C, Mauskop A. Role of magnesium in the pathogenesis and treatment of migraine. Expert Rev Neurother. 2009 Mar;9(3):369-79. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19271946/
  6. Jaya, D.S., Augustine, J. & Menon, V.P. Protective role of N-acetylcysteine against alcohol and paracetamol induced toxicity. Indian J Clin Biochem 9, 64–71 (1994).
  7. Honda Y, Kessoku T, Sumida Y, Kobayashi T, Kato T, Ogawa Y, Tomeno W, Imajo K, Fujita K, Yoneda M, Kataoka K, Taguri M, Yamanaka T, Seko Y, Tanaka S, Saito S, Ono M, Oeda S, Eguchi Y, Aoi W, Sato K, Itoh Y, Nakajima A. Efficacy of glutathione for the treatment of nonalcoholic fatty liver disease: an open-label, single-arm, multicenter, pilot study. BMC Gastroenterol. 2017 Aug 8;17(1):96. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28789631/
  8. Ferreira Seiva FR, Amauchi JF, Ribeiro Rocha KK, Souza GA, Ebaid GX, Burneiko RM, Novelli EL. Effects of N-acetylcysteine on alcohol abstinence and alcohol-induced adverse effects in rats. Alcohol. 2009 Mar;43(2):127-35. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19251114/
  9. Vargas-Mendoza N, Madrigal-Santillán E, Morales-González A, et al. Hepatoprotective effect of silymarin. World J Hepatol. 2014;6(3):144-149. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3959115/
  10. Federico A, Dallio M, Loguercio C. Silymarin/Silybin and Chronic Liver Disease: A Marriage of Many Years. Molecules. 2017;22(2):191. Published 2017 Jan 24. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6155865/
  11. Verster JC, Berthélemy O. Consumer satisfaction and efficacy of the hangover cure after-effect(©). Adv Prev Med. 2012;2012:617942. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3407600/
Sluiten