Covid-19 (Corona)

In het kort

COVID-19 is een infectieziekte die wordt veroorzaakt door een nieuw soort coronavirus (SARS-CoV-2).
COVID-19 verspreidt zich door hoesten en niezen via ademhalingsdruppels en tijdens nauw persoonlijk contact.
Symptomen van COVID-19 variëren van milde luchtwegklachten en koorts, tot ernstige ademhalingsproblemen en trombose.
Risicofactoren zijn onder andere mensen met: overgewicht, diabetes, auto-immuunziekten en een hoge bloeddruk.

In het kort

Wat is Covid-19 (Corona)?

Covid-19 is een ziekte die wordt veroorzaakt door een nieuwe variant van het coronavirus (SARS-CoV-19). SARS staat voor Severe Acute Respiratory Syndrome (vertaald: ernstig acuut ademhalingssyndroom). Het virus verspreidt zich via ademhalingsdruppels (niezen, hoesten) en tijdens nauw persoonlijk contact. Besmetting vindt plaats via de neus en kenmerkt zich in een vroeg stadium door luchtwegklachten en koorts. In een later stadium kunnen ademhalingsproblemen en aantastingen in de reuk of smaak ontstaan. Daarnaast kunnen klachten dusdanig lang aanhouden dat we spreken van long COVID (of post-COVID Syndroom).

Wat COVID-19 met je lichaam doet

Beginstadium: in het beginstadium van de infectie richt SARS-CoV-2 zich voornamelijk op specifieke cellen in de neus en bronchiën: de nasale, bronchiale epitheelcellen en pneumocyten. Het virus bindt zich hier via het spike-eiwit (S-eiwit) aan de ACE-2 receptor. Het gebruikt de ACE-2 receptor als boodschappersmolecuul om de cellen binnen te dringen en te infecteren. De slijmbekercellen en trilhaarcellen in de neus bevatten veel van het RNA-boodschappersmolecuul ACE-2. Hierdoor wordt het binnendringen van het coronavirus in de gastheercellen bevordert.

Net zoals bij andere respiratoire virale ziekten, zoals het influenzavirus, kan ernstige lymfopenie optreden wanneer COVID-19 de T-lymfocyten infecteert en doodt. Hierbij ontstaat er een tekort aan witte bloedcellen die essentieel zijn voor de normale functie van het immuunsysteem. Hoewel in deze fase zich niet altijd symptomen voordoen zijn milde verkoudheidsklachten, zoals een zere keel en hoest, gemeld. Ook vermoeidheid en lichte verhoging komen in dit stadium voor.

Tweede stadium: in een later stadium van de infectie, wanneer de virale besmetting versnelt, wordt de epitheel-endothele barrière aangetast. Dit betekent dat het “oppervlakteweefsel” van de cellen wordt aangetast. Hierbij moet je denken aan huid, darmen maar ook de binnenkant van bloed- en lymfevaten, en specifiek de kleine bloedvaten in de longen. Hierdoor ontstaat een stroom van monocyten en neutrofielen en wordt de ontstekingsreactie in werking gezet. Kenmerkend in dit stadium is een disfunctionele zuurstofoverdracht, een verminderde zuurstofcapaciteit en een verminderde diffusiecapaciteit. Kortademigheid, koorts en extreme vermoeidheid worden gemeld in dit stadium.

Ernstige besmetting: in een nog later stadium treedt een sterke activering van de bloedstolling en consumptie van stollingsfactoren op. Ontstekingen in het longweefsel en longepitheelcellen kunnen leiden tot trombosevorming en bijdragen aan complicaties bij trombotische complicaties, zoals diepe veneuze trombose en longembolieën. Ook kan er zich virale sepsis ontwikkelen, waarbij levensbedreigende orgaanstoornissen ontstaan door een ontregelde reactie van de gastheer op de infectie. In dit vergevorderde stadium kunnen patiënten te maken krijgen met koorts, kortademigheid, longontsteking, shocklong tot septische shock. In het ergste geval kunnen deze symptomen leiden tot overlijden.

Wat is Covid-19 (Corona)?

Symptomen

De infectie kan worden overgedragen door asymptomatische (nog in discussie), presymptomatische en symptomatische dragers. De gemiddelde incubatietijd is 5 dagen. Ruim 97,5 procent van de mensen die symptomen ontwikkelen doet dit binnen 11,5 dagen.

Bij 80 procent van de mensen gaat de ziekte voorbij met milde symptomen en zonder ziekenhuisopname. In sommige gevallen ontwikkelen ernstige klachten zoals ademhalingsproblemen, pijn op de borst of neurologische symptomen. Sterftegevallen zijn meestal mensen met onderliggend lijden (risicofactoren), zoals mensen met diabetes, obesitas of auto-immuunziektes.

Milde symptomen:

Verkoudheidsklachten (loopneus/niezen/zere keel)
Hoesten
Verhoging/koorts
Verhoogde sputumproductie
Moeheid/vermoeidheid
Ook gemeld: diarree, duizeligheid, hoofdpijn, misselijkheid en braken, bindvliesontsteking, aangetast smaak- of reukvermogen

Zware (ernstige) symptomen:

Koorts >38 graden
Kortademigheid/benauwdheid
Longontsteking (pneumonie)
Acuut respiratoir stress syndroom (shocklong)
Septische shock
Huiduitslag of verkleuringen van de vingers en tenen

Symptomen

Oorzaken

Risicofactoren voor een ernstig verloop van COVID-19:

Veroudering (leeftijd)
(auto)-immuniteit
Overgewicht
Diabetes
Hoge bloeddruk (hypertensie)
Coronaire hartziekten
Voedingstekorten
Stress

Oorzaken

Voedingsadviezen

Kies voor gezonde basisvoeding die bestaat uit grote hoeveelheden groenten en fruit. Zorg voor een voldoende inname van de essentiële vitaminen en mineralen. Drink voldoende water. Zorg ook voor voldoende beweging in de buitenlucht voor de opbouw van een goede weerstand.

Dagelijks circa 600-800 gram verse groenten
2 tot 3 stuks fruit per dag (zoet fruit met mate)
Volkoren rijst en graansoorten
Varieer door magere vleessoorten af te wisselen met vegetarische maaltijden
Rood vlees met mate, maximaal 1 keer per week
Volle zuivelproducten met mate
Circa 25 gram (een handje) noten en zaden per dag
Geraffineerde suikers, vruchtensappen en frisdrank vermijden
Alcohol en zoetstoffen het liefst vermijden
Orthomoleculaire supplementen die rijk zijn aan antioxidanten

Voedingsadviezen

Referenties

Wiersinga, W. J., Rhodes, A., Cheng, A. C., Peacock, S. J., & Prescott, H. C. (2020). Pathophysiology, transmission, diagnosis, and treatment of coronavirus disease 2019 (COVID-19): a review. Jama.
de Melo, A. F., & Homem-de-Mello, M. (2020). High-dose intravenous vitamin C may help in cytokine storm in severe SARS-CoV-2 infection. Critical Care, 24(1), 1-2.
Erol, A. (2020). High-dose intravenous vitamin C treatment for COVID-19.
Carr, A. C., & Maggini, S. (2017). Vitamin C and immune function. Nutrients, 9(11), 1211.
Wintergerst, E. S., Maggini, S., & Hornig, D. H. (2006). Immune-enhancing role of vitamin C and zinc and effect on clinical conditions. Annals of Nutrition and Metabolism, 50(2), 85-94.
Grant, W. B., Lahore, H., McDonnell, S. L., Baggerly, C. A., French, C. B., Aliano, J. L., & Bhattoa, H. P. (2020). Evidence that vitamin D supplementation could reduce risk of influenza and COVID-19 infections and deaths. Nutrients, 12(4), 988.
Hanslik, T., & Prinseau, J. (2004). The use of vitamin K in patients on anticoagulant therapy. American Journal of Cardiovascular Drugs, 4(1), 43-55.
Marinella, M. A. (2020). Indomethacin and resveratrol as potential treatment adjuncts for SARS‐CoV‐2/COVID‐19. International Journal of Clinical Practice, e13535.
Mukherjee, S., Dudley, J. I., & Das, D. K. (2010). Dose-dependency of resveratrol in providing health benefits. Dose-Response, 8(4), dose-response.
Mousavi, S. M., Milajerdi, A., Sheikhi, A., Kord‐Varkaneh, H., Feinle‐Bisset, C., Larijani, B., & Esmaillzadeh, A. (2019). Resveratrol supplementation significantly influences obesity measures: a systematic review and dose–response meta‐analysis of randomized controlled trials. Obesity Reviews, 20(3), 487-498.
Crandall, J. P., Oram, V., Trandafirescu, G., Reid, M., Kishore, P., Hawkins, M., … & Barzilai, N. (2012). Pilot study of resveratrol in older adults with impaired glucose tolerance. Journals of Gerontology Series A: Biomedical Sciences and Medical Sciences, 67(12), 1307-1312.
M.Aucoin,et al.,The effect of quercetin on the prevention or treatment of COVID-19 and other respiratory tracti nfections in humans: A rapid review, Adv Integr Med (2020), https://doi.org/10.1016/j.aimed.2020.07.007
Arshad, M. S., Khan, U., Sadiq, A., Khalid, W., Hussain, M., Yasmeen, A., … & Rehana, H. Coronavirus Disease (COVID‐19) and Immunity Booster Green Foods: A Mini Review. Food Science & Nutrition.